مریم محمودی

مریم محمودی

مدرک تحصیلی: دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان، دهاقان، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۸۸ مورد.
۶۱.

ضرورت تصحیح مجدد دیوان ابوالفرج رونی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: متن شناسی ادب فارسی سال هفتم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۲۵)

کلید واژه ها: تصحیح متون دیوان اشعار ابوالفرج رونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 943 تعداد دانلود : 291
ابوالفرج رونی از شاعران توانایی است که شعر او به دلایل مختلف دارای اهمیت است. دیوان این شاعر شامل قصاید، قطعات، رباعیات و غزلیات تاکنون دو بار در ایران تصحیح و منتشر شده است. نخستین بار در سال 1304 به اهتمام چایکین و بار دوم در سال 1347 به کوشش محمود مهدوی دامغانی. این مقاله با بررسی چاپ اخیر ضعف ها و نارسایی های آن را در چند مورد نشان می دهد ؛از جمله: شیوه تصحیح (نامشخص بودن و غیرانتقادی بودن آن)،ایرادات مربوط به نسخه بدلها ( ذکرنکردن نسخه بدلها، ضبط نا درست نسخه بدلها، ضبط نکردن حواشی نسخه بدلها)، ایرادات مربوط به تعلیقات، نقص در نمایه های پایانی و غلطهای چاپی. بدین ترتیب مشخص می شود که این تصحیح از دیوان ابوالفرج که امروزه، در دسترس است خطاها و اشکالات کوچک و بزرگ بسیاری دارد که تصحیح دوباره آن را توجیه می کند.
۶۲.

تحلیل جایگاه اطمینان در قرآن و بازتاب آن در متون عرفانی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ادبیات غنایی سال پنجم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۴ 45 - 54

کلید واژه ها: قرآن اطمینان متون عرفانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 242 تعداد دانلود : 321
اطمینان و آرامش دل نقش مهم و اساسی در تکامل معنوی انسان دارد و آیات متعددی در قرآن به این موضوع اختصاص یافته است. در این آیات به نقش ایمان در ایجاد اطمینان و نقش اطمینان در کاملتر شدن ایمان اشاره شده است. نیز خداوند در آیات بسیاری مؤمنان را به ذکر و یاد خدا دعوت می کند که نتیجه آن اطمینان و آرامش دل است. بر اساس آموزه های قرآنی، اطمینان که به واسطه ایمان قوی و صفای ذکر و پس از مراقبه و مجاهده حاصل می شود همان آرامش و اعتماد دل و از رفیع ترین حالات عرفانی است. این جایگاه بلند و ارزشمند در عرفان اسلامی تحت تأثیر آیاتی است که عطمت و ارزش این عمل را بیان می کند. عرفا و بزرگان طریقت با درک اهمیت و عظمت اطمینان در سلوک الی الله همواره در سخنان خود و یا در آثار منظوم و منثورشان سالکان طریق را متوجه جایگاه مهم این حالت عرفانی در سیر و سلوک کرده اند.
۶۳.

مبانی قرآنی حضرات خمس در عرفان نظری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی سال ششم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲۴ 147 - 167

کلید واژه ها: وحدت وجود ذات عالم جبروت عالم ملکوت انسان کامل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 478 تعداد دانلود : 412
بروز تفکرات ابن عربی و شاگردان و شارحین آثارش نحله فکری جدیدی در عرفان اسلامی به وجود آورد که محصول شش قرن تفکر عرفا، فلاسفه و حکما و اهل کلام بوده است. در سیر و تکمیل این تفکر عرفانی اصطلاحات جدیدی به وجود آمد که برخی آن را زاییده تفکرات عجیب ابن عربی دانسته و بعضی آن را برگرفته از تأویل و تفسیر آیات و احادیث و یا معجونی از آن دانسته اند. حضرات و یا عوالم خمس از اصطلاحات مهم و کلیدی این نحله فکری است که ماهیت قرآنی و کلامی دارد و بزرگانی چون ابن عربی با استناد به آیات قرآن و احادیث آن را طرح و بحث کرده اند. در این مقاله حضرات خمس از زبان عرفا شرح و با استناد به آیات و اقوال مفسرین و عرفای بزرگ جنبه قرآنی آن ها بررسی شده است.
۶۴.

