پژوهش های مدیریت در ایران (مدرس علوم انسانی)

پژوهش های مدیریت در ایران (مدرس علوم انسانی)

پژوهش های مدیریت در ایران دوره 27 بهار 1402 شماره 1 (پیاپی 119) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

واکاوی الگوی رفتار کنش گرای استراتژیک کارکنان با رویکرد ترکیبی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رفتار کنش گرا رفتار کنش گرای استراتژیک تئوری داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 906 تعداد دانلود : 576
پژوهش حاضر با رویکرد ترکیبی، با هدف واکاوی و ارایه الگوی رفتار کنش گرای استراتژیک کارکنان انجام شده است. نوع پژوهش کاربردی - توسعه ای است و بخش کیفی با بهره گیری از تئوری داده بنیاد صورت گرفته است. یکی از راهبردهای نظریه پردازی در علوم اجتماعی و انسانی نظریه داده بنیاد است. این راهبرد دارای سه طرح مجزا است : طرح نظامند داده بنیاد، طرح برایشی داده بنیاد و طرح ساخت گرای داده بنیاد. در این پژوهش طرح نظامند داد بنیاد انتخاب شده است. عناصر اصلی طرح عبارتند از شرایط علی، شرایط زمینه، پدیده محوری، شرایط مداخله گر، راهبردها و پیامدها مقابله با مدیریت پدیده محوری و پیامدهای شکل گیری پدیده مورد مطالعه. داده های بخش کیفی طی 18 مصاحبه نیمه ساختار یافته با خبرگان دانشگاهی منتخب و سازمان مورد مطالعه احصاء و پس از آ فرایند شکل گیری در سه مرحله مشخص صورت پذیرفت. حاصل این امر، استخراج و طراحی مقوله های همپیوند در قالب شرایط علی ، شرایط زمینه، پدیده محوری، شرایط مداخله گر، راهبردها و پیامدهای الگوی پارادایم رفتار کنش گرای استراتژیک کارکنان بوده است. پس از معین شدن هر یک از مقوله های منتخب، طی مرحله کدگذاری انتخابی هر یک از عناصر الگو به منظور خلق نظریه پژوهش تشریح و به تفصیل بیان شد. آزمون مجموعه نتایج پژوهش کیفی در بخش کمی و با ابزار پرسشنامه محقق ساخته صورت گرفت. بدین منظور نمونه آماری منتخب به تعداد 370 نفر از افراد با صلاحیت مشارکت در پژوهش انتخاب، و سپس مجموعه داده های کمی با استفاده
۲.

تحلیل عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد توسعه پایدار در صنایع کوچک و متوسط(SME)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزیابی عملکرد توسعه پایدار زنجیره تامین پایداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 683 تعداد دانلود : 386
یکی از مشکلات اساسی در صنایع کوچک و متوسط ​​عدم توجه به توسعه پایدار است. از مهمترین دلایل عدم توجه به این موضوع، نبود روش جامع ارزیابی عملکرد توسعه پایدار است. این پژوهش عوامل موثر برعملکرد توسعه پایدار در 9 صنعت مختلف استان یزد را شناسایی و به اولویت بندی و ارزیابی این شاخص ها در این صنایع پرداخته است تا به کمک تعیین شاخص های مناسب برای هر صنعت، بتوان الگوی ارزیابی جامعی برای عملکرد توسعه پایدار در آن صنعت یافت. در این تحقیق با بهرهگیری از سه روش میانگین دادهها، PCA (تحلیل مولفه اصلی) وRF (جنگل تصادفی)، به کمک نرم افزار R داده های به دست آمده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و در نتیجه عوامل مهم در عملکرد توسعه پایدار برای هر یک از صنایع بررسی شده است. جامعه آماری در پژوهش حاضر، 600 خبره صنایع کوچک و متوسط استان یزد است . یافته های مرتبط با تحلیل عوامل موثربر ارزیابی عمکرد توسعه پایدار در این پژوهش حاکی از آن است که در عمده صنایع کوچک و متوسط استان یزد، بهداشت و ایمنی، کیفیت و عدم استفاده از مواد خطرناک از عوامل با اهمیت می باشند.
۳.

