تبیین مرزهای عصر مفرغ شمال شرق و شرق ایران براساس مطالعات باستان شناسی فرهنگ بلخی- مروی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
تلاش برای ترسیم مرزها و سرحدات غربی فرهنگ بلخی- مروی در شمال شرق و شرق ایران یکی از راه های شناخت ساختار این دوره فرهنگی است. فرهنگ بلخی- مروی، فرهنگ غالب عصر مفرغ میانی و جدید در شرق خراسان است. این فرهنگ که به اختصار BMAC نامیده می شود، در اواسط هزاره سوم تا اواخر هزاره دوم قبل از میلاد در مناطق جغرافیایی شمال افغانستان، جنوب ترکمنستان، جنوب ازبکستان، شرق و شمال شرق ایران شکل گرفته و گسترش یافته است. ترسیم مرز این فرهنگ به ترسیم مرزهای جغرافیایی خراسان فرهنگی و مشخص کردن گستره فرهنگی، تفکیک و تمایز میان مواد و یافته های باستانی در مناطق تماس، نقش مهمی دارد. مسئله اصلی این پژوهش مشخص کردن مرزهای فرهنگ بلخی- مروی در استان های سه گانه خراسان (شمالی، رضوی و جنوبی) است. بر این اساس سؤالات این گونه مطرح می شود: 1- محدوده نفوذ فرهنگ بلخی- مروی در خراسان شامل چه مناطقی می شود؟ 2- چرایی وجود فرهنگ بلخی- مروی در خراسان به چه نحوی قابل تبیین است؟ روش این پژوهش به شکل توصیفی- تحلیلی و مطالعات کتابخانه ای است. نتایج پژوهش بیانگر این است که این فرهنگ تا حدی در بخش هایی از خراسان به شکل استقرارها در خراسان شمالی و خراسان رضوی و به شکل گورستان هایی در خراسان جنوبی نفوذ یافته است.Explanation of the Boundaries of the Middle Bronze Age in Northeastern and Eastern Iran Based on Archaeological Studies of the Bactria-Margiana Culture
Attempting to delineate the western borders and boundaries of the Bactria-Margiana culture in northeastern and eastern Iran is one of the ways to understand the structure of this cultural period. The Bactria-Margiana culture is the predominant culture of the Middle and Late Bronze Age in Khorasan. This culture, abbreviated as BMAC, developed and spread from the mid-third millennium to the late second millennium BC in the geographical areas of northern Afghanistan, southern Turkmenistan, southern Uzbekistan, and eastern and northeastern Iran. The extent of the influence of this culture in eastern Iran has reached the provinces of North Khorasan, Razavi Khorasan, and South Khorasan. Delineating the borders of this culture contributes significantly to mapping the geographical boundaries of cultural Khorasan, identifying the cultural extent, and distinguishing and differentiating between archaeological materials and findings in contact areas. The main issue of this research is to determine the boundaries of the Bactria-Margiana culture in the Khorasan provinces (North, Razavi, and South) of Iran. Based on this, the following questions were raised: 1- Which areas are included within the sphere of influence of the Bactria-Margiana culture in Khorasan? 2- How can the presence of the Bactria-Margiana culture in Khorasan be explained? The method of this research is descriptive and analytical, and it involves library studies. The research results indicate that this culture has somewhat infiltrated parts of Khorasan in Iran, manifesting as settlements in North Khorasan and Razavi Khorasan and as cemeteries in South Khorasan.
تبلیغات
