علیرضا محسنی تبریزی

علیرضا محسنی تبریزی

سمت: دانشیار
مدرک تحصیلی: استاد تمام جامعه شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، تهران، ایران.

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۹۴ مورد.
۴۱.

آثار و عوارض اجتماعی و روانی سوء مصرف اینترنت به مثابه رفتاری پرخطر در محیط های دانشجویی کشورمورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه اصفهان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: اعتیاد سوء مصرف اینترنت رفتارهای پرخطر انزوای اجتماعی عزت نفس احساس تنهایی اجتماع گریزی افت تحصیلی و کاری احساس ضعف و فتور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۹ تعداد دانلود : ۶۴۰
مقاله حاضر براساس بخشی از یافته ها و نتایج تحقیق در باب رفتارهای پر خطر و آسیب شناسی محیط های دانشجویی کشور تدوین و تنظیم گردیده است. جامعه آماری تحقیق (N) شامل 337 نفر دانشجوی زن و مرد در همه ی رشته ها و در کلیه مقاطع تحصیلی است که از بین 12680 دانشجوی شاغل به تحصیل در دانشگاه اصفهان و با استفاده از روش نمونه گیری احتمالی طبقه ای انتخاب شده اند. جهت آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته و با استعانت از آزمون (IAT) دیویس، آزمون (yas) یانگ و پرسشنامه  انزوا (GPIUS) و عزّت نفس روزنبرگ استفاده شده است. شش فرضیه براساس دیدگاه شناختی- رفتاری دیویس، نظریه اعتیاد محور یانگ و تئوری عزّت نفس روزنبرگ تنظیم گردید. براساس نتایج حاصل میانگین ساعات استفاده از اینترنت برای کاربران 21:48 ساعت در هفته با میانگین 3:42 ساعت در روز می باشد. 34 درصد کاربران، به اینترنت اعتیاد داشتند و همه ی آن ها درجات مختلفی از افت تحصیلی و کاری، احساس ضعف و ناتوانی در انجام امور، اجتماع گریزی، تنهایی و انزوای اجتماعی و بی تمایلی به روابط و تعاملات بین فردی را از خود نشان دادندو همچنین تمایل پسران به اینترنت شیوع و تداول اینترنت در میان پسران بیش از دختران دانشجو بوده است. به طور کلّی طبق نتایج معناداری بین دختران و پسران در میزان اعتیاد به اینترنت شدیدتر از دختران بوده است. اعتیاد به اینترنت در سن 24 سالگی در مقایسه با سایر سنین بیشتر بوده است. طبق یافته های این تحقیق جوانان مورد مطالعه از قابلیت های ارتباطی اینترنت به طرز مؤثر بهره گرفته و اینترنت را مکان خوبی برای خودداری و ایجاد ارتباط یافته اند. چت، استفاده ی علمی و آموزشی، استفاده از اینترنت  به عنوان یک رسانه و چک کردن ایمیل به ترتیب دارای بیشترین تعداد کاربر در جامعه ی مورد مطالعه بوده است
۴۲.

تبیین و مقایسه مشارکت اجتماعی جوانان در دو جامعه ایران و تاجیکستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مشارکت اجتماعی اعتماد اجتماعی احساس محرومیت نسبی احساس نابهنجاری اجتماعی احساس ازخودبیگانگی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کاربردی و برنامه ریزی اجتماعی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ سبک زندگی
تعداد بازدید : ۹۰۹ تعداد دانلود : ۴۷۳
پژوهش حاضر درصدد بررسی و مقایسه مشارکت اجتماعی جوانان در دو جامعه ایران و تاجیکستان بوده است. با کاربرد روش پیمایش و با استفاده از تکنیک پرسش نامه بر روی 768 نفر از جوانان واقع در گروه سنی 29-20 ساله که از طریق نمونه گیری خوشه ایی چند مرحله ایی از دو شهر تهران و دوشنبه انتخاب شدند؛ داده ها جمع آوری گردید. جهت احتساب اعتبار شاخص ها از اعتبار محتوایی صوری کیفی، جهت احتساب روایی شاخص ها از ضریب آلفای کرونباخ با دامنه صفر تا یک استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که مشارکت اجتماعی جوانان علی رغم این که پایین تر از سطح استاندارد تعیین شده براساس میانگین امتیازات مجموع گویه ها بودند؛ تفاوت معناداری بسیار اندکی نیز بین دو جمعیت آماری ایران و تاجیکستان مشاهده شده است. علاوه بر این متغیرهای اعتماد اجتماعی، نوع جهت گیری کنش اجتماعی، نوع روابط و تعاملات اجتماعی، نوع ارزش های اجتماعی حاکم بر جامعه، عملکرد مکانیسم های جامعه پذیری، احساس نابهنجاری اجتماعی، احساس ازخودبیگانگی، بیگانگی اجتماعی- سیاسی، احساس محرومیت نسبی، پایگاه اقتصادی- اجتماعی، میزان تحصیلات، وضعیت تأهل، وضعیت شغلی و سن جوانان رابطه معناداری را با متغیر مشارکت اجتماعی جوانان در دو کشور نشان دادند و در مجموع 54 درصد از واریانس مشارکت اجتماعی جوانان را تبیین کردند.
۴۳.

