مرتضی امیدیان

پژوهش حاضر به منظور بررسی وضعیت هویت از نظر نحوه توزیع افراد در چهار حالت هویت سردرگم، زودهنگام، مهلت خواه و کسب شده در دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز طراحی و اجرا شد. فرضیه اصلی این پژوهش یعنی تفاوت معنی دار در فراوانی چهار نوع هویت ذکر شده در کل نمونه و دانشجویان دختر و پسر با استفاده از روش آماری مجذور خی مورد تحلیل قرار گرفت و فرضیه پژوهشی در کل نمونه و در دانشجویان دختر و پسر تأیید گردید. همچنین در ابعاد هویت – اعتقادی و روابط بین فردی در کل نمونه و دانشجویان دختر و پسر تأیید گردید. نتایج با توجه به دیدگاه اریکسون و مارسیا مورد بحث قرار گرفت.

پژوهش حاضر به منظور کسب اطلاعاتی درباره وضعیت سلامت روانی دانشجویان و مقایسه آن در دانشجویان دختر و پسر طراحی و اجرا گردید. 554 دانشجوی دختر و پسر با توجه به فهرست اسامیِ ارایه شده از اداره آموزش دانشگاه به صورت تصادفی طبقه ای از مجتمع های فنی و مهندسی و علوم انسانی و علوم پایه و معماری انتخاب و آزمون GHQ-28 و شادکامی را تکمیل نمودند. نتایج نشان داد که دانشجویان دختر و پسر از نظر میانگین نمره در اختلال کلی و شاخه های فرعی آزمون سلامت روانی و نمرات آزمون شادکامی با هم تفاوت معنی داری ندارند. به علاوه، با استفاده از نقطه برش 23 که برای تعیین سلامت روانی به کار می رود، 7/56 درصد دانشجویان مشکل روان شناختی نداشته و سالم بودند، 7/27 درصد به مشکلات متوسط دچار بودند و 7/15 درصد مشکلات جدی داشته و به خدمات روان شناسی و روان پزشکی نیاز داشتند. مقایسه دانشجویان دختر و پسر با استفاده از فراوانی گروه ها در سه گروه به دست آمده از نقاط برش نیز معنی دار نبود. نتایج نشان داد که شادکامی با نمره کلی اختلال روانی و خرده مقیاس های به دست آمده از GHQ-28 رابطه معکوس دارد. نتایج با توجه به سطوح مختلف بهداشت روانی و پژوهش های مربوطه مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

گزارش پژوهشی موجود به معرفی ابزاری جدید برای اندازه گیری وضعیت بهداشت روانی مثبت و منفی می پردازد که در دو پژوهش جداگانه اجرا شد. در پژوهش نخست، آزمون های مختلف که نشانه های بهزیستی روانی، رضایت از زندگی و شادی را اندازه گیری می کردند، در کنارآزمون هایی که به اندازه گیری مشکلات روانی مربوط می شد، به گروهی از دانشجویان ارائه و دانشجویان دراین دو بعد مورد ارزیابی قرار گرفتند. تعداد این دانشجویان 554 نفر بود که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند. مجموع گویه های 5 پرسشنامه مورد استفاده در مقیاس لیکرت، 174 گویه بود. پس از تکمیل این گویه ها که از 5 آزمون مختلف بود، نتایج به دست آمده با روش تحلیل مؤلفه های اصلی برای استخراج دو عامل بررسی شدند و تعداد 46 گویه که ضرایب همبستگی مناسبی با دو عامل استخراجی ازروش مؤلفه های اصلی داشتند، انتخاب شدند. این عوامل با توجه به ویژگی محتوایی و پرسشنامه ای که از آن اسخراج شده بودند با عناوین وضعیت بهداشت روانی مثبت و منفی نام گذاری شدند. در پژوهش بعد، پرسشنامه 46 گویه ای که با روش تحلیل عوامل به دست آمده بود به همراه دو پرسشنامه معتبر به گروهی دیگر از آزمودنی ها (117 کارمند دانشگاه) داده شد. نتایج مطالعه دوم نشان داد که این آزمون از ضرایب اعتبار و پایایی مناسبی برخوردار است. به علاوه در تحلیل عوامل با روش مؤلفه اصلی این بار نیز دو عامل استخراج شده با گویه های مربوط، همبستگی های مناسبی داشتند. در این مرحله برای تایید برازش مدل از روش تحلیل عامل تاییدی استفاده شد که برازش مدل را به صورت ضعیف تایید کرد. نتایج با توجه به دیدگاه جدید در مورد بهداشت روانی مورد بحث قرارگرفت.

