هملتی همواره ناممکن بررسی تطبیقی جهان های متنی در نمایشنامه های هملت و هملت ماشین با تکیه بر بوطیقای شناختی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
علاوه بر آثار پژوهشی فراوانی که درباره نمایشنامه هملت اثر ویلیام شکسپیر نوشته شده و همچنان نوشته می شود، اجراهای صحنه ای، اقتباس های ادبی، تئاتری و سینمایی بسیاری نیز از این اثر صورت گرفته است و می گیرد. معدودی از این اجراها و اقتباس ها نسخه هایی بدیل از نمایشنامه و ماجرای خون بار این شاهزاده رنسانسی را به تصویر می کشند. نمایشنامه هملت ماشین اثر هاینر مولر یکی از این آثار است که در آن بازیگری که سابقاً در نقش هملت «پشت به ویرانه های اروپا با امواج شروور می گفته» از ادامه بازی در این نقش سر بر می تابد و در قالبِ هنرمندی معترض و پرخاشگر نسخه ای عملگرا از این شخصیت ارائه می دهد. این عملگرایی یکی از «جهان های ممکن بدیل» را نسبت به متن شکسپیر به عنوان «جهانی واقعی» بازنمایی می کند. درواقع، نمایشنامه هملت ماشین از خوانش و شناختی بسیار دقیق از نمایشنامه هملت ، و نیز، برخی دیگر از آثار شکسپیر، ازجمله ریچارد سوم و مکبث ، و نیز، مطالعه نوشته های انتقادی پیرامون هملت حاصل شده است. به ویژه، رادیکالیسم و بی پروایی هملتِ مولر شباهتی بسیار با ریچارد دارد. نمایشنامه هملت ماشین حاوی تعدادی جهانِ ممکنِ جایگزین برای جهانِ نمایشنامه هملت است؛ وضعیت هایی که در آن، هملت نه شاهزاده ای در لفافه گو، درون گرا و مردد، که رک، برونگرا و عملگراست و دست به اقدام می زند. نظریه جهان های ممکن یکی از نظریه های مهم مرتبط به نظریه جهان های متن در بوطیقای شناختی به حساب می آید. این مقاله، به صورت توصیفی-تحلیلی و با بهره گیری از منابع کتابخانه ای، نمایشنامه هملت ماشین را با تکیه بر نظریه جهان های متن و نظریه جهان های ممکن بررسی کرده، نشان می دهد که جهان بازنمایی شده در نمایشنامه موردنظر بیش تر جهانی غیرممکن است زیرا بر عناصری نقیضه نما بنا می شود. از این منظر، به رغم عمل گراییِ این هملت، در این نمایشنامه نیز با وضعیتی تراژیک مواجه ایم. درحقیقت، با در نظر گرفتن گرایش های عصیانگر نسل امروز، چندان جای شگفتی نیست اگر شاهزاده دانمارکی در روزگار کنونی علیه عموی غاصب خود بشورد؛ به ویژه اگر با همتای رنسانسی اش در عصر ویکتوریا مقایسه شود. این ایده را می توان در طیفی وسیع از آثار همچون دلدادگی فدرا نوشته سارا کین و روز مرگ در داستان هملت اثر برنار-ماری کلتس نیز مشاهده کرد. با این حال، درنهایت همان خواهد شد که فورتینبراس در دربار دانمارک دید.An Ever-Unrealizable Hamlet (A Comparative Study of Textual Worlds in the Plays Hamlet and Hamletmachine Based on Cognitive Poetics)
In addition to the numerous scholarly works that have been written and continue to be written about William Shakespeare’s play Hamlet, many stage performances and literary, theatrical, and cinematic adaptations of this work have also been produced and continue to be made. A few of these adaptations and performances present alternative versions of the play and the bloody fate of this Renaissance prince. One of these works is Hamletmachine by Heiner Müller, in which an actor who once played Hamlet—who "used to rant at the waves with his back to the ruins of Europe"—refuses to continue in the role and instead, as a rebellious and confrontational artist, offers a pragmatic reinterpretation of the character. This pragmatism represents one of the "alternative possible worlds" in contrast to Shakespeare’s text, which is considered the "real world." In fact, Hamletmachine emerges from a highly nuanced reading and understanding of Hamlet, as well as other Shakespearean plays such as Richard III and Macbeth, alongside critical studies on Hamlet. Notably, Müller’s radical and audacious depiction of Hamlet bears significant resemblance to Richard III. The play presents several alternative possible worlds to that of Hamlet, envisioning scenarios in which Hamlet is not an ambiguous, introspective, and hesitant prince but rather a direct, extroverted, and action-oriented figure who takes decisive steps. The theory of possible worlds is a crucial concept within the broader framework of textual worlds in cognitive poetics. This article, employing a descriptive-analytical approach and drawing upon library sources, examines Hamletmachine through the lens of textual world theory and the theory of possible worlds. The study demonstrates that the world represented in this play is largely unrealizable, as it is constructed upon paradoxical elements. From this perspective, despite Hamlet’s pragmatism, the play still presents a tragic condition. Indeed, given the rebellious tendencies of today's generation, it is hardly surprising that a Danish prince in the present era might rise up against his usurping uncle, especially when compared to his Renaissance counterpart in the Victorian age. This notion is evident across a wide range of works, such as Phaedra’s Love by Sarah Kane and The Day of Death in the Story of Hamlet by Bernard-Marie Koltès. However, at the end, we will ultimately become what Fortinbras beheld in the court of Denmark.
تبلیغات