آموزش شیوه تعامل مبتنی بر حل مسأله و اثر آن بر سبک های تربیتی والدین و حل مشکل در خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره چهاردهم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۵۵ 373-388

کلید واژه ها: روش حل مسأله روش های تربیتی حل مشکل خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 673 تعداد دانلود : 743
هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی کارگاه مداخله حل مسأله بر سبک های تربیتی والدین و حل مشکل خانوادگی است. روش: گروه نمونه شامل 51 نفر از مادران نوجوانانی است که در مدارس غیرانتفاعی شهر تهران مشغول به تحصیل بوده اند. این کارگاه ها هفته ای یک بار در 9 جلسه 2 ساعته از سوی مربیان مجرب برگزار شدند. پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون بدون گروه کنترل گواه است. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش حاضر، پرسش نامه سبک های تربیتی والدین و حل مشکل خانواده می باشد. یافته های پژوهش حاکی از اثربخشی این برنامه بوده است، به طوری که در مقیاس سبک های تربیتی، هر چهار خرده مقیاس حل مسأله، پیشنهاد بدون توضیح، همراه با توضیح و تنبیه تفاوت معناداری در سطح 0/001 p< دارند. این یافته بدین معنا است که آموزش حل مسأله توانسته میانگین نمره های حل مسأله را افزایش داده و در مقابل میانگین نمرات خرده مقیاس های پیشنهاد بدون توضیح، همراه با توضیح و تنبیه را کاهش دهد. نتایج حاصل از داده های پرسشنامه حل مشکل خانواده نیز نشان داد هر دو خرده مقیاس رابطه و فرایند حل مشکل تفاوت معناداری دارند. مداخله حاضر به نظر می رسد که می تواند به عنوان برنامه ای مؤثر برای آموزش مهارت های حل مسأله به والدین به کار رود.
۶۵.

تأثیر آموزش برنامه تحول نوجوان به والدین بر ارتباط والد- فرزند و کارکرد خانوادگی

نویسنده:
منبع: تحول روان شناختی کودک سال اول تابستان ۱۳۹۴ شماره ۳

کلید واژه ها: آموزش والدین فرآیندهای خانوادگی رابطه والد- کودک تحول نوجوانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی رشد و تحول دوره نوجوانی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی مشاوره مشاوره خانواده
  3. حوزه‌های تخصصی روانشناسی مناسبات انسانی در محیط خانواده
تعداد بازدید : 244 تعداد دانلود : 261
۶۶.

نیازسنجی حمایت اجتماعی مادران کودکان درخودمانده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال چهارم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۱۱)

