حبیب الله نخعی

ازآنجایی که حاکمیت شرکتی دربرگیرنده مجموعه قواعد، سیاست ها و روابط بین سهامداران، مدیران و سایر افراد ذینفع می باشد که متضمن برقراری نظام کنترلی به منظور تأمین منافع ذینفعان و جلوگیری از سوء استفاده احتمالی است و می تواند از قدرت مدیران در پیگیری منافع شخصی کاسته و باعث بهبود عملکرد شرکت شود، لذا تضاد منافع سهامداران و مدیران موضوع اصلی در ادبیات حاکمیت شرکتی می باشد. سرمایه گذاران انگیزه و قدرت کافی برای نظارت مدیران را دارند و اغلب از هیات مدیره به عنوان اهرم اجرایی اصول حاکمیت شرکتی یاد می کنند. شرکت ها نیز معتقدند که حاکمیت شرکتی مناسب، مدیریت و کنترل اثربخش واحدهای تجاری را تسهیل و قادر به ارائه بازده بهینه برای کلیه ذینفعان می باشد. بر این مبنا هدف این تحقیق بررسی و تجزیه وتحلیل تأثیر ساختار هیات مدیره (شامل دوگانگی وظیفه مدیرعامل، اندازه هیات مدیره و استقلال مدیران) و مکانیزم های حاکمیت شرکتی ( شامل تمرکز مالکیت، مالکیت نهادی، مالکیت مدیریتی و کیفیت حسابرس مستقل) بر معیارهای عملکرد مالی (شامل سود تقسیمی هر سهم، نرخ بازده دارایی ها، نرخ بازده حقوق صاحبان سهام، نسبت کیوتوبین و بازده سهام) و محافظه کاری غیرشرطی می باشد. از اطلاعات 136 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی سال های 1395 تا 1398 استفاده شده و روش تحقیق تجربی و همبستگی می باشد. نتایج تحقیق نشان داد که ساختار هیات مدیره بر نسبت کیوتوبین تأثیر مثبت داشته و برای سایر متغیرها معنی دار نمی باشد. حاکمیت شرکتی نیز بر معیارهای سود تقسیمی، نرخ بازده دارایی ها، نرخ بازده حقوق صاحبان سهام و محافظه کاری غیرشرطی تأثیر مثبت دارد، لکن برای نسبت کیوتوبین و بازده سهام معنی دار نیست.

هدف اصلی از هر سرمایه گذاری کسب بازده بیشتر می باشد. سرمایه گذاران در سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس، به عوامل مختلفی توجه می کنند. نسبت قیمت به سود، ریسک و بازده از عواملی است که سرمایه گذاران در هنگام سرمایه گذاری به آن توجه می نمایند. در این تحقیق رابطه بین نسبت قیمت به سود و بازده سهام و ریسک کل شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار گرفته است. این تحقیق دو فرضیه را مورد مطالعه قرار داده است. 1) بین نسبت قیمت به سود و بازده سهام رابطه معناداری وجود دارد. 2) بین نسبت قیمت به سود و بازده سهام تعدیل شده از نظر ریسک کل رابطه معناداری وجود دارد. جامعه آماری در این تحقیق100 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. شرکت های مورد بررسی در طی دوره زمانی پنج ساله، از اول سال 1393 تا پایان 1397 به طور مستمر در بورس اوراق بهادار تهران فعالیت داشته اند و پایان سال مالی آن ها منتهی به پایان اسفند ماه بوده است. نتایج تحقیق نشان می دهد، که بین نسبت قیمت به سود با بازده سهام و بازده سهام تعدیل شده رابطه معناداری وجود ندارد. در نتیجه سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری باید متغیرهای دیگری را نیز مورد توجه قرار دهند.