به منظور مقایسه چهار حالت هویت سردرگم، زود هنگام، مهلت خواه و کسب شده در سه گروه عرب، بختیاری و غیرعرب و غیربختیاری، آزمون تجدید نظر شده هویت بنیون و آدامز (امیدیان 128:1382) به 347 دانش آموز دختر و پسر داده شد. این دانش آموزان به صورت تصادفی از 8 شهرستان استان خوزستان انتخاب شدند. 78 نفر آنها عرب، 105 نفر بختیاری و 164 نفر از سایر گروه ها بودند. نتایج در رابطه با مقایسه نمره های هویت نشان داد که تفاوت آزمودنی ها در هویت کسب شده معنی دار نیست ولی آزمودنی های عرب در حالتهای هویت سردرگم و زودهنگام، از بختیاری ها و گروه غیرعرب و غیربختیاری بیشتر بودند. در حالت هویت مهلت خواه دانش آموزان عرب زبان و بختیاری ها از گروه سوم نمره بیشتری کسب کردند. در بعد اعتقادی گروه عرب زبان در هویت زود هنگام بر دو گروه دیگر برتری داشتند. در حالت مهلت خواه، در بعد اعتقادی گروه عرب فقط بر گروه غیرعرب و غیربختیاری برتری داشت و با گروه بختیاری تفاوت معنی داری نداشت. در بعد روابط بین فردی نتایج مشابهی به دست آمد. در حوزه هویت ملی دانش آموزان بختیاری از نظر هویت زود هنگام و مهلت خواه بر گروه سوم برتری داشتند. نتایج با توجه به دیدگاه مارسیا (1966) و پینی (1992) مورد بحث قرار گرفت.

هدف: هدف پژوهش بررسی اثربخشی آموزش شناختی- رفتاری برکاهش اختلال کاستی توجه / بیش فعالی کودکان آنها و افزایش شادکامی مادر و پیرو آن شادکامی پدر. روش: طرح پژوهش نیمه تجربی با پیش آزمون- پس آزمون و گروه کنترل بود. نمونه شامل 45 کودک مراجعه کننده به کلینیک امام حسین استان یزد که دارای نشانگان ADHD بودند. نمونه ها به صورت داوطلبانه و با جایگزینی تصادفی (هر گروه 15 نفر) در سه گروه، 1- آزمایشی (دارو درمانی کودک) 2- آزمایشی (دارو درمانی کودک به همراه آموزش به مادر)، و 3- (کنترل) قرار گرفتند. گروه آزمایشی اوّل علاوه بر دارو درمانی کودکان، طی 9 جلسه به مادران آموزش ارایه شد و گروه آزمایشی دوّم، فرزندانشان فقط تحت نظر روانپزشک دارو دریافت کردند و گروه کنترل هیچ درمانی دریافت نکردند و در لیست انتظار کلنیک قرار گرفت. ابزار های مورد استفاده شامل پرسشنامه کانرز فرم والدین، پرسشنامه شادکامی آکسفورد بزرگسالان بود. نمره پرسشنامه کانرز و شادکامی آکسفورد به عنوان پیش آزمون و پس آزمون مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج با استفاده از آزمون های آماری تحلیل واریانس یک راهه و دو راهه تحلیل شد. یافته ها نشان داد دارو درمانی و آموزش به مادران هر دو موثر است و منجر به کاهش علائم شده است (01/0>P). اما تفاوت بین دارو درمانی و آموزش به مادران نیز معنا دار است (05/0>P) و این نشان می دهد آموزش به مادران به همراه دارو در مانی در کاهش علایم موفق تر است. به علاوه تاثیر آموزش به مادران در افزایش شادکامی آنها معنا دار است (01/0>P) همچنین یافته ها حاکی از آن است افزایش شادکاهی مادران می تواند شادکامی پدران را که در جلسات آموزشی حضور نداشتند به دنبال داشته باشد (05/0>P). نتیجه گیری: در نهایت نتیجه گیری می شود گرچه دارو درمانی برای کاهش علائم و افزایش شادکامی مادران مؤثر است اما با اضافه کردن متغیر آموش به مادر این اثربخشی افزایش می یابد. همچنین نتیجه گیری می شود متغیر شادکامی انتقالی است و به پدر که در جلسات حضور نداشته است نیز منتقل می شود.

