مدیریت صنعتی

مدیریت صنعتی

مدیریت صنعتی دوره 15 بهار 1402 شماره 1 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

توسعه و ارزیابی چارچوب حاکمیت ریسک در صنعت نفت و گاز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزیابی ریسک تصمیم گیری فازی حاکمیت ریسک صنعت نفت وگاز مدیریت ریسک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 380 تعداد دانلود : 892
هدف: چارچوب حاکمیت ریسک شورای بین المللی حاکمیت ریسک، به طور گسترده در زمینه های مختلف پیاده سازی شده است؛ اما به دلیل نگرانی های فرهنگی و ژئوپلیتیکی، باید برای اهداف مختلف سفارشی سازی شود. در این مقاله، چارچوب شورای بین المللی حاکمیت ریسک با توجه به ماهیت و نیازهای صنعت نفت وگاز ایران سفارشی شده است؛ سپس مجموعه ای از معیارها برای اندازه گیری عملکرد این چارچوب تعریف می شود. روش: ابتدا با استفاده از یک روش تصمیم گیری چندمعیاره ترکیبی فازی، مؤلفه های مختلف مدل حاکمیت ریسک اولویت بندی می شوند؛ سپس شاخص عملکرد حاکمیت ریسک برای محاسبه عملکرد چنین چارچوبی، بر اساس اولویت بندی مؤلفه ها پیشنهاد می شود. جمع آوری اطلاعات برای تعیین مؤلفه های چارچوب پیشنهادی و محاسبه اهمیت نسبی آن ها و همچنین انتخاب شاخص های ارزیابی از طریق انجام مصاحبه بوده و صحه گذاری مدل با استفاده از روش روایی صوری انجام شده است. به منظور بررسی کاربردپذیری، این رویکرد در سه سایت صنعتی در حوزه نفت وگاز ارزیابی شده است. یافته ها: چنین رویکردی به سازمان های صنایع نفت وگاز کمک می کند تا با توجه به وضعیت مدیریت ریسک در سازمان خود و بر اساس اهمیت هر یک از مؤلفه های حاکمیت ریسک، برنامه های بهبود مدیریت ریسک را به صورت کارا و اثربخش تعریف کنند. نتیجه گیری: بر اساس مطالعه موردی، شناسایی گزینه ها و راه کارها و پیاده سازی آن ها به عنوان مؤلفه های مهم در موفقیت چارچوب حاکمیت ریسک صنعت نفت وگاز شناسایی شدند.
۲.

ارزیابی بهره وری خدمات با رویکرد ترکیبی FBWM & DEA-EEP (مورد مطالعه: شرکت های توزیع نیروی برق)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استراتژی بهبود بهترین بدترین فازی بهره وری خدمات تحلیل پوششی داده خدمات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 949 تعداد دانلود : 226
هدف: امروزه بهره وری یکی از عوامل مهم در رشد اقتصادی است. در سطح سازمان، سطح بالای بهره وری نشان دهنده عملکرد مطلوب برای کسب مزیت رقابتی است. با وجود نقش مهم ارزیابی بهره وری سازمان های خدماتی در رشد اقتصادی، مطالعات اندکی در این زمینه صورت گرفته است. هدف این پژوهش، ارزیابی بهره وری خدمات با رویکرد ترکیبی بهترین بدترین فازی و تحلیل پوششی داده است. روش: در مرحله اول با مروری جامع بر ادبیات پژوهش، به شناسایی شاخص های ارزیابی بهره وری خدمات پرداخته شد. در ادامه، شاخص های ارزیابی با استفاده از روش بهترین بدترین فازی وزن دهی شدند. پس از وزن دهی شاخص ها و تعیین میزان اهمیت هر یک از آن ها با استفاده از رویکرد تحلیل پوششی داده ها، کارایی و اثربخشی و بهره وری شرکت توزیع برق مازندران، طی 5 سال متوالی از 1395 تا 1399ارزیابی شد. یافته ها: در این پژوهش با استفاده از شاخص های کمّی و کیفی مؤثر بر ارزیابی بهره وری شرکت های توزیع برق، به ارزیابی هم زمان کارایی و اثربخشی و بهره وری پرداخته شد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش کمک می کند تا ارزیابی بهره وری خدمات با تأکید بر هر دو جنبه کمّی و کیفی خدمات و توجه به ابعاد کارایی و اثربخشی، به طور هم زمان صورت گیرد. همچنین مبتنی بر نتایج پژوهش، استراتژی های بهبود بهره وری ارائه شد.
۳.

