الگوی تربیت عقل از منظر قرآن کریم با تأکید بر نقش تربیتی امام بر امّت در بیداری اسلامی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
عقل بنیادی ترین ابزار هدایت در اندیشه اسلامی، جایگاه ویژه ای در قرآن دارد. ارائه الگوی قرآنی تربیت عقل نقش مهمی در بیداری اسلامی مبتنی بر رابطه امام و امت دارد. به طوریکه کارامدی این جریان در گرو این الگو می باشد. درواقع تبیین جامع و کارامد از تربیت عقل از منظر قرآن به مثابه روح و شاکله جریان بیداری اسلامی است، به طوریکه مناسبات بین امام و امت را برمدار عقل تبیین می نماید. این پژوهش درصدد است تا با تبیین الگوی تربیت عقل از منظر قرآن زمینه کاربست آن در جریان های بیداری اسلامی را فراهم سازد و رابطه امام و امت را بر مدار عقل تبیین و ارائه نماید.(مسئله)؛ این پژوهش با استفاده از روش تفسیری-ساختاری تلاش دارد تا مؤلفه های تربیت عقل به صورت لایه ای تبیین شوند. در این روش ده نفر از نخبگان قرآنی، برای تدوین ماتریس خودتعاملی مشارکت داشتند.(روش)؛ تنویر عقل به عنوان لایه سطح یک و عمیق ترین لایه قرار گرفت. این لایه بر «حق یابی عقل»، تأثیر می گذارد. تنویر عقل نیز بر لایه سوم یعنی«حق یابی عقل»،«رشد و سازندگی عقل»و«تکامل عقل» تأثیر می گذارد. هر سه مؤلفه لایه سوم که روبنائی ترین لایه هستند بر لایه دوم یعنی «حق یابی عقل» تأثیر می گذارند. بنابراین اثرگذارترین لایه در تربیت عقل از منظر قرآن«تنویر عقل» می باشد.(یافته ها).The Model of Education of Intellect from the Perspective of the Holy Quran with Emphasis on the Educational Role of the Imam on the Ummah in Islamic Awakening
Intellect, as the most fundamental tool of guidance in Islamic thought, holds a special place in the Quran. The Quranic model of intellectual education plays an important role in Islamic awakening based on the relationship between the Imam and the Ummah, such that the effectiveness of this movement depends on this model. In fact, a comprehensive and effective explanation of intellectual education from the Quran's perspective serves as the spirit and framework of the Islamic awakening movement, as it explains the relationships between the Imam and Ummah on the axis of intellect. This research aims to explain the model of intellectual education from the Quran's perspective to facilitate its application in Islamic awakening movements and to explain and present the relationship between the Imam and Ummah on the axis of intellect. This research uses an interpretive-structural methodology to explain the components of intellectual education in a layered format. In this method, ten Quranic scholars participated in developing the self-interaction matrix. The enlightenment of intellect was positioned as layer level 1 and the deepest layer. This layer influences "intellectual truth-finding. "The enlightenment of intellect also affects the third layer, which includes "intellectual truth-finding," "intellectual growth and development," and "intellectual perfection." All three components of the third layer, which are the most superficial layers, influence the second layer, "intellectual truth-finding." Therefore, the most influential layer in intellectual education from the Quran's perspective is "the enlightenment of intellect".
تبلیغات