هدف چشم پوشی از فعالیت و رفتاری که فرد خواهان آن است یا عمل کردن به گونه ای که مطلوب فرد نیست، فداکاری قلمداد می شود. نتایج مطالعات رابطه فداکاری و کیفیت زناشویی متفاوت و متناقض است. هدف این پژوهش برآورد اندازه اثر کلی (همبستگی) فداکاری و کیفیت زناشویی بود. مواد و روش ها برای دستیابی به این هدف، ادبیات پژوهشی مربوط به رابطه این متغیرها، در پایان نامه ها و مقاله های انتشار یافته در مجله های علمی بین سال های ۱۹۹۸ تا ۲۰۱۷ بررسی شد. ۲۱ پژوهش (۶ پایان نامه و ۱۵ مقاله) بر اساس معیارهای این پژوهش وارد فراتحلیل شدند. این ۲۱ پژوهش شامل ۷۶ اندازه اثر مستقل برای رابطه فداکاری و کیفیت زناشویی بود. نتایج حاصل از بررسی سوگیری انتشار، نشان دهنده نبود سوگیری در انتشار بود. یافته ها نتایج نشان داد میزان اندازه اثر در مدل اثرهای تصادفی برای رابطه فداکاری و کیفیت زناشویی ۰/۱۷۹ است که در سطح ۰/۰۱>P معنی دار است. هرچند این میزان اندازه اثر بر اساس شاخص تفسیری کوهن نسبتاً کم است، ولی بررسی نقش متغیرهای تعدیل کننده نشان داد رابطه فداکاری و کیفیت زناشویی، تحت تأثیر متغیرهای نوع انتشار و محل پژوهش است؛ به گونه ای که این میزان اثر در پژوهش های انجام شده در ایران به میزان ۰/۴۲۵ افزایش یافت. نتیجه گیری نتایج این فراتحلیل نشان داد فداکاری یک متغیر متأثر از بافت فرهنگی و اجتماعی است. همچنین درباره مضامین نظری و کاربردی یافته های این پژوهش به تفصیل بحث شد.

زمینه: تاکنون ابزارهای زیادی برای تشخیص ابعاد کارکردهای اجرایی ساخته شده است. اما ابزاری که کارکردهای اجرایی پایه ای و زمینه های یادگیری - تحصیلی را برای تشخیص اختلال و تأخیر در کارکردهای اجرایی و یادگیری کودکان و نوجوانان در خود جای داده باشد مشاهده نشد. هدف: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی شاخص های روانسنجی نسخه فارسی مقیاس کارکرد اجرایی و عملکرد توجه و یادگیری (کاستلانو، کرونبرگر و پیسونی، 2018) برای تشخیص اختلال و تأخیر در کارکردهای اجرایی و عملکرد یادگیری انجام گرفت. روش: طرح پژوهش حاضر، توصیفی - همبستگی از نوع تحلیل عاملی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کودکان و نوجوانان سنین 7 تا 17 ساله در سال تحصیلی 99-98 شهر اهواز بودند. که از این تعداد 456 نفر با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از فهرست رتبه بندی رفتار عملکرد اجرایی جیویا و همکاران (2000)، مقیاس کوتاه شده رفتار بیش فعالی - مشکلات توجه و علائم نافرمانی لوی و همکاران (2013)، مقیاس کارکرد اجرایی و عملکرد توجه و یادگیری کاستلانو و همکاران (2018)، و ابزارهای عصب روانشناختی شامل: تکلیف سیمون یاماگوچی و پروکتور (2012 ) ، آزمون استروپ – رنگ واژه گلدن (1978) و آزمون پیشرفت تحصیلی وودکاک (2001) استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیلی عاملی تأییدی حاکی از برازش مطلوب مدل با داده ها دارد. نتایج ضریب آلفای کرونباخ (0/90) نشان دهنده همسانی درونی مقیاس بود. افزون بر این، همبستگی بین مقیاس کارکرد اجرایی و عملکرد توجه و یادگیری و خرده مقیاس های مربوطه در فهرست رتبه بندی رفتار عملکرد اجرایی، مقیاس کوتاه شده رفتار بیش فعالی - مشکلات توجه و علائم نافرمانی و ابزارهای عصب روانشناختی، حاکی از اعتبار ساختاری عالی و درونی در بین چک لیست های رفتاری است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد مقیاس کارکرد اجرایی، عملکرد توجه و یادگیری ابزاری قابل اعتماد و معتبر برای کاربرد در پژوهش های آزمایشی، و حتی محیط های کلینیکی برای تشخیص افرادی است که با نقص یا تأخیر در کارکردهای اجرایی و مشکلات تحصیلی روبرو هستند.