تصمیم های بهینه قیمت گذاری، وارانتی و سطح کیفیت، در یک زنجیره تأمین دوسطحی رقابتی با استفاده از الگوریتم قهرمانی در لیگ های ورزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تبلیغات تئوری بازی ها رقابتی زنجیره تأمین قیمت گذاری کیفیت وارانتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 890 تعداد دانلود : 209
هدف: گستردگی، تنوع کالاها و بازار بسیار رقابتی امروز، باعث شده است که انتخاب استراتژی مناسب برای سرویس دهی مطلوب با توجه به چند عامل اصلی، مانند قیمت، سطح کیفیت و طول دوره وارانتی، به یکی از دغدغه های اصلی مدیران شرکت ها و فروشندگان تبدیل شود. بنابراین استخراج و بررسی استراتژی اجرایی مناسب، با توجه به افزایش سود هر یک از اعضای زنجیره، در کنار ارائه خدمات مناسب و حفظ کیفیت محصول، از اولویت های اصلی این پژوهش است. در این پژوهش، استراتژی های قیمت گذاری در یک زنجیره تأمین دوسطحی، شامل یک تولید کننده و دو خرده فروش رقابتی، با تقاضای وابسته به قیمت، طول دوره وارانتی و سطح کیفیت بررسی شده است. روش: روش این پژوهش توسعه ای کاربردی است. توابع سود تولیدکننده و خرده فروشان، تحت بازی های همکاری و غیر همکاری حداکثر شده اند. چهار بازی مختلف در این پژوهش مدل سازی شده که عبارت است از: 1. استکلبرگ (تولیدکننده رهبر)؛ 2. استکلبرگ ( خرده فروشان رهبر)؛ 3. همکاری در کانال؛ 4. همکاری کلی. یافته ها: برای هر یک از مدل ها، مقادیر متغیرهای اصلی و سود هر یک از اعضای زنجیره تأمین محاسبه و در یک مثال عددی نشان داده شده است. همچنین سود نهایی از طریق دو روش حل از طریق نرم افزار متمتیکا و الگوریتم قهرمانی در لیگ های ورزشی (LCA ) با یکدیگر مقایسه شده است. نتیجه گیری: مقادیر به دست آمده از طریق الگوریتم LCA در همه مدل ها جواب های بهتری را نشان داد. با توجه به نتایج و با بررسی هر چهار استراتژی، مشخص شد که بهترین پاسخ، از طریق استراتژی همکاری به دست می آید و این استراتژی، نسبت به سایر استراتژی ها پرسودتر است. در نهایت، روی پارامترهای مدل های مختلف تحلیل حساسیت انجام شده است.
۴.

ارزیابی یک مدل قیمت گذاری در یک زنجیره تأمین دوسطحی با یکپارچه سازی کانال های سنتی و مدرن با لحاظ سیاست مرجوعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیاست مرجوعی قیمت گذاری کانال توزیع همه کاره حساسیت تقاضا مدیریت زنجیره تأمین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 896 تعداد دانلود : 876
هدف: در این پژوهش، تحلیل یک مسئله قیمت گذاری در زنجیره تأمین دوسطحی، متشکل از یک تولیدکننده و چندین خرده فروش با کانال های توزیع سنتی، الکترونیک و همه کاره، شامل «خرید برخط، دریافت در فروشگاه»، «خرید برخط، تحویل در منزل» و «سفارش در فروشگاه، تحویل در منزل» بررسی شده است. همچنین یک تابع تقاضای وابسته به قیمت کالا، سیاست مرجوعی در کانال برخط و مدت زمان تحویل توسعه داده شده است. بنابراین هدف پژوهش حاضر، بررسی و ارزیابی یک مسئله قیمت گذاری با در نظر گرفتن کانال های توزیع متنوع در حالت تک پریودی تک محصولی و ارائه رویکرد حل مطلوب و قابل استفاده در مسائل واقعی، به عنوان ابزار تصمیم گیری است. همچنین، بررسی تأثیر عوامل مختلف بر میزان متغیرهای تصمیم و سود کل زنجیره تأمین جزء اهداف پژوهش است. روش: مسئله به صورت یک مدل برنامه ریزی غیرخطی مدل سازی و با استفاده از نرم افزار گمز کدنویسی و اجرا شده است. همچنین چند مثال عددی، به منظور بررسی اثر تغییر برخی پارامترها بر مقادیر متغیرهای تصمیم، تقاضا و سود زنجیره تأمین حل شده است. یافته ها: نتایج نشان می دهد که دو پارامتر حساسیت قیمتی تقاضا و حساسیت مرجوعی تقاضا، بر متغیرهای تصمیم، از جمله قیمت فروش خرده فروشان، قیمت مرجوعی، مدت زمان تحویل و سود کل زنجیره تأمین تأثیر شدیدی دارند. نتیجه گیری: این پژوهش رویکردی یکپارچه را برای ارزیابی تأثیر تصمیم های قیمت گذاری و سیاست مرجوعی در زنجیره تأمین پیشنهاد می کند. بنابراین مطالعه حاضر می تواند راهنمایی اثربخش، به منظور تصمیم های عملیاتی شرکت ها، برای استفاده هم زمان از تصمیم های قیمت گذاری، سیاست مرجوعی و زمان تحویل باشد؛ به گونه ای که خرده فروش الکترونیک می تواند تصمیم های عملیاتی خود را در خصوص به کارگیری سیاست مرجوعی کالا باتوجه به تحلیل های ارائه شده اتخاذ کند.
۵.