بررسی تأثیرسرمایه اجتماعیبر بیگانگی از کار موردمطالعه:کارکنان سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس جنوبی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی اعتماد انسجام احساس تعلق مشارکت هنجارها و ارزش های مشترک و بیگانگی ازکار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۲ تعداد دانلود : ۳۸۵
 مقاله حاضر ناظر بر، بررسی تا ثیرسرمایه اجتماعی بر بیگانگی ازکارکارکنان سازمان منطقه ویژه پارس جنوبی عسلویه است. بدلیل چند بعدی بودن متغییرهای سرمایه اجتماعی و بیگانگی ازکار و چگونگی رابطه آن، از آرای صاحب نظرانی چون پاتنام، کلمن، فوکویاما، دورکیم، بلونر و سیمن جهت تدوین چارچوب مدل نظری و فرضیه های تحقیق استفاده شده است. مؤلفه های سرمایه اجتماعی(متغیرمستقل) شامل: اعتماد، مشارکت، احساستعلق، انسجام و هنجارها و ارزش های مشترک، و نیز مؤلفه های بیگانگی ازکار(متغیروابسته) شامل: احساس بی قدرتی، احساس بی معنایی، احساس بی هنجاری، احساس بیزاری و احساس تنهایی می باشد، که همگی مورد سنجش قرار گرفته اند.روش تحقیق از نوع علّی و با روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری شامل 1712نفراز کارکنان ازمان در سال 1389 است، که از بین آنان 151نفر از طریق فرمول کوکران، و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شده اند. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شده است. یافته ها نشان دادکه سرمایه اجتماعی رابطه معکوس معناداری با بیگانگی ازکار (578/.-دارد. و باتحلیل رگرسیون چندگانه تاثیرها جمعی و هم زمان متغیرهای مستقل، فقطسه متغیر (اعتماد،مشارکتوهنجارهاوارزش هایمشترک) توانسته است،واردمعادله رگرسیونی شود،بقیه متغیرهاهمبستگی کافی بامتغیر وابسته نداشت وازمعادله خارج شده است. بنابراین متغیرهای باقیمانده توانسته است تقریبا367/0 از تغییرهای بیگانگی ازکار را تبیین نماید.
۴۴.

سبک زندگی شهری و مشارکت اجتماعی شهروندان سالمند اهوازی؛ یک پیمایش منطقه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رگرسیون لوجستیک مشارکت اجتماعی اعتماد و نابرابری اجتماعی سالمندان اهوازی عوامل و موانع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۱۷ تعداد دانلود : ۱۱۶۵
کاهش مشارکت جامعه محلی خوزستان و ایرانیان در برنامه های اجتماعی و سیاسی منطقه بین سال های 1380 تا 1384 مشاهده شده است. این مسأله زمینه انجام بررسی هایی را در خصوص دلایل کاهش مشارکت اجتماعی فراهم نموده است. در این میان، افت شدید فعالیت های اجتماعی سالمندان ناشی از نابرابری فضای اجتماعی همراه با رشد جمعیت این گروه اجتماعی چشمگیرتر به نظر می رسد. این بررسی به روش پس رویدادی مطالعه عوامل مهم مشارکت اجتماعی سالمندان می پردازد. نظریات و دیدگاه های مشارکت؛ سرمایه و اعتماد اجتماعی، نابرابری و عوامل مؤثر بر آنها مطالعه گردید که در مجموع شش دسته عوامل اثرگذار انتخاب شدند. جامعه آماری شامل سالمندان بالای 60 سال سن ساکن شهر اهواز است. به روش نمونه گیری خوشه ای دو منطقه 3 و 8 از مناطق هشتگانه شهرداری اهواز انتخاب و 163 سالمند از این مناطق به روش کاملاً تصادفی آزمون شدند. یافته های بررسی نشان داد از میان دسته عوامل اثرگذار، متغیرهای اعتماد و تعلق اجتماعی بالاترین ضریب اثر و همبستگی را با متغیر مشارکت داشته است. اثرگذارترین متغیرهای بعدی به ترتیب تأثیر بر متغیر وابسته شامل احساس مالکیت بر محیط شهری و نابرابری فضای اجتماعی، جنسیت، پایگاه اقتصادی اجتماعی، عضویت در نهادهای مردمی، مدت زمان اقامت در شهر بر حسب سال، رضایت از خدمات شهری، وضعیت تأهل، اشتغال، سلامت و بهداشت، آموزش و سواد و تقدیرگرایی بودند. نکته جالب، منفی بودن نقش متغیر گرایش به مذهب همراه با متغیر تقدیرگرایی بود. در پایان راهکارهایی از جمله تقویت و تخصصی نمودن برنامه های مشارکتی ویژه سالمندان و زنان، توسعه شبکه های اجتماعی و پیوندهای جماعتی با تقویت حس اعتماد و برابری اجتماعی ارائه و بیان شده است که بر فضای قومیتی و گروه های خاص مثل سالمندان و زنان در برنامه ریزی های شهری و منطقه ای، توسعه مشارکت های مدنی، توسعه سرمایه اجتماعی و کاهش نابرابری در فضای اجتماعی تأکید گردد.
۴۵.