این پژوهش به منظور بررسی نقش اهداف پیشرفت، باورهای معرفت شناختی، کیفیت تجارب یادگیری با اهمال کاری تحصیلی در دانشجویان انجام شد. نوع پژوهش توصیفی همبستگی بود.جامعه آماری شامل 9218 نفر دانشجوی کارشناسی دانشگاه یزد بود. که از این جامعه نمونه ای با حجم 400 نفر (189پسر و211 دختر) به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی متناسب با حجم انتخاب شدند. برای سنجش متغیرهای پژوهش از پرسشنامه اهمال کاری تحصیلی سولومون و راثبلوم ، اهداف پیشرفت الیوت و مک گریگور ، باورهای معرفت شناختی شومر و کیفیت تجارب یادگیری نیومن استفاده شد. تحلیل داده ها نیز با استفاده از روش آماری تحلیل رگرسیون چندگانة همزمان صورت گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که فقط متغیرهای اهداف پیشرفت پیش بینی کننده معنادار اهمال کاری تحصیلی دانشجویان هستند. ضرایب بتا نشان می دهد که دو متغیر اهداف تسلط/ اجتنابی و عملکرد/ گرایشی در تبیین و پیش بینی نمره کل اهمال کاری به صورت معکوس نقش دارند. این در حالی است که ضریب بتا برای متغیر هدف عملکرد/ اجتنابی نشان داد که این متغیر در تبیین و پیش بینی نمره کل اهمال کاری به صورت مستقیم نقش دارد.

هدف از این پژوهش بررسی رابطه علّی ذهن آگاهی و انگیزش تحصیلی درونی و بیرونی با میانجی چشم انداز زمان در دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز بود. جامعه آماری تمامی دانشجویان کارشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز بودند. نمونه پژوهش شامل 300 دانشجوی از دانشگاه شهید چمران اهواز که در سال تحصیلی 96-95 مشغول تحصیل بودند. نمونه با روش نمونه گیری تصادفی مرحله ای انتخاب شدند. برای سنجش متغیرهای پژوهش از پرسشنامه چشم انداز زمان زیمباردو و بوید (1999)، پرسشنامه ذهن آگاهی بائر و همکاران (2006) و پرسشنامه انگیزش تحصیلی هارتر (1980) استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل مسیر نشان داد که ذهن آگاهی و چشم انداز آینده هدفمند در پیش بینی انگیزش بیرونی و درونی نقش دارند و حال جبرگرا تنها به صورت معکوس با انگیزش بیرونی رابطه داشت. نتایج با توجه به نظریه های انگیزش، ذهن آگاهی و چشم انداز زمان موردبحث قرار گرفت. ذهن آگاهی به صورت مستقیم بر انگیزه درونی و بیرونی اثر دارد و می توان با بهبود ذهن آگاهی به بهبود انگیزش کمک کرد. بر این اساس به دلیل روابط مثبت بین دو نوع انگیزه درونی و بیرونی تفکیک روابط با چشم انداز زمان دشوار است. از سوی دیگر چشم انداز آینده و تمرکز بر آن برای افزایش هر دو نوع انگیزه مناسب است؛ اما برای بهبود انگیزش بیرونی باید چشم انداز حال جبرگرا کاهش یابد. درمجموع بهترین چشم انداز زمان برای بهبود انگیزش چشم انداز آینده است.

پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی آموزش مهارت های ارتباطی بر اضطراب اجتماعی نوجوانان پسر کم توان ذهنی شهر یزد انجام شده است. روش این پژوهش آزمایشی و طرح پژوهش از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بوده و جامعه آماری دانش آموزان پسر کم توان ذهنی 11 تا 20 ساله را شامل می شد که در سال تحصیلی 94-93 در مدارس خاصّ کم توان ذهنی شهر یزد مشغول به تحصیل بوده اند. نمونه این پژوهش شامل 40 دانش آموز است که به طور تصادفی انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه (20 نفر برای هر گروه) جایگزین شدند. ابزار پژوهش، مقیاس اضطراب اجتماعی لاجرسا برای نوجوانان بود. برنامه آموزش مهارت های ارتباطی طی 12 جلسه 50 دقیقه ای بر روی گروه آزمایش اجرا شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده، علاوه بر آمار توصیفی از آمار استنباطی مانند آزمون تحلیل کواریانس استفاده شد. یافته های این پژوهش نشان داد که بین دو گروه آزمایش و گواه از لحاظ اضطراب اجتماعی و تمامی ابعاد آن تفاوت معنی دار وجود دارد (01/0p<). نتایج حاصل از تحلیل داده ها حاکی از آن است که آموزش مهارت های ارتباطی باعث کاهش اضطراب اجتماعی (%58 =اندازه اثر) و مؤلفه های آن، یعنی ترس از ارزیابی منفی، اجتناب و اندوه اجتماعی در موقعیت جدید و اجتناب و اندوه عمومی (%30/59 =اندازه اثر) در دانش آموزان گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه شده است. از این رو این پژوهش پیشنهاد می کند که بر آموزش مهارت های ارتباطی به دانش آموزان کم توان ذهنی تأکید شود.

هدف مقاله حاضر سطح بندی دیدگاه های مختلف برای بومی سازی دانش درحوزه علوم انسانی ( با تاکید بر روان شناسی) و امکان سنجی بومی سازی و تولید دانش بومی در پارادایم اثبات گرا و مابعد اثبات گراست. به این منظور، دیدگاه متفکران مختلف درباره بومی سازی با روش سندی – تحلیلی مورد بررسی و استنتاج قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد که بومی سازی در چهار سطح ورود علم جدید در جامعه میزبان از طریق ترجمه صرف، آغاز پژوهش های علمی در جامعه میزبان، ترجمه مفاهیم علمی با توجه به ملاحظات محیط فرهنگی و اجتماعی جامعه میزبان، و بالاخره تأمل نقادانه مفاهیم و نظریات و سازه پردازی و نظریه پردازی بومی قابل بررسی است. در نتیجه، بومی سازی به معنی استفاده از اصول پذیرفته شده علمی برای حل مشکلات جامعه میزبان است و تولید دانش بومی که از یک سو با روش شناسی فلسفی و علمی و از دیگر سو با جهان بینی اسلامی- ایرانی تناسب دارد بالاترین سطح مد نظر است. فرایند بومی سازی در این سطح بندی، مسیری سلسله مراتبی دارد که از دانش کاملاً ترجمه ای شروع و به تولید دانش بومی ختم می شود. توجه متناسب به هریک از این سطوح با تأکید بر سطح چهارم ضروری است.

زمینه: صمیمیت به تعاملی میان زوج ها اشاره دارد که منجر به احساس نزدیکی و عشق می شود. زوج ها برای حفظ و افزایش صمیمیت در رابطه شان به مهارت هایی نیاز دارند. برای آموزش این مهارت ها به زوج ها رویکردهای مختلف غنی سازی ازدواج وجود دارد. در حالی که پژوهش ها مؤثر بودن این برنامه ها را نشان می دهد و با توجه به کاربرد روزافزون این مداخلات پیشگیرانه، فراتحلیلی در مورد برنامه های غنی سازی ازدواج و شناسایی برنامه ای که بر صمیمت زوج ها اثربخشی بیشتری داشته باشد، انجام نشده است. هدف: هدف پژوهش حاضر پاسخ به دو سؤال اساسی شامل تعیین این که آیا برنامه های غنی سازی ازدواج اثربخش هستند و در این صورت، کدام برنامه غنی سازی ازدواج، اندازه اثر بالایی دارد، بود. روش: در این پژوهش از روش فراتحلیل استفاده شد. جامعه آماری این فراتحلیل شامل 44 مقاله مرتبط با موضوع پژوهش بود که در پایگاه های اطلاعاتی ایرانی و لاتین شناسایی شدند. سپس، براساس معیارهای درون سنجی این پژوهش، 17 مقاله (18 اندازه اثر) به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش چک لیست فراتحلیل و پژوهش های مربوط به موضوع بود. یافته ها: نتایج فراتحلیل نشان داد که به طور کلی، برنامه های غنی سازی ازدواج بر صمیمیت زناشویی با وزن اندازه اثر 1/295 مؤثر بودند. بر این اساس مشخص شد برنامه غنی سازی ازدواج هیجان مدار بالاترین اندازه اثر را در ارتقای صمیمیت زناشویی دارد (4/080 = d ). نتیجه گیری: نتیجه نهایی مبیّن اثربخشی برنامه های غنی سازی ازدواج بر ارتقای صمیمیت زناشویی بود. بنابراین، برنامه های غنی سازی ازدواج به ویژه برنامه غنی سازی هیجان مدار به مشاوران خانواده و ازدواج جهت ارتقای صمیمیت زناشویی پیشنهاد می شود.

