فراترکیب علل مهاجرت نخبگان ایرانی و راهکارهای ممانعت از آن (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
گزارش ها و آمار مهاجرت نخبگان از ایران حاکی از افزایش تمایل نخبگان به مهاجرت پس از کرونا هستند. طبق گزارش بانک جهانی، ایران سالانه ۵۰ میلیارد دلار را به دلیل فرار نخبگان از دست می دهد. مسأله ی اصلی این مقاله استخراج دلایل فرار مغزها و راهکارهای ممانعت از آن است. با استفاده از روش فراترکیب، مقالات پژوهشی معتبر فارسی و انگلیسی از آغاز کرونا (سال ۱۳۹۹ تا انتهای اسفندماه ۱۴۰۲) را بررسی و تحلیل کردیم و علل مهاجرت نخبگان و راهکارهای مربوطه را در شش دسته ی علل اقتصادی، عوامل اجتماعی و فرهنگی، دلایل سیاسی، مشکلات نظام و ساختار آموزشی، علل کالبدی شهری و جذابیت های کشورهای مقصد استخراج نمودیم. نتایج فراترکیب حاضر دو موضوع بسیار مهم را نشان می دهد: الف) در دوران پساکرونا اصحاب علوم اجتماعی در این حوزه که مسأله ی اجتماعی بسیار مهمی است، مشارکت علمی بسیار اندکی داشته اند. ب) کرونا که تأثیر عمیقی بر سراسر زندگی اجتماعی در جهان گذاشته است، تمایل به فرار مغزها را افزایش داده است. همچنین، مقایسه ی نتایج این فراترکیب با فراتحلیل های پیشین نشان می دهد که عللی چون تشدید بی ثباتی مالی و مشکلات اقتصادی، ریسک کشوری و توسعه انسانی و جهانی شدن به دلایل نخبگان برای فرار از کشور افزوده شده است.Iranian Brain Drain: Causes and Solutions Through a Meta-Synthesis Approach
Reports and statistics on brain drain from Iran indicate a surge in the tendency of highly skilled individuals to emigrate following the COVID-19 pandemic. According to the World Bank, Iran loses an estimated $50 billion annually due to this phenomenon. This study aims to identify the root causes of brain drain and propose solutions to mitigate its impact. Employing a meta-synthesis approach, the researchers analyzed relevant Persian and English research articles published between the start of the pandemic (2019) and March of 2024. The extracted factors contributing to brain drain and corresponding countermeasures were categorized into six themes: economic factors, social and cultural factors, political factors, educational system issues, urban infrastructure issues, and attractiveness of destination countries. The findings of this meta-synthesis reveal two crucial points: 1) Social scientists have made minimal contributions to research in this critical social domain, especially during the post-COVID-19 era. 2) The pandemic, which has profoundly impacted global social life, has further intensified the brain drain phenomenon. Furthermore, a comparison of the meta-synthesis results with previous meta-analyses reveals that additional factors, including intensifying financial instability, economic deterioration, country risk, human development, and globalization, have emerged as key drivers of brain drain from Iran.
تبلیغات