پژوهش حاضر به بررسی تاثیر استقلال هیئت مدیره بر ارتباط بین کیفیت سود و سود تقسیمی سهام می پردازد. این پژوهش ازلحاظ هدف کاربردی بوده و از بعد روش شناسی از نوع تحقیقات علّی (پس رویدادی) می باشد. جامعه آماری پژوهش، کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده و با استفاده از روش نمونه گیری حذف سیستماتیک، 129 شرکت به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده و در دوره ی زمانی 5 ساله بین سال های 1393 تا 1397 مورد تحقیق قرار گرفتند. برای اندازه گیری متغیر کیفیت سود از مدل دیچو و دیچاو (2002) استفاده شده است. روش مورداستفاده جهت جمع آوری اطلاعات، کتابخانه ای و برای آزمون فرضیه ها از رگرسیون خطی چندگانه استفاده شده است. برای اجرای آزمونها و تخمین نهایی مدلها از نرم افزار استاتا نسخه 15 استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان می دهد که بین کیفیت سود و سود تقسیمی سهام ارتباط مستقیم و معنادار وجود دارد. استقلال هیئت مدیره بر ارتباط بین کیفیت سود و سود تقسیمی سهام تاثیر مستقیم و معنادار دارد. استقلال هیئت مدیره، ارتباط مستقیم بین کیفیت سود و سود تقسیمی سهام را تشدید می کند.

حسابرسی به عنوان یکی از کلیدهای راهبری شرکتی شناخته می شود که نقش آن در طول زمان تکامل یافته است. برای رسیدن به اهداف مالی کنترل های داخلی، نقش حسابرسی و کیفیت آن اساسی خواهد بود هدف از پژوهش حاضر برسی تاثیر کیفیت عملکرد حسابرسی داخلی و کمیته حسابرسی بر کیفیت گزارشگری مالی شرکت های بورس اوراق بهادار تهران می باشد. بنابراین تحقیق از لحاظ طبقه بندی بر مبنای هدف از نوع کاربردی و بر اساس ماهیت و روش، از نوع همبستگی علی پس از وقوع است. در پژوهش حاضر به توصیف و تحلیل داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار استتا و اکسل پرداخته شده است. جامعه پژوهش حاضر شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است که کل طبقات شرکت های بورس 37 طبقه و تعداد نمونه مورد بررسی 135 شرکت فعال در بورس می باشد. قلمرو زمانی تحقیق شامل شرکت هایی که از سال 1392 الی 1396 در بورس اوراق بهادار تهران حضور داشته اند می باشد. مهم ترین یافته های تحقیق نشان داد که، عملکرد حسابرس داخلی بر کیفیت گزارشگری مالی تاثیر مستقیم و معنادار دارد. اندازه کمیته حسابرسی بر کیفیت گزارشگری مالی تاثیر ندارد. استقلال کمیته حسابرسی بر کیفیت گزارشگری مالی تاثیر مستقیم و معنادار دارد.

کیفیت سود یکی از واژگان حسابداری بوده که هیچ گونه اتفاق نظری درخصوص تعریف آن وجود ندارد. کیفیت سود مفهومی است که دارای جنبه های متفاوتی می باشد و از این رو تعاریف مختلف و معیارهای متفاوتی در رابطه با آن مطرح شده اند. پنمن و ژانگ (2002)، کیفیت سود را توانایی سود در نشان دادن عایدات آتی تعریف می کنند. شیپر و وینسنت (2004)، کیفیت سود را مرتبط با سود مورد نظر هیکس می دانند، یعنی از دید آنها کیفیت سود حدی از صداقت است که عایدات گزارش شده در گزارش سود مورد نظر هیکس را نشان دهد. از آنجایی که سود اقتصادی قابل مشاهده نیست، لذا امکان کمی سازی آن وجود ندارد. با توجه به دشواری موجود در تعریف عملیاتی کیفیت سود، از معیارهای مختلفی برای اندازه گیری این سازه استفاده می شود. این مقاله از نوع مروری بوده و هدف از آن بررسی معیارها و مدل های اندازه گیری کیفیت سود می باشد.