اشتغال زنان یکی از مهمترین عواملی است که بر متغیرهای زندگی زناشویی، همچون رضایت زناشویی، تأثیر به سزایی دارد. هدف: پژوهش حاضر در پی آن است که با روش فراتحلیل رضایت زناشویی زنان شاغل و غیرشاغل را مقایسه نماید. تحقیقات فراوانی در این زمینه صورت گرفته است که نتایج بسیار متفاوت و گاه متناقضی را گزارش کرده اند. پژوهش فراتحلیل، مجموعه ای از فنون نظام دار برای حل تناقض در مورد یافته های حاصل از تحقیقات مختلف درباره یک موضوع است. روش: با استفاده از پایگاه های اطلاعاتی داخلی نسبت به جمع آوری تمام پژوهش ها (مقاله و پایان نامه) اقدام شد. نهایتاً 47 مطالعه انجام گرفته بین سال های 1379 تا 1396 به دست آمد که با استفاده از ملاک های درون سنجی فراتحلیل حاضر، تعداد 18 اثر انتخاب شد. یافته ها: به طور کل، اندازه اثر ترکیبی در مدل اثرات ثابت 180/0 و در مدل اثرات تصادفی 282/0 به دست آمد. نتیجه گیری: اشتغال زنان در رضایت زناشویی تأثیر مثبت معناداری دارد.

دبیرستان مکانی است که در آن نوجوانانی با روابطی پیچیده در حال تعامل با هم سالانشان هستند؛ این وضعیت وجود تعارض را اجتناب ناپذیر می کند. در مطالعه حاضر، تعارض دانش آموزان به عنوان حالتی از رفتارها یا اهداف ناسازگار و تنش زا بین دانش آموزان با ارزش ها، سبک های ارتباطی و دیدگاه های مختلف تعریف می شود. در چنین شرایطی مهارت های اجتماعی، ازجمله مهارت های مربوط به مدیریت تعارض، برای بهبود سازگاری اجتماعی و رفتاری دانش آموزان ضروری خواهد بود. موضوع ضروری برای رسیدن به این هدف، اندازه گیری مهارت حل تعارض است. هدف: پژوهش حاضر به منظور بررسی روایی و پایایی پرسشنامه مدیریت تعارض انجام گرفت. روش شناسی: جامعه آماری این پژوهش، کلیه دانش آموزان دختر پایه دهم دوره دوم متوسطه شهرستان دزفول تشکیل بودند. تعداد 300 نفر به روش تصادفی طبقه ای نسبی انتخاب و پرسشنامه ها را تکمیل کردند. پرسشنامه از همسانی درونی قابل قبولی برخوردار است و ضرایب آلفای آن 81/0 است. همچنین برای بررسی روایی پرسشنامه نیز از روش تحلیل عامل تأییدی استفاده شد و نتایج نشان داد که با حذف سؤال ۱۲ و ۱۸، برازش داده ها حفظ شده و ساختار پرسشنامه برازش قابل قبولی با داده ها دارد. نتیجه گیری: با توجه به داده های به دست آمده پرسشنامه مدیریت تعارض ابزار مناسبی برای اندازه گیری راهبردهای حل تعارض در دبیرستان است و از این پرسشنامه می توان برای پژوهش های مربوط به راهبردهای حل تعارض استفاده کرد.

