تحلیل آینده محور ریسک های اقتصادی و مالی شرکت های دانش بنیان ایران: چارچوبی برای سناریونویسی و سیاست گذاری بیمه ای (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف پژوهش حاضر، تحلیل آینده محور ریسک های کلان اقتصادی و مالی شرکت های دانش بنیان ایران و طراحی سناریوها و سیاست های بیمه ای سازگار با وضعیت های مختلف آینده است. این پژوهش از نوع اکتشافی–تحلیلی است و از تلفیق سه ابزار اصلی تحلیل محیط کلان (STEEP)، تحلیل ساختاری متغیرها (MicMac) و سناریونویسی راهبردی بهره می برد. ابتدا ۵۰ متغیر کلیدی از حوزه های اقتصادی، نهادی، بیمه ای، فناورانه و اجتماعی شناسایی و سپس ۲۰ متغیر تأثیرگذار برای تحلیل ساختاری انتخاب شد.نتایج نشان داد سه پیشران اصلی شامل «کارآمدی نهاد سیاست گذار نوآوری»، «انعطاف پذیری سیاست های حمایتی مالی دولت» و «کیفیت تنظیم مقررات حمایتی» بیشترین نقش را در تعیین مسیرهای آینده اکوسیستم دانش بنیان ایفا می کنند. بر پایه این پیشران ها، چهار سناریوی راهبردی شامل «ائتلاف پیشرو»، «پویایی مقطعی»، «تلاش ناکام» و «سقوط نظام مند» ترسیم شد که هر یک پیامدهای متفاوتی برای تاب آوری، جذب سرمایه و نرخ شکست پروژه های فناورانه به همراه دارند. در ادامه، بسته ای سیاستی شامل طراحی بیمه شکست پروژه، الگوریتم تخصیص منابع مالی بر مبنای شاخص های نوآوری، مشوق های مالیاتی عملکردمحور، ایجاد پورتال یکپارچه حمایت های دانش بنیان، و سازوکارهای پایش و ارزیابی اثربخشی سیاست ها پیشنهاد شده است. این اقدامات می توانند زمینه ساز عبور از اکوسیستم شکننده فعلی به سوی یک نظام نوآور، پیش بینی پذیر و مقاوم در برابر عدم قطعیت های آتی باشند.