باقر غباری بناب

سابقه و هدف: دانشجویان هر جامعه در میان قشرهای مختلف آن، دست رنج معنوی و انسانی و از آینده سازان کشور خویش هستند و توجه به وضعیت سلامت روانی، معنوی، اجتماعی، فرهنگی و جسمی آنان موجب فراهم آوردن زمینه لازم برای تحقق زندگی پویا و سالم در جامعه برای سال های آینده خواهد شد. هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش خودنظارتی با رویکرد مراقبه اسلامی بر خویشتن داری دانشجویان دختر دانشگاه تهران بود. روش کار: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی به صورت پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه تهران بود که در سال تحصیلی 1395 مشغول به تحصیل بودند و از میان آنان 30 نفر از دانشجویان دختر به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب؛ و به صورت شمارش تصادفی به دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) تقسیم شدند. شرکت کنندگان گروه آزمایش هشت جلسه (یک و نیم ساعته) برنامه آموزش خودنظارتی با رویکرد مراقبه اسلامی در طول هشت هفته دریافت کردند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه خویشتن داری گاتفردسون و هیرشی استفاده شد. داده های به دست آمده نیز با روش آماری تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شد. در این پژوهش همه موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: یافته ها نشان داد که دانشجویان دختر گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در پس آزمون، به طور معناداری خویشتن داری بالاتری به دست آوردند و فرضیه پژوهش مبنی بر اثربخشی آموزش خودنظارتی با رویکرد مراقبه اسلامی بر خویشتن داری دختران دانشجوی دانشگاه تهران تأیید شد (01/0P>). نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش، مداخله مذهبی-معنوی گروهی تأثیر مثبتی بر قدرت درونی و خودکنترلی دانشجویان دختر داشت و می توان از این مداخله برای بهبود منابع روان شناختی در افزایش خویشتن داری دانشجویان استفاده کرد.

در پژوهش حاضر به منظور دستیابی به وجوه تشابه و تمایز دیدگاه قرآن و روانشناسی به «موفقیت» و شرایط، تعامل ها و پیامدهای آن، رویکرد کیفی و روش نظریه ی زمینه ای به کار گرفته شد. با اعمال سه نوع کدگذاری باز، محوری و انتخابی درباره داده های قرآن و روانشناسی، الگوهای پارادایمی تدوین و با توجه به آن ها تعریف موفقیت ارائه شد. در الگوی قرآن «فلاح» به عنوان مقوله اصلی و «فطرت خداجو»، «لطف الهی»، «باور به آخرت» به عنوان شرایط علّی؛ «آزادی» و «ورود به صراط مستقیم» به عنوان شرایط زمینه ای؛ «روابط مثبت» و «قدرت درونی» به عنوان مقوله های واسطه ای و «خودسازی»، «عبودیت»، «دینداری»، «ولایتمداری» و «سرعت و سبقت» به عنوان راهبرد مطرح شدند. در الگوی روانشناسی «شکوفایی» به عنوان مقوله اصلی انتخاب و «خودشناسی» و «غایت گرایی» به عنوان شرایط علّی؛ «آزادی»، «محیط مناسب» و «انگیزش» به عنوان شرایط زمینه ای؛ «هیجان ها و عواطف مثبت»، «روابط مثبت» و «ویژگی های شخصیتی» به عنوان مقوله های واسطه ای و «خودکفایی و خودمدیریتی»، «کار و تلاش»، «تفکر و سبک تبیین مناسب» و «تأخیر کامروایی لذت جویی» به عنوان راهبرد مطرح شدند. یافته ها نشان داد هر دو دیدگاه موفقیت را رشد و تحقق انسان می دانند که در دیدگاه قرآن باعث فلاح و ورود به حیات طیبه شده و منتهی به قرب و فوز الهی می گردد اما در دیدگاه روانشناسی به منظور نیل به شکوفایی، تعالی و بهزیستی صورت می پذیرد. قرآن، الگوی پارادایمی موفقیت را حول محور «خداوند» ترسیم می کند درحالیکه در الگوی روانشناسی، «انسان» محور اصلی است.

