جهاد تبیین درسبکِ شعری کمینه گرا: واکاوی ترامتنی کوته سروده های غلامرضا کافی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
شعرپژوهی سال ۱۶ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۴ (پیاپی ۶۲)
41 - 66
جهاد تبیین درسبکِ شعری کمینه گرا : واکاوی ترامتنی کوته سروده های غلامرضا کافی ادبیات پایداری معناگراست و محتوای آن می تواند در هر قالبی ظاهر شود. اشعار کمینه گرا سهمی ویژه در ادبیات پایداری معاصر دارند و درراستای جهاد تبیین بر سه محور عمده ی یادآوری، بازخواست و واگویه مطرح می شوند. غلامرضا کافی با پیروی از اصول کمینه گرایی، کوتاه سروده هایی را آفریده است که با داشتن ویژگی های صوری و محتوایی همچون حجم محدود، واقع گرایی و سادگی کلام نشانگر مهارت وی در این سبک نوین ادبی هستند. هدف از پژوهش حاضر این است که در چارچوب نظریه ی ترامتنیتِ ژنت به واکاوی مجموعه اشعار ترانک ها (1384) و مسافر ایستگاه بعد (1396) بپردازد و نقش روابط ترامتنی این آثار برگزیده را در پیشبرد جهاد تبیین نشان دهد. روش تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی با استفاده از نرم افزار25SPSS است. میزان فراوانی و درصد وقوع گونه های ترامتنی و عناصر سازنده ی جهاد تبیین بر مبنای آزمون خی دو محاسبه خواهند شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که «سرمتنیت» و «اخلاق مداری-زمان آگاهی» در مجموعه اشعار ترانک ها (1384) و مسافر ایستگاه بعد (1396) به ترتیب دارای فراوانی و درصد وقوع بیشتری نسبت به سایر گونه های ترامتنی و عناصر سازنده ی جهاد تبیین هستند و میان آن ها رابطه ی معناداری وجود دارد. غلامرضا کافی در این آثار برگزیده، عناصر سازنده ی جهاد تبیین را با شگردهای زبانی برجسته کرده است. این کوتاه سروده های عاطفه مند و معناپسند محل نمود وجه انتقادی هستند که با سبک های هندی و خراسانی رابطه ی سرمتنی دارند و افق های تازه ای از معنای ناب را برای خوانندگان تبیین می کنند.