سلیمه افضلی

اقتصاد در یک نگاه کلی دانش چگونگی انتخاب مردم و جامعه برای به کارگیری و استخدام منابع کمیاب جهت تولید کالاها و خدمات گوناگون و توزیع آنها میان افراد و گروه های مختلف جامعه برای مصرف است. هدف از انجام این پژوهش بررسی عملکرد اقتصادی نبی اکرم در دوره حیات مبارک ایشان در مدینه است. روش پژوهش مورد استفاده روش تاریخی و روش گردآوری استفاده از اسناد و منابع تاریخی با شیوه کتابخانه ای است. روش تحلیل داده ها تطبیق و مقایسه آنان با یکدیگر است. مؤلفه های اقتصادی حکومت پیامبر در مدینه عبارت اند از: ترویج فرهنگ کار و تلاش، تبیین احکام کسب وکار، نظارت دقیق بر بازار، خروج بازار از یوغ سلطه یهودیان و تأسیس بازار اسلامی، تصحیح چرخه تولید، توزیع و مصرف، توسعه تولیدات داخلی و تشویق به تجارت و بازرگانی، مبارزه با تهدیدهای منافقان و دست اندازان داخلی، دفاع از مرزها و برقراری امنیت در منطقه، توسعه صادرات و برقراری ارتباط با همسایگان، تصحیح شیوه و سبک زندگی، اعتماد به جوانان، اشتغال زایی مهاجرین و...

امروزه اقتصاد یکی از مهمترین ابعاد زندگی است یافتن روش صحیح اقتصادی، علمی و کارشناسانه دارد. عملکرد بزرگان دین به عنوان الگوهای راستین دین مداری در همه امور راهگشا بوده است حضرت علی (ع) تنها امامی است که پس از پیامبر (ص) تشکیل حکومت داده و در مدت هر چند کوتاه زمامدار مسلمین بوده است. مدیریتی عملکرد اقتصادی وی منظور این پژوهش است که تلاش شده به شیوه کتابخانه ای از میان اقوام و سخنان بود و در کتاب شریف نهج البلاغه استخراج و به صورت الگوی عملی اقتصادی تبیین گردد. لگوی مشتمل بر اصل عدالت محوری و عدالت خواهی، ظلم ستیزی و مبارزه با مفاسد اقتصادی، مبارزه با فقر و تلاش معیشیتی نیازمندان جامعه، از بین بردن تبعیض طبقاتی، نظارت بر کارکرد صحیح بازار و کنترل قیمت ها، تلاش برای آبادانی و دوری از کسالت و تن پروری از اهم اصول و شاخص های عملکرد اقتصادی امیرالمومنین در دوران حکومت بر مسلمین بوده است .اهمیت این است که چرخه اقتصادی سالم و کارآمد به دست انسان های خودساخته و اخلاق مدار مستمر و دقیق دستگاه صدیقه اجرایی محقق نخواهد شد. این مسیر اسلام در بعد اقتصادی است که ضامن تحقق اقتصاد پویا و کارآمد در این خصوص به تفصیل در ادامه خواهیم پرداخت .