امیر ساعدی

اسطوره، داستان هایی با توجه به تاریخ و اعتقادات و باورهای مذهبی روزگار قدیم ملت ها و بیانگر تمدّن و فرهنگ آنان است. شاهنامه فردوسی، حماسه ای اساطیری، پهلوانی و تاریخی است. حوادث غیر عادی و موجودات غیر طبیعی درحماسه با اسطوره درآمیخته شده است. فردوسی داستان های شاهنامه را با زیبایی و هنرمندی به تصویرکشیده که هرکدام با توجه به موضوع خود، مضامینی چون حکمت و شجاعت و ...  را به مخاطب منتقل می کنند. پژوهش هایی که تاکنون در رابطه با اسطوره و شاهنامه انجام شده، به طور متفرقه با مواردی چون کهن الگو با بن مایه اساطیری یا نمادهای اسطوره ای و مواردی مشابه، تا حدی به مبحث اساطیر در شاهنامه پرداخته اند؛ اما اساطیری با عنوان بینایی و دانایی در شاهنامه مورد توجه قرار نگرفته و از منظرهایی نزدیک به موضوع چون دین و خردورزدی در این زمینه بررسی شده است. در پژوهش حاضر بن مایه های بینایی و دانایی در شاهنامه بررسی شده و به این پرسش پاسخ داده شده که بن مایه های اسطوره ای بینایی و دانایی در مصر و ایران (در شاهنامه فردوسی) چیست؟ نتایج نشان می دهد که اساطیر ایران در شاهنامه فردوسی، جلوه یافته و در ارتباط با بن مایه بینایی و دانایی باید به وجود برخی شخصیت های تاریخی درشاهنامه اشاره نمود که با اساطیر مصر نیز مشابهت هایی دارند. اهداف پژوهش: بررسی بینایی و دانایی از منظر اسطوره های شاهنامه و مصر باستان. تطبیق و قیاس، تشابهات و افتراق بینایی و دانایی از منظر اسطوره های شاهنامه و مصر باستان. سؤالات پژوهش: بینایی و دانایی چه جایگاهی در اسطوره های شاهنامه و مصر باستان دارد؟ وجه تشابه و افتراق بینایی و دانایی در شاهنامه و اسطوره های مصری چیست؟