تأثیر درمان متمرکز بر شفقت بر خودپنداره دانش آموزان در آستانه کنکور
آرشیو
چکیده
مقدمه: در آستانه کنکور سراسری، دانش آموزان با فشارهای روانی و هیجانی قابل توجهی مواجه هستند که می تواند خودپنداره آنان را تحت تأثیر قرار دهد. درمان متمرکز بر شفقت با هدف کاهش خودانتقادی و تقویت مهربانی با خویشتن، به عنوان یکی از رویکردهای نوین روان درمانی، می تواند در بهبود سازه هایی چون خودپنداره نقش مؤثری ایفا کند؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر درمان متمرکز بر شفقت بر خودپنداره دانش آموزان در آستانه کنکور انجام پذیرفت. روش پژوهش: روش پژوهش نیمه آزمایشی بود. جامعه آماری، کلیه دانش آموزان مشغول به تحصیل در پایه دوازدهم ناحیه یک آموزش و پررش شهرستان ساری در سال تحصیلی 1403-1402 در نظر گرفته شد که به روش نمونه گیری تصادفی ساده، تعداد 50 نفر انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش (25 نفر) و کنترل (25 نفر) قرار گرفتند. ابزار اندازه-گیری پرسشنامه خودپنداره راج کمار ساراسوت (1981) بود که روایی صوری و محتوایی با نظر متخصصان تایید شد و ضریب آلفای کرونباخ خودپنداره برابر 89/0 محاسبه شد. یافته ها: نتایج تحلیل کواریانس یک متغیری (آنکوا) نشان داد، درمان متمرکز بر شفقت بر خودپنداره دانش آموزان در آستانه کنکور تاثیر دارد.نتیجه گیری: به طور کلی می توان گفت که یافته های این پژوهش تأییدی بر کارایی و ضرورت به کارگیری رویکردهای مبتنی بر شفقت در مداخلات آموزشی و روان شناختی برای دانش آموزان در موقعیت های پرتنش مانند کنکور است. این رویکرد با فراهم کردن فضای درونی امن، کاهش انتقاد درونی، افزایش پذیرش و دوست داشتن خود، منجر به بازسازی شناختی نسبت به خود شده و موجب ارتقاء خودپنداره می گردد.The Effect of Compassion-Focused Therapy on the Self-Concept of Students Approaching the National University Entrance Exam
Introduction: As they approach the national university entrance exam, students are exposed to significant psychological and emotional pressures that can negatively affect their self-concept. Compassion-Focused Therapy (CFT), which aims to reduce self-criticism and strengthen self-kindness, is considered one of the modern psychotherapeutic approaches that can effectively improve constructs such as self-concept. Accordingly, the present study aimed to examine the effect of Compassion-Focused Therapy on the self-concept of students preparing for the entrance exam.Method: This research was conducted using a quasi-experimental design. The statistical population included all 12th-grade students studying in District 1 of Sari's Department of Education during the academic year 2023–2024. Using simple random sampling, 50 students were selected and randomly assigned to an experimental group (25 students) and a control group (25 students). The data collection tool was the Raj Kumar Saraswat Self-Concept Questionnaire (1981), which had its content and face validity confirmed by experts. The Cronbach’s alpha coefficient for self-concept was calculated at 0.89.Results: The results of the univariate analysis of covariance (ANCOVA) showed that Compassion-Focused Therapy significantly affected the students’ self-concept as they approached the entrance exam.Conclusion: Overall, the findings of this study confirm the effectiveness and necessity of implementing compassion-based approaches in educational and psychological interventions for students facing high-stress situations such as university entrance exams. This approach, by fostering an internal sense of safety, reducing self-criticism, and increasing self-acceptance and self-kindness, leads to cognitive restructuring and ultimately enhances self-concept.
تبلیغات