کلید واژه ها: حمایت اجتماعی نیازسنجی درخودماندگی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات دوران شیر خوارگی، کودکی و نوجوانی اختلالات نافذ مربوط به رشد
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی مناسبات انسانی در محیط خانواده
تعداد بازدید : 222 تعداد دانلود : 483
اختلال درخودماندگی، اختلالی است که بر دامنه وسیعی از حیطه های رشدی کودک اثر نامطلوب می گذارد و علاوه بر خود فرد، اطرافیان نیز به میزان زیادی درگیر مشکلات متعدد رفتاری کودک می شوند. از این رو، ارایه خدمات توان بخشی و حمایتی می تواند در کاهش این بار سنگینی که بر دوش والدین است، تا حدودی موثر باشد. بررسی حاضر نیازهای مادران کودکان درخودمانده به حمایت اجتماعی و توان بخشی فرزندانشان را مورد سنجش قرار داد. پژوهش حاضر به صورت توصیفی و جامعه آماری شامل تمامی مادران کودکان درخودمانده در مرکز توان بخشی به آرا وابسته به دانشگاه شهید بهشتی بود. نمونه مورد مطالعه شامل بیست و هفت نفر از مادران کودکان درخودمانده بود که به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه نیازهای خانوادگی محقق ساخته بود که با استفاده از پرسشنامه نیازهای خانوادگی سیکلوس و کرنز (2006) طراحی شده بود و توسط مادران تکمیل شد. یافته های به دست آمده نشان داد که بیشترین نیاز مادران به داشتن اطلاعات درباره فرایند آموزش و مشارکت در برنامه های آموزشی و درمانی فرزندشان بود. بیشترین مشکلات کنونی کودکان درخودمانده در حیطه های گفتاری، ارتباط اجتماعی و مسائل عاطفی و بیشترین مسائل کودکان در سال گذشته در مشکلات رفتاری، مسائل عاطفی و توجه و تمرکز بوده است. همچنین بیشترین مسائل مادران در سال گذشته، مسائل خانوادگی و شغلی بوده است. به این ترتیب، مادران این گونه کودکان نیاز بالایی به حمایت اجتماعی و توان بخشی اجتماعی کودک خود دارند و این موضوع ضرورت برنامه ریزی برای آموزش خانواده و طرح ریزی برنامه های حمایتی و آموزشی مناسب را نشان می دهد.
۶۷.

تشبیه برجسته ترین ویژگی سبکی کلیله و دمنه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فنون ادبی سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۱۱)

کلید واژه ها: تشبیه اندیشه کلیله و دمنه تخیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 478 تعداد دانلود : 773
تشبیه برجسته ترین ویژگی سبکی کلیله و دمنه دکتر مریم محمودی * چکیده کلیله و دمنه از نمونه های برجسته نثر فنی فارسی است . کاربرد صنایع لفظی و معنوی و صور خیال از جمله تشبیه ، استعاره، مجاز و کنایه از ویژگی های سبکی این کتاب است . در این بین تشبیه به عنوان موثرترین ابزار تخیل نقش عمده ای در تصویر سازی های این کتاب دارد . در این مقاله تشبیه با انواع گوناگون آن در کلیله و دمنه مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است . تشبیه در این کتاب به صورت فشرده و گسترده به کار رفته است . وسعت دایره واژگانی مشبه به به عنوان کانون اصلی تشبیه قابل تامل است . در کاربرد ادات تشبیه توجه به زیبایی و آراستگی کلام مورد توجه است . تشبیهات عقلی به حسی بیشترین بسامد را در این کتاب دارد همچنین تشبیه مرکب و تشبیه تمثیل جایگاهی در خور تامل در بین تصاویر تشبیهی دارد . به طور کلی نتیجه این تحقیق بیانگر آن است که تشبیه در کتاب کلیله و دمنه در کنار سایر صور خیال ابزاری مهم و سودمند در خدمت بیان اندیشه و مفاهیم تعلیمی این کتاب است هر چند جنبه های زیبایی شناختی این تصاویر نیز مورد نظر بوده است .
۶۹.

مضامین زهدآمیز در اشعار خاقانی و ابو العتاهیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبیات تطبیقی سال هشتم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۳۰ 45 - 62

کلید واژه ها: زهد دنیا قناعت مرگ خاقانی ابو العتاهیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 858 تعداد دانلود : 75
زهد و مضامین مربوط به آن در ادب فارسی و عربی همواره مورد توجه شاعران و نویسندگان بوده است. ابو العتاهیه شاعر برجسته عرب در این زمینه جزء پیشتازان است. در شعر فارسی نیز به تحقیق خاقانی در مسیر تکامل شعر زهد قرار دارد که قبل از او به تجربه بیشتر شاعران از جمله رودکی ، کسایی ، سنایی و ... در آمد و در نهایت سنایی آن را به اوج رسانید. وجود مضامین زهدآمیز مشترک باعث شد که شعر این دو شاعر مورد بررسی و مطابقت قرار گیرد. علاوه بر آن وابستگی هر دو شاعر در مقطعی از زندگی به دربار، علاقه هر دو به جذب مخاطب و محبوس شدن آن ها برای مدتی، از دیگر نقاط مشترک دو شاعر است. دنیا و مطالب مربوط به آن، دوری از حرص و طمع و آز و توصیه به قناعت و مرگ و مضامین مربوط به آن از موضوعاتی است که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفت.
۷۰.