بررسى عوامل مؤثر بر تمایل مخاطبان به استفاده از تبلیغات و پیام های تجارى اینترنتى و ماهواره اى در تصمیم گیری ها و کنش های اقتصادى در شهر زنجان (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۰ تعداد دانلود : ۲۱۰
در این مقاله به تبیین روانشناختى اجتماعى علل و آثار اقناع رسانه ای با تکیه بر پیمایشِ عوامل مؤثر بر تمایل مخاطبان به استفاده از تبلیغات و پیام های تجارى شبکه های اینترنتى و ماهواره اى در تصمیم گیری ها و کنش های اقتصادى پرداخته شده است. حجمجمعیتِ آماری 227790 نفر و متشکل از افراد تحصیل کرده ى بالای 18 سال ساکن در مناطق شهرى زنجان است. 381 نفر از جمعیتِ آماری یعنی 190 مرد و 191 زن، با استعانت از قواعد تعیین حجم نمونه و براساس روش نمونه گیری چند مرحله ای خوشه ای ونمونه گیری سهمیه ای به عنوان نمونه ى آماری انتخاب گردیدند. در این پیمایش با استفاده از پرسشنامه ى هدایت شده برمبنای طیف رنسیس لیکرت، اطلاعات مورد نیاز جمع آورى و با استعانت از نرم افزار SPSSپردازش گردید. بر حسب ارزش بتا βدر تحلیل رگرسیون چندگانه (R)، افزایش تمایل به استفاده از پیام های تجارى (48/0+)، ارتقای اقناع رسانه ای (34/0+)، افزایش نگرش به منبع پیام ها (28/0+)، افزایش اعتماد به مُبلغین (18/0+)، افزایش مصرف گرایی (14/0+)، کاهش نگرش به جاذب بودن پیام ها (12/0-)، در بین مخاطبان غیرشاغل (22/0-)، مرد (17/0+)، با کاهش بُعد خانوار (17/0-)، بیشترین تأثیر را بر تصمیم گیری و کنش اقتصادی آنان داشته و در مجموع 60% R2تغییراتِ متغیر وابسته را تبیین می کنند. 
۴۶.

بررسی جامعه شناختی عوامل اجتماعی واقتصادی موثر در وندالیسم بررسی موردی دانش اموزان پسر دوره های راهنمایی و متوسطه شهرستان خلخال در سال تحصیلی 88-89(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: وندالیسم و تبعیض وبزهکاری ناکامی ومساله اجتماعی وکنترل اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۴ تعداد دانلود : ۱۸۳
وندالیسم در مباحث اسیب شناسی به کلیه رفتارهای بزهکارانه ای که به منظورتخریب اگاهانه اموال‘ اشیا ومتعلقات عمومی ونیزتخریب ونابودی اثارهنری ودشمنی با علم وصنعت واثارتمدن صورت می گیرد.
۴۷.

تبیین اجتماعی نفاق: الگویی تلفیقی بر اساس آموزه های قرآنی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نفاق تبیین اجتماعی/ تلفیقی قرآن (آموزه ها) تحلیل محتوای کیفی قیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷ تعداد دانلود : ۴۰
در پژوهش حاضر، دیدگاه قرآن در تبیین نفاق و امکان بیان این تبیین در الگویی نظری و در قالب پاسخ به پرسش های علوم اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس یافت ههای پژوهش، متغیرهای سطوح خرد، میانه، کلان (ساختی، خرده فرهنگی) و میان فرهنگی، به شکلی متناسب و با تفصیلی درخور توجه و منطقی قابل قبول، در کنار هم به کار رفت هاند. حاصل، الگویی تلفیقی، بدیع و فراگیر است و نگاه اجتماعی و عمیق قرآن را به ابعاد و علل نفاق  به عنوان پدیده ای کجروانه و مسأله اجتماعی بومی در جامعه اسلامی  نشان م یدهد. روش پژوهش قابلیت دارد تا ضوابط اسلامی تفسیر متن را رعایت و به فهمی از آیات برسد که در علوم اسلامی و اجتماعی، از روایی برخوردار باشد. برداشت های این پژوهش از آیات، به تحلیل های معتبر منابع تفسیری، مستند و بدین ترتیب، از روایی برخوردار شده اند.
۴۸.

تحلیل محتوای کیفی قیاسی و بهره گیری از آموزه های اسلامی در علوم اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

۴۹.

