جمال عبدالملکی

هدف پژوهش بررسی نقش سواد اطلاعاتی در یادگیری مادام العمر معلمان بود. جامعه پژوهش کلیه معلمان مدارس هوشمند منطقه پنج شهر تهران به تعداد 635 معلم که از این جامعه با روش نمونه گیری تصادفی ساده، نمونه ای به حجم 240 نفر انتخاب گردید. روش پژوهش کمی و از نوع مطالعات همبستگی بود. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته 24 گویه ای سواد اطلاعاتی بر مبنای مدل چانگ (2012) و پرسشنامه محقق ساخته 21 گویه ای یادگیری مادام العمر بر مبنای مدل گای و همکارانش (2014) استفاده شد. جهت تعیین پایایی و روایی ابزار از تکنیک های آلفای کرانباخ و تحلیل عاملی تائیدی استفاده و نتایج بیانگر پایایی و روایی مطلوب ابزاربود. جهت تحلیل داده ها از تکنیک های توصیفی( شاخص های مرکزی و پراکندگی) و استنباطی( آزمون های تی تک نمونه ای، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره خطی) با استفاده از نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج بیانگر آنند که: وضعیت سواد اطلاعاتی و یادگیری مادام العمر در معلمان نامطلوب بود. همچنین سواد اطلاعاتی رابطه مثبت و معنادار با یادگیری مادام العمر و ابعاد آن در معلمان در سطح آلفای 05/0 دارد.

هدف پژوهش حاضر وارسی پایایی و روایی پرسش نامه یادگیری تیمی برسو و همکاران (2008) بود. جامعه پژوهش کلیه معلمان دوره متوسطه دوم استان کردستان بودند که از این جامعه با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی و بر مبنای فرمول کوکران، نمونه ای به حجم 346 معلم انتخاب شد. روش پژوهش کمّی از نوع مطالعات همبستگی است. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه یادگیری تیمی برسو و همکاران (2008) استفاده شد. به منظور تعیین پایایی ابزار از روش آلفای کرونباخ و برای تعیین روایی ابزار از تکنیک های نسبت روایی محتوا و تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم در نرم افزارهای SPSS25 و LISREL10.30 استفاده شد. نتایج نشان داد پرسش نامه یادگیری تیمی برسو و همکاران (2008) دارای پایایی (86/0 = α) است، نسبت روایی محتوا (80/0) و شاخص های برازش نیز بیانگر روایی سازه ابزار بودند. در نهایت بیست گویه در قالب چهار بعد «بهبود مستمر»، «ترویج گفتگو و ارتباط باز»، «یادگیری مشارکتی» و «رهبری استراتژیک و فعال برای توسعه تیم» در تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم قادر به تبیین 55% واریانس یادگیری تیمی بودند. نتیجه پژوهش ارائه یک ابزار استاندارد جهت سنجش یادگیری تیمی در مطالعات حوزه تیم در سازمان های آموزشی بود.

پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتبارسنجی ابزار سنجش کیفیت خدمات آموزشی بر مینای مدل سرکوال انجام شد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده ها توصیفی و از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا همدان بودند. حجم نمونه آماری با استفاده از جدول گرجسی و مورگان به تعداد 300 نفر برآورد شد و نمونه ها به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. بر مبنای مدل کیفیت خدمات سرکوال، الگوی کیفیت خدمات آموزشی دانشگاه 60 سوالی در دو بعد اصلی ادراکات و انتظارات در طیف 5 درجه ای لیکرت طراحی شد، سپس با استفاده از تکنیک های نسبت روایی محتوا و تحلیل عاملی تاییدی به بررسی روایی ابزار اقدام شد و در نهایت با روش آلفای کرانباخ به تعیین پایایی ابزار اقدام شد. نتایج بیانگر آنند که ساختار الگوی کیفیت خدمات آموزشی دانشگاه با توجه به نسبت روایی محتوا کل(752/0)، انتظارات(748/0) و ادراکات(756/0)و تحلیل عاملی تاییدی که مقدار واریانس تبیین شده کل مدل(GFI) برابر با 98/0 و مقدار خطا برابر با 022/0 مورد تایید قرار گرفت. همچنین ابزار دارای پایایی مناسب و مطلوب با مقادیر الفای کرانباخ کل(92/0)، انتظارات(903/0) و ادراکات(933/0)می باشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش ابعاد رهبری تحول گرای مدیران مدارس در یادگیری سازمانی مدرسه بود. جامعه پژوهش کلیه معلمان دوره ابتدایی شهرستان قروه به تعداد 548 نفر بودند که از این جامعه با روش نمونه گیری تصادفی ساده و بر مبنای جدول مورگان نمونه ای به حجم 225 نفر انتخاب شد. روش پژوهش همبستگی و از طریق مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه های رهبری تحول گرا باس و آلیو (1997) و یادگیری سازمانی نیفه (2001) استفاده شد. جهت تعیین پایایی و روایی ابزار، از تکنیک های آلفای کرانباخ و تحلیل عاملی تائیدی استفاده شد، نتایج بیانگر پایایی و روایی مطلوب ابزار بود. جهت تحلیل داده ها از تحلیل مسیر تأییدی با استفاده از نرم افزار Lisrel استفاده شد. نتایج نشان داد که ابعاد رهبری تحول گرای مدیران دارای اثر مثبت و معنادار بر یادگیری سازمانی مدرسه در سطح 05/0 هستند. ابعاد چهارگانه رهبری تحول گرای مدیران قادر به تبیین 24 درصد واریانس یادگیری سازمانی مدرسه هستند که این مقدار دارای 58/7 =t است که بیانگر معنادار بودن واریانس تبیین شده یادگیری سازمانی مدرسه توسط ابعاد رهبری تحول گرای مدیران مدارس است.

هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش میانجی تحقّق قرارداد روان شناختی در رابطه بین رهبری اخلاقی با رفتار شهروندی سازمانی و عملکرد خلاقانه بود. جامعه پژوهش، تمامی کارکنان دانشگاه بوعلی سینا همدان به تعداد 735 نفر بودند، که از این جامعه با روش نمونه گیری تصادفی ساده و بر مبنای فرمول کوکران نمونه ای به حجم 252 نفر انتخاب شد. روش پژوهش نیز کمّی، توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی و مدل یابی معادلات ساختاری بود. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های رهبری اخلاقی، تحقّق قرارداد روان شناختی و عملکرد خلاقانه و برای تحلیل داده ها از تکنیک های توصیفی (فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد) و استنباطی (تحلیل عاملی تأییدی و تحلیل مسیر تأییدی) با استفاده از نرم افزارهای Spss و Lisrel  استفاده شد. نتایج یافته ها نشان داد که رهبری اخلاقی دارای رابطه مستقیم، مثبت و معنادار با رفتار شهروندی سازمانی، تحقّق قرارداد روان شناختی و عملکرد خلاقانه می باشد. همچنین مشخص شد که تحقّق قرارداد روان شناختی نقش میانجی در رابطه بین رهبری اخلاقی با رفتار شهروندی سازمانی و عملکرد خلاقانه ایفا می کند.

 مقاله حاضر به بررسی عوامل فردی مؤثر بر قصد ترک شغل می پردازد. جامعه پژوهش شامل کلیه کارکنان اداره آموزش و پرورش استان کردستان است که از این جامعه 148 نفر برای نمونه آماری به صورت تصادفی انتخاب شدند. روش پژوهش مدل یابی معادلات ساختاری است. برای تعیین پایایی ابزار پژوهش از آلفای کرونباخ استفاده شد که این مقدار برای تمام پرسشنامه ها بیشتر از 75/0 به دست آمد و نشان داد ابزارهای پژوهش پایایی مناسبی دارند. داده ها در دو سطح توصیفی و استنباطی به کمک نرم افزارهای LISREL وSPSS تحلیل شدند. نتایج نشان داد: 1. متغیرهای رقابت پذیری، خوداثربخشی و تلاش بر عملکرد کارکنان، در سطح 01/0 درصد معنادار هستند؛ 2. متغیرهای خود اثربخشی و تلاش بر رضایت شغلی کارکنان در سطح 01/0 دارای اثر معنادار هستند؛ 3. متغیرهای عملکرد و رضایت شغلی بر قصد ترک شغل در سطح 01/0 درصد معنادار هستند و 4. مدل ساختاری بین متغیرها برازش مناسبی (94/0 = GFI؛ 031/0 = RMSEA؛ 92/0 = AGFI) دارد.

