سهیلا عنانی

پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی- توسعه ای و از نظر ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی می باشد. جامعه آماری شامل متخصصین حوزه مربوطه (شهرداری، بنیاد مسکن و راه و شهرسازی) می باشد که به روش دلفی دومرحله ای 30 نفر از آن ها به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز از طریق مطالعات کتابخانه، اسنادی و میدانی گردآوری شده است. جهت تحلیل اطلاعات از آزمون های آماری تی تک نمونه ای، رگرسیون و SWARA استفاده شده است. نتایج حاصل نتایج حاصل از آزمون تی تک نمونه ای نشان می دهد که توسعه درونی بافت های فرسوده شهر زاهدان دارای میانگین 2/45 می باشد که از حد مبنای (3) پایین تر است. بنابراین توسعه درونی بافت-های فرسوده شهر زاهدان دارای وضعیت مناسب و مطلوب نمی باشد. نتایج رگرسیون نشان می دهد که از بین ابعاد مؤثر بر توسعه درونی بافت های فرسوده شهر زاهدان، بعد اجتماعی بامقدار ضریب بتای 0/544 دارای بیشترین تأثیر و بعد دسترسی با مقدار بتای 0/224 درای کمترین تأثیر می باشد. نتایج تکنیک تصمیم گیری سوارا حاکی از آن است از بین ابعاد توسعه درونی، بعد اقتصادی با وزن نهایی 0/237 در رتبه اول، کالبدی با0/202در رتبه دوم، دسترسی با 0/173در رتبه سوم، اجتماعی با 0/149 در رتبه چهارم، زیست محیطی با 0/128 در رتبه پنجم و نهایتاً بعد اداری –قانونی با وزن نهائی 0/111 در رتبه آخر قرار گرفته است. بنابراین می توان نتیجه گرفت ظرفیت های توسعه درونی بافت های فرسوده شهر زاهدان از منظر اجتماعی، دسترسی، کالبدی، زیست محیطی و ... نیازمند تدوین قوانین، ضوابط، استانداردها، تسهیلات و اعتبارات است تا بتوان کیفیت مسکن را بهبود بخشید.

در این راستا پژوهش حاضر به تحلیل کیفی مکان گزینی کاربری های ورزشی شهر زاهدان با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چند شاخصه می پردازد. روش این تحقیق توصیفی- اسنادی و تحلیل محتوا بوده و اطلاعات مدنظر به صورت میدانی و کتابخانه ای جمع-آوری شده است. داده ها و اطلاعات پژوهش با استفاده از ماتریس های ارزیابی پنچ گانه (مجاورت، دسترسی، ایمنی، توپوگرافی و آسایس) و همچنین مدل وزن دهی Swara و رتبه بندی Mabac استفاده شده است. نتایج ماتریس های ارزیابی پنچ گانه (دسترسی، مجاورت، ایمنی، توپوگرافی و آسایش ) حاکی از آن می باشد که سالن های ورزشی از نظر ایمنی و مجاورت در حالت مناسبی قرار ندارند. که می توان به عدم وجود پیاده روهای امن برای افراد سالخورده و معلول، عدم وجود مراکز پلیس، عدم پیاده روهای امن و بی خطر، عدم ایمنی جاده ها و مناطق و عدم دسترسی به پارک ها و فضای سبز و همچنین مراکز مذهبی اشاره کرد. نتایج حاصل از مدل تصمیم گیری ماباک نشان می دهد که مجموعه ورزشی امام علی با مقدار 600/33- در رتبه اول، مجموعه ورزشی کوثر با 608/33- در رتبه دوم، سالن ورزشی معین با 641/33- در رتبه سوم، سالن ورزشی شهید کارگران با 642/33- در رتبه چهارم و مجموعه ورزشی شهید بهشتی با 17655/33- در رتبم پنجم قرار گرفته اند از طرفی دیگر سالن شیرآباد با 365/34- در رتبه بیستم و سالن کریم اباد با 428/34- در رتبه آخر قرار گرفته است. بنابراین با توجه به شاخص های ایمنی، مجاورت، دسترسی، آسایش بایستی به سالن های کریم اباد و شیراباد که در محدوده حاشیه نشین شهر هستند توجه ویژه ای شود.