تحلیل محتوای کتب مبانی جامعه شناسی مورد تدریس در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی کشور به منظور انطباق این کتب با سرفصل های مصوب و کتب مبانی معتبر خارجی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۴۳ تعداد دانلود : ۲۸
مقاله حاضر با استعانت از نتایج حاصل از تحلیل محتوای کتب مبانی جامعه شناسی مورد تدریس در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی کشور تنظیم شده است. با استفاده از روش تحلیل محتوا در گام اول 20 اثر اعم از تالیف یا ترجمه شناسایی و انتخاب شدند و درگام بعد 5 منبع به عنوان رایج ترین و پراستفاده ترین منابع درسی برای تحلیل محتوا برگزیده شدند. کتب انتخاب شده براساس قواعد و ضوابط تحلیل محتوا ابتدا با بالغ بر 148 مقوله رمزگشایی شدند. سپس با توجه به مشابهت هایی که بین برخی مفاهیم، مضامین، موضوعات و معانی در کتب مذکور وجود داشت و با درنظر گرفتن اهداف تحقیق در 64 مقوله گردآوری و در مرحله بعد در 40 طبقه کلی تقسیم شدند. در نهایت با استفاده از پرسشنامه معکوس، اطلاعات و داده ها از منابع مربوطه شناسایی و ثبت شدند. نتایج حاصله از تحلیل محتوای کتب مورد مطالعه بر اساس مقولات چهل گانه تعیین شده، نشان می دهد که کاستی ها، محدودیت ها و نواقص عمده این کتب در مقایسه با کتب مبانی جامعه شناسی معتبر خارجی و سرفصل های مصوب در زمینه های زیر است: موضوع مطالعاتی جامعه شناسی نحله ها، پارادایم ها و مکاتب نظری جامعه شناسی مفاهیم اساسی و موضوعات و مباحث عمده جامعه شناسی روش شناسی و شیوه های شناخت در جامعه شناسی جامعه شناسی و ارتباط آن با سایر علوم وضعیت کنونی جامعه شناسی حوزه ها و گرایش های تخصصی جامعه شناسی جامعه شناسی در عمل و فواید آن فرصت ها، قوت ها، تهدید ها و چالش های رشته و نگاهی به آینده جامعه شناسی براساس نتایج حاصل می توان استدلال کرد که کتب مبانی مورد تدریس با وجود داشتن قابلیت ها و نقاط قوت نسبی، فاقد استانداردها و کیفیت و کمیت مورد انتظار هستند، و ضرورت بازنگری و تولید و خلق منابع جدید و متناسب با استانداردهای بین المللی و کتب معتبر خارجی و براساس ارزش های ملی، فرهنگی و بومی حس می شود.
۵۰.

پژوهشی درباره بی تفاوتی اجتماعی در ایران (مورد پژوهش: شهروندان تهرانی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فردگرایی تحلیل هزینه پاداش اعتماد اجتماعی محرومیت نسبی رضایت اجتماعی بی هنجاری بی تفاوتی اجتماعی اثربخشی اجتماعی التزام[تعهد]مدنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۴۸ تعداد دانلود : ۲۲۴۱
در این پژوهش فرضیه هایی در مورد بی تفاوتی اجتماعی در شهر تهران به آزمون نهاده شد. اهداف این پژوهش، شناسایی چگونگی پدیده یادشده در جامعه آماری، و سنجش همبستگی آن با برخی متغیرهای موثر به منظور سنجش میزان اثر گذاری هر یک از آنها بر بی تفاوتی اجتماعی بود. با روش پیمایش، و اجرای ابزار پژوهش بر روی نمونه ای با حجم850 نفر در شهر تهران یافته ها نشان داد؛ میان متغیرهای قومیت، شغل، و تحصیلات از صفات زمینه ای تفاوت وجود دارد و بین تمامی متغیرهای مستقل اصلی، یعنی؛ بی هنجاری(آنومی)، اعتماد اجتماعی، اثربخشی اجتماعی، رضایت اجتماعی، محرومیت نسبی، فردگرایی، تحلیل هزینه-پاداش، و التزام مدنی با بی تفاوتی اجتماعی رابطه معنی داری بدست آمد. در نتایج حاصل از تحلیل چندگانه، مشخص شد که حدود 40/0 درصد تغییرات در بی تفاوتی اجتماعی به وسیله مجموع پنج متغیر مستقل قابل تبیین است. بر اساس یافته های بدست آمده در این مطالعه، می توان استنتاج کرد که بی تفاوتی اجتماعی در شهروندان تهرانی در میزانی بالاتر از حد متوسط وجود دارد و سطح آن به ترتیب با نوسانات پنج متغیر التزام مدنی، فردگرایی، بی هنجاری، رضایت اجتماعی، و محرومیت نسبی تغییر می کند.
۵۱.

فضاهای بی­دفاع شهری و خشونت (مطالعه موردی فضاهای بی­دفاع شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خشونت فضا فضای شهری فضای بی ­ دفاع فضای بی­دفاع شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۹۸ تعداد دانلود : ۱۶۱۷
عوامل متعددی در وقوع و گسترش خشونت موثر هستند. یکی از این عوامل فضاهای بی­دفاع شهری یا جرم­خیز است. فضاهای بی­دفاع یا جرم­خیز دارای ویژگیهای بسیاری هستند که در دو دسته فیزیکی و اجتماعی قابل تفکیک است که سبب مستعد­شدن فضاها برای وقوع خشونت می­شوند. از دیدگاه طراحان شهری و معماران، ویژگیهای فیزیکی و از دید نظریه­پردازان جامعه­شناسی و روانشناسی، ویژگیهای اجتماعی بیشتر در مستعد کردن فضاها جهت وقوع خشونت نقش دارند. این تحقیق در برهه زمانی 9 ماهه صورت گرفته است که مشاهده میدانی در آبان ماه 1387 صورت گرفته است. مکان تحقیق حاضر نیز شامل22 منطقه شهرداری شهر تهران می باشد. در این پژوهش فضاهای مورد مطالعه بر اساس نوع خشونت و با توجه به اهداف تحقیق و امکان دسترسی و محدودیت زمانی و مالی 12 فضای شهری عمومی از میان 108 فضای شهری عمومیِ آلوده یا جرم خیز تهران می باشد که شامل: سرقت (بلوار هجرت- خیابان اتابک- پارک ولیعصر)، مزاحمت (خیابان اسدآبادی- نبش خیابان بهار- چهار راه ولیعصر)، نزاع و درگیری (میدان مقدم- میدان ابوذر-پارک 22 بهمن)، کیف ­ قاپی (زیر پل سیدخندان- پارک شریعتی- خیابان خواجه عبدالله انصاری). کل فضاهای آلوده یا جرم خیز، شامل108 نقطه خشونی یا آلوده مناطق 22 گانهِ شهر تهران در سال 1386 و نیمه 1387 می باشد که بر مبنای خشونتهای ثبت شده در کلانتریهای شهر تهران در سال 1386 ونیمه اول سال1387 به عنوان نقاط خشونی یا (جرم خیز) آلوده شهر تهران از سوی فرماندهی انتظامی تهران بزرگ معرفی شده­اند. نتایج تحقیق نشان می­دهد که وجود روشنایی و نور مناسب و عدم تراکم ساختمانی از ویژگیهایی هستند که فضاهای دارای کیف­قاپی را از دیگر فضاها تفکیک می­کند. عدم پیوند ارتباطی با فضاهای نمایان، وجود نقاط فرو رفته و یا برآمده، داشتن مرز و محدود مشخص و کم بودن ساختمانها نیز از ویژگیهای تفکیک­کننده فضاهای دارای نزاع و درگیری از دیگر فضاها هستند. توالی و امتداد نیز از ویژگی متمایزکننده فضاهای دارای مزاحمت از دیگر فضاها است.
۵۲.