هدف: پژوهش حاضر با هدف تدوین برنامه آموزشی خانواده محور مبتنی بر مدیریت رفتاری والدین و بررسی اثربخشی آن بر نشانه های بالینی و عملکرد تحصیلی کودکان واجد اختلال نقص توجه/بیش فعالی انجام شد. روش: این مطالعه با روش نیمه آزمایشی و گمارش تصادفی با پیش آزمون، پس آزمون اجرا شد. جامعه آماری تمامی کودکان واجد اختلال نقص توجه/بیش فعالی دبستان های شهر قزوین و والدین آنها بودند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، تعداد 40 نفر از آنها انتخاب شدند و با استفاده از روش جایگزینی تصادفی دردو گروه 20 نفری برای هریک از گروه های آزمایشی و کنترل قرار گرفتند. به منظور ارزیابی نشانه های بالینی اختلال از مقیاس درجه بندی والدین و معلم (SNAP – IV) استفاده شد. از آزمون پیشرفت تحصیلی محقق ساخته هم به منظور ارزیابی عملکرد تحصیلی استفاده شد. والدین گروه آزمایش در ده جلسه آموزش مدیریت رفتاری مبتنی بر رویکرد رفتاری شرکت داده شدند. برای تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس چندمتغیره استفاده شد. یافته ها: مطالعه حاضر نشان داد که مداخله های خانواده محور مبتنی بر آموزش مدیریت رفتاری به والدین دارای کودکان واجد نقص توجه/بیش فعالی به طور معناداری (01/0>P ) اثر بخش بوده و نشانه های بالینی اختلال را درکودکان آنهاکاهش داد. همچنین در بهبود عملکرد تحصیلی این کودکان، مؤثربود (01/0>P). نتیجه گیری: بنابراین می توان از این برنامه به منظور بهبود نشانه های بالینی و عملکرد تحصیلی چنین کودکانی بهره گرفت. به این ترتیب برنامه ریزی برای استفاده از برنامه مدیریت رفتاری برای آنها اهمیت ویژه ای دارد.

هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی بازی درمانی خانواده محور، بر بهبود رابطه والدین و کودکان با اختلال کاستی توجه (ADD) بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون_پس آزمون و گروه کنترل با دوره پیگیری دو ماهه بود. مطالعه در تابستان سال ۱۴۰۱ صورت گرفت. جامعه پژوهش، تمامی کودکان با اختلال کاستی توجه ۵ تا ۱۰ سال شهر تهران بود و نمونه گیری به شکل هدفمند انجام شد. تعداد ۲۴ زوج مادر و کودک به صورت تصادفی در دوگروه آزمایشی (N=12) و گواه (N=12) قرار گرفتند و برنامه بازی درمانی خانواده محور به مدت ۱۰ جلسه دوساعته هفتگی، برای گروه آزمایش اجرا شد. جهت بررسی رابطه والد- کودک، قبل و بعد از مداخله، از تست رابطه کودک- والد پیانتا (۱۹۹۷) (CPRS)، استفاده شد. داده ها نیز با استفاده از تحلیل کوواریانس و تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که در مقایسه با گروه گواه، بازی درمانی خانواده محور موجب کاهش معنادار خرده مقیاس وابستگی و تعارض و افزایش خرده مقیاس نزدیکی شده است (05/0 > P). با توجه به یافته های پژوهش به نظر می رسد که بازی درمانی خانواده محور موجب بهبود رابطه والدین و کودکان با اختلال کاستی توجه، از نظر وابستگی، نزدیکی و تعارض در روابط می گردد.

