فضای گردشگری

فضای گردشگری

فضای گردشگری سال دهم تابستان 1400 شماره 39 (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

مقالات

۱.

ارزیابی مطلوبیت پارک ها از منظر گردشگری شهری و گذران اوقات فراغت شهروندان با استفاده از مدل کوپراس (مطالعه موردی: منطقه2 شهری کلان شهر اهواز)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: پارک ها گردشگری شهری گذران اوقات فراغت شهروندان منطقه دوکلان شهراهواز مدل کوپراس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 784 تعداد دانلود : 587
امروزه پارک های شهری می توانند سهم عمده ای درایجاد گذران اوقات فراغت شهروندان و فضایی برای گردشگری آن ها در شهرها به وجود آورند. به طوری که در بسیاری از متون شهرسازی از پارک ها و فضاهای سبز شهری به عنوان یکی از شاخص های مهم شناخت کیفیت محیط های انسان ساخت یاد می کنند. با توجه به اهمیت پارک ها و فضای سبز در زندگی شهری امروزی، هدف از تحقیق حاضر، بررسی وضعیت پارک های شهری فعال محلات منطقه2 کلان شهر اهواز از نظر شاخص های انتخابی(دسترسی، بهداشت، جذابیت، امنیت و امکانات رفاهی) بوده است. نوع تحقیق کاربردی و روش تحقیق پیمایشی با تاکید بر پرسشنامه است. جامعه آماری شهروندان ساکن منطقه2 و کارشناسان ذیربط می باشند. وزن دهی متغیرها توسط مدل آنتروپی شانون و تحلیل داده ها با استفاده از تکنیک رتبه بندی کوپراس انجام شده است. نتایج پژوهش نشانگر سرانه پایین و حداقلی پارک های منطقه دو (36/9متر مربع) نسبت به استاندارهای جهانی و ملی است. همچنین بر اساس نتایج آزمون Anova، با توجه به مقدار محاسبه شده F که از 05/0 بیشتر است میانگین رضایت مخاطبان از شاخص ها در پارک های مورد مطالعه تفاوت معناداری را نشان می دهد. نتایج حاصل از مدل کوپراس نیز از23 پارک در محدوده مورد مطالعه نشان می دهد: پارک جزیره، پارک42هکتاری و پارک دولت به ترتیب با ارزش نهایی؛ 0615/0 ،0569/0،0554/0، در رتبه اول تا سوم از حیث شاخص های مورد بررسی قرار گرفته اند.
۲.

تحلیل و بررسی موانع ارتباطی و فرهنگی توسعه گردشگری پزشکی و سلامت با استفاده از مدل سازی تفسیری ساختاری (مطالعه ی موردی: شهرستان مشکین شهر)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: موانع ارتباطی گردشگری پزشکی و سلامت مدل سازی تفسیری ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 357 تعداد دانلود : 926
هدف از پژوهش حاضر شناسایی موانع ارتباطی توسعه گردشگری پزشکی و سلامت و همچنین طراحی و آزمون مدل مفهومی این موانع با توجه به ماهیت میان فرهنگی گردشگری پزشکی و سلامت با استفاده از مدل سازی تفسیری ساختاری می باشد. شناسایی مهمترین موانع ارتباطی و فرهنگی توسعه گردشگری پزشکی و سلامت در جامعه مورد بررسی، طراحی مدل این موانع با روش مدل سازی تفسیری ساختاری و در نهایت، آزمون فرضیه های حاصل از این مدل در یک نمونه 150 نفری، سه مرحله طی شده در این پژوهش می باشند. نتایج پژوهش نشان داد که موانع ارتباطی و فرهنگی توسعه گردشگری پزشکی و سلامت عبارتند از: نبود شناخت، تفاوت زبانی ادراک شده، نبود اعتماد، تفاوت فرهنگی ادراک شده، تعصب و برخورد کلیشه ای. همچنین به شرط جمع آوری و دسته بندی عوامل اثرگذار بر مفهوم گردشگری پزشکی و سلامت توسط مدیران تصمیم گیر در حوزه های مربوطه، این موضوع می تواند راه گشای متولیان و مسئولین حوزه سلامت کشور در ایجاد و افزایش درآمد ارزی برای کشور باشد.
۳.

بررسی وضعیت رقابت پذیری گردشگری ایران در دوران کرونا با استفاده از روش تحلیل ساختاری (جامعه میزبان: ساکنین شهر رامسر)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: مدیریت گردشگری رقابت پذیری ویروس کرونا تحلیل ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 890 تعداد دانلود : 839
یکی از بحران هایی که اخیراً جامعه جهانی و از جمله ایران را دچار چالش کرده، ویروس همه گیر کروناست. این بحران با توجه به ویژگی هایی که دارد، متمایز از بحران های دیگر است و بسیار بیشتر از سایر بحران ها صنعت گردشگری را تحت تأثیر قرار داده است. در این راستا، سعی مقاله حاضر بر آن است تا با استفاده از روش تحلیل ساختاری، محرک های مؤثر بر وضعیت رقابت پذیری گردشگری کشور ایران را برای دوران کرونا بازشناسی و خوشه بندی کند. هدف پژوهش حاضر بررسی نگرش و رفتار جامعه میزبان نسبت به حضور گردشگران در دوران شیوع کووید-19 در مقصد گردشگری است. از تئوری تهدید یکپارچه به منظور شکل دهی به چارچوب نظری استفاده گردید. روش پژوهش کیفی، جامعه ی آماری، ساکنین و روش نمونه گیری قضاوتی بود و تعداد نمونه آماری مبتنی بر رسیدن به اشباع نظری 21 نفر به دست آمد. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته گردآوری شدند. تحلیل داده ها بر اساس تحلیل محتوا و کدگذاری باز و محوری انجام پذیرفت. یافته های پژوهش، ابعاد جدیدی از تعامل میزبان-گردشگر در دوران کرونا مبتنی بر تلفیق نظریه های تبادل اجتماعی و تهدید یکپارچه را ارائه نمود. مقاله حاضر به این نتیجه می رسد که اگرچه نگرش اغلب مردم به حضور گردشگران در این دوران منفی بوده است، ولی می توان با تاکید بر وابستگی معیشت و اقتصاد به گردشگری و تحت شروطی پذیرای گردشگران بود و در عین حال سلامت مردم کشور را نیز در اولویت قرار دارد.
۴.

تبیین نقش و اثرات توسعه گردشگری بر ارتقا متغیرهای پایداری فرهنگی و شهری (نمونه مورد مطالعه: شهر رشت)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: توسعه گردشگری پایدار شهری گردشگری فرهنگی شهر رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 797 تعداد دانلود : 349
امروزه گردشگری، سومین صنعت اقتصادی در جهان شناخته می شود و از نظر بیشتر مردم، عبارت گردشگری بر سفرهای تفریحی دلالت می کند و از نظر سازمان گردشگری یعنی مسافرت با اهداف مختلف به استثنای سفر به منظور کار، مهاجرت و فعالیت های محلی و منطقه ای. در عصر حاضر، گردشگری یکی از عوامل مؤثر در گسترش روابط بین ملت ها به شمار می رود و به منزله ایجادکننده فرصت های شغلی در بخش اقتصادی و ایجاد تعاملات اجتماعی فرهنگی مطرح می شود. گردشگری شهری عاملی بسیار مهم در توسعه شهرها محسوب می شود، چرا که پتانسیل زیادی برای جذب گردشگران دارد. شهرهای منطقه شمال کشور، از جمله رشت، به دلیل بهره مندی از شرایط اقلیمی، فرهنگی و تاریخی خاص، نیروی زیادی در جذب گردشگری شهری دارند. از آنجا که هر عاملی از جمله گردشگری تأثیرات مختلفی دارد؛ بدین معنی که هیچ عاملی صرفاً نمی تواند مثبت یا منفی باشد. این پژوهش در پی بررسی تأثیرات گردشگری شهری بر 4 متغیر توسعه پایدار شهری (پایداری اجتماعی، پایداری کالبدی، پایداری محیطی و پایداری اقتصادی) از منظر 263 نفر از ساکنان شهر رشت (بر اساس فرمول کوکران) و 11 نفر از اساتید و کارشناسان حوزه گردشگری در شهری رشت است. این پژوهش براساس شیوه انجام، از نوع روش توصیفی تحلیلی است. نتایج آزمون های آماری استفاده شده در تحقیق بیانگر این مهم اند که گردشگری شهری در شهر رشت توانسته است به شیوه ای مؤثر باعث پایداری هرچه بیشتر شهر رشت شود. گردشگری در شهر رشت توانسته است بیشترین تأثیر را بر توسعه پایدار اقتصادی و کمترین تأثیر را توسعه پایدار محیطی داشته باشد
۵.

بررسی سطح بندی و مولفه های نمایشگاه های بین المللی گردشگری و صنایع وابسته با استفاده از مدل سازی ساختاری تفسیری( ISM)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: اهداف تولید کننده برگزار کننده شرکت کننده متغیرهای (سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 942 تعداد دانلود : 732
هدف از انجام این پژوهش بررسی سطح بندی و مولفه های نمایشگاه های بین المللی گردشگری و صنایع وابسته با استفاده از مدل سازی ساختاری تفسیری(ISM) می باشد. این تحقیق ازنظر هدف کاربردی است.از حیث روش توصیفی – پیمایشی می باشد.جامعه آماری 15نفر از خبرگان نمایشگاه بین المللی گردشگری و صنایع وابسته می باشند که به عنوان نمونه آماری پژوهش انتخاب شدند.در این پژوهش برای شناسایی مولفه ها پس از مطالعه ادبیات پژوهش های مرتبط و مصاحبه با مدیران نمایشگاهی از توفان مغزی ،تکنیک گروه اسمی و سپس مدل سازی ساختاری تفسیری) (ISM استفاده شد و برای تجزیه و تحلیل (MICMAC) متغیرها در چهار گروه متغیرهای مستقل یا کلیدی، ارتباطی و وابسته و خودگردان قرار گرفتند . برای تعیین روابط بین متغیرها و نوع متغیرها می تواند به درک بهتر موضوع در نمایشگاه های بین المللی گردشگری و صنایع وابسته منجر می گردد. نتایج تحقیق نشان داد که در سطح اول مولفه های اهداف تولید کننده ،اهداف برگزار کننده و متغیرهای اقتصادی که نشان دهنده تاثیرگذاری این سه متغیر می باشد. در سطح دوم نیز شاخص های برنامه ریزی نمایشگاه بین المللی، اهداف شرکت کننده و متغیرهای اجتماعی قرار دارد .در سطوح سوم و چهارم متغیرهای سیاسی و فرهنگی به عنوان تاثیر گذارترین مولفه های اهداف نمایشگاه های بین المللی گردشگری و صنایع وابسته بودند.
۶.

برنامه ریزی فضایی راهبردی مجتمع های گذران اوقات فراغت (مطالعه موردی: منطقه 22 شهر تهران)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: برنامه ریزی فضایی راهبردی مجتمع گذران اوقات فراغت توسعه گردشگری منطقه 22شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 115 تعداد دانلود : 997
گردشگری آمیزه ای از فعالیت های مختلف است که به صورت زنجیره ای در جهت خدمت رسانی به گردشگران انجام می گیرد و یکی از این بخش ها، مجتمع های گردشگری است که با ارائه خدمات گوناگون رفاهی و ... می تواند عاملی در جهت جذب گردشگر و توسعه گردشگری یک منطقه باشد. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی، به دنبال برنامه ریزی فضایی راهبردی، تحلیل و بررسی توان های طبیعی و انسانی و مکان یابی مجتمع های گذران اوقات فراغت در جهت تسهیل خدمات گردشگری در منطقه 22 تهران است. جهت گردآوری اطلاعات از دو روش مطالعات کتابخانه ای و مطالعه میدانی استفاده شده است. جامعه آماری شامل کارشناسان گردشگری در سازمان های ذیربط شهر تهران است. برای تحلیل داده ها از مدل تحلیل سوات و تکنیک های هم پوشانی فازی ومدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP) با کمک نرم افزار (Excel) و (GIS) استفاده گردیده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که طبق تحلیل های سیستم اطلاعات جغرافیایی، مهمترین مکانهای احداث مجتمع های گذران اوقات فراغت براساس ضوابط حرائم تأسیسات شهری، بهداشتی، حمل و نقل، اجتماعی-اقتصادی و کالبدی، عمدتاً باید در بخش های شمالی و غربی منطقه در نظر گرفته شوند. در این رابطه، مهمترین نقاط قوت و ضعف داخلی به ترتیب با امتیاز430% و 504%- و مهمترین فرصت ها و تهدیدهای خارجی با امتیاز 448% و 525%- است.
۷.

برنامه ریزی راهبردی توسعه گردشگری در بافت های تاریخی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهر ارومیه)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: بافت تاریخی ارومیه برنامه ریزی راهبردی مدل SWOT گردشگری شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 946 تعداد دانلود : 164
بافتهای تاریخی شهرها، دربردارنده ارزشهای تاریخی فرهنگی بوده و میراثی گران بها برای نسل های آتی بشمار می آیند؛ از این رو رها کردن آنها، انسان معاصر را از بهره گیری عالمانه از تجارب گذشته و قرار گرفتن در مسیر تداوم تاریخی که رمز بقای هر فرهنگی است، باز می دارد. امروزه گردشگری نقش فعال و مؤثری در ارتقای ساختار اقتصادی، اجتماعی،فرهنگی، فضایی و سیاسی کشورها بویژه کشورهای در حال توسعه بازی می کند. یکی از انواع پرطرفدار گردشگری، گردشگری شهری است. شهرها دارای جاذبه های گردشگری فراوانی هستند و در این میان فضاهای شهری دارای ارزش فرهنگی تاریخی، به عنوان جذاب ترین و کاملترین قرارگاه های رفتاری گردش پذیر، محسوب می شوند. نقش کارکردی فضاهای شهری، به عنوان محل فعالیتهای عمومی و در کلی ترین تعبیر به عنوان بازتاب کالبدی عرصه عمومی در شهرهای کنونی، آنها را برای ایجاد مناسبات چهره به چهره، تجربه مشترک فضا، رابطه انسانی با کالبدی شهری و برگزاری فعالیتهای جمعی و عمومی و البته گذران اوقات فراغت و تفریح مناسب و کارآمد می سازد. در این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی، با استفاده از فرایند برنامه ریزی راهبردی، ضمن پی جویی توانمندیها و کارکردهای گردشگری شهری بافت تاریخی ارومیه و به منظور توسعه این کارکردها، اقدام به ارائه راهکارها و تعیین راهبردهای کاربردی در جهت توسعه گردشگری شده است.و با بررسی نقاط قوت و ضعف، قابلیت ها و فرصتهای گردشگری بافت تاریخی شهر ارومیه، مشخص شد که استراتژی های قابل قبول در برنامه ریزی گردشگری شهری، در اولویت نخست راهبردهای محافظه-کارانه اند؛ و راهبردهای تهاجمی در اولویت دوم برنامه ریزی قرار گرفته اند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۰