تدقیق در پیامدهای اجتماعی تحصیلات عالی در زنان:زنان شهر تهران

کلید واژه ها: سن ازدواج مشارکت اجتماعی تحصیلات عالی فرصت اشتغال احساس خوداثربخشی کنترل خشونت خانگی و شیوه های فرزند پروری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۹۸ تعداد دانلود : ۲۱۳۳
مقاله حاضر برگرفته از نتایج یک تحقیق تجربی درباره پیامدهای اجتماعی تحصیلات عالی در زنان شهر تهران است. در چند دهه گذشته زنان در ایران تحرک فرهنگی و آموزشی بارزی را تجربه کرده اند؛ به طوری که فقط در بخش آموزش عالی شاهد افزایش چشمگیر حضور زنان بوده ایم. ارتقای سطح تحصیلات زنان آثار و نتایج متعددی بر روابط، شرایط و موقعیت های اجتماعی-اقتصادی آنان در جامعه داشته و در مقابل منشا تغییرات و تحولاتی در روابط آنان با محیط اجتماعی شده است.در تحقیق حاضر تاکید عمده بر تاثیرات تحصیلات عالی در زنان بر سن ازدواج، میزان باروری، کنترل خشونت خانگی، احساس خود اثربخشی، مشارکت اجتماعی و فرصت های اشتغال در خارج از خانه بوده است.روش تحقیق در مطالعه حاضر از نوع توصیفی و مبتنی بر پیمایش است. از این منظر تحقیق از نوع همبستگی علی و پس رویدادی است.جامعه تحت مطالعه را زنان 18 تا 60 سال شهر تهران تشکیل می دهند که بر اساس سرشماری سال 1385 حدود 2730275 نفر است. نمونه آماری بر اساس فرمول کوکران با احتساب دقت احتمالی 5 درصد حدود 384 نفر محاسبه شده است که با استعانت از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای(pps) انتخاب شده است.نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه های تحقیق نشان می دهد که:با برخورداری زنان از تحصیلات عالی، سن ازدواج در آنان افزایش پیدا کرده و در مقابل میزان باروری آنان کاهش پیدا می کند، هم چنین میزان کنترل آنان بر خشونت خانگی افزایش می یابد، میزان مشارکت آنان در فراشدهای اجتماعی ارتقا پیدا می کند و بالاخره با افزایش سطح تحصیلات عالی، فرصت های بیش تری برای اشتغال در محیط خارج از خانه برای آنان فراهم می شود. با این توصیف نتایج تحقیق تفاوت معناداری را میان دو گروه از زنان دارای تحصیلات عالی و فاقد تحصیلات عالی از حیث شیوه های فرزندپروری و میزان مشارکت در فرایند تصمیم گیری های مربوط به امور خانه و خانواده نشان نداد.
۵۳.

