حسابداری و منافع اجتماعی

حسابداری و منافع اجتماعی

حسابداری و منافع اجتماعی دوره 13 تابستان 1402 شماره 2 (پیاپی 49) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

ارائه الگوی نقش فناوری های نوظهور در سیستم اطلاعات حسابداری و گزارشگری مالی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیستم های اطلاعات حسابداری فناوری های نوظهور گزارشگری مالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 689 تعداد دانلود : 727
هدف: پژوهش حاض ر در تلاش اس ت،  الگوی جامع از نقش فناوری های نوظهور در سیستم اطلاعات حسابداری وگزارشگری مالی تبیین و ارائه نماید.روش: مدل پژوهش، بر اساس استراتژی نظریه داده  بنیاد چندوجهی ارائه شد. داده های تجربی با انجام 14 مصاحبه نیمه ساختاریافته با متخصصان فناوری اطلاعات، اساتید دانشگاهی و جامعه حسابداران و حسابرسان مستقل و باتجربه، به روش نمونه گیری نظری جمع آوری شد و  برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار مکس کیو دی ای 2010، استفاده شده است.یافته ها: در الگوی ارائه شده، 3 مقوله اصلی علی شامل سازه فردی، سازه سازمانی، سازه محیطی و 3 مقوله اصلی شرایط زمینه ای شامل کاربست فناوری و ارتقای زیربناها و بهبود سیستم اطلاعات حسابداری و 4 مقوله راهبردها و همچنین، 2 مقوله اصلی برای پیامد ها، شامل پیامد مثبت و منفی مرتبط با پدیده اصلی پژوهش، شناسایی شد.نتیجه گیری : نتایج کلی پژوهش، حاکی از اهمیت استفاده از فناوری های نوین منطبق با سیستم های اطلاعات حسابداری و حمایت نهادهای ناظر و پشتیبانی مدیریت از فرایند استقرار می باشد. با تأکید بر پیامدهای مثبت فناوری ها، زمینه برای از بین بردن عوامل بازدارنده وکاهش پیامدهای منفی فراهم شود.دانش افزایی: الگوی طراحی شده حاصل دیدگاه خبرگان مختلف، مبانی نظری جدیدی را به ادبیات این حوزه می افزاید که از طریق آن جامعه هدف نیازمندی های خود را تشخیص داده و با اتخاذ استراتژی های راهبردی، در صدد کاهش موانع و محدودیت ها پیاده سازی و توسعه استفاده از فناوری برمی آیند.
۲.

شناسایی تکنیک های بررسی حسابداری قضایی: کاربست فرا ترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تکنیک های بررسی حسابداری قضایی حسابداری قضایی(دادگاهی) روش فراترکیب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 374 تعداد دانلود : 256
هدف: حسابداری قضایی روند جدیدی برای شناسایی تقلب است که از اصول و روش های قابل اعتمادی برای به دست آوردن حقایق یا داده های کافی استفاده می کند. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی تکنیک های بررسی حسابداری قضایی بوده است.روش: با رویکرد پژوهش کیفی و ابزار فراترکیب که مشتمل بر مراحل هفتگانه سندلوسکی و بارسو است، به ارزیابی و تحلیل نظام مند ۸۴ مورد از یافته های پژوهش های پیشین پرداخته شده است. در همین راستا نظر 15 نفر از خبرگان به وسیله پرسشنامه جمع آوری شده و با استفاده از روش کمی آنتروپی شانون به تعیین ضریب تکنیک های شناسایی شده پرداخته شده است.یافته ها: از بین تکنیک های بررسی: استفاده از نرم افزارهای تخصصی ، بررسی نظریه های تفلب ، بررسی اسناد ، تجزیه وتحلیل نسبت ها ، تجزیه وتحلیل نسبت ، کنترل کیفیت ، نقد و بررسی و کنترل مسیر و بررسی کلاهبرداری بر روی عدد و مخرج به ترتیب رتبه های 1تا 10 را دریافت کرده اند.نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش، کمک شایانی به کشف تقلب، کلاهبرداری و اعمال مجرمانه در مراحل تحقیقاتی حسابداران قضایی در رابطه با اشخاص ذی ربط و همچنین قضاوت آن ها نسبت به موارد می کند.دانش افزایی: این مطالعه نیاز به مشارکت و به کارگیری خدمات یک حسابدار قضایی را برای بررسی، ارزیابی سوابق و سیستم های کنترل داخلی را برای ذینفعان توصیه می کند.
۳.