در انگیزه های استقبالی ازخودگذشتگی، همسران ازخودگذشته برای شاد کردن  یا  برای صمیمیت بیشتر با همسر خود دست به ازخودگذشتگی می زنند درحالی که در انگیزه های  اجتنابی فداکاری، همسران برای پرهیز از تعارض و نارضایتی ازخودگذشتگی می کنند. انگیزه های استقبالی ازخودگذشتگی به احساسات مثبت و افزایش کیفیت زناشویی منجر می شود درصورتی که انگیزه های  اجتنابی فداکاری با کاهش کیفیت زناشویی همراه است. بااین حال برآیند پژوهش ها رابطه انگیزه های ازخودگذشتگی و کیفیت زناشویی متفاوت و متناقض است؛ بنابراین هدف این پژوهش برآورد اندازه اثر کلی (همبستگی) انگیزه های ازخودگذشتگی و کیفیت زناشویی بود. برای این منظور، پژوهش های انجام شده پیرامون رابطه این متغیرها، در پایان نامه ها و مقاله های انتشاریافته در مجله های علمی میان سال های 1998- 2018 بررسی شد. 6 پژوهش (4 پایان نامه و 2 مقاله) بر پایه معیارهای این پژوهش وارد فراتحلیل شدند. این 6 پژوهش شامل 18 اندازه اثر مستقل برای رابطه انگیزه های استقبالی ازخودگذشتگی و کیفیت زناشویی و 18 اندازه اثر مستقل برای رابطه انگیزه های  اجتنابی فداکاری و کیفیت زناشویی بود. برآیندهای حاصل از بررسی سوگیری انتشار، نشان دهنده نبود سوگیری انتشار بود. برآیندها نشان داد تراز اندازه اثر در مدل اثرهای تصادفی برای رابطه انگیزه های استقبالی و  اجتنابی فداکاری با کیفیت زناشویی به ترتیب 385/0 و 185/0- است که در سطح 01/0P<  معنا دار است. بر پایه معیار کوهن تراز اندازه اثر برای رابطه انگیزه های استقبالی ازخودگذشتگی و کیفیت زناشویی اثری متوسط و برای رابطه انگیزه های  اجتنابی فداکاری و کیفیت زناشویی اثری کوچک ارزیابی می شود. بررسی نقش متغیرهای تعدیل کننده مشخص ساخت انگیزه های استقبالی یک متغیر وابسته به فرهنگ است. مضامین نظری و کاربردی یافته های این پژوهش به تفصیل مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

هدف پژوهش حاضر، مقایسه سلامت روان، حمایت اجتماعی، باورهای فراشناختی و سرزندگی در نوجوانان پسر عادی و بزهکار مقیم کانون اصلاح و تربیت شهر اهواز و جامعه آماری آن، تمام نوجوانان بزهکار مستقر در کانون اصلاح و تربیت اهواز و تمام نوجوانان دبیرستانی شهر اهواز بوده است. از میان نوجوانان مقیم کانون اصلاح و تربیت، 47 نفر به صورت در دسترس انتخاب شده اند. برای نمونه گیری گروه مقایسه عادی به صورت خوشه ای مرحله ای به 75 نفر از نوجوانان پسر عادی در شهر اهواز در دبیرستان های مرحله نخست و دوم و در مناطق محروم شهری مراجعه شده است و از این میان، باتوجه به میزان تحصیلات پدر، درآمد خانواده و تعداد افراد خانواده، 47 نفر ازطریق همسان سازی با نوجوانان بزهکار انتخاب شده اند. ابزارهای این پژوهش، پرسش نامه سلامت عمومی (GHQ) پرسش نامه حمایت اجتماعی (MOS) پرسش نامه باورهای فراشناختی (MCQ-30) و پرسش نامه سرزندگی رایان و فردریک بوده اند. تحلیل ها نیز به روش واریانس چندمتغیره (MANOVA) با نمرات تفاضل اجرا شده اند. طبق نتایج حاصل شده، میان نوجوانان عادی و بزهکار در سه متغیر سلامت روان، حمایت اجتماعی و سرزندگی تفاوت معناداری وجود نداشت؛ اما در باورهای فراشناختی (خرده مقیاس نیاز به کنترل افکار) تفاوت معنادار و نمره نوجوانان بزهکار بیشتر بود که این موضوع، نشان دهنده اختلال بیشتر در آنان است و باتوجه به احساس ندامت و ترس از حبس، بروز این نگرانی طبیعی به نظر می رسد. درباره تفاوت نداشتن سایر متغیرها این احتمال وجود دارد که برخی از نوجوانان مقیم کانون اصلاح تربیت، به دلیل حادثه ای جرم را مرتکب شده باشند؛ اما سیر زندگی بزهکارانه ای نداشته باشند. گفتنی است که در برخی پژوهش های قبلی همتاسازی وضعیت اجتماعی اقتصادی انجام نشده بود.