فرا تحلیل مطالعات مربوط به سوء مصرف مواد با رویکرد روانی اجتماعی طی یکدهه و نیم گذشته (1384-1370)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سوء مصرف مواد فراتحلیل اندازه اثر عوامل روانی اجتماعی پیشگیری علم محور عوامل محافظت کننده عوامل خطرآفرین عوامل تاب آور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴۰ تعداد دانلود : ۱۲۹۲
"مقاله حاضر بر اساس بخشی از نتایج یک فراتحلیل مربوط به تحقیقات انجام شده در حوزه اعتیاد در ایران بین سال های 1370 تا 1384 با رویکرد روانی اجتماعی تدوین شده است. عمده ترین و اساسی ترین اهداف مترتب بر کاربرد فراتحلیل در مطالعات مربوط به سوء مصرف مواد در تحقیقات داخلی حصول به فهمی کلی از نتایج تحقیقات انجام شده در باب سوء مصرف مواد از طریق ترکیب و تلفیق نتایج پیشین و وصول به برآیند کلی از نتایج، تمیز و تشخیص یافته ها و نتایح متفاوت، متضاد یا متشابه در تحقیقات برگزیده، تمیز و طبقه بندی فرضیه های مورد آزمون و تعین و برآورد میزان اثرگذاری و اندازه اثر هر یک از متغیرها و عوامل دخیل در اعتیاد و سوء مصرف مواد بوده است. فراتحلیل 49 اثر تحقیقی با رویکرد روانی اجتماعی مربوط به پیشگیری از سوء مصرف مواد، نشانگر نتایج زیر است: با توجه به تعدد متغیرهای مستقل اثرگذار بر گرایش به سوء مصرف بر اساس ضرایب اثرگذاری درجه بندی کوهن به ترتیب میزان های تاثیر، متغیرهای آموزش مهارت های زندگی و مقاومت اجتماعی و گروه همال و نوع دوستان هر یک با 43 درصد میانگین اثرگذاری بر متغیر وابسته (رفتار اعتیادی و گرایش به سوء مصرف مواد)، آگاهی از اثرات مواد با 42 درصد میانگین اثرگذاری، کیفیت مناسبات و روابط فامیلی با 41 درصد میانگین اثرگذاری، عوامل خلقی و شخصیتی و جابجایی های مکانی و مهاجرت هر یک با 39 درصد میانگین اثرگذاری، سن با 38 درصد میانگین اثرگذاری، نظارت و کنترل والدین و بیماری افسردگی هر کدام با 36 درصد میانگین اثرگذاری، متغیرهای رفتاری شخصیتی با 35 درصد میانگین اثرگذاری، تعاملات درون گروهی و عملکرد تحصیلی هر یک با 34 درصد میانگین تاثیر، تاثیرات فیلم و کاریکاتور، عوامل خانوادگی و وضعیت فعالیت اقتصادی هر یک با 33 درصد میانگین اثرگذاری، گروه درمانی و اعتیاد پدر هر یک با 32 درصد میانگین اثرگذاری، سابقه اعتیاد در خانواده، اعتیاد پدر و حساسیت در روابط متقابل و سرند اختلال همراه هریک با 31 درصد میانگین اثرگذاری و آگاه سازی از طریق پوستر و کاریکاتور با 3â درصد میانگین اثرگذاری به عنوان عوامل موثر بر رفتار اعتیادی در مطالعات مرور شده مطرح اند که بر اساس ضرایب اثرگذاری درجه بندی کوهن در حد اثرات بالنسبه موثر می توان آنها را طبقه بندی کرد. "
۵۴.

تاثیر مسایل و چالش های محیط علمی بر جامعه پذیری دانشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش
  2. حوزه‌های تخصصی علوم انسانی نظام آموزشی در حوزه علوم انسانی کارویژه های دانشگاه به مثابه یک نهاد مستقل و آسیب شناسی آن
تعداد بازدید : ۱۶۲۹ تعداد دانلود : ۹۳۲
در مقاله حاضر ضمن بررسی و استخراج مسایل و چالشهای دانشگاهها در کشور ایران -در قالب 26 مفهوم- به رتبه بندی آنها از دیدگاه 260 نفر از دانشجویان دوره دکتری دانشگاه تهران بر اساس بالاترین میزان عینیت در محیط علمی آنان و بررسی تاثیر این مسایل بر جامعه پذیری دانشگاهی پرداخته شده است. در این مطالعه جامعه پذیری دانشگاهی از طریق چهار مقیاس شامل میزان تبعیت دانشجو از هنجارهای دانشگاهی، ارزیابی دانشجویان از میزان تبعیت محیط آموزشی از هنجارهای دانشگاهی، میزان تبعیت دانشجو از ضد هنجارها و ارزیابی دانشجویان از میزان تبعیت محیط علمی از ضد هنجارها سنجش و اندازه گیری شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که چالشهای اساسی محیطهای علمی که می تواند به عنوان موانع جامعه پذیری دانشگاهی به حساب آید و از منظر دانشجویان دکتری بالاترین رتبه را دارد، عمدتا دارای ماهیت نهادی و ساختاری اند و عوامل فردی در سطح بعدی قرار می گیرند. همچنین، نتایج تحلیل روابط همبستگی نیز نشان می دهد که این مسایل به طور مستقیم بر پیروی دانشجویان از هنجارها و ضد هنجارهای دانشگاهی تاثیر ندارند، بلکه از طریق تاثیر بر تبعیت محیط علمی از هنجارها و ضدهنجارهای دانشگاهی، جامعه پذیری دانشگاهی و درونی شدن هنجارها در بین دانشجویان را تحت تاثیر قرار می دهد.
۵۵.