واکاوی آهنگ پیاده سازی برنامه های تغییر در پرتو مکالمات سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مکالمات تغییر تغییر دیرهنگام برنامه های تغییر مکالمات سازمانی آهنگ پیاده سازی برنامه های تغییر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 771 تعداد دانلود : 932
مکالمات مجرای اصلی شکل گیری تغییرات سازمانی هستند که می توانند آهنگ پیاده سازی برنامه های تغییر را تسریع کرده یا کند و نامطلوب سازند و در نتیجه توفیق یا شکست برنامه های تغییر سازمانی را رقم بزنند. از این منظر یک برنامه تغییر سازمانی زمانی از آهنگ پیاده سازی مناسبی برخوردار است که گذری هموار از چهار سطح مکالمات ابتکاری، تفاهمی، عملکردی، و خاتمه دهنده داشته باشد. با این حال بروز هر نوع مانع ذهنی و زبانی در روند شکل گیری مکالمات تغییر فوق منجر به عدم پیاده سازی مطلوب این برنامه ها در زمان مقرر و تجربه آهنگ تغییرات کند و ناموفق در سازمان می شود. بر همین اساس هدف پژوهش حاضر، واکاوی عوامل موثر در تحقق بهنگام و موفق یا دیرهنگام و ناموفق اجرای برنامه های تغییر در بستر مکالمات سازمانی در هلدینگ آموزشی سبحان است. این پژوهش از نوع پژوهش های کیفی است که برای جمع آوری داده از ترکیب فنون کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته، مشاهده مشارکتی و تحلیل اسناد و برای تحلیل داده از تحلیل مضمون بهره می برد. مشارکت کنندگان کلیه دست اندرکاران و افراد دخیل در دو برنامه تغییر هلدینگ آموزشی سبحان هستند. یافته ها نشان می دهد مکالمات عملکردی و سپس تفاهمی بیشترین حجم مکالمات تغییر و در نتیجه، اثرگذاری را در کندسازی آهنگ پیاده-سازی تغییرات به خود اختصاص می دهند. همچنین یافته ها نشان می دهد بیشتر موانع ذهنی و زبانی شکل گیری مکالمات موثر تغییر در سطح مکالمات تفاهمی روی می دهند اما مکالمات عملکردی حجم بیشتری از مکالمات تغییر را به خود اختصاص داده و نقش مهم تری در پیشبرد برنامه های تغییر دارند.
۴.

موانع فعالیت های داوطلبانه شرکتی در سازمان های ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: فعالیتهای داوطلبانه شرکتی موانع فعالیتهای داوطلبانه شرکتی مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 568 تعداد دانلود : 568
در سال های گذشته فعالیت های داوطلبانه شرکتی در دنیا رشد فزاینده ای داشته است. اخیراً در ایران برخی از سازمان ها به این فعالیت ها روی آورده اند. علی رغم توسعه این فعالیت ها در ایران، هنوز قسمت زیادی از سازمان ها در این فعالیت ها شرکت نداشته اند. هدف اصلی این مطالعه یافتن موانع فعالیت های داوطلبانه شرکتی در سازمان های ایرانی است. در این راستا با 16 نفر از مدیران و کارکنان شرکت کننده در فعالیت های داوطلبانه شرکتی، خبرگان دانشگاهی و برگزارکنندگان این فعالیت ها مصاحبه هایی صورت پذیرفت. برای بررسی این مصاحبه ها از روش تحلیل مضمون استفاده گردید. بعد از کدگذاری اولیه مصاحبه و حذف کدهای تکراری در مجموع 44 کد یکتا به دست آمد که در سه مضمون سازمان دهنده موانع فردی، موانع سازمانی و موانع محیطی دسته بندی شدند. موانع فردی شامل مضامین موانع شخصیتی، ارزش ها و موانع ادراکی؛ موانع سازمانی حاوی مضامین محیط کاری، حمایت مدیران، حمایت سازمان و مدیریت برنامه داوطلبانه؛ و موانع محیطی مضامین موانع قانونی، حمایت دولت، موانع اجتماعی و خانوادگی را دربرمی گیرند.
۵.

