استراتژی های کاهش خشکسالی و تنش آبی در تهران با تأکید بر راه حل های طبیعت بنیان (تصمیم گیری مبتنی بر نقشه های شناختی فازی) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
خطر خشکسالی و تنش آبی برای کلانشهر تهران می تواند ضمن افزایش آسیب پذیری جامعه و شهر، اثرات منفی بر حوزه های زیست محیطی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی بگذارد. نگاه بخشی مدیریت نسبت به سیستم یکپارچه انسانی- محیطی شهر، هدررفت منابع آب، تغییر کاربری اراضی نامتناسب با ظرفیت های آبی و همچنین مداخلات انسانی و توسعه زیرساخت های خاکستری، مهم ترین عوامل کاهش تاب آوری تهران در برابر خشکسالی هستند. در چنین شرایطی، تصمیم گیری و شناسایی اولویت ها برای حل تنش آبی چالشی جدی خواهد بود. این پژوهش با هدف ارائه راهکارهای چندمقیاسی کاهش خشکسالی با تکیه بر ظرفیت های منظر تهران، به این پرسش پاسخ می دهد که استراتژی های اصلی کاهش ریسک در سطح کلان و ابزارهای مناسب در سطح خرد کدام اند. در اینجا اصلی ترین راه حل ها به شیوه تحلیل محتوای آرای خبرگان در پنل های مشارکتی و مبنی بر شناسایی علل آسیب پذیری تهران ازطریق نقشه های شناختی و سناریوهای مستخرج از آن به دست آمده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که راهکار مواجهه و کاهش پیامدهای خشکسالی در تهران، تلفیقی از راه حل های طبیعت بنیان و راه حل های خاکستری است. تغییر در راهبردهای مدیریت شهری، اصلاح الگوهای جمعیتی و توسعه شهر، احیای اکوسیستم های طبیعی و تغییر ذهنیت شهروندان نسبت به مسئله کمبود آب از دیگر از راه حل های پیشنهادی هستند. از میان راه حل های مبتنی بر طبیعت، روددره ها ابزاری مهم در اصلاح الگوی توسعه شهر هستند. به کارگیری این راه حل ها نیازمند اتخاذ راهکارهای یکپارچه در سطوح «نهادی- کالبدی» در کنار ارتقای برنامه های اجتماعی و اقتصادی خواهد بود.Strategies to Mitigate Drought and Water Stress in Tehran through Nature-based Solutions (NbS), A Decision-making Based on Fuzzy Cognitive Maps (FCMs)
Drought and water stress in the metropolis of Tehran can adversely impact the environmental, social, economic, and political areas of life while increasing the vulnerability of the society and the city. Tehran’s resilience against drought has been exacerbated by a range of factors such as the management’s atomistical view of the integrated human-environmental system of the city, the loss of water resources, the disproportion between the change of land uses and the water capacities, as well as human interventions and the development of gray infrastructure. This situation has turned decision-making and identifying priorities regarding the water tension into a serious challenge. This research aims to provide multi-scale solutions to reduce drought based on the capacities of Tehran’s landscape and answer the question of what main risk reduction strategies can be adopted at the macro level and what appropriate tools are available at the micro level. To address this question, the experts’ opinions in collaborative panels were analyzed and the causes of Tehran’s vulnerability were identified through Fuzzy Cognitive Maps (FCMs) and related-driven scenarios. The findings show that the strategies for encountering and reducing the consequences of drought in Tehran are a combination of nature-based and gray solutions. Changing urban management strategies, modifying population patterns and city development, restoring natural ecosystems, and changing the mentality of citizens towards the issue of water shortage are other proposed solutions. Among Nature-based Solutions (NbS), river valleys play a key role in modifying the city’s development pattern. Using these solutions requires the adoption of integrated strategies at the institutional-physical levels along with the promotion of social and economic programs.
تبلیغات