عملکرد پایداری شرکتی و ریسک سیستماتیک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عملکرد زیست محیطی عملکرد اجتماعی راهبری شرکتی ریسک سیستماتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 665 تعداد دانلود : 88
هدف: باتوجه به اینکه امروزه موفقیت و پایداری کسب و کار، علاوه بر درآمد بر مبنای شاخص های غیرمالی مربوط به عملکرد اجتماعی، زیست محیطی و راهبری شرکت سنجیده می شود، هدف از انجام این پژوهش بررسی ارتباط ابعاد فرامالی عملکرد پایداری شرکتی و ریسک سیستماتیک می باشد. روش: در این پژوهش، از جامعه آماری موردنظر یعنی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، نمونه ای به تعداد 96 شرکت طی سال های 1393 تا 1397 با روش حذف سیستماتیک انتخاب گردید و داده های مربوط، با استفاده از رگرسیون خطی چندمتغیره مورد بررسی قرارگرفتند. یافته ها: نتایج حاصل از آزمون فرضیه پژوهش حاکی از آن است که عملکرد پایداری شرکت ها ارتباط معناداری با ریسک سیستماتیک ندارد.نتیجه گیری: درکنار نتایج تجربی مختلط از پیوند ابعاد غیرمالی و ابعاد مالی عملکرد شرکت ها، باتوجه به یافته پژوهش حاضر عملکرد اجتماعی، زیست محیطی و راهبری شرکتی توانایی اثرگذاری بر ریسک ذاتی بازار را ندارد؛ که البته طبق برخی یافته ها شرایط بی ثباتی بازارهای مالی می تواند نقش تعدیل کننده ای در ماهیت و قدرت روابط ریسک و عملکرد غیرمالی شرکت ها ایفا نماید.دانش افزایی: یافته های این پژوهش می تواند سازمان های تجاری، مدیران و سرمایه گذاران را در شناخت تأثیر عملکرد پایداری در راستای ایجاد ارزش مشترک برای ذی نفعان، جهت اخذ تصمیمات سرمایه گذاری بر معیار پایداری یاری نماید.
۴.

تاثیر سن شرکت ها و منابع نامشهود بر رابطه بین جهت گیری کارآفرینی و عملکرد شرکت های شهرک صنعتی مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سن شرکت کارآفرینی عملکرد شرکت منابع نامشهود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 569 تعداد دانلود : 394
هدف: تحقیق حاضر به بررسی رابطه سن شرکت ها و منابع نامشهود بر رابطه بین جهت گیری کارآفرینی و عملکرد شرکت های شهرک صنعتی کلات مشهد پرداخته است.روش: جامعه آماری پژوهش شامل کارکنان مالی شهرک صنعتی کلات مشهد است. روش نمونه گیری پژوهش، نمونه در دسترس می باشد و با استفاده از فرمول کوکران تعداد نمونه 194 نفر تعیین شد. جهت سنجش متغیرها از پرسشنامه های استاندارد استفاده شد. برای آزمون فرضیه ها از روش مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهای اس پی اس اس و پی ال اس بهره گرفته شد.یافته ها: نتایج نشان داد کارآفرینی تاثیر معناداری بر عملکرد و منابع نامشهود شرکت دارد. منابع نامشهود نیز تاثیر معناداری بر عملکرد شرکت دارد. سن شرکت نقش تعدیلگر در رابطه بین کارآفرینی و عملکرد ندارد و منابع نامشهود نقش میانجی در رابطه بین کارآفرینی و عملکرد شرکت دارد.نتیجه گیری: تقویت روحیه کارآفرینی و بهره گیری از منابع نامشهود همانند سرمایه انسانی و ساختاری و ...، عملکرد شرکت ها را بهبود می بخشد، اما یافته های پژوهش از این دیدگاه که در شرکت های جوان تر رابطه کارآفرینی و عملکرد قوی تر هست حمایت نکرد. دانش افزایی: تاثیر سن شرکت و منابع نامشهود بر رابطه بین کارآفرینی و عملکرد شرکت های ایرانی پژوهش کمی صورت گرفته است. بنابراین، انجام این پژوهش بر غنای ادبیات پژوهشی خواهد افزود.
۵.

حسابرسی فناوری اطلاعات؛ فرصت یا ضرورت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیستم های اطلاعاتی فناوری های رایانه ای حسابرسی فناوری اطلاعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 962 تعداد دانلود : 547
هدف: با توجه به نقش و اهمیت فناوری اطلاعات در سازمان ها، هدف این پژوهش تبیین و تشریح چارچوب حسابرسی در حوزه فناوری اطلاعات و مرور نتایج پژوهش های انجام شده در این زمینه است.روش: در این پژوهش ضمن مرور مبانی نظری حسابرسی حوزه فناوری اطلاعات، فرایند ها و چارچوب نظری ارائه شده به منظور اطمینان از کفایت کنترل های اعمال شده بر روی سیستم های اطلاعاتی و تائید اثربخشی مناسب این سیستم ها مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آنست که با توجه به ظهور پرشتاب فناوری اطلاعات و تقاضا برای دسترسی سریعتر به اطلاعات مالی، ابداع رویکردهای نوین در حسابرسی را برای نظارت مستمر و جمع آوری و تحلیل شواهد حسابرسی ضروری بوده و آشنایی حسابرسان داخلی و بیرونی با سیستم های اطلاعاتی و آموزش و آگاهی بخشی آنها الزامی می باشد.نتیجه گیری: بهترین راه کار برای انجام یک حسابرسی جامع و مطمئن در حوزه فناوری اطلاعات ایجاد یک تیم حسابرسی با ترکیبی متنوع از حسابرسان باتجربه، آموزش دیده با مهارت های کافی است. این کار را می توان از طریق همکاری مستمر کمیته های حسابرسی و حسابرسان داخلی با دپارتمان های مربوط به فناوری اطلاعات و مدیریت ارشد توسعه بخشید.دانش افزایی: یکی از بهترین رویه های پذیرفته شده جهانی "اهداف کنترل اطلاعات و فناوری-های مربوطه" یا کوبیت (COBIT) می باشد و در پژوهشهای داخلی به شکل بسیار محدود به این موضوع پرداخته شده است، در نتیجه پژوهش حاضر می تواند اطلاعات مفیدی در اختیار حسابرسان و علاقمندان قرارداده و منجر به توجه بیشتر به موضوع حسابرسی فناوری اطلاعات گردد.
۶.