بررسی وضعیت التزام دانشجویان به ابعاد و نشانه¬های دین¬داری(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: دین اعتقادات دینی دین داری اخلاق دینی احکام دینی عبادات دینی نشانه های دینداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸۴ تعداد دانلود : ۱۲۰۴
موضوع این مقاله، سنجش دین¬داری و در حوزه جامعه¬شناسی دین قرار دارد. در این نوشتار، با اذعان به سابقه¬ی بیش از پنجاه ساله¬ی مطالعات تجربی و میدانی انواع، میزان و تغییرات دین¬داری، ضمن بیان گونه¬شناسی هیل و هود از مقیاس-های غربی سنجش دین¬داری، مهمترین انتقادات مربوط به مقیاس¬های مزبور نیز مطرح شده است. سپس برخی از مدل¬های داخلی سنجش تجربی دین¬داری معرفی و مورد ارزیابی انتقادی قرار گرفته و پس از آن نیز مدل مورد استفاده در سنجش دین¬داری در این پیشنهاد شده است. در ادامه، در مبحث روش تحقیق از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه به عنوان مناسب¬ترین روش و ابزار برای گردآوری و تحلیل اطلاعات مورد نیاز این تحقیق یاد شده است. جمعیت آماری شامل دانشجویان دانشگاه آزاد و دولتی شهر قم و حجم نمونه نیز براساس فرمول کوکران 334 نفر برآورد شده است. در مجموع، نتایج به دست آمده نشانگر التزام نسبتاً بالای پاسخگویان به اعتقادات دینی، اخلاق و تکالیف فردی و در مقابل التزام نسبتاً پائین آنها به عبادت جمعی، احکام سیاسی، تعظیم شعائر دینی و مشارکت دینی است. این یافته¬ها بیانگر گرایش به دین¬داری باطنی (التزام به ابعاد و نشانه¬های فردی دین)، در مقابل دین¬داری اجتماعی (التزام نسبت به ابعاد و نشانه¬های جمعی دین)، است.
۵۶.

بررسی بیگانگی فرهنگی و عوامل مؤثر بر آن در بین جوانان شهر تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: بیگانگی فرهنگی انزوای ارزشی بی هنجاری فردگرایی تعاملات اجتماعی ناکارآمدی نهادهای اجتماعی کننده ناهمسویی اهداف فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۱
در مقاله ی حاضر نتایج حاصل از یک مطالعه ی میدانی در باب بیگانگی فرهنگی و عوامل مؤثر بر آن در میان جوانان شهر تهران ارایه شده است.بنیان های نظری تحقیق بر نظریه ی انتقاد اجتماعی فیردنبرگ، فروم و هابرماس، نظریه انزوای ارزش سیمن، اسکلیر، هاینمن و نظریه ی آنومی (بی هنجاری) اسرول، نتلر و فئورلیچ استوار است. با استفاده از روش پیمایش و پرسشنامه ی محقق ساخته بر روی 384 نفر از جوانان واقع در سن 30-20 سال ساکن در شهر تهران که از طریق نمونه گیری خوشه ای با سطح خطای 5% و ضریب اطمینان 95 درصد انتخاب شده بود اطلاعات مورد نیاز برای این تحقیق جمع آوری گردید. جهت احتساب اعتبار(روایی) مقیاس ها و شاخص ها از روش اعتبار صوری و جهت تعیین پایائی (Reliability)آنها از ضریب آلفای کرونباخ با دامنه ی صفر تا یک استفاده شده است.نتایج به دست آمده از آزمون فرضیات تحقیق نشان می دهد که متغیرهای فردگرایی حاکم بر جامعه، ابزاری بودن تعاملات اجتماعی، ناکارآمدی نهادهای اجتماعی کننده، ناهمسوئی و تعارض اهداف و ارزش های فرهنگی و نوع طبقه ی اجتماعی رابطه ی معنی داری را با بیگانگی فرهنگی جوانان نشان داده است. مع الوصف رابطه ی معنی داری میان متغیر بیگانگی فرهنگی و متغیرهای جنس، سطح تحصیلات، وضعیت شغلی و نوع وسایل ارتباط جمعی به دست نیامد.نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه متغیر وابسته با هر یک از متغیرهای مستقل نیز مبین آن است که در مجموع متغیرهای فردگرایی، ابزاری بودن تعاملات اجتماعی، ناکارآمدی نهادهای اجتماعی کننده، نوع طبقه ی اجتماعی و ناهمسویی ارزش ها و هدف های فرهنگی 81 درصد از واریانس و تغییرات بیگانگی فرهنگی جوانان را تبیین می کند
۵۷.

عوامل مؤثر بر اعتماد اجتماعى دانشجویان ایرانى خارج از کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: وضعیت تحصیلی بیگانگی اجتماعی اعتماد اجتماعی نارضایتی طول مدت اقامت در خارج از کشور تعدد سفر به ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷۵
مقاله حاضر بر اساس بخشى از اطلاعات ماخوذ از پیمایش بررسى جامعه شناختى نقش اعتماد بر میزان تمایل بازگشت دانشجویان ایرانى مشغول به تحصیل در خارج از کشور که در کشور آلمان انجام گرفته، تنظیم شده است. جامعه آمارى را 9210 نفر از دانشجویان ایرانى مشغول به تحصیل در 32 شهر آلمان تشکیل مى دهد. بر اساس قواعد تعیین حجم نمونه 384 نفر از دانشجویان به طریق نمونه گیرى خوشه اى مطبق با دقت احتمالى مطلوب 5% (d=0.05) و ضریب اطمینان 95 درصد انتخاب شده اند. نتایج به دست آمده از آزمون فرضیات تحقیق و نیکویى برازش مدل تحلیلى نشان مى دهد که: طول مدت اقامت در خارج از کشور رابطه معنا دار، ولى منفى با اعتماد اجتماعى دارد. با بهبود وضعیت تحصیلى، میزان اعتماد اجتماعى افزایش مى یابد. با افزایش تعدد سفر به ایران، اعتماد اجتماعى نیز به طور فزاینده بالا مى رود. میزان اعتماد اجتماعى بر حسب میزان نارضایتى دانشجویان تغییر مى کند. میزان اعتماد اجتماعى بر حسب وضعیت اجتماعی- اقتصادى (SES) پاسخگویان تغییر مى کند. با وجود رابطه معنا دار بین اعتماد اجتماعى و گروههاى سنى، بین جنسیت و اعتماد اجتماعى رابطه معنا دارى به دست نیامد. با توجه به نیکویى برازش مدل تحلیلى از طریق کاربرد رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر نتایج به دست آمده نشان مى دهد که بر حسب ارزش بتا (Beta) متغیرهاى طول مدت اقامت در خارج از کشور، وضعیت تحصیلى، تعدد سفر به ایران، نارضایتى و وضعیت اجتماعی- اقتصادى به عنوان تعیین کننده ترین عوامل تاثیرگذار بر اعتماد اجتماعى دانشجویان مطرح اند.
۵۹.

