واکاوی مفهومی فعالیت فرهنگی، مبتنی بر هستارهای عملیات فرهنگی (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

چکیده

زمینه و هدف: یکی از مهم ترین تلاش ها در هر عرصه علمی و عملی، ابهام زدایی و صراحت بخشی مفاهیم و واژگان آن حوزه است. چراکه وقتی مفاهیم ذیل یک موضوع، دارای ابهام باشد، احکام توصیفی و تشریحی، احکام تبیینی و تنقیهی و احکام تجویزی آن حوزه نیز مبهم، کم فایده و بلکه بی فایده خواهد بود. بر همین اساس، یکی از چالش های اساسی شاخه مدیریت فرهنگی، تعریف مفهوم فعالیت فرهنگی است. این نوشتار نیز با پذیرش این اهمیت، تلاش می کند با ابتناء بر تلاش های هستی شناسانه عملیات فرهنگی، به واکاوی مفهومی فعالیت فرهنگی بپردازد. روش پژوهش: این پژوهش مبتنی بر رویکرد پژوهشی تحلیل محتوای کیفی با اتخاذ استراتژی تجزیه و ترکیب انجام گردید. در عملیاتی نمودن این استراتژی، برای مرحله گردآوری و گزینش داده ها از روش کتابخانه ای و مرور نظام مند، برای مرحله تجزیه وتحلیل و ترکیب داده ها، از روش فراترکیب، برای اجرای روش فراترکیب، از الگوی هفت مرحله ای سندلوسکی و باروسو، برای طی پیاده سازی این الگو از تکنیک کدگذاری و برای پیاده سازی این تکنیک از ابزار نرم افزاری مکس کیودی ای استفاده شده است. یافته ها: از بین مدل ها، روش ها و روش شناسی های بررسی شده، در مجموع، 10 گزینه برای انجام فراترکیب برگزیده شد. اجرای فراترکیب، به احصای 12 هستار یا موجودیت اصلی برای عملیات فرهنگی منجر گردید. هستارهای احصاشده، از حیث قابلیت تمییزبخشی فعالیت فرهنگی از غیر آن تحلیل گردید و پنج هستار مسئله، راهبرد، مخاطب، محصول و ارزش واجد این قابلیت تشخیص داده شد. نتیجه گیری: با تحلیل و مقابله ساختار تعریفی هستارهای منتخب، در نهایت با تجمیع متناسب، سه شناسه هدف-مسئله، انسان-مخاطب و محصول-ارزش، به عنوان شناسه های ممیز فعالیت فرهنگی معرفی شده است.