بررسی عوامل مؤثر بر توسعه آموزش مجازی سواد اطلاعاتی از دیدگاه کاربران در وبگاه کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف: امروزه دانشگاه هایی که درصدد ارتقای سطح آموزشی خود در یک مقیاس جهانی و قابل قبول هستند، در کنار نظام سنتی خود، شرایط ایجاد محیط آموزش مجازی و بهره گیری از روش های آموزشی مختلف را فراهم کرده اند. آموزش مجازی مهم ترین کاربرد فناوری اطلاعات است که در قالب نظام های مختلف مثل یادگیری رایانه محور، یادگیری برخط، یادگیری شبکه محور ارائه می شود؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر توسعه آموزش مجازی سواد اطلاعاتی از دیدگاه کاربران در وبگاه کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی ایران انجام گرفته است.روش : روش این پژوهش آمیخته (کمی و کیفی) است. در بخش کیفی ازنظر هدف توسعه ای و در بخش کمی کاربردی و ازنظر روش تحلیل داده ها توصیفی- پیمایشی از نوع همبستگی است. در راستای هدف پژوهش، از روش کتابخانه ای و مطالعات پیشین استفاده شده است؛ ابتدا با روش کیفی پژوهش با استفاده از روش فراترکیب شاخص های موردنظر شناسایی و درمجموع 122 کد استخراج شد که در 14 مقوله فرعی و 7 مقوله اصلی دسته بندی و کدگذاری شدند. در مرحله بعد در بخش کمی، با استفاده ازنظر خبرگان، شاخص های نهایی استخراج و پرسشنامه نهایی تنظیم گردید. سپس پرسشنامه تهیه شده بین جامعه آماری توزیع شد. جامعه آماری شامل کلیه کاربران (دانشجویان) آموزش های مجازی سواد اطلاعاتی دانشگاه های علوم پزشکی کشور بود که با روش نمونه گیری غیر تصادفی در دسترس تعداد 384 پرسشنامه تکمیل و سپس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS 25 و اسمارت پی ال اس (SmartPLS 3) تحت تحلیل عاملی اکتشافی قرار گرفتند. روایی صوری پرسش ها را گروهی از متخصصان مرتبط بررسی و تأیید کردند و پایایی پرسشنامه نیز از طریق انجام پیش آزمون و سپس از آلفای کرونباخ، معیار پایائی ترکیبی (CR) و روایی همگرا (AVE) محاسبه شد.یافته ها: نتایج پژوهش در مرحله فراترکیب نشان داد عوامل مؤثر بر توسعه آموزش مجازی سواد اطلاعاتی از دیدگاه کاربران در وبگاه کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی ایران شامل عوامل فنی، عوامل راهبردی، مؤلفه مدرسین، عوامل ساختاری، عوامل آموزشی، عوامل محتوایی، عوامل سنجش و ارزیابی بوده است. نتایج پژوهش در مرحله کمی پژوهش نیز نشان داد که مقوله عوامل ساختاری رتبه اول با میزان 0/842؛ عوامل آموزشی با میزان 0/831، عوامل راهبردی با میزان 0/763، عوامل فنی با میزان 0/726 ، مؤلفه مدرسین با میزان 0/613 و عوامل سنجش و ارزیابی با میزان 0/564 و عوامل محتوایی با میزان 0/518 رتبه های بعدی را به خود اختصاص داده است. نتایج این پژوهش نشان داد که متغیر عوامل ساختاری با آموزش مجازی مهارت های سواد اطلاعاتی بیشترین مقدار ارتباط را دارد. سایر متغیرها همچون عوامل آموزشی با آموزش مجازی مهارت های سواد اطلاعاتی، عوامل راهبردی با آموزش مجازی مهارت های سواد اطلاعاتی در وبگاه کتابخانه های علوم پزشکی ایران از دیدگاه کاربران، عوامل فنی و آموزش مجازی مهارت های سواد اطلاعاتی، مؤلفه مدرسین و آموزش مجازی مهارت های سواد اطلاعاتی، عوامل سنجش و ارزیابی و آموزش مجازی مهارت های سواد اطلاعاتی، متغیر عوامل محتوایی و آموزش مجازی مهارت های سواد اطلاعاتی به ترتیب در رتبه های دوم تا هفتم را به خود اختصاص دادند.نتیجه گیری: نتایج حاکی از این است که عوامل ساختاری آموزش مجازی مهارت های سواد اطلاعاتی در وبگاه کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی ایران ازجمله طراحی و تدوین، تهیه و تولید، عوامل آموزشی، عوامل مربوط به شیوه آموزش، عوامل مربوط به قالب های مورداستفاده برای آموزش دارای اهمیت و موردتوجه است.Investigating the Effective Factors for the Development of Information Literacy Vrtual Education from the Users' Point of View on the Website of Iran's Medical Sciences Libraries
Purpose: Today, universities that aim to improve their educational level on a global and acceptable scale, along with their traditional system, have provided the conditions for creating a virtual education environment and using different educational methods. Virtual education is the most important application of information technology that is provided in different systems such as computer-based learning, online learning, and network-based learning. Therefore, the current research aimed to investigate the factors affecting the development of virtual education of information literacy from the users' point of view on the library website. It has been done by Iran's universities of medical sciences.Method: The method of this research was mixed (quantitative and qualitative). In the qualitative part, it was developmental in terms of purpose, and in the quantitative part, it was applied, and in terms of the data analysis method, it was a descriptive survey of correlation type. In line with the goal of the research, the library method and previous studies have been used; first, the desired indicators were identified with the qualitative method of research using the meta-synthesis method, and a total of 122 codes were extracted in 14 subcategories, and 7 main categories were categorized and coded. In the next step, in the quantitative section, using the opinion of experts, the final indicators were extracted and the final questionnaire was prepared. Then the prepared questionnaire was distributed among the statistical population. 384 questionnaires were completed and then analyzed by non-random sampling method. Data were subjected to exploratory factor analysis using SPSS 25 and SmartPLS 3 software. The face validity of the questions was checked and confirmed by a group of related experts, and the reliability of the questionnaire was calculated by conducting a pre-test and then using Cronbach's alpha, composite reliability (CR), and convergent validity (AVE).Findings: The results of the research in the meta-synthesis stage showed that the effective factors on the development of information literacy virtual education from the users' point of view on the library Website of Iran University of Medical Sciences include: technical factors, strategic factors, lecturers' component, structural factors, educational factors, content factors, and measurement and evaluation factors. The results of the research in the quantitative stage of the research also showed that the category of structural factors ranks first with a rate of 0.842; Educational factors with a rate of 0.831, strategic factors with a rate of 0.763, technical factors with a rate of 0.726, teachers' component with a rate of 0.613 and measurement and evaluation factors with a rate of 0.564 and content factors with a rate of 0.518 ranks next. The results of this research showed that the variable of structural factors has the highest relationship with the virtual education of information literacy skills. Other variables such as educational factors with virtual training of information literacy skills, strategic factors with virtual training of information literacy skills on the library website of Iran's medical sciences from the users' point of view, technical factors and virtual training of information literacy skills, teachers' component and virtual training of information literacy skills, measurement and evaluation factors and Virtual education of information literacy skills, variable content factors and virtual education of information literacy skills were ranked second to seventh, respectively.Conclusion: The results indicate that the structural factors of virtual education of information literacy skills in the library website of Iran's universities of medical sciences, including design and compilation, preparation and production, educational factors, factors related to the teaching method, factors related to the format used for training is important and noteworthy.
تبلیغات
