مهدی رمضان زاده لسبویی

گردشگری یک فعالیت منبع پایه است و به جاذبه ها و خدمات وابسته است، اما در عین حال توسعه موفقیت آمیز آن مستلزم میهمان نوازی و استقبال از طرف جامعه میزبان نیز می باشد. به طوری که بدرفتاری، بی علاقگی و سوءظن جامعه محلی، نهایتا به گردشگران منتقل خواهد شد و احتمالا عدم تمایل گردشگران به بازدید مجدد از مقصدهای مذکور، را در پی خواهد داشت. بدین سان درک واکنش جامعه محلی و عواملی که بر روی این طرز تفکر تاثیر می گذارند، به منظور دستیابی به حمایت مطلوب جامعه روستایی از توسعه گردشگری امری ضروری به شمار می آید. گرایش و حمایت ساکنین یکی از مولفه های کلیدی در رویکرد توسعه پایدار گردشگری محسوب می شود. هدف این تحقیق، بررسی عوامل موثر بر گرایش ها و میزان حمایت ساکنین از توسعه گردشگری در نواحی روستایی دهستان گلیجان از توابع شهرستان تنکابن می باشد. این تحقیق به لحاظ روش از نوع پیمایشی مبتنی بر استفاده از پرسشنامه می باشد. جامعه آماری به سه گروه خانوارهای ساکن معمولی، فعالان بخش تجاری و خدماتی و مسوولین بخش عمومی تقسیم و از روش نمونه گیری طبقه ای نسبی با حجم نمونه 354 نفر (روش کوکران) استفاده شد. به منظور تحلیل متغیرهای مورد مطالعه، با استفاده از نرم افزار SPSS و روش های آماری همبستگی، رگرسیون و آزمون های آماری ناپارامتریک استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد ماهیت نگرش و گرایش ساکنان محدود مورد مطالعه نسبت به گردشگری با یکدیگر تفاوت معنی داری دارند و میزان حمایت ساکنان تحت تاثیر سطح توسعه گردشگری می باشد. به طوری که با افزایش میزان اثرات منفی ناشی از توسعه گردشگری در مقایسه با منافع حاصله، به تدریج از میزان حمایت های میزبان کاسته خواهد شد. بر این اساس روستاهای ساحلی با درک قوی تر اثرات و پیامدهای منفی گردشگری حمایت کمتری را از توسعه گردشگری نسبت به روستاهای دور از ساحل داشته اند.

کیفیت زندگی به عنوان مفهومی چند بعدی و با اهمیت در زندگی جوامع امروزی، در بسیاری از رشته های علمی، از جمله گردشگری، مورد توجه قرار گرفته است. هدف این تحقیق، بررسی توسعه گردشگری و اثرات آن بر ابعاد مختلف کیفیت زندگی در جامعه محلی دهستان کلارآباد از توابع شهرستان تنکابن است. این تحقیق به لحاظ روش، از نوع پیمایشی مبتنی بر استفاده از پرسش نامه و شاخص های ذهنی است. جامعه آماری شامل ساکنان نواحی روستایی با حجم نمونه 220نفر است که به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شده اند. به منظور تحلیل متغیرهای مورد مطالعه از روش های آماری توصیفی و استنباطی تی استیودنت و آنوا با نرم افزار اس. پی. اس. اس استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد گردشگری در مقصد مورد مطالعه در اقتصاد و معیشت جامعه محلی از اهمیت بالایی برخوردار است و به عنوان عامل پیشران مهمی بر ابعاد متفاوت کیفیت زندگی،هم چون اشتغال و درآمد و کیفیت مسکن تاثیر مثبت و بر ابعاد بهداشتی و محیطی و کیفیت سلامت تاثیر منفی داشته است.

دانش ژئومورفولوژی به عنوان یکی از شاخه‌های مهم جغرافیای طبیعی است که هدف نهایی آن کمک به بهبود حیات انسان است. فرایندهای ژئومورفیک در زندگی و فعالیت‌های انسان، آثار قابل توجهی دارد و از سوی دیگر، فعالیت‌ها و رفتارهای انسان نیز خود بر این واحدهای ژئومورفولوژی و فرایندهای ژئومورفیک تأثیر می‌گذارد و این تأثیر متقابل و دو جانبه، استدلال فوق را قوّت می‌بخشد و آنرا تأیید می‌کند استان گیلان به لحاظ موقعیت جغرافیایی خود در بین دو واحد بزرگ ساختمانی البرز ـ تالش و جلگه خزر واقع شده و محیط مناسبی را برای تشکیل اشکال و پدیده‌های مورفودینامیک فراهم ساخته است. ساکنان این منطقه جهت نیازمندی‌های خود به خصوص با ورود تکنولوژی‌های جدید در عرصه کشت و صنعت موجب تغییراتی در سیستم اکولوژیکی شده و به علت عدم آگاهی از نحوه فعالیت جریانات سطحی و نوسانات آب دریای خزر اقدام به خانه‌سازی در بستر‌های فرعی و اصلی رودخانه‌ها و در حریم دریا نموده‌اند. این عدم آگاهی از فعل و انفعالات محیط طبیعی اطراف خود، سالانه موجب خسارت‌های عظیم جانی و مالی در محدوده‌های مخاطره‌آمیز شده است. حوادث طبیعی از جمله زلزله، سیل، زمین لغزه، ریزش، بهمن، پیش‌روی و پس‌روی آب دریا در سال‌های اخیر خساراتی را بر این استان واردکرده

