کنترل فساد؛ راهبردی محتوم در حکمرانی خوب (رویکرد مدل سازی ساختاری تفسیری)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات راهبردی بسیج سال ۲۷ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۱۰۵
47 - 73
حوزههای تخصصی:
تحقیق حاضر با هدف تبیین مولفه های حکمرانی خوب با رویکرد مدلسازی ساختاری تفسیری در نظر گرفته شد. بررسی ادبیات موضوع نشان می دهد که حکمرانی خوب شامل دولت و حاکمیت به عنوان یک نهاد توانمند، در چارچوب قانون اساسی، جامعه مدنی، بخش خصوصی، شهروندان متعهد و ساختار نهادی بین المللی/جهانی است. مشارکت و تعامل را در یک محیط ملی و بین المللی به طور فزاینده پیچیده، متنوع و پویا، ترویج می کند. میراث فرهنگی، ارزش های سنتی، واقعیت های زیست محیطی، فرهنگ سیاسی و ساختار اقتصادی باید در تعریف و تعیین مولفه های حکمرانی خوب در نظر گرفته شوند. با توجه به تحقیقات و مطالعات متعدد، مولفه های زیادی برای حکمرانی خوب گزارش شده است اما در این مطالعه مولفه های ارائه شده در برنامه توسعه سازمان ملل متحدد در نظر گرفته شده و با استفاده از طرح سوال از طریق هوش مصنوعی(AI) و برنامه ChatGPT همین مولفه ها در پاسخ ارائه شدند. در بخش مدلسازی، روابط بین مجموعه مولفه ها تعیین گردید و بر اساس میزان قدرت نفوذ و وابستگی آن ها، مولفه «کنترل فساد» به عنوان مولفه پیوندی تعیین شد، مولفه ایی که هرگونه اقدامی در مورد آن، علاوه بر اینکه مستقیماً بر سایر مولفه ها اثر می گذارد، می تواند در قالب بازخورد از سایر مولفه ها بر خود، تاثیرپذیر باشد. به این معنا که حکمرانی خوب عدالت پایه در سایه کنترل فساد تحقق پیدا می کند. واژه ایی که گمشده و مورد انتظار تمام عدالت خواهان جامعه بشری است. این یافته کلیدی در راستای جمله تاریخی و ماندگار مقام رهبری است که فرمودند: « با دستمال کثیف نمی شود شیشه را پاک کرد».