واکاوی استواری استراتژیک کسب و کارهای فعال در بخش کشاورزی هوشمند ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کشاورزی هوشمند اقلیمی تحلیل اثر متقابل برنامه ریزی سناریو تحلیل استواری استراتژی های استواری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 731 تعداد دانلود : 18
هدف این مقاله واکاوی استراتژی های استواری برای کسب وکارهایی است که قصد دارند عملکرد موفقی در آینده بخش کشاورزی هوشمند ایران داشته باشند. بدین منظور با استفاده از یک روش آینده نگاری یکپارچه مبتنی بر سناریوپردازی به استخراج آینده های جایگزین پیش روی کشاورزی ایران برای بازه ده ساله (2032) پرداخته شد. روش های شبکه تجارت جهانی (GBN)، تحلیل اثر متقابل (CIA) و MICMAC به صورت ترکیبی برای این منظور به کار گرفته شدند. چهار پیشران اصلی شناسایی شدند که عبارتند از همکاری و مشارکت از طریق تشکل های قوی، در مقابل گروه های لابی و فشار و همچنین توسعه زیرساخت های فناوری و رشد نوآوری در مقابل عدم بلوغ اکوسیستم نوآوری. با ترکیب معنادار پیشران ها با نظر خبرگان سه مسیر محتمل و معنادار به سوی آینده کشاورزی ایران استخراج شدند: کشاورزی هوشمند، کشاورزی دولتی و کشاورزی سنتی. برای سناریوهای توسعه یافته، مجموعه ای از استراتژی ها با مصاحبه عمیق با خبرگان و همچنین جستجوی کتابخانه ای که بتوانند استواری استراتژیک را در هر سناریویی در 10 سال آینده تضمین کنند واکاوی شدند. نتیجه اصلی در سطح کلان این است که همکاری و مشارکت با توجه به نقش کلیدی در منسجم کردن منابع و قابلیت-ها، نقش اصلی را در شکل دهی آینده کشاورزی ایران و همچنین استواری استراتژیک دارد. نهایتا با به کارگیری دو معیار استواری یعنی امکان پذیری و انعطاف پذیری اقدام به رتبه بندی استراتژی های استواری شد. همکاری های استراتژیک و توسعه نوآوری های کاربردی استوارترین استراتژی و سرمایه گذاری مستقل و توسعه نوآوری های پیشرفته به طور مستقل، ضعیف ترین استراتژی ها شناخته شدند.
۶.

طراحی مدل مدیریت منابع انسانی سبز با رویکرد AMOدر شرکت معادن زغال سنگ کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فعالیت های مدیریت منابع انسانی سبز توانایی سبز انگیزش سبز ارائه فرصت های سبز شرکت معادن زغال سنگ کرمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 567 تعداد دانلود : 475
هدف این پژوهش، طراحی الگو مدیریت منابع انسانی سبز بر اساس رویکرد AMO در شرکت معادن زغالسنگ کرمان است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات جزء پژوهش های ترکیبی(کیفی-کمی) است. بخش کیفی با بررسی ادبیات و داده های میدانی و انجام 14 مصاحبه نیمه ساخت یافته و با استفاده از استراتژی تحلیل تم، انجام گرفت. در بخش کمی هم ارزیابی تجربی تأثیر فعالیت های شناسایی شده بر عملکرد زیست محیطی شرکت بر اساس پرسشنامه های طراحی شده مورد بررسی قرار گرفت. بعد از سنجش روایی و پایایی پرسشنامه ها توزیع گردید. جامعه آماری به تعداد 600 نفر و حجم نمونه براساس جدول گرجسی و مورگان، 234 نفر تعیین شد. تجزیه و تحلیل داده ها در سطح آمار توصیفی با استفاده از نرم افزار SPSS23 و روش الگویابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار AMOS23 انجام گرفت. یافته های بخش کیفی شامل 17 تم اصلی و 59 تم فرعی است. فعالیت های مدیریت منابع انسانی سبز طبق مدل AMO، در سه دسته توانایی سبز با 6 تم اصلی، انگیزش سبز با4 تم اصلی وارائه فرصت های سبز با 7 تم اصلی قرار گرفتند. یافته های بخش کمی هم نشان داد که تأثیر توانایی سبز کارکنان بر عملکرد زیست محیطی شرکت معنادار نیست ولی تأثیر انگیزش سبز و ارائه فرصت های سبز بر عملکرد زیست محیطی معنادار است. بنابراین مدل ارائه شده، بینش های مفیدی از کارکردهای مدیریت منابع انسانی برای حمایت از عملکرد زیست محیطی شرکت معادن زغالسنگ ارائه می دهد.
۷.