امروزه حفاظت و حراست از سرزمین در سراسر کره زمین برای تمام کشورها یک ارزش به حساب می آید. ضمانت تحقق این امر بدون شک مدیریت مرزها و داشتن مرزهایی با امنیت کامل می باشد. امنیت بنیادی ترین نیاز هر جامعه و مهمترین عامل برای دوام زندگی اجتماعی به شمار می رود. کشور ایران دارای مرزهای زیادی با همسایگان خود می باشد که ناامنی آنها نگرانی هایی را برای مرزنشینان و دولت مرکزی به وجود آورده است. در همین راستا اهمیت نقش سرمایه اجتماعی در روند توسعه جوامع، مساله ای است که در سال های اخیر مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. هدف اصلی این مقاله بررسی ابعاد مختلف سرمایه اجتماعی بر امنیت مناطق مرزی می باشد.روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی بوده است و اطلاعات به روش میدانی و با استفاده از پرسشنامه گردآوری شده است که در نهایت اطلاعات جمع آوری شده به وسیله نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها نشان می دهد که ساکنان این بخش از مرز،‌ اعتماد زیادی نسبت به یکدیگر دارند، جامعه نمونه، ضمن تایید مرزهای آرام در این منطقه، وجود برخی ناامن هایی مانند قاچاق کالا و مشروبات الکلی را تایید می کنند.

محیط های بیابانی گرم و خشک مکان های نامساعدی برای زیستن هستند. ساکنان در این محیط ها علی رغم کمبود منابع آب، به طور تاریخی برای امرار معاش و تداوم شیوه زندگی شان خود را با شرایط نامساعد خشک و خشن سازگار نموده اند. هدف اصلی این مقاله بررسی مساکن روستاییان در مناطق بیابانی گرم و خشک می باشد که با توجه به هدف تحقیق نوع روش شناسی، توصیفی و تحلیلی می باشد. اطلاعات و شاخص های مرتبط با موضوع از مبانی اندیشه ای استخراج و در قالب پرسش نامه از جامعه نمونه جمع آوری شد. در نهایت با استفاده از نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته های تحقیق نشان می دهد که از بین متغیرهای منتخب مرتبط با مساکن در منطقه مورد مطالعه میزان روشنایی، سیستم سرمایشی، سیستم گرمایشی، بهداشت و چشم انداز ظاهری مساکن به جهت استفاده از مصالح بومی(خشت و گل، سنگ) در وضعیت مطلوبی قرار داشت. نکته منفی در این مطالعه استفاده از طرح نقشه های شهری با مصالح جدید و هزینه بالای آن برای ساخت و ساز در این محیط ها است.

هدف این مقاله بررسی و شناخت عوامل موثر در بروز تصادفات رانندگی در منطقه روستایی خور و بیابانک است ابتدا با بررسی منابع مشخص گردید که در بروز تصادف عوامل گوناگونی مانند انسانی، محیطی، جاده و وسیله نقلیه دخالت دارند که از این بین، نقش عوامل انسانی بیش از سایرعوامل است. روش تحقیق از نوع توصیفی - تحلیلی است که در کنار آن از پرسشنامه و بررسی میدانی برای تکمیل کار مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها حاکی از آن است که از بین عوامل موثر بر تصادفات، عوامل انسانی با 54 درصد بیشترین نقش را داشته است و از بین عوامل انسانی سرعت زیاد، عجله کردن در راه رسیدن به مقصد، عدم رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی، خواب آلود بودن رانندگان، سبقت غیرمجاز و فاصله زیاد مسافت بین مبداء و مقصد وخستگی ناشی از آن نسبت به سایر عوامل نقش بیشتری داشته است. عوامل مدیریتی و طبیعی و به ترتیب با 34 و 12 درصد از عوامل دیگر تاثیر گذار در بروز تصادفات است.

امروزه، شهرهای تاریخی-فرهنگی به دلیل برخورداری از جاذبه های همچون معماری، فرهنگ، المان ها و نمادهای شهری، بازار و هنر ساخت انواع صنایع دستی، از مقاصد خاص گردشگری به شمار می آیند. بسیاری از این مقاصد که به طور همزمان ماهیت شهری و کارکرد گردشگری دارند، با تاکید بر منابع موجود خود برای رسیدن به توسعه، برنامه ریزی می شوند. خلاقیت مرتبط با گردشگری مانند جاذبه های محیطی، اجتماعی- فرهنگی و نیز عملکرد مدیریتی در راستای عرضه محصولات گردشگری و خلاقیت در برنامه ریزی توسعه گردشگری می تواند دستیابی به این هدف را تضمین کند. شهر اصفهان با ظرفیت های هنری و تاریخی-فرهنگی، یکی از مقاصد خاص گردشگران داخلی و خارجی است. هدف مطالعه ی حاضر، سنجش خلاقیت های گردشگری در این شهر از دیدگاه متخصصان میراث و گردشگری است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی با تاکید بر پیمایش میدانی است. ابزار اصلی تحقیق پرسشنامه است که با مطالعه مبانی نظری و تجارب علمی بعد از طبقه بندی شاخص ها استخراج شده است. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از مدل های آماری پردازش شده است. انتخاب آزمون ها بر اساس ماهیت داده ها و اهداف محقق صورت گرفته است. نتایج نشان می دهد که اصفهان با توجه به شاخص های خلاقیت، شهر خلاق هنر گردی به شمار می رود و سهم ظرفیت های ذاتی، فرهنگی، هنر اصفهان و عملکرد مدیریتی، تأثیر بیشتری را نسبت به مولفه های انسان ساخت در خلاقیت شهری گردشگری اصفهان دارند.