تجزی محرک های جمعیتی و رفتاری رشد خانوار در ایران (دوره مورد بررسی 1395-1375) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در حالیکه رشد سالیانه جمعیت در ایران به روند کاهشی خود ادامه می دهد، آهنگ رشد تعداد خانوارها در دو دهه اخیر از افزایش قابل توجهی برخوردار بوده است. با علم به این نکته که پویایی تعداد خانوار در یک بازه زمانی، می تواند ناشی از مؤلفه های جمعیتی و غیر جمعیتی (رفتاری) باشد، مقاله حاضر به تجزیه و تفکیک محرک های اصلی رشد خانوارهای شهری و روستایی کشور در دهه 1385تا 1395 و مقایسه آن با دهه قبل تر می پردازد. در این مقاله با تحلیل ثانویه داده های سرشماری عمومی نفوس و مسکن و با بهره گیری از شاخص میزان سرپرستی و رابطه آن با تغییرات جمعیت، به سؤالات پژوهش پاسخ داده شده است. در مجموع، یافته ها نشان داد، همزمان با انتقال ساختار سنی جمعیت ایران به فاز بزرگسالی در دهه 90، محرک اصلی رشد تعداد خانوارها نیز از عامل اندازه جمعیت، به عامل توزیع سنی جمعیت، منتقل شده است. همچنین، ویژگی های جمعیتی خاص مناطق روستایی باعث شده تا نقش عوامل رفتاری در افزایش یا کاهش تعداد خانوارها، در این مناطق نسبت به مناطق شهری بیشتر باشد. با تأکید بر اهمیت اثر چرخه زندگی افراد در تشکیل خانوارهای جدید، یافته های این مقاله می تواند علاوه بر مصارف سیاستی، به درک رابطه بین مراحل مختلف گذار سنی و رشد خانوار در جمعیت های انسانی کمک کند.تبلیغات