شناسایی و تبیین عوامل مؤثر بر پایداری پیمان های استراتژیک با استفاده از رویکرد مرور نظام مند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیمان های استراتژیک پایداری ساختار پیمان شرکا پیمان مرور نظامند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 787 تعداد دانلود : 994
پیمان می تواند یک شیوه کاملاً مؤثر برای دستیابی به فرصت های استراتژیک جدید باشد اما علی رغم این موضوع، درصد بالایی از پیمان های استراتژیک با شکست مواجه شده و به نتیجه ختم نمی شوند. از این رو پژوهش حاضر به دنبال شناسایی عوامل مؤثر بر پایداری و ثبات پیمان های استراتژیک با استفاده از مرور نظام مند بوده است. موارد مورد بررسی در این پژوهش کلیه مقالات پذیرفته شده در پایگاه های معتبر بودند که بعد از انجام فیلترینگ در چند مرحله تعداد 44 مقاله برای ارزیابی و تحلیل نهایی مورد بررسی قرار گرفتند. در فرایند کدگذاری بر اساس مقالات گزینش شده و نهایی تعداد 30 مضمون فرعی در غالب سه مضمون اصلی تقسیم بندی شدند که عبارت اند از : تیم مدیریت ارشد، ساختار و کسب وکار. در بخش تیم مدیریت ارشد ، قابلیت استراتژیک رهبران، تعهد تیم مدیریت ارشد ، هماهنگی بین مدیران ارشد پیمان ها، داشتن تخصص های میان رشته ای، داشتن تجربه قبلی در فضای همکاری بین شرکتی شناسایی شدند. در بخش ساختار هم فرایند مدیریت پیمان ها، بازخورد عملکرد مداوم و کوتاه مدت، شفافیت خروجی داده، تعداد شریک پیمان ها، منابع مکمل، اهداف متمایز، داشتن چشم انداز بین المللی، خروجی های ناملموس، قابلیت های یادگیری متقارن،تقسیم کار روشن،شکل حکمرانی، نوع قرارداد، سیستم پاداش دهی،جهت گیری پیمان، نوع مبادله شناسایی شدند؛ برای بخش کسب وکار هم فاصله فرهنگی، رشد بازار، شهرت شریک،اندازه شرکا، تجربه شرکا، قلمرو پیمان، نوع فعالیت شرکا،جریان نقدینگی هر یک از شرکا منحصربه فرد بودن نوع مبادله، انتخاب درست شریک کلیدی گزینش شدند. نهایتاً هم بر اساس تناسب 5 گانه شناسایی شده (فرهنگی، استراتژیک، عملیاتی، سازمانی و افراد)در هر یک از سطوح پایداری می توان آن را به صورت قابل توجه ای افزایش داد.
۸.

ارائه چارچوبی برای تبیین فرایند خروج از کسب و کار: مروری نظامند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استراتژی سازمان خروج از کسب و کار مرور نظامند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 714 تعداد دانلود : 661
هدف این پژوهش، ارایه تصویری کامل و چارچوبی یکپارچه از فرایند خروج است. فرایند خروج از کسب و کار یک فرایند پیچیده، پویا و طولانی است که تا حد زیادی تصمیمات و اقدمات در هر یک از مراحل آن با مراحل دیگر تعامل چند جانبه دارد. برای دستیابی به این هدف، در این پژوهش 69 اثر انتشار یافته طی سال های 1990-2022 در حوزه خروج از کسب و کار براساس روش نظام مند مرور و ارزیابی شده اند. بر اساس یافته های این تحقیق، فرآیند خروج به 5 مرحله (استراتژی ورود، محرکهای خروج، تصمیم گیری، نحوه خروج و پیامدها) تقسیم شده است تا درکی بهتر و چارچوبی یکپارچه از فرایند خروج از کسب و کار ارائه شود. همچنین 34 زیرمقوله و 213 مولفه نیز شناسایی شدند. از این 69 مطالعه (با در نظر گرفتن دو مقوله برای برخی از مقالات) محرک های خروج (43)، پیامدها(28)، استراتژی و نحوه خروج (28)، تصمیم گیری(23) و استراتژی ورود (11) به ترتیب بیشترین مطالعات را به خود اختصاص داده اند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۷۰