جغرافیای تاریخی تُرغای و سُلدوز بر مبنای کتاب صفوة الصفا
آرشیو
چکیده
مکان های جغرافیایی بستر شکل گیری رویدادهای تاریخی است و اسامی این مکان ها، بازتاب فرهنگ و واقعیت های تاریخی هر منطقه است. از اینرو، براساس نام های ضبط شده در متون و منابع، می توان به بررسی پیشینه یک منطقه پرداخت. از جمله در کتاب صفوه الصفا تألیف ابن بزاز اردبیلی، به اسامی مناطقی اشاره شده که با استناد به آنها، می توان تصویری اجمالی از جغرافیای تاریخی برخی مناطق آذربایجان چون ترغای و سلدوز ارائه کرد. ترغای و سلدوز نام ولایت-های در منطقه آذربایجان بودند که شیخ صفی الدین اردبیلی (650-735ق/1252-1335م) با اهالی آن ولایات مقارن با حکومت ابوسعید (حک:717-736ق/1317-1335م) ایلخان مغول دیدار کرده است. در متون و منابع تاریخی و جغرافیایی به وجه تسمیه، تاریخچه و محدوده جغرافیایی این ولایات اشاره ای نشده است. با توجه به این مسئله، این پژوهش درصدد است جغرافیای تاریخی ولایت های ترغای و سلدوز و اهمیت آنان را با استفاده از کتاب صفوه الصفا ابن بزاز اردبیلی و منابع تاریخنگاری مغولی و تیموری با رویکرد توصیفی- تحلیلی بازسازی و بررسی کند. یافته های پژوهش حاکی از آن است که ولایت ترغای در جنوب شرقی و ولایت سلدوز در جنوب و جنوب غربی دریاچه اورمیه واقع بوده اند و به سبب داشتن اقلیم مساعد و به تبع آن آب فراوان و خاک حاصخیز از نواحی پرجمعیت ایالت آذربایجان در دوره حکومت ایلخانان مغول به شمار می رفتند. همچنین اهالی و سکنه این ولایات سنی مذهب از اقوام ترک و مغول و از پیروان و مریدان شیخ صفی الدین اردبیلی محسوب می شدند.متن
Historical geography of Torgay and Sulduz based on the book of Safwat al-Safa
Geographical places are the basis for the formation of historical events, and the names of these places reflect the culture and historical realities of each region; Therefore, based on the names recorded in the texts and sources, it is possible to investigate the background of a region. For example, in the book Safwat al-Safa authored by Ibn Bazzaz Ardabili, the names of the regions are mentioned, by referring to them, a brief picture of the historical geography of some regions of Azerbaijan such as Torgay and Sulduz can be presented. Torgay and Sulduz were the names of the provinces in the Azerbaijan region, where Shaykh Safi al-Din Ardabili (۶۵۰-۷۳۵ AH/۱۳۳۵-۱۲۵۲AD) met with the people of those provinces during the rule of Abu Said (۷۱۷-۷۳۶ AH/۱۳۱۷-۱۳۳۵ AD), Ilkhan Mongol. In the historical and geographical texts and sources, there is no mention of the nomenclature, history and geographical scope of these provinces. Considering this issue, this research tries to reconstruct and examine the historical geography of Torgay and Sulduz provinces and their importance using the book of Safwat al-Safa and the historiography of the Mongol and Timurid periods with a descriptive-analytical approach. The findings of the research indicate that Torgay province is located in the southeast and Sulduz province are located in the south and southwest of Lake Urmia, and due to having a favorable climate and consequently abundant water and fertile soil, it is one of the most populated areas of Azerbaijan. The period of rule was considered to be the Mongol patriarchs. Also, the inhabitants of these Sunni provinces were considered Turkic and Mongol tribes and followers and disciples of Shaykh Safi al-Din Ardabili.
تبلیغات