کارکردهای حکمی – اخلاقی کتاب التوسل الی الترسل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ادبیات تعلیمی سال ششم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲۲

کلید واژه ها: سیاست مدن عدالت حکمت عملی التوسل الی الترسل بهاء الدین محمد بن موید بغدادی سلطانیات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 173 تعداد دانلود : 574
کتاب التوسل الی الترسل مجموعه منشآت بهاءالدین محمد بن مؤید بغدادی است. محتوای اصلی این کتاب، سلطانیات و اخوانیات و مشتمل بر توصیه های حکمی و اخلاقی است و از آنجا که مخاطب اصلی آن حکام و کارگزاران است، بخش سیاست مدن از حکمت عملی در آن برجسته تر است. طرح و تبیین مضامین اخلاقی در سطح وسیع و همه جانبه، این کتاب را در ردة اندرزنامه های سیاسی قرار می دهد. این نوع اندرزنامه ها در نظام اخلاقی سیاسی- حکومتی قابل طرح و بررسی هستند. محور اصلی مباحث حکمی و اخلاقی کتاب، عدالت و انصاف است و از دیگر خصایص و ویژگی های اخلاقی حاکمان که مورد توجه و تاکید قرار گرفته است می توان به دوری از ظلم و ستم، رعیت پروری و شفقت بر زیردستان، احسان و نیکوکاری، تقوی و پرهیزکاری، اکتساب علم و دانش و تعقل و تفکر در امور اشاره کرد. نویسنده در بیان مضامین اخلاقی از امکاناتی که نثر فنی در اختیار او قرار می دهد به گونه ای مناسب بهره می گیرد. در این کتاب از آیات قرآن و احادیث برای تاکید و تحکیم کلام استفاده شده که موجب نزدیکی محتوای کتاب به حیطه اخلاق روایی گردیده است.
۷۱.

بررسی کتیبه ای تاریخی در مسجد جامع یزد و معرفی شاعر سراینده آن

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تاریخ سال هشتم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۳۱

کلید واژه ها: کتیبه نقاشی دهلیز شرقی مسجد جامع کبیر یزد حسن متکلم سید حسن غزنوی شرف الدین بغدادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 170 تعداد دانلود : 52
در قسمت ورودی شرقی مسجد جامع کبیر یزد دهلیزی با پلان مربع به مساحت تقریبی 50 متر مربع وجود دارد که در حاشیه مستطیل شکل دور زیر سقف آن کتیبه ی شعری عربی به رنگ آبی و خط ثلث بر روی گچ در یازده بیت، مورخ به سال 777 هجری نقاشی شده است. این کتیبه به علت گذشت زمان ساییده شده و قسمت هایی از متن آن از بین رفته است. ایرج افشار، با استناد به کتاب های تاریخ جدید یزد و جامع مفیدی، از کتب تاریخی قرن نهم هجری که فقط به مطلع قصیده اشاره کرده اند، آن را منسوب به سید حسن متکلم می داند. ومحمد تقی دانش پژوه در مقاله ای آن را منسوب به شرف الدین بغدادی دانسته است. اما این محققین عنوان می کنند که در جایی متن کامل این قصیده را منتسب به متکلم ندیده اند. در این مقاله سعی شده با توجه به متن باقیمانده از کتیبه، شعر کامل و شاعر آن مشخص شود. پس از بررسی های انجام شده، مشخص شد، این شعر قسمتی از قصیده ی عربی 55 بیتی منتسب به سید حسن غزنوی شاعر پرآوازه قرن ششم هجری است که آن را در مدح و ستایش پیامبر اکرم سروده است و ده بیت از آن قصیده با متن ده بیت باقیمانده از کتیبه همخوانی دارد.
۷۲.