در دهه اخیر رهبری تیم به عنوان یک رشته علمی شاهد پیشرفت های قابل توجهی است. لذا ساخت فرم کوتاه ابزار اندازه گیری رهبری تیم می تواند انجام مطالعات در این حوزه را تسهیل نماید؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر طراحی و اعتبار سنجی فرم کوتاه ابزار اندازه گیری سنجش رهبری تیم بود. روش پژوهش ترکیبی و از نوع اکتشافی متوالی (کیفی- کمی) بود. در قسمت کیفی از روش گروه کانونی استفاده شد، جامعه پژوهش کلیه صاحب نظران حوزه رهبری و تیم بودند که با روش نمونه گیری هدفمند بیست ونه صاحب نظر فعال در حوزه رهبری و تیم انتخاب شدند، ابزار پژوهش در قسمت کیفی، مصاحبه ساختاریافته و فرم نظرسنجی متخصصان بود. جهت تحلیل داده ها از روش تحلیل گویه، نسبت روایی محتوا و بازبینی توسط همکار استفاده شد. در قسمت کمی از مطالعات همبستگی استفاده شد. جامعه پژوهش کلیه معلمان مقطع متوسطه دوم استان کردستان بودند که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی و بر مبنای فرمول کوکران نمونه ای به حجم 346 معلم انتخاب شد. از فرم کوتاه ابزار اندازه گیری رهبری تیم در قسمت کیفی جهت گردآوری داده ها استفاده شد. جهت تحلیل داده ها از تکنیک های تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم و ضریب آلفای کرانباخ به وسیله نرم افزارهای SPSS25 و LISREL10.30 استفاده شد. یافته ها نشان داد: فرم کوتاه ابزار اندازه گیری رهبری تیم با دو کارکرد انتقالی و اقدامی در قالب پانزده گویه در بخش کیفی و کمی دارای روایی و پایایی مطلوب بود. ارزش پژوهش حاضر ارائه یک ابزار استاندارد برخاسته از یک مطالعه ترکیبی است که جهت سنجش رهبری تیم در مطالعات قابلیت کاربرد را دارد.

هدف پژوهش حاضر، طراحی و اعتبارسنجی الگوی شایستگی های تیم سازی مدیران مدارس بود. روش پژوهش، کیفی و از نوع پدیدارشناسی بود. جامعه پژوهش را کسانی تشکیل دادند که درباره ی تیم سازی تجربه داشتند؛ پس از بررسی های انجام شده، تعدادی از متخصصان حوزه مدیریت آموزشی، مدیران مدارس و معلمان باتجربه برای جامعه آماری انتخاب شدند. از طریق نمونه گیری نظری هدفمند و با عنایت به اشباع نظری با تعداد 30 نفر از آنان (10 مدرس دانشگاه، 10 مدیر و 10 معلم) مصاحبه شد. از آنجا که هدف پژوهش، مشخص و دربردارنده سؤال های واضحی بود، ابزار پژوهش مصاحبه، نیمه ساختاریافته بود. روایی و پایایی فرم مصاحبه با روش های نسبت روایی محتوا و بازبینی از سوی همکار بررسی شد و نتایج نشان دهنده روایی و پایایی مناسب فرم مصاحبه بود. برای تجزیه وتحلیل داده ها، از شیوه تحلیل مضمون براون و کلارک (2006) استفاده شد. برای بررسی پایایی نتایج، از روش بازبینی از سوی همکار با روش توافق درصدی استفاده شد که میزان