چالش ها، انگیزه ها و فرصت های صنعت بورس ایران به جهت گزارشگری پایداری و پایداری رویه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: صنعت بورس گزارشگری پایداری چالش های پایداری ذی نفعان انگیزه های پایداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 777 تعداد دانلود : 71
هدف: با توجه به اهمیت پایداری بورس ها، در این پژوهش ضمن شناسایی ذی نفعان با اهمیت صنعت، چالش ها، انگیزه ها و فرصت های در اختیار بورس ها به جهت پایداری رویه ها و همچنین، گزارشگری پایداری مورد بررسی قرار گرفته است. روش: در راستای دستیابی به اهداف پژوهش از ترکیب روش های تحلیل محتوا، گروه کانونی و مصاحبه فردی با 25 نفر از خبرگان صنعت استفاده شد. یافته ها: فقدان چارچوب جامع گزارشگری و خدمات اطمینان بخشی، هزینه های گزارشگری و فقدان فرهنگ گزارشگری پایداری از جمله چالش های با اهمیت است. از سوی دیگر، همسویی با جامعه بین المللی، شهرت، بهبود عملکرد، پاسخگویی و دستیابی به مزیت رقابتی از انگیزه های با اهمیت مدیران در مسیر توجه به موضوعات پایداری است. فرهنگ سازی، مقررات گذاری و طراحی ابزارهای پایدار نیز از جمله فرصت های در اختیار بورس ها به جهت ترویج فرهنگ پایداری در میان ناشران است. همچنین، یافته ها نشان داده است که دولت و مقررات گذاران، هیات مدیره و سرمایه گذاران جزو مهمترین گروه های ذی نفع این صنعت هستند.نتیجه گیری: عدم انتشار گزارشات پایداری، حاکی از تاثیرگذاری بالاتر موانع گزارشگری نسبت به انگیزه های گزارشگری است، از این رو پیشنهاد می شود بسترهای مورد نیاز از طرف نهادهای قانون گذار به جهت انتشار گزارشات فراهم گردد. دانش افزایی: با توجه به نقش راهبردی صنعت بورس در پیشبرد اهداف پایداری، یافته های این پژوهش می تواند در تصمیم گیری نهادهای مرتبط به جهت رفع چالش ها و تقویت انگیزه های گزارشگری پایداری موثر واقع شود.
۷.

طراحی الگوی حسابداری مدنی: فرآیند بازنمایی سیستمی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حسابداری مدنی مدل سازی بازنمایی سیستمی مشروعیت حسابداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 314 تعداد دانلود : 877
هدف این مطالعه بسط اکتشافی ابعاد زمینه ای توسعه حسابداری مدنی و ارزیابی سیستماتیک پیوندهای درونی ابعاد می باشد. روش شناسی مطالعه حاضر از منظر نتیجه توسعه ای و براساس نوع هدف اکتشافی بود و برای جمع آوری داده ها از مبنای کیفی و کمی استفاده نمود. جامعه آماری در بخش کیفی خبرگان دانشگاهی و در بخش کمی مدیران شرکت های کارگزاری و کارشناسان معاونت های بخش های مختلف بازار سرمایه بودند. ابزارهای گردآوری داده ها در بخش کیفی مصاحبه و در بخش کمی مقیاس های ماتریسی جهت انجام تحلیل بازنمایی سیستمی بودند. لذا ابتدا از طریق سه مرحله کدگذاری نسبت به شناسایی ابعاد مدل اقدام شد و براساس تحلیل دلفی فازی از طریق میانگین بین راند اول و راند دوم دلفی برای تعیین سطح پایایی اقدام گردید. در نهایت از طریق ارزیابی سیستماتیک نسبت به شناسایی محرک ها و پیامدهای مدل اقدام گردید. نتایج در بخش کیفی از وجود ۳ مقوله و ۶ مولفه و ۳4 مضمون مفهومی در قالب یک مدل شش بعدی حکایت دارد. در بخش کمی نتایج نشان داد، محرک اولیه توسعه حسابداری مدنی در بازار سرمایه، زیرساخت های سیستم اطلاعات حسابداری می باشد که به واحدهای حسابداری کمک می کند تا شناخت فراگیرتری از بازار و تغییرات آن داشته باشند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۹