اثربخشی آموزش مهارت های زندگی بر بهبود کیفیت زندگی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی روانشناسان ایران سال دهم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳۷ 71-79

کلید واژه ها: مهارت های زندگی کیفیت زندگی دانشجو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 459 تعداد دانلود : 604
هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی برنامه آموزش مهارت های زندگی بر بهبود کیفیت زندگی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی بود. برای دستیابی به این هدف از روش پژوهش شبه تجربی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. از بین کلیه دانشجویان دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر درسال تحصیلی 91-90، 30 دانشجو که در ارزیابی کیفیت زندگی کمترین نمره را در پرسشنامه فرم کوتاه زمینه یابی سلامت (SF-36؛ واروشربن، 1992 نقل از منتظری، گشتاسبی و وحدانی نیا، 1384) به دست آورده بودند، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری (گواه و آزمایش) جایگزین شدند. جلسه های آموزش گروهی مهارت های زندگی به مدت 9 جلسه 5/1 ساعته به صورت هفتگی اجرا شد. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس نشان دادند که برنامه آموزش مهارت های زندگی توانسته است سلامت روانی و جسمانی دانشجویان را به طور معناداری افزایش دهد. با توجه به یافته های به دست آمده می توان نتیجه گرفت آموزش مهارت های زندگی در بهبود کیفیت زندگی دانشجویان اثرگذار است.
۷۳.

برآورد میزان تمایل به پرداخت گردشگران برای خدمات گردشگری مزرعه ای در استان های حاشیه ی دریای خزر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال دوم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۶ 11 - 29

کلید واژه ها: گردشگری مزرعه ای/کشاورزی ارزش گذاری مشروط تمایل به پرداخت نمونه ی لوجیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 27 تعداد دانلود : 57
هدف پژوهش حاضر برآورد میزان تمایل به پرداخت گردشگران استان های حاشیه ی دریای خزر در ازای استفاده از خدمات گردشگری مزرعه ای با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط(CVM)  است. برای بررسی عوامل مؤثر بر میزان تمایل به پرداخت افراد، نمونه ی لوجیت به روش حداکثر درست نمایی برآورد شد .داده های موردنیاز از طریق پرسش نامه و هم چنین مصاحبه با 504 گردشگر بازدیدکننده از استان های حاشیه ی دریای خزر در تابستان 1391جمع آوری شد. نتایج این مطالعه نشان داد که حدود 70 درصد پاسخگویان حاضر به پرداخت مبلغی از درآمد خود در ازای استفاده از امکانات و خدمات اقامتی که در مزارع گردشگری ارائه می شود، بوده اند؛ علاوه بر متغیرهای وضعیت تأهل، تعداد سا ل های تحصیل، جذابیت خدمات گردشگری مزرعه ای، درآمدگردشگران و قیمت پیشنهادی به لحاظ آماری اثر معنی داری بر مقدار انتظاری تمایل به پرداخت گردشگران نشان می دهند. متوسط تمایل به پرداخت گردشگران، 12920 ریال است و با در نظر گرفتن این میزان، متوسط ارزش تفریحی خدمات و امکانات اقامتی مزارع گردشگری در فصل تابستان، بالغ بر 116 میلیارد ریال برآورد می شود. باتوجه به نتایج حاصل از این مطالعه و تمایل گردشگران نسبت به پرداخت پول برای استفاده از این خدمات، امکان افزایش درآمد حاصل از فعالیت کشاورزی با استفاده از توسعه ی صنعت گردشگری مزرعه ای وجود دارد.
۷۴.

دیدگاه های اخلاقی و تربیتی جامی در مثنوی هفت اورنگ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ادبیات تعلیمی سال چهارم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱۴

کلید واژه ها: جامی تربیت تعلیم قرن نهم مثنوی هفت اورنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 571 تعداد دانلود : 824
تعلیم و تربیت و ابعاد مختلف و شیوه های گوناگون آن از موضوعاتی است که در متون ادب فارسی مورد توجه خاص قرار گرفته است.جامی شاعر بلندآوازة قرن نهم نیز به این مطلب به طور خاص پرداخته و بیشتر نظرات تربیتی خود را در قالب نصیحت به فرزندش ارائه کرده است. هرچند جامی بهارستان را به منظور تدریس فرزندش تحریر کرد، اما بیشتر دیدگاه های تربیتی او در مثنوی هفت اورنگ طرح شده است. جامی با تأثیر از فرهنگ اسلامی و با توجه به تمام ابعاد وجودی انسان، راهکارهای تربیتی ارائه میدهد.توصیه های او نشان دهندة آن است که در تعلیم و تربیت باید به بعد جسمانی، دینی، عقلانی،عاطفی و احساسی و اجتماعی توجه شود. ساده زیستن و دوری از رفاه طلبی، علم آموزی و مطالعة کتاب، هنرآموزی، حسن معاشرت، پایبندی به اصول مهم اخلاقی و تبعیت از شریعت پیامبر در تربیت جنبه های مختلف وجود انسان میتواند مورد توجه قرار گیرد.
۷۵.

دنیاگریزی در شعر ناصر خسرو و ابوالعتاهیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبیات تطبیقی سال ششم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۲۴ 147 - 164

کلید واژه ها: ناصرخسرو تمایلات دنیوی زهد و حکمت واژگان مایده های شعری ابوالعتاهیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 463 تعداد دانلود : 496
دنیاگریزی، از مضامین عمده در شعر و ادب فارسی و عربی است که از بن مایه های شعر زهد و تحقیق (قرن دوم هجری) ابوالعتاهیه، شاعر قدرن دوم و سوم هجری است. شاید بتوان گفت در سیر تکامل شاعر زهد و تحقیق ادب فارسی، ناصرخسرو و سپس اوج آن سنایی است. هدف از این تحقیدق ، پیدا کردن نقار مشترک این دو شاعر مانند بسامد بالای مضمون در شار، وابستگی به دربار و مهجور شدن شان می باشد. تصاویری که از دنیا در ذهن و اندیشده ناصرخسرو و ابوالعتاهیه وجود دارد؛ از طریق واژگان به خوبی منتقل شدهاست. این تصاویر، چهره حقیقی آنان را نشان می دهد. تصویر ابوالعتاهیه از دنیا، ترسیم زشت و ناخوشایند نیست و حتی گاهی نگاه حکیمانه دارد. در انتها باید گفت هر دو شاعر توصیه های بسیاری بر ترک دنیا و تمایلات دنیوی ارائه داده اند. دلیل عمده هر دو ناپایداری و گذرندگی دنیاست.
۷۶.

اندیشه مرگ و زوال در شعر فروغ فرخزاد

نویسنده:
منبع: تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی دوره ۴ پاییز ۱۳۹۱ شماره ۱۳ 149 - 164

کلید واژه ها: مرگ فروغ شعر تحول زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 580 تعداد دانلود : 579
مرگ حقیقتی احساس برانگیز و انکارناپذیر است از آن جهت که دغدغه ی انسان ها در ادوار و شرایط مختلف زندگی است و هر کس فراخور حال خود به آن پرداخته است. شاعران با احساس لطیف خود، این ذهنیت و اندیشه را به صور گوناگون منعکس کرده اند. در شعر فروغ  فرخزاد مرگ و زوال از بن مایه های اصلی است. این ذهنیت در ارتباط با ادوار مختلف زندگی فروغ و تحولات فکری او شکل می گیرد، چنان که قبل و بعد از تولدی دیگر نگرش او به مرگ از یک امر فردی به امری اجتماعی متحول می شود و بیم و هراس او از مرگ تبدیل به پذیرش و البته ایستادگی در برابر آن و تلاش برای زنده ماندن پس از مرگ می شود. به طور کلی از آنجا که شعر شاعر، تجلی گاه زندگی و شخصیت اوست اندیشه ی مرگ نیز در شعر فروغ فرخزاد در ارتباط با این دو عامل شکل گرفته، بنابراین پویا و متحول است .  
۷۷.