زمینه و هدف: طرحواره های ناکارآمد معنوی سازگاری ما با قوانین خداوندی، اجتماع را در محیط های زندگی دچار مشکل می کنند، پژوهش حاضر با هدف تدوین برنامه مداخله ای مبتنی بر دلبستگی به خدا و بررسی اثربخشی آن بر طرحواره های ناکارآمد معنوی و بهزیستی معنوی انجام شد. روش پژوهش: پژوهش حاضر از منظر روش شناختی، طرح پژوهش نیمه آزمایشی با پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی کارکنان شرکت نفت فلات قاره در سال 1398 تشکیل دادند. نمونه این مطالعه 60 نفر بودند که بر اساس ملاک های ورود و خروج به مطالعه، به شیوه در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر زیر گروه 20 نفر) قرار گرفتند. ابزار پژوهش پرسش نامه طرحواره های ناکارآمد معنوی (محقق ساخته)، دلبستگی به خدا روات و کرکپاتریک (2002) و بهزیستی معنوی پالوتزین و الیسون (1982) بود که در مراحل پیش آزمون، پس آزمون توسط تمامی شرکت کنندگان تکمیل گردید. جلسات دلبستگی به خدا براساس پروتکل درمانی وزیری، کاشانی و اکبری (1396) برای شرکت کنندگان گروه آزمایش در 9 جلسه 120 دقیقه ای برگزار شد، در حالی که شرکت کننندگان گروه گواه، مداخله ای دریافت نکردند. داده های پژوهش با بهره گیری از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره و استفاده از نرم افزار SPSS-22 تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که بین دو گروه در متغیرهای محرومیت هیجانی نسبت به خدا (29/16= Fو 001/0>p)؛ رها شدگی معنوی (85/6= Fو 03/0>p)؛ نقص و شرم معنوی (83/10= Fو 001/0>p)؛ آسیب پذیری معنوی (65/12= Fو 001/0>p)؛ خویشتن تحول نیافته معنوی (31/8= Fو 02/0>p)؛ اطاعت معنوی (8/14= Fو 001/0>p)؛ معیارهای سرسختانه معنوی (56/11= Fو 001/0>p)؛ استحقاق/بزرگ منشی معنوی (96/11= Fو 001/0>p)؛ منفی گرایی/بدبینی (8/19= Fو 001/0>p) و کفر و شرک (23/13= Fو 001/0>p) تفاوت معنی دار وجود دارد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه، مداخله مبتنی بر کیفیت دلبستگی به خدا به بهبود تمام مولفه های طرحواره های ناکارآمد معنوی و بهزیستی معنوی منجر شد.

هدف این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش ترکیبی به کمک تماس تصویری از طریق پیام رسان جهت بهبود روان خوانی دانش آموزان با اختلال یادگیری خواندن بود. از جامعه آماری دانش آموزان ابتدایی شهرستان مریوان که از سوی مدارس ، در سال تحصیلی 1400-1399 به مرکز مشکلات یادگیری معرفی شده بودند ، (3 پسر) به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و با استفاده از نسخه چهارم مقیاس وکسلر و آزمون نارساخوانی فلاح چای (1374)، نارساخوان تشخیص داده شدند. آزمودنی ها با روش تک آزمودنی و طرح چند خط پایه با استفاده از افراد مختلف در 30 جلسه مداخله ای 35 دقیقه ای از طریق پیام رسان مورد مداخله قرار گرفتند. به منظور جمع آوری اطلاعات و تحلیل داده ها از روش تحلیل نمودار و شاخص اندازه اثر استفاده گردید. یافته های پژوهش از طریق مقایسه عملکرد آزمودنی ها در مراحل خط پایه نسبت به مرحله های مداخله و پیگیری نشان داد که استفاده از روش ترکیبی با بهره گیری از آموزش برخط (پیام رسان) در بهبود روان خوانی این دانش آموزان مؤثر می باشد و این تأثیر در طول زمان پایدار است. نتیجه گیری: استفاده هرچه بیشتر از انواع آموزش برخط و فن آوری هایی مثل تلفن همراه و برنامه های کاربردی آن در ارتقای کیفیت درمان انواع اختلال یادگیری ، مؤثر است.

مقدمه: باتوجه به مشکلات روانی و جسمی جانبازان و آثار آن در زندگی زناشویی، بررسی عوامل مرتبط با سازگاری همسران جانباز که فشارهای ویژه ای را  متحمل می شوند، حائز اهمیت است. پژوهش حاضر به بررسی نقش پیش بینی کنندگی سازگاری زناشویی براساس سبک های دلبستگی همسران جانباز می پردازد. روش: این پژوهش از نوع توصیفی  همبستگی است که  از اطلاعات به دست آمده از  200 همسر جانباز  به روش نمونه گیری دردسترس انجام شد. ابزار مورد پژوهش شامل پرسشنامه سازگاری زناشویی (DAS) و پرسشنامه سبک دلبستگی بزرگسالان هازن و شیور، (1987) بود. برای تحلیل داده های آماری از ضریب پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شده است. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که بین اجتناب و اضطراب (مؤلفه های دلبستگی) با سازگاری زناشویی، رابطه ای منفی و بین سازگاری و دلبستگی ایمن، رابطه مثبتی وجود دارد. نتیجه گیری: براساس نتایج این پژوهش می توان در مشاوره های قبل از ازدواج با تعیین سبک دلبستگی، میزان سازگاری زناشویی را در زوجین پیش بینی کرد و درصورت نیاز آموزش های لازم را ارائه نمود تا در زندگی، رضایت و سازگاری بیشتری حاصل شود. همچنین در مشاوره های خانواده نیز می توان با بررسی سبک دلبستگی و ارائه مداخلات درمانی برای سبک های دلبستگی غیرایمن، میزان سازگاری را ارتقا داد.

وقایع آسیب زا و ناراحت کننده هم می توانند منجر به واکنش منفی و استرس گردد و هم واکنش مثبت و تعالی پس از آن را برای فرد به همراه داشته باشد، که اصطلاحاً رشد پس از آسیب نامیده می شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه متغیرهای حمایت اجتماعی ادراک شده و دلبستگی به خدا با واکنش مادران دارای کودک کم توان جسمی در برابر رویدادهای آسیب زا صورت گرفت. با توجه به هدف ذکر شده، پژوهش حاضر از نوع تحقیق همبستگی است. نمونه اولیه این پژوهش شامل 127 مادر دارای فرزند کم توان جسمی بود که از این میان 108 مادر که حداقل یک رویداد آسیب زا را تجربه کرده بودند انتخاب شدند و به پرسشنامه های ابعاد دلبستگی به خدا (AGI)، حمایت اجتماعی ادراک شده و رشد پس از آسیب (PTG) پاسخ دادند. نتایج نشان داد که میان دلبستگی ایمن به خدا، دو خرده مؤلفه از حمایت اجتماعی (حمایت خانواده و حمایت اشخاص خاص) و احساس قصور با رشد پس از آسیب رابطه وجود دارد. یافته های به دست آمده نشان داد که دلبستگی ایمن به خدا و حمایت اجتماعی عوامل تسهیل گر و مفیدی برای رشد پس از آسیب می باشند که می توانند واکنش افراد را نسبت به رویدادها و حوادث پیرامون پیش بینی کنند.

پژوهش حاضر باهدف تعیین رابطه بین دلبستگی بزرگسالی و دلبستگی به خدا با سلامت روانشناختی با میانجیگری تاب آوری در جمعیت دانشجویی انجام گردید. این مطالعه روی260 نفر از دانشجویان دانشگاه اصفهان انجام شد. ابزارهای اندازه گیری شامل پرسشنامه دلبستگی بزرگسالی هازن وشاور (1987)، مقیاس دلبستگی به خدا روآت و کرک پاتریک (2002)، پرسشنامه تاب آوری کانر ودیویسون (2003) و پرسشنامه سلامت عمومی GHQ بود. تحلیل داده ها نشان داد، سبک های دلبستگی بزرگسالی (ناایمن اجتنابی و ناایمن دو سوگرا) و سبک های دلبستگی به خدا(ایمن ،ناایمن دوسوگرا و اجتنابی )سهم معنی داری در پیش بینی سلامت روانشناختی دارند. همچنین سبک های دلبستگی ایمن بزرگسالی و ایمن به خدا پیش بینی کننده معنی دار مثبت تاب آوری هستند و سبک های دلبستگی ناایمن بزرگسالی (اجتنابی و دو سوگرا) و دلبستگی ناایمن دو سو گرا به خدا پیش بینی کننده معنیدار منفی تاب آوری می باشد و می توانند از طریق تاب آوری اثر مستقیم و غیرمستقیم روی سلامت روانشناختی داشته باشند. البته دراین بین دلبستگی ایمن به خدا بیشترین واریانس تابآوری را بهصورت مثبت تبیین میکند که نشان میدهد افرادی که دلبستگی ایمن تری به خدا دارند در برخورد با مشکلات روانشناختی، تاب آوری بیشتر داشته و از توان بازسازی بهتری برخوردارند.

این پژوهش به بررسی تأثیر آموزش هوش معنوی بر مؤلفه های بهزیستی روان شناختی، اضطراب وجودی، و هوش معنوی پرداخته است. جامعه آماری شامل دانشجویان دوره کارشناسی دانشکده نفت اهواز در سال تحصیلی90-89 بود. از میان این دانشجویان 112 نفر به طور تصادفی انتخاب و سپس به طور تصادفی در دو بخش مساوی آزمایش و گواه گمارده شدند. از این تعداد 94 نفر تا آخر با پژوهش همراهی کردند که در دو گروه آزمایشی (48 نفر) و گواه (46 نفر) قرار داشتند. ابزارهای مورد استفاده عبارتند از: پرسشنامه هوش معنوی کینگ (2008)، بهزیستی روان شناختی ریف (1989)، و اضطراب وجودی گود (1974). این تحقیق یک پژوهش آزمایشی میدانی حقیقی از نوع طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه است. بعد از انجام پیش آزمون برای گروه های آزمایشی و گواه، گروه آزمایش در 15 جلسه 60 دقیقه ای تحت آموزش هوش معنوی بر اساس 7 مرحله بسته آموزشی بوول (2004) قرار گرفتند. آنگاه پس آزمون برای گروه های آزمایش و گواه انجام شد. نتایج تحلیل واریانس های چندمتغیری بیان گر افزایش معنی دار تمام مؤلفه های بهزیستی روان شناختی (شامل پذیرش خود، هدف و جهت گیری در زندگی، رشد شخصی، تسلط بر محیط، استقلال و خودمختاری، و روابط مثبت با دیگران)، و هوش معنوی، و کاهش اضطراب وجودی در گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه است.

  هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه ی انگاره ی ذهنی از خدا با روان پریشی و جسمی سازی در دانشجویان می باشد. بدین منظور تعداد 363 نفر از دانشجویان دانشگاه های علوم پزشکی تهران و ایران با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. مقیاس های روان پریشی و جسمی سازی در چک لیست نشانگان رفتاری (دراگوتیس و همکاران، 1973) و مقیاس انگاره ی ذهنی از خدا (گورساچ، 1968) بر روی دانشجویان اجرا شد. تحلیل داده ها با استفاده از رگرسیون چندگانه نشان داد که میزان روان پریشی و جسمی سازی دانشجویان را می توان از نوع انگاره ی ذهنی آنان از خدا پیش بینی کرد. همچنین نتایج پژوهش نشان داد، دانشجویان دختری که انگاره ی ذهنی مثبتی از خدا داشتند از روان پریشی و جسمی سازی کمتر و دانشجویان پسری که انگاره ی ذهنی مثبت از خدا داشتند و خداوند را بی نهایت و در ورای زمان و مکان به حساب می آوردند، از روان پریشی کمتری برخوردار بودند. لازم به توضیح است که هر چند ارتباط میان برخی از سازه های پژوهش از لحاظ آماری معنی دار است، اما قدرت تبیین کنندگی این روابط ضعیف است.  

مقدمه: امروزه دلبستگی به عنوان سازه ای تحولی و موثر بر فرایند رشد علاوه بر دلبستگی به والدین در ارتباط افراد با خدا نیز مورد توجه قرار گرفته است. روش: هدف از پژوهش حاضر پاسخگویی به این سوال بود که آیا ارتباط افراد با خدا در فرهنگ اسلامی را می توان در چارچوب نظریه دلبستگی به خدا مورد سنجش، ارزیابی و تبیین قرار داد؟ بدین منظور تعداد 30 نفر از شرکت کنندگان یک واحد نظامی(مرد)، در قالب پژوهش کیفی و با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، به شکل تصادفی انتخاب شدند و از آنان مصاحبه نیمه ساختاریافته دلبستگی به خدا (پروکتور، 2009)، به عمل آمد. نتایج: نتایج تحلیل نظری پژوهش که براساس قواعد گفتمان محاوره ای گرایس(1985) و به تفکیک سه سبک دلبستگی (ایمن، اجتنابی، اضطرابی) و 9 شاخص دلبستگی به خدا (انگاره ذهنی از خدا، تجارب رابطه با خدا، حس تردید و یکپارچگی در رابطه با خدا، ادراک مثبت از خود، ادراک مثبت از خدا، جوارجویی به خدا، اعتراض به جدایی، پناهگاه امن، پایگاه ایمن) انجام شد نشان داد، منطبق بر نظریه دلبستگی به خدا، روابط مسلمانان با خدا را می توان بر اساس شاخص های دلبستگی، به سه سبک دلبستگی ایمن، دوسوگرا و اجتنابی مورد سنجش، ارزیابی و تبیین قرار داد. بحث: نتایج حاصله به جز در برخی موارد شاخص های مربوط به سبک دلبستگی اجتنابی، با شاخصه های نظریه دلبستگی به خدا همخوان بود.

زمینه و هدف: لکنت زبان یکی از رایج ترین اختلالات گویایی است. والدین دارای فرزند با لکنت زبان اغلب نگران وا کنش های جامعه، بستگان و نزدیکان هستند. درنتیجه، با تنیدگی و اضطراب بیشتری روبه رو هستند. این وضعیت منبع افزایش تنیدگی بوده و بر سلامت روانی آنها تأثیر می گذارد. بنابراین، هدف از پژوهش حاضر، تعیین تأثیر آموزش برنامه بخشایش گری بر کاهش تنیدگی مادران دارای فرزند با لکنت زبان بود. روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه آزمایشی و گواه انجام گرفت. جامعه ی آماری مطالعه ی حاضر، شامل مادران دارای فرزند با لکنت زبان شهر کرج در سال 1401 - 1400 بود. 30 نفر از افراد واجد شرایط به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه گواه ) 15 نفر ( و آزمایشی ) 15 نفر ( جایگزین شدند. گروه آزمایشی 13 جلسه برنامه بخشایش گری را به صورت گروهی دریافت نمودند و گروه گواه، مداخله ای دریافت نکردند. در این پژوهش، برای جمع آوری داده ها، از پرسشنامه تنیدگی والدینی آبیدین ) 1983 ( استفاده شد. برای تحلیل داده های پژوهش از تحلیل کواریانس تک متغیره و چندمتغیره استفاده شد. یافته ها: نتایج داده های پژوهش نشان داد که برنامه بخشایش گری در کاهش آشفتگی والدینی، تعامل نا کارآمد والد-کودک، ویژگی های فرزند مشکل آفرین و نمره کلی تنیدگی مؤثر است ) ۰۰۱/ .)p>0 نتیجه گیری: نتایج تحلیل نشان داد که تنیدگی، آشفتگی والدینی، تعامل نا کارآمد بین والد-کودک و ویژگی های فرزند مشکل آفرین مادران دارای فرزند با لکنت زبان در گروهی که برنامه بخشایش گری را دریافت کرده بودند، به صورت معناداری پایین تر از گروهی بودند که برنامه بخشایش گری را دریافت نکرده بودند.