بررسی عوامل موثر بر سرقت نوجوانان (مطالعه موردی: شهر کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیوند اجتماعی سرقت از هم گسیختگی خانواده پایگاه اجتماعی اقتصادی احساس محرومیت اجتماعی همنشینی افتراقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۸۶
مقاله حاضر به بررسی عوامل موثر بر سرقت نوجوانان در کرمانشاه با رویکردی ترکیبی پرداخته است. مبنای نظری پژوهش برتئوری های همنشینی افتراقی، کنترل اجتماعی، احساس محرومیت نسبی و شرایط آنومیک خانواده استوار می باشد. روش تحقیق، پیمایشی و از نوع روش علی - مقایسه ای است. اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه هدایت شده محقق ساخته جمع آوری گردیده است. جمعیت آماری متشکل از دو گروه مستقل تجربی و کنترل است: گروه تجربی شامل کلیه سارقین نوجوان نگهداری شده در زندانها و مراکز اصلاح و تربیت کرمانشاه و گروه کنترل مشتمل برکلیه دانش آموزان سنین 12 تا 18 سال شاغل به تحصیل در سال تحصیلی 86-85 در کرمانشاه می باشد. نتایج تحقیق نشانگر تفاوت معنادار میان دو گروه تجربی (سارق) و کنترل (غیر سارق) به لحاظ میزان گسیختگی خانوادگی، وضعیت اجتماعی - اقتصادی، میزان پیوند اجتماعی، میزان احساس محرومیت نسبی و میزان همنشینی با کجروان است.
۶۰.

عوامل مؤثر بر قاچاق اسلحه و مشروبات الکلی از مرز پیرانشهر

کلید واژه ها: امور پلیسی قاچاق کالا انگیزه قاچاق کالا قاچاق اسلحه قاچاق مشروبات الکلی مقیاس اجتماعی - اقتصادی آنومی اجتماعی ارزش ها و باورهای فرهنگی پیرانشهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۸ تعداد دانلود : ۲۶۸
تحقیق حاضر بر اساس اطلاعات به دست آمده از عوامل مؤثر بر قاچاق اسلحه و مشروبات الکلی از مرز پیرانشهر انجام یافته است که در آن به سنجش رابطه میان متغیر وابسته (تمایل و انگیزش به قاچاق) و متغیرهای مستقل (ارزش ها و باورهای فرهنگی، آنومی اجتماعی، وضعیت اقتصادی و اجتماعی و برآورد امکانات نیروی انتظامی) پرداخته شده است. با استفاده از روش پیمایش و کاربرد تکنیک پرسشنامه هدایت شده، اطلاعات مورد نیاز در این تحقیق جمع آوری گردیده است. جامعه آماری تحقیق را سرپرستان خانوار شهرستان پیرانشهر تشکیل می دهند. بر اساس فرمول تعیین حجم نمونه آماری (فرمول شارپ و کوکران) 124 نفر سرپرست خانوار تعیین و مورد مطالعه قرار گرفته و همچنین از 30 نفر فرماندهان و افسران ارشد نیروی انتظامی منطقه پیرانشهر در باب ابعاد مختلف قاچاق نظر خواهی شده است. بر اساس مبانی نظری و الگوی تحلیلی تحقیق ضمن تدوین چهار فرضیه که ناظر بر روابط متغیرهای تابع و مستقل بود از طریق ساخت مقیاس اقتصادی-سیاسی SES دانکن و دانکن (1986) جهت سنجش وضعیت اجتماعی – اقتصادی پاسخگویان، مقیاس باورها و ارزش های فرهنگی رابینسون و شیور (1992)، مقیاس و شاخص آنومی اجتماعی اسرول (1984) و میلر (1976)، مقیاس محقق ساخته برآورد امکانات نیروی انتظامی منطقه پیرانشهر در مبارزه و مواجهه با امر قاچاق و بالاخره مقیاس تعدیل شده رابینسون و شیور (1992) برای سنجش انگیزش و تمایل پاسخگویان به قاچاق اندازه گیری شدند. جهت احتساب روایی مقیاس ها و شاخص ها از آلفای کرونباخ استفاده گردید. در تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات و نیکویی برازش و تناسب مدل نظری از تست و آزمون همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه، تحلیل مسیر استفاده گردید. با توجه به نیکویی برازش مدل تحلیلی از طریق کاربرد رگرسیون چند گانه و تحلیل مسیر، نتایج حاصله نشان می دهد که بر حسب ارزش بتا متغیرهای باورها و ارزش های فرهنگی، آنومی اجتماعی، SES به عنوان عوامل تأثیرگذار بر انگیزش و تمایل به قاچاق مطرح اند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان