حسین چاقمی

رایزنان و وابسته های فرهنگی به عنوان یک دیپلمات فرهنگی در خارج از کشور، وظیفه اصلی معرفی، توسعه و ترویج فرهنگ کشور را در کشور میزبان داشته و ماموریت دیپلماسی فرهنگی و ارتقاء آن به عنوان یکی از ابزارهای دیپلماسی عمومی و قدرت نرم را بر عهده دارند از اینرو این افراد به عنوان مهمترین سرمایه انسانی دستگاه دیپلماسی فرهنگی زمانی می توانند در ایفای این نقش بطور اثربخش عمل کنند که از شایستگی های لازم برای آن برخوردار باشند. هدف مقاله حاضر ارائه مدل شایستگی رایزنان و وابسته های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور می باشد. رویکرد پژوهش حاضر کیفی است و بر مبنای یک مرور نظام مند انجام شده است. جامعه آماری پژوهش مشتمل بر 858 اثر بازیابی شده شامل مقالات و پایان نامه ها از 8 پایگاه اطلاعات علمی معتبر داخلی و خارجی از طریق جستجوی کلمات کلیدی و انجام فرآیند غربالگری بود که در نهایت 16 اثر به منظور بررسی و تحلیل بیشتر انتخاب شد. یافته ها نشان داد که مدل شایستگی رایزنان و وابسته های فرهنگی ایران را می توان در سه بُعد اصلی: شایستگی های فنی، شایستگی انسانی و شایستگی ادراکی و هفت مقوله : دانش و آگاهی، توانایی فنی و تخصصی؛ ویژگی های فردی و شخصیتی، شایستگی ارتباطات میان فرهنگی و ویژگی های ارزشی و اخلاقی؛ مهارت های مدیریتی و رهبری، و شایستگی سیاسی تعریف کرد.