«نور» و «نفس» در تفکّر باستان و تصوّف سیار بسطام (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
بایزید بسطامی(161-234)، صوفی ای متناقض نما، با تجربه عرفانی جدید، زبانی رمزآلود، آنی متفاوت و معراج روحانی، گنجینه ای از عرفان ایرانی و یکی از احیاگران این حکمت است. او در اقوال خود عناصری چون نور و نفس را، برای معرفی امور لطیفه، کشف راز و رمز دریای وجودی انسان، سعادت نفس و حلّ و معماهای وجودی او در اقوال و احوال خود بیان داشته است. فرضیه پژوهش این است که محتوای برخی از عناصر حکمای ایران باستان و عرفان بایزید به هم مرتبط هستند. نویسنده تلاش کرده است، تا با بهره مندی از رهیافت های فلسفی و کلامی، مباحث مرتبط را شرح و تفصیل نماید. پرسش های پژوهش عبارتند از: نور و نفس در حکمت ایرانی و تصوّف بایزید چه کاربردی داشته اند؟ و چه وجهی از نور و نفس با عرفان بایزید پیوند خورده است؟ نتیجه پژوهش مشخص می کند که، ارزش وجودی نور در نگاه بایزید ریشه ای کهن دارد و کیهان شناسی مشترکی در تضاد عوالم ملک و ملکوت، نور و نفس، خلق و امر، غیب و شهادت، بین این دو تفکّر وجود دارد که هدف آن تلاش مفرط انسان، برای رسیدن به سعادت حقیقی است. نفس محوری ترین عنصر تفکّر بایزید است که می تواند در نهایت به نور بپیوندد. در قال او، طریق نور تنها روشنی بخش عالم موجود نیست، بلکه راه گشای حقیقت حقّ است. این عناصر ، با هستی شناسی واحد، دگردیسی عرفانی و محتوای ایرانی، در تنش نیروهای متضاد و برتری نیروهای اهورایی برای سعادت نفس، در اقوال بایزید نیز تجلی یافته اند"Light" and "nafs" in the ancient thought and Sufism of Siyar Bastam
Bayezid a paradoxical Sufi, with a new mystical experience, a mysterious language, a different moment and spiritual ascension. In his sayings, he has expressed elements such as light and soul to introduce the affairs of Latifah, to discover the secret of the sea of human existence, the happiness of the soul, and to solve his existential riddles. The hypothesis of the research is that the content of some elements of the sages of ancient Iran and the mysticism of Bayezid are related. The author has tried to explain and detail the related topics by benefiting from philosophical and theological approaches. The research questions are: What are the uses of light and soul in Iranian wisdom and Sufism of Bayezid? And what aspect of light and breath is connected with his mysticism? The result of the research shows that the existential value of light in Bayezid's view has an ancient root and there is a common cosmology in the contrast between the worlds of kingdom and kingdom, light and soul, creation and matter, unseen and martyrdom, between these two ways of thinking, which aims It is the excessive human effort to reach true happiness. The nafs is the central element of Bayezid's thinking, which can finally join the light, but also the way of truth. These elements, with a single ontology, mystical metamorphosis and Iranian content, in the tension of opposing forces and the superiority of Ahurai forces, have also been manifested in Bayezid's sayings.
تبلیغات