تحلیل چهارمین خوان از هفت خوان های حماسه ملی ایران بر بنیاد اسطوره(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان و ادبیات فارسی دوره چهارم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲ (پیاپی۱۴)

کلید واژه ها: اسطوره شاهنامه فردوسی آب آتش هفت خوان خوان چهارم زن ستیزی زُروانیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 688 تعداد دانلود : 893
هفت خوان رستم به طور اخص و هفت خوان های دیگر ایرانی، همچون هفت خوان اسفندیار یا شبه هفت خوان گرشاسپ، نوعی جستجوی جاودانگی است. نوعی نبرد با نفس درون و با هدف آسان کردن دشواری هاست، دشواری های راه تکامل و عروج انسان. پژوهش حاضر با بررسی و تحلیل هفت خوان های ایرانی بر آن است که در خوان چهارمِ همه هفت خوان ها، با وجود آنکه ظاهراً بن مایه آن ها مواجهه پهلوان با زن است؛ اما در پس این مواجهه باید نمادهای اسطوره ای دیگری را جستجو کرد. خوان چهارم که در ظاهر نبرد میان مرد (پهلوان، قهرمان) و زن است در اساس و ریشه نبردی میان آتش و آب است. آتش پسر اهورامزدا است و آب دشمن آن است. آب که روزگاری نماد تقدّس و پاکی اهورا بود، در عصر ساسانی و پس از تسلّط افکار زروانی بر دستگاه دینی عصر، به عنصری اهریمنی تبدیل گشت. با تجزیه و تحلیل خوان چهارم رستم، اسفندیار، گرشاسپ، هراکلس و نیم نگاهی به داستان های زال و رودابه، سام نامه خواجوی کرمانی، خسرو و شیرین نظامی و کلیدر محمود دولت آبادی به اثبات این نظریه پرداخته ایم.
۷۸.

آدم مسجود از دیدگاه آیات قرآنى(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی (فدک سبزواران) سال دوم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۷ 121 - 142

کلید واژه ها: قرآن آفرینش انسان سجده فرشتگان تفاسیر متون ادب فارسى روح الهى برترى آدم خضوع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 482 تعداد دانلود : 214
داستان آفرینش آدم (ص) از جمله قص ههاى قرآنى است که آیات بسیارى به آاختصاص دارد. در این داستان به جنب ههاى مختلف آفرینش تا هبوط آدم از بهشت الهى به زمین خاکى اشاره شده است. سجده فرشتگان در برابر آدم از جمله مواردى است که در آیاتى از قرآن آمده و مفسران درباره آن از چش ماندازهاى مختلف بحث و بررسى کرد هاند. ادب فارسى که نیز سرشار از مفاهیم قرآنى است از این داستان و بن مای ههاى آن بى بهره نیست. در این مقاله تاثیرپذیرى شاعران و نویسندگان ادب فارسى از این قصه قرآنى با محوریت سجده فرشتگان در برابر آدم مورد تامل و باز جست قرار م ىگیرد. متون ادب فارسى به زمان سجده فرشتگان بر آدم، معنا و مفهوم این سجده و دلیل و علت آن اشاره کرد هاند. در این بین به مورد اخیر بیشتر توجه شده و اتفاق نظر همگانى بر این است که کرامت و برترى آدم دلیلى قاطع براى این سجده است.
۷۹.

