معصومه امینیان
مطالب
فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۹ مورد از کل ۹ مورد.
سیاحت نامه ابراهیم بیگ
نویسنده:
معصومه امینیان
حوزه های تخصصی:
نقد و بررسی: معرفی و نقد فرهنگ فارسی جیبی(مقاله علمی وزارت علوم)
نویسنده:
معصومه امینیان
حوزه های تخصصی:
نگاهی به فرهنگ فارسی گفتاری(مقاله علمی وزارت علوم)
نویسنده:
معصومه امینیان
حوزه های تخصصی:
نقد و بررسی فرهنگ فارسی آموز دهخدا(مقاله علمی وزارت علوم)
نویسنده:
معصومه امینیان
منبع:
ویژه نامه نامه فرهنگستان (فرهنگ نویسی) ۱۳۹۹ شماره ۱۷
159-173
حوزه های تخصصی:
اهم اختلافات چاپ عکسی صورالکواکب با چاپ های حروفی آن(مقاله علمی وزارت علوم)
نویسنده:
معصومه امینیان
حوزه های تخصصی:
پژوهشی در واژگان خاصّ فرهنگ مصرّحهالأسماء(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تاریخ ادبیات پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۸۹
131 - 160
کلید واژه ها: مصرحه الأسماء فرهنگ نویسی فرهنگ های کهن واژه های شاذ
حوزه های تخصصی:
مصرّحهالأسماء از فرهنگ های دوزبانه عربی به فارسی در قرن نهم هجری قمری است. این فرهنگ از نظر لغات، معانی و تلفّظ های خاص و کمیاب حائز اهمّیّت است. در این پژوهش بیش از صد نمونه از این نوع واژه ها، همراه با شواهد اندک شمار آن ها از متون دیگر، بر اساس داده های پیکره های زبانیِ قابل دسترس، با توضیحاتی چند، ارائه شده است. این لغات به ترتیب بر اساس شاذ بودن در متون کهن، دارا بودن تلفظ های کمیاب، داشتن معانی نادر، کاربرد ویژه آن ها در فرهنگ حاضر و تبعیت از فرهنگ های پیشین دسته بندی شده اند. یافته های این پژوهش در مصرّحهالأسماء نشان دهنده بسامد و کاربرد لغات خاص، دگرگونی های آوایی آن ها و تحوّلات زبانی در این قرن است. همچنین ضبط برخی از واژگان این فرهنگ می تواند به خوانش و ضبط درست لغات مبهم متون کهن دیگر کمک کند. در این پژوهش، بستر مناسبی برای محقّقان حوزه های لغت شناسی، معناشناسی، فرهنگ نویسی، سبک شناسی و واژه گزینی و ... فراهم آمده است
ویژگی های لغوی فرهنگ بحرالجواهر(مقاله علمی وزارت علوم)
نویسنده:
معصومه امینیان
منبع:
تاریخ ادبیات بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۹۰
215 - 248
کلید واژه ها: بحرالجواهر محمد بن یوسف هروی فرهنگ پزشکی طب کهن
حوزه های تخصصی:
بحرالجواهر فرهنگی است در علم پزشکی کهن از محمّد بن یوسف هروی که در اواسط قرن دهم هجری تألیف شده است. این فرهنگ آمیزه ای از دو زبان عربی و فارسی است و شامل مباحث و مواردی است که با دانش پزشکی پیوند دارد. این کتاب دارای ۵۹۲۶ مدخل است و از نظر گستردگی و تنوّع مطالب و تعریف های مفصّل می توان آن را نوعی دانشنامه مختصر پزشکی قلمداد کرد و جزو اوّلین دانشنامه ها در این زمینه برشمرد. این کتاب ویژگی های حائز اهمیّتی دارد و در بسیاری از کتاب ها و مقالات، به عنوانِ منبعی موثّق، مورد استفاده نویسندگان و پژوهشگران قرار گرفته امّا علی رغم این اقبال، تاکنون تصحیح منقّحی از آن صورت نگرفته و ویژگی های محتوایی و فواید زبانی آن مغفول مانده است. مهم ترین ویژگی های بحرالجواهر عبارت است از: اعتبار بخشیدن به تعاریف با استناد به ده ها کتاب معتبر پزشکی و گاه غیرپزشکی؛ نقل آراء و اقوال اطبّا و دانشمندان؛ بهره بردن از فرهنگ های معتبر عربی و فارسی؛ استشهاد به ابیات، آیات و احادیث و امثله؛ نگرش انتقادی به نظریات و آراء اطبّا و حکما و ضبط آن ها؛ کاربرد لغات گویشی هروی؛ آوردن معادل های فارسیِ شاذ و کمیاب، ترکیبات بدیع، گونه های دیگر لغات، صورت های معرّب و افعال بسیط و مرکّب نادر. این پژوهش سعی دارد ویژگی های محتوایی و فواید زبانی بخش فارسی این اثر را، به عنوانِ یک متن علمی کهن فارسی از قرن دهم هجری، بررسی و نکات تازه ای را درباره جنبه های ناشناخته آن ارائه کند.
سنجش هشت چاپ و تصحیح ابیاتی از کلّیات محتشم کاشانی(مقاله علمی وزارت علوم)
نویسنده:
معصومه امینیان
منبع:
آینه میراث دوره ۱۹ بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۶۸)
195 - 210
از کمال الدّین محتشم کاشانی (935-996ق) هفت اثر زیر عنوان «هفت دیوان» بر جا مانده که تا کنون در قالب مجموعهٔ آثار و یا به صورت برگزیده بارها به چاپ رسیده است. در این پژوهش با مقایسهٔ هشت چاپ، که مهم ترین و کامل ترین چاپ هایِ آثار محتشم به شمارند، با دو نسخه از قدیم ترین نسخ خطیِ آثار شاعر (هر دو مورَّخ 1088ق)، ابیاتی که در اغلب چاپ ها نادرست ضبط شده تصحیح، و درباره اشکالات آنها توضیحاتی داده شده است.