زمینه و هدف: حدود20 درصد از همه نوزادان در نخستین سال زندگی خود، نشانه هایی از گریه های شدید، مشکلات خواب، و تغذیه را نشان می دهند که اغلب از آن با عنوان مشکلات تنظیمی نام برده می شود. هدف از این مطالعه شناسایی ماهیت و قدرت ارتباط بین اختلال تنظیمی اولیه در دوران نوزادی با مشکلات رفتاری در دوران کودکی و پیش دبستانی است. منابع داده ها: با توجه به کلمات کلیدی تخصصی در پایگاه های اطلاعاتی داخلی یعنی پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی و پایگاه مجلات تخصصی نور بین سال های 1390 تا 1401 و پایگاه اطلاعات جهان اسلام و پایگاه های خارجی Google scholar, PubMed, Psychinfo بین سال های 2000 تا 2022، یافته ها و اطلاعات مدنظر جهت دستیابی به هدف پژوهش، بررسی شد. روش: در این راستا از طریق مطالعه مروری نظام مند، تمامی مقالات منتخب توسط دو نفر از نویسندگان پژوهش بررسی و مقالات تکراری حذف شد. 76 مقاله منتشرشده، با در نظر گرفتن معیارهای ورود و ارزیابی کیفیت با استفاده از الگوی پریزما بررسی شدند. سپس بر اساس ارزیابی کیفی نهایی، 17 مقاله انتخاب و در راستای پاسخگویی به سوالات پژوهش مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: از بین 17 مقاله پژوهشی انتخابی، 9 مقاله به بررسی و ارتباط اختلال خواب با مشکلات رفتاری، 13 مقاله به مشکلات گریه های شدید، 6 مقاله به اختلالات تغذیه، و 5 مقاله به اختلالات تنظیمی ترکیبی پرداختند. 13 مقاله ارتباط معناداری بین مشکلات تنظیمی دوران نوزادی با مشکلات رفتاری در دوره کودکی گزارش کرده اند، درحالی که 23 درصد یافته ها (4 مطالعه) به این موضوع اشاره کرده اند که ارتباط معناداری بین این دو نوع اختلال وجود ندارد. همچنین مطالعات انجام شده در حوزه اختلالات مربوط به گریه های شدید از بیشترین فراوانی برخوردار است. نتیجه گیری: مشکلات تنظیمی در نوزادی می تواند مشکلات رفتاری را در دوران کودکی افزایش دهد. کودکان دارای والدین با چندین عامل خطرساز، پیامدهای رفتاری منفی تری نسبت به کودکان دیگر در اختلالات برون نمود و نارسایی توجه - فزون کنشی نشان می دهند، به ویژه اگر دارای مشکلات تنظیمی چندگانه در نوزادی داشته باشند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر راهبرد خود نظارتی توجه بر توانایی انتقال جایگاه اعداد و صحت محاسبات ریاضی دانش آموزان با مشکلات یادگیری ریاضی انجام شد. روش پژوهش، از نظر هدف کاربردی و از منظر گردآوری یافته ها کمی از نوع آزمایشی با طرح تک آزمودنی (از نوع چند خط پایه با آزمودنی های مختلف) بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پایه سوم ابتدایی با مشکلات یادگیری ریاضی محصل در سال تحصیلی 1398-1397 بودند. در تحقیق حاضر از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شده است و از بین جامعه هدف، 2 دانش آموز پسر و 2 دانش آموز دختر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش عبارت اند از: آزمون هوش وکسلر (1974)، آزمون تشخیصی ریاضی کی مت (1986) و آزمون شاخص اختلال نارسایی توجه جردن (1992) و در همین راستا، نتایج از طریق روش تحلیل دیداری و با استفاده از شاخص های گرایش مرکزی و شاخص اندازه اثر تجزیه و تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد: الف) آموزش راهبرد خود نظارتی توجه، بر توانایی انتقال جایگاه اعداد دانش آموزان با مشکلات یادگیری ریاضی بر توانایی انتقال تأثیر مثبت داشته است. ب) آموزش راهبرد خود نظارتی توجه، بر صحت محاسبات ریاضی دانش آموزان با مشکلات یادگیری ریاضی تأثیر مثبت داشته و سبب افزایش تحقق پیامدهای یادگیری درس ریاضی شده است. نتایج تحقیق حاضر می تواند به معلمان و متخصصان حوزه یادشده کمک کند تا بتوانند با آموزش راهبرد خود نظارتی توجه، توانایی انتقال جایگاه اعداد و صحت محاسبات ریاضی دانش آموزان با مشکلات یادگیری ریاضی بهبود بخشند.