توسعه و منظر راه (نقش توسعه بر تغییرات منظر راه، مورد مطالعه: شهر نطنز) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
راه ها به عنوان یکی از عناصر اصلی ساختار منظر شهری، نقشی بنیادین در ادراک فضا، هویت شهری و کیفیت زندگی شهروندان ایفا می کنند. با این حال، توسعه های معاصر شهری در بسیاری از شهرهای ایران، از جمله نطنز، اغلب با نادیده گرفتن رویکرد کل نگر، منجر به تغییرات کالبدی و معنایی قابل توجهی در ساختار شهر شده اند. این پژوهش با هدف تحلیل تأثیر اقدامات توسعه ای راه ها بر منظر شهر نطنز، بر اساس سه مقیاس کلان (شبکه راه های بین شهری)، میانی (خیابان ها و محورهای اصلی) و خُرد (کوچه ها و مسیرهای محلی) انجام شده است. روش پژوهش کیفی و مبتنی بر رویکرد توصیفی-تحلیلی است و با اتکا به مطالعات اسنادی، تحلیل تطبیقی متون و مشاهده میدانی، تغییرات منظرین شهر در گذر زمان بررسی شده است. یافته ها نشان می دهد که طرح های توسعه ای اخیر در نطنز، به ویژه احداث بلوارهای عریض و تعریض معابر، سبب گسست در پیوند تاریخی و فرهنگی شهر با شبکه راه های سنتی شده و از انسجام فضایی، هویت تاریخی و مفهوم باغشهری کاسته است. در سطح خُرد نیز، کوچه ها و مسیرهای ارگانیک تاریخی جای خود را به الگوهای هندسی و یکنواخت داده اند که موجب کاهش خوانایی، حس مکان و تعاملات اجتماعی گردیده است. در مجموع، نتایج حاکی از آن است که توسعه راه ها در نطنز، به رغم تسهیل جابه جایی، به گسست های کالبدی، بصری و ادراکی منجر شده است. پژوهش تأکید می کند که حفظ منظر راه ها به عنوان بخشی از میراث فرهنگی و هویت شهر، مستلزم نهادینه کردن رویکردی کل نگر در برنامه ریزی و طراحی شهری است.Development and Road Landscape(The Role of Development on Road Landscape Changes, Case Study: Natanz City)
Roads, as one of the main elements of the urban landscape structure, play a fundamental role in the perceptions of space, urban identity, and citizens’ quality of life. However, contemporary urban developments in many Iranian cities, including Natanz, have often overlooked a holistic approach, leading to significant physical and semantic changes in the city structure. This study aims to analyze the impact of road development measures on the landscape of Natanz on three scales: macroscale (intercity road network), mesoscale (streets and principal axes), and microscale (alleys and local paths). The research method is qualitative and based on a descriptive-analytical approach, and by relying on documentary studies, comparative analysis of texts, and field observation, changes in the city’s landscape over time have been examined. The findings show that recent development plans in Natanz, especially the construction of wide boulevards and the widening of passages, have caused a break in the city’s historical and cultural connection with the traditional road network and have reduced spatial coherence, historical identity, and the concept of a garden city. At the microscale, the historic alleys and organic paths have given way to geometric and uniform patterns that have reduced legibility, sense of place, and social interactions. Overall, the results indicate that the development of roads in Natanz, despite facilitating movement, has led to physical, visual, and perceptual breaks. The research emphasizes that preserving the road landscape as part of the city’s cultural heritage and identity requires institutionalizing a holistic approach in urban planning and design.
تبلیغات