توبه از دیدگاه عطار

نویسنده:
منبع: تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی دوره ۳ بهار ۱۳۹۰ شماره ۷ 147 - 158

کلید واژه ها: عطار توبه پیر توبه عام توبه خاص

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 303 تعداد دانلود : 680
عطار، عارف نام آور و شاعر بزرگ عرصه ادب فارسی است . او علاوه بر آنکه آثار گران سنگی به فرهنگ و ادب ایران عرضه کرده، دیدگاه های خاصی نیز در برخی مسائل عرفانی ارائه نموده است. او وعظ و تحقیق را با درد و سوز آمیخته و جذبات روحانی را با الفاظ لطیف بیان کرده است. در سیر تصوف و عرفان اسلامی، قرن ششم به دلیل ورود شعر به عرصه عرفان قابل توجه است و در شکل گیری این سنت ادبی، عطار مقدم شعرایی است که در این زمینه از سنایی پیروی کرده اند. بنابراین بررسی دیدگاه های خاص عطار در زمینه های مختلف عرفانی در شناختن عرفان اسلامی و ایرانی بسیار موثر است. توبه از جمله مقام های عرفانی است که سالک در تزکیه نفس به عنوان اولین مقام باید آنرا تجربه کند. از نظر عطار، توبه دهنده حقیقی خداست و توبه مراتبی دارد . او در مثنوی های خود به توبه عام و در غزل به توبه خاص نظر دارد. نقش پیر در توبه، قابل انکار نیست، او یاور و دستگیر سالک در سلوک است، بنابراین عطار چهره دقیقی نیز از پیر در آثار خود ارائه و لزوم تبعیت مرید را از او گوشزد کرده است. به هرحال، عطار به طور نسبتاً کامل از توبه و مراتب آن در آثار خود سخن گفته است. هر چند برخی از نظرات او منطبق با نظرات عرفای پیشین و معاصر اوست، اما در مواردی نیز تعاریفی دوباره  ارائه کرده و نظراتی خاص خود دارد.  
۸۰.

بازبینی داستان شیر و گاو در کتاب کلیله و دمنه از منظر حقوق کیفری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زبان و ادب فارسی (گوهر گویا) دوره چهارم زمستان ۱۳۸۹ شماره ۴ (پیاپی ۱۶)

کلید واژه ها: جرم شیر مجازات گاو کلیله و دمنه مجرم عدالت کیفری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی نقد و بررسی آثار ادبی کلاسیک نثر
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات و مطالعات بین رشته ای علوم طبیعت و عناصر طبیعی در ادبیات
تعداد بازدید : 170
متون ادبی مجموعه ای از ذخایر فکری و فرهنگی ملتها و بازتاب اندیشه ها و عقاید و آمال آنهاست که در هر عصر و دوره ای متأثّر از جامعه و مردم و نیازهای آنان است. مسائل بسیاری همچون جامعه شناسی، مدیریت، اقتصاد، سیاست، نمودهای فرهنگی و اجتماعی و حقوق در ادبیات نهفته است؛ بنابراین در شناخت ملّت ها ناگزیر از آشنایی با ادبیات آنها هستیم. مباحث حقوقی و مفاهیم و اصطلاحات وابسته به آن از جمله مسائلی است که در این متون برجستگی خاصی دارد و تاکنون کمتر به آن توجه شده است. در این مقاله تلاش نگارندگان آنست که باب شیر و گاو و با بازجست کار دمنه را به لحاظ حقوق کیفری که خود یکی از شاخه های اصلی علم حقوق است، بررسی کنند؛ زیرا پدیده جرم و مجرم در این دو باب پررنگ تر جلوه گر شده است. جرم و مجرم، انواع مجازات و اهداف آن و مباحث مربوط به عدالت کیفری همچون شهادت، تحقیقات قضایی و تأثیرپذیری قاضی در این مقاله مطرح شده است. در هر مورد سعی بر آنست که مباحث طرح شده در مقایسه با حقوق جزای اسلامی مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. این تحقیق مبین آنست که با تأمّل و توغّل در متون ادبی می توان به نقطه تلاقی در ادبیات و مباحث حقوقی دست یافت تا در نتیجه ادبیات و محتوای پربار و ارزشمند آن در جهت غنای قوانین و مقرّرات حقوقی و به عنوان عاملی مؤثّر در پیشگیری از جرایم و اصلاح فرد و سلامت جامعه به کار رود.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان