تناسب در معماری و دگردیسی آن در طراحی صحنه تئاتر عروسکی؛ با تمرکز بر تجربه بدن مند فضا در آرای پدیدارشناسانۀ استیون هال (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مفهوم «تناسب» یکی از بنیادی ترین شیوه های انسان برای فهم و سازمان دهی جهان پیرامون است؛ مفهومی که ریشه در ادراک بدن مند از فضا داشته و در نسبت میان بدن، مکان و تجربه زیسته انسان تجلی می یابد. معماری، به عنوان دانشی مبتنی بر تناسبات انسانی، رابطه ای ژرف با تجربه فضامند انسان برقرار می کند و از طریق فرم، مقیاس و سازمان فضایی، بدن را در فرایند ادراک فضا فعال می سازد. در تئاتر عروسکی، این نظام تناسبات دچار دگردیسی می شود؛ زیرا پیکره عروسک جایگزین بدن انسان شده و معیارهای ادراک فضایی بازتعریف می گردد. این تغییر صرفاً در سطح تفاوت ابعادی باقی نمی ماند، بلکه کیفیت تجربه بدن مند فضا، معناپردازی صحنه و روابط فضایی را دگرگون می سازد. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی-تحلیلی و در چارچوب روش شناسی کیفی، با استفاده از منابع کتابخانه ای و تحلیل اسنادی، به بررسی مفهوم تناسب در معماری و چگونگی دگردیسی آن در طراحی صحنه تئاتر عروسکی می پردازد. در چارچوب پدیدارشناسی استیون هال، که فضا را به مثابه تجربه ای بدن مند، چندحسی و استعاری درک می کند، نشان داده می شود که جابه جایی معیار تناسب از بدن انسان به پیکره عروسک، فضاهای استعاری نوینی می آفریند. یافته ها بیانگر آن است که این دگردیسی تناسبات، امکان بازاندیشی در تجربه بدن مند فضا و معناپردازی نوین در تئاتر عروسکی را برای تماشاگر فراهم می آورد.Proportion in Architecture and Its Transformation in Puppet Theater Stage Design; Focusing on the Embodied Experience of Space in the Phenomenological Theories of Steven Holl
The concept of “proportion” is one of the most fundamental ways humans understand and organize the world around them. This concept is rooted in the embodied perception of space and is reflected in the relationship between the body, place, and lived experience. Architecture, as a discipline grounded in human proportions, is deeply connected to the human body and spatial perception. In puppet theater, this system of proportions undergoes a metamorphosis, as the figures, or puppets, in various forms, stand in for the human body, thereby redefining the criteria of spatial perception. The proportions in architectural forms and their impact on the embodied perception of space and the surrounding environment can serve as a model for studying the transformation of proportions on the puppet theater stage and their influence on the audience’s embodied experience. This study, employing a descriptive-analytical approach and grounded in scientific and library resources, examines the concept of proportion in architecture and its transformation in the stage design of puppet theatre. In this context, we aim to analyze the possibility of rethinking the function of space through this metamorphosis, drawing on the phenomenological approach of Steven Holl, who conceives space not merely as a physical entity but as an embodied, sensory, and metaphorical experience. This research demonstrates how shifting the criterion of proportion from the human body to the puppet figure can transform the spatial structures of the stage.
تبلیغات