این تحقیق به بررسی تاثیر نوع پرس و جوی حسابرس بر پاسخ دریافتی از صاحبکار می پردازد. روش تحقیق به صورت کیفی بوده و حجم نمونه جامعه آماری تحقیق متشکل از 25 نفر از دانشجویان یک موسسه آموزش حسابداری بودند که به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و از آنها خواسته شد تا به سوالات صوتی و تصویری و ایمیلی حسابرس فرضی پاسخ بگویند نتایج تحقیق نشان داد که 12 نفراز افراد اعلام کردند که اگر یک حسابرس خواستار اطلاعاتی ازآنها از طریق ایمیل باشد، آن اطلاعات را در اختیار وی قرار می دهند . بنابراین می توان گفت که پرس و جوی حسابرس از طریق ایمیل در مقایسه با شیوه های سنتی تر تاثیر متفاوتی بر پاسخ صاحبکار دارد و همچنین پاسخ های مزبور تحت تاثیر تناسب حرفه ای حسابرس قرار می گیرد. تحقیق حاضر بر اهمیت آموزش مناسب و توجه به مهارت های ارتباطی حرفه ای و آموزش حسابرسان درباره اثرات بالقوه ارتباطات ضعیف حرفه ای تاکید می نماید. بنابراین بخش قابل ملاحظه ای از موفقیت درپرس و جوی حسابرس با رفتار انسانی و روابط بین فردی در ارتباط خواهد بود.

در ایران طی سال های اخیر موضوع حاکمیت شرکتی و مالکیت شرکت ها مورد توجه قرار گرفته است. از آنجا که عملکرد بهینه بانک ها و موسسات مالی در یک کشور می تواند منجر به بهبود وضعیت اقتصادی آن کشور گردد، لذا بررسی شرایطی که موجب بهبود عملکرد بانک ها و موسسات مالی گردد ضروری به نظر می رسد. بنابراین هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه بین ساختار مالکیت و عملکرد مالی واسطه های مالی (بانک ها،شرکت های سرمایه گذاری و بیمه) پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 1389 تا 1393 است. با استفاده از روش حذف سیستماتیک نمونه نهایی 29 بانک، شرکت سرمایه گذاری و بیمه به دست آمد. برای بررسی فرضیه های پژوهش از نرم افزار آماری Eviews، و روش رگرسیون پانل دیتا بهره گرفته شده است.یافته های تحقیق نشان داد که ساختار مالکیت(نهادی،حقیقی و تمرکز مالکیت) بر بازده دارایی تاثیر معناداری دارند. اما ساختار مالکیت(نهادی،حقیقی و تمرکز مالکیت) بر بازده حقوق صاحبان سهام تاثیر معناداری ندارد.

اهداف: فناوری اطلاعات و ارتباطات به اشکال مختلف فناوری اطلاق می شود که به پردازش، نگهداری و ارسال اطلاعات به شکل الکترونیکی می پردازد. به نظر می رسد این فناوری نوین در خلاقیت جوانان نسبت به کارآفرینی موثر باشد. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر دوره های آموزشی فناوری اطلاعات و ارتباطات بر خلاقیت کارآفرینی دانشجویان بود. روش­ها: این مطالعه کاربردی روی 160 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند محصل در نیم­سال دوم سال تحصیلی 88-1387 که به­روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند، انجام شد. نمونه­ها به دو گروه 80 نفره شامل افرادی که دوره ICDL را گذرانده بودند و افرادی که این دوره را نگذرانده بودند تقسیم شدند. ابزار تحقیق، پرسش نامه محقق­ساخته خلاقیت کارآفرینی بود. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS 15 و روش­های آمار توصیفی و آزمون تی مستقل، همبستگی پیرسون و آنالیز واریانس یک طرفه استفاده شد. یافته­ها: بین میزان آشنایی با کامپیوتر و نیز استفاده از اینترنت با خلاقیت، رابطه مثبت و معنی داری به دست آمد. همچنین بین میزان آشنایی با کامپیوتر و استفاده از اینترنت با خلاقیت در افرادی که دوره ICDL را گذرانده بودند، رابطه مثبت و معنی داری به دست آمد. میانگین نمره خلاقیت در دانشجویان پسر نسبت به دانشجویان دختر در گروهی که دوره ICDL را نگذرانده بودند به­صورت معناداری بیشتر بود. نتیجه­گیری: دوره های آموزش فناوری اطلاعات و ارتباطات بر خلاقیت کارآفرینی دانشجویان تاثیر دارد و باعث بالارفتن میزان خلاقیت کارآفرینی دانشجویان می­شود.