طراحی شبکه در اتحاد استراتژیک تحت عدم قطعیت با رویکرد موازنه بین ریسک و عملکرد شبکه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اتحاد استراتژیک برنامه ریزی استوار تجزیه بندرز شتاب یافته مدیریت ریسک مدیریت زنجیره تأمین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 854 تعداد دانلود : 798
هدف: هدف این مطالعه، ارائه یک مدل ریاضی جدید، برای طراحی شبکه تأمین تحت اتحاد استراتژیک و در نظر گیری مفاهیم مرتبط با اتحاد استراتژیک و همکاری بین اعضای زنجیره تأمین است. مدل پیشنهادی این پژوهش، نخستین مدل برای طراحی شبکه روبه جلو و عقب و تحت شرایط عدم قطعیت است. روش: روش پژوهش، از نوع بنیادی و کاربردی است. در این پژوهش با استفاده از روش های بهینه سازی استوار تلاش شده است که یک مدل ریاضی کارا برای مقابله با عدم قطعیت ارائه شود. با توجه به پیچیدگی محاسباتی مدل ریاضی پیشنهادی، روش تجزیه بندرز استفاده شده و با به کارگیری سازوکار های شتاب دهی به روش بندرز، راه حلی کارا برای حل مدل ریاضی ارائه شده است. یافته ها: نتایج تحقیق نشان دهنده کارایی اتحاد استراتژیک و همکاری در کاهش هزینه های شبکه تولید و توزیع کالاهاست. همچنین، کمّی سازی مفاهیم مرتبط با اتحاد استراتژیک در زنجیره تأمین و کارایی مدل پیشنهادی برای ایجاد فضای تصمیم گیری با توجه به برقراری رابطه تعادل بین ریسک و مزایای اتحاد استراتژیک، از یافته های دیگر این پژوهش بوده است. نتیجه گیری: نتایج استفاده از داده های یک زنجیره تأمین آهن و فولاد، نشان دهنده کارایی مدل ریاضی برای ایجاد فضای تصمیم گیری مدیران و تصمیم گیران حوزه زنجیره تأمین آهن و فولاد است و همچنین نشان می دهد که روش ارائه شده، برای حل این مسئله عملکرد مناسبی دارد.
۶.

مسئله مکان یابی و تخصیص هاب با قابلیت حمل ونقل مستقیم با درنظرگرفتن تراکم و دیرکرد در هاب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تخصیص مکان یابی زمان دیرکرد تراکم زمان آماده سازی هاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 820 تعداد دانلود : 337
هدف: این مقاله به دنبال یافتن تعداد بهینه هاب ها و مکان یابی آن هاست؛ به طوری که بتواند زمان آماده سازی و تراکم در ها ب ها و هزینه ها را در حداقل مقدار خود نگه دارد. همچنین این مطالعه زمان دیرکرد را برای شرایطی در نظر می گیرد که نیاز مشتری در زمان تعیین شده پاسخ داده نشود که می تواند به واقعی تر شدن شرایط مسئله کمک کند. از آنجایی که افزایش تراکم، باعث می شود که کالاها دیر به دست متقاضی برسد، در این مقاله برای اولین بار، زمان دیرکرد و تراکم با هم، برای مسئله بهینه سازی هاب های چندگانه با حمل ونقل مستقیم حل شده و نتایج آن با تخصیص تکی و چندگانه مقایسه شده است. روش: این مقاله با استفاده از مدل ریاضی، به حل مسئله بهینه سازی مکان یابی و تخصیص هاب می پردازد. نرم افزار گمز برای یافتن تعداد بهینه هاب ها و نیز مکان یابی به کار گرفته شده است. همچنین، از روش لکسیکوگراف برای تبدیل توابع هدف به یک تابع هدف استفاده شده است. یافته ها: این مدل روی داده های پُست استرالیا، برای سه مدل تخصیص آزمون شد. سه حالت تخصیص با یکدیگر از نظر هزینه و زمان مقایسه شدند. به علاوه، مدل پیشنهادی این پژوهش توانست مسئله را برای 100 گره در هر سه مدل تخصیص به طور دقیق حل کند. همچنین تعداد هاب ها با توجه به ظرفیت و تراکم هاب ها و زمان دیرکرد مشخص شد. نتیجه گیری:  نتایج حاکی از آن است که استفاده از مدل تخصیص چندگانه با حمل ونقل مستقیم، قادر است هزینه های کل حمل ونقل و زمان آماده سازی را کاهش دهد و بیشترین هزینه و زمان حمل ونقل را تخصیص تکی تحمیل می کند.  

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۰