بررسی پیشینه استشهادات به آیه ابتلای ابراهیم(ع) در مسئله امامت
آرشیو
چکیده
برای اثبات و استدلال در مسئله امامت و جانشینی پیامبر(ص)، به دلایل کلامی تاریخی، و نیز برخی از آیات قرآن کریم استشهاد می شود؛ یکی از مهم ترین آیات استدلال شده پیرامون این مسئله در دوره معاصر، استناد به آیه ابتلای حضرت ابراهیم(ع) است. همچنین، با بررسی نوشته های کوتاه یا مقالات مستقل پیرامون این آیه، مشخص می شود که مجموع نکات و برداشت های برخی از اندیشمندان شیعی معاصر از این آیه، حدود چهارده گزاره کلامی است. البته تفاسیر و تأویل های این آیه، منجر به مناقشات متعددی نیز شده است. بنابراین، مهم است که قبل از نقد و بررسی دلالت آیه ابتلای ابراهیم(ع) در مسائل امامت، مسائلی همچون «سیر تاریخی استشهادات به آیه ابتلاء» مشخص گردند، تا دانسته شود که اولین استشهادات به این آیه در مسئله امامت، در کدام یک از منابع شیعی و در چه قرنی رخ داده و سابقه این استدلال ها چگونه هستند؟ در پژوهش حاضر به روش بررسی کتابخانه ای، منابع مختلف شیعی مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که استناد به آیه ابتلای حضرت ابراهیم(ع) برای اثبات مسئله امامت، وضعیتی «پسینی» و جدید دارد؛ به این معنی که با گذشت زمان و ظهور مجادلات فرقه ای و مذهبی اسلامی شیعه و عامه در قرون میانی و متأخر، استشهادات به این آیه برای مسئله امامت، شکل گرفته و برجسته شده است. به عبارت دیگر، علما و اندیشمندانِ شیعه قرون نخستین، برداشت ها و تأویلات امامتیِ خاصی از آیه ابتلاء نداشته اند.Investigating the historical course and the background of the references to the verse of Abraham's temptation (pbuh) in the issue of Imamate
To establish and argue the issue of Imamate and the succession of the Prophet (PBUH), both theological-historical reasons and specific verses from the Holy Qur'an are cited. One of the most significant verses related to this topic in the contemporary period is the verse concerning the affliction of Prophet Ibrahim (AS). An examination of existing writings and articles on this verse reveals that the perspectives of some contemporary Shiite thinkers encompass approximately fourteen theological propositions. However, interpretations of this verse are marked by significant controversy. Therefore, it is essential to discuss and analyze the importance of this verse regarding Prophet Ibrahim’s (AS) affliction regarding the issue of Imamate. This involves clarifying the historical development of references to this verse, particularly identifying which Shiite sources first discussed it in the context of Imamate, in which centuries, and tracing the evolution of these arguments over time. In this research, various Shiite sources were studied using a library-based methodology, revealing that referencing this verse to prove the Imamate is relatively recent and innovative. Over time, especially with the emergence of sectarian and theological disputes during the Middle Ages, references to this verse in the context of Imamate became increasingly diverse and multifaceted. In other words, early Shiite scholars and thinkers did not assign specific Imamite interpretations to this verse.
تبلیغات
