صورت بندی تحلیلی مهندسی فرهنگ بر اساس دیدگاه های آیت الله خامنه ای (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مهندسی فرهنگ نگاهی سیستمی به فرهنگ و تنظیم و اداره آن است که رویکردی نوین به فرهنگ به حساب می آید. این رویکرد در کنار مهندسی فرهنگی که از سوی آیت الله خامنه ای بیان شده می تواند به عنوان یک راهبرد در پیشبرد فرهنگ مؤثر باشد. هدف این پژوهش دستیابی به صورت بندی این مفهوم براساس اندیشه آیت الله خامنه ای است. از این رو مسئله چیستی مهندسی فرهنگ و صورت بندی تحلیلی آن در نظر آیت الله خامنه ای است. این مقاله به روش اسنادی در مرحله گردآوری داده ها و با تحلیل مضمون در تحلیل داده ها صورت پذیرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد مهندسی فرهنگ از دیدگاه ایشان شامل پنج مقوله اصلی است: نظارت، هدایت، رشد، ماهیت و ساخت فرهنگ. این مقوله ها در یک فرایند چرخشی و پویا با یکدیگر تعامل دارند و امکان جدایی آن ها از هم وجود ندارد. نظارت فرهنگ به معنای کنترل و مراقبت از فرایندهای فرهنگی، هدایت فرهنگ به معنای جهت دهی به فرهنگ در مسیر اهداف کلان نظام اسلامی، رشد فرهنگ به عنوان توسعه و ارتقای بنیان های فکری و معنوی جامعه، ماهیت فرهنگ به عنوان حرکتی درون زا و کیفیت بخش و ساخت فرهنگ به معنای ایجاد فرهنگ جدید متناسب با نیازهای جامعه است. این مقاله با مقایسه دیدگاه آیت الله خامنه ای با رویکردهای لیبرالیسم و سوسیالیسم، نشان می دهد ایشان راه حلی بینابین بین رهاسازی و کنترل کامل فرهنگ ارائه می دهند. این رویکرد نه تنها به حفظ آزادی های فرهنگی احترام می گذارد، بلکه از طریق هدایت و نظارت هوشمندانه، فرهنگ را در مسیر اهداف نظام اسلامی قرار می دهد.Analytical Formulation of Cultural Engineering Based on the Views of Ayatollah Khamenei
Cultural engineering is a systematic approach to understanding, regulating, and managing culture, representing a relatively new perspective in cultural studies. As articulated by Ayatollah Khamenei, this approach can serve as an effective strategy for advancing cultural development. The present study aims to conceptualize and formulate the notion of cultural engineering based on Ayatollah Khamenei’s thought. Accordingly, the research addresses the question: What is cultural engineering, and how can it be analytically formulated in Ayatollah Khamenei’s view? This study employs a documentary method for data collection and content analysis for data interpretation. The findings indicate that, from his perspective, cultural engineering comprises five interrelated and inseparable components: supervision, guidance, growth, the nature of culture, and cultural construction. These components function within a cyclical and dynamic process. Cultural supervision refers to monitoring and safeguarding cultural processes; cultural guidance involves steering culture toward the overarching goals of the Islamic system; cultural growth denotes the intellectual and spiritual development of society; the nature of culture is understood as an endogenous, quality-generating movement; and cultural construction entails creating new cultural forms aligned with societal needs. By comparing Ayatollah Khamenei’s perspective with liberalist and socialist approaches, this study demonstrates that he offers an intermediate framework between complete cultural freedom and total cultural control. This approach preserves cultural liberties while, through intelligent guidance and supervision, directing culture toward the objectives of the Islamic system.
تبلیغات
