سید مجتبی بابارسولی

خطرهای زمین لرزه تاثیرات مستقیم مانند گسیختگی گسل های زمین، تکان زمین، روانگرایی خاک و تاثیرات غیر مستقیم از قبیل سونامی، سیل، زمین لغزه و آتشسوزی می باشد. هرکدام از تاثیرات فوق می تواند در خسارت ساختمان نقش مهمی داشته و سطح عملکرد در ساختمان را تحت تاثیر قرار دهد. محدوده نزدیک گسل معمولا در محدوده 15 کیلومتری از گسل فعال فرض میشود. منحنی های شکنندگی یکی از ابزارهای مفید برای ارزیابی احتمالاتی خرابی سازه ها می باشند. در ساختمان های بتنی به علت این که انسان در ساخت بتن که ماده اصلی و سازه ای در این نوع از ساختمان ها تلقی میشود نقشی اساسی دارد لذا با قصور در هر یک از گامهای تهیه بتن که شامل نوع و جنس مصالح انتخابی، دانه بندی، نسبت بیش از اندازه آب به سیمان و یا هر گونه مواردی از این قبیل که در نهایت منتج به کاهش مقاومت مورد انتظار طراحی بتن شود، میتواند باعث ایجاد ضعف سازه ای در ساختمان مورد نظر گردد.

خطرهای زمین لرزه تاثیرات مستقیم مانند گسیختگی گسل های زمین، تکان زمین، روانگرایی خاک و تاثیرات غیر مستقیم از قبیل سونامی، سیل، زمین لغزه و آتشسوزی می باشد. هرکدام از تاثیرات فوق می تواند در خسارت ساختمان نقش مهمی داشته و سطح عملکرد در ساختمان را تحت تاثیر قرار دهد. محدوده نزدیک گسل معمولا در محدوده 15 کیلومتری از گسل فعال فرض میشود. منحنی های شکنندگی یکی از ابزارهای مفید برای ارزیابی احتمالاتی خرابی سازه ها می باشند. در این مطالعه به بررسی نقش زلزله در میزان خرابی های ایجاد شده در سازه های بتنی پرداخته شده است. در ساختمان های بتنی به علت این که انسان در ساخت بتن که ماده اصلی و سازه ای در این نوع از ساختمان ها تلقی میشود نقشی اساسی دارد لذا با قصور در هر یک از گامهای تهیه بتن که شامل نوع و جنس مصالح انتخابی، دانه بندی، نسبت بیش از اندازه آب به سیمان و یا هر گونه مواردی از این قبیل که در نهایت منتج به کاهش مقاومت مورد انتظار طراحی بتن شود، میتواند باعث ایجاد ضعف سازه ای در ساختمان مورد نظر گردد.

کنترل ارتعاشات و خرابی ساختمان های بتن مسلح در برابر زلزله کاری دشوار است. این امر نیاز به استفاده از دستگاه های نوآورانه برای افزایش رفتار لرزه ای ساختمان های بتنی دارد. در این بررسی ساختمان های بتن آرمه با مهاربندهای کمانش ناپذیر ( مهاربندهای کمانش تاب) را برای رسیدن به این هدف طراحی شده است. برای این منظور، سه سازه قاب بتن مسلح سنتی با سطوح طبقات 5 و 10 با استفاده از روش شناخته شده الگوریتم ژنتیک مرتب سازی نامغلوب به منظور کاهش هزینه و به حداکثر رساندن عملکرد لرزه ای طراحی شده اند. تحلیل دینامیکی فزاینده، شکنندگی لرزه ای و قابلیت اطمینان سازه ای بر حسب بیشینه دریفت بین طبقه ای برای تمامی ساختمان ها محاسبه شده است. برای سازه انتخاب شده و مدل های معادل با مهاربندهای کمانش ناپذیر، نتیجه گرفته می شود که نرخ افزایش سالانه هنگامی که مهاربندهای کمانش ناپذیر در نظر گرفته می شوند، به طور قابل توجهی کاهش می یابد. عملکرد لرزه ای سیستم مهاربندی کمانش ناپذیر، در دو سطح عملکرد آستانه فرو ریزش و قابلیت استفاده بی وقفه و تنها با در نظر گرفتن پیشانی در نیاز و ظرفیت لرزه ای مورد ارزیابی قرار گرفته است. در این مقاله به منظور ارزیابی ظرفیت لرزه ای دینامیکی فزاینده استفاده شده است. نتایج این مطالعه نشان می دهد سیستم مهاربندی کمانش ناپذیر در سطوح عملکرد فوق، عملکرد لرزه ای مطلوبی دارد، هرچند عملکرد آن در سطح عملکرد قابلیت استفاده بی وقفه نگرانی هایی را ایجاد می کند.

در هنگام وقوع زلزله، نقاط ضعیف ساختمان در معرض آسیب هستند یعنی اثر زلزله بر روی این قسمت ها می تواند مشکل ساز شود. این نقاط ضعیف معمولاً در اثر تغییرات سریع در سختی و مقاومت و یا ترکیبی از این دو بوجود می آیند و اثرات این نقاط ضعیف با توزیع نادرست جرم های موثر برجسته تر و نمایان تر می گردد. در این پایان نامه دو قاب 4 و 8 طبقه که طبقه آیین نامه 2800 ایران نامنظم در ارتفاع محسوب می شدند تحت سه حالت بارگذاری (مولفه افقی، مولفه قائم و هردو باهم) قرار گرفتند. مقادیر پاسخ سازه برای شتاب بام، برش پایه، تغییرمکان بام و دریفت بین طبقات مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که مولفه قائم زلزله های با انرژی جنبشی بالا مقادیر پاسخ سازه را افزایش می دهند و نمی توان در تحلیل از این مولفه چشم پوشی کرد. با افزایش ارتفاع سازه مقدار افزایش پاسخ سازه به مراتب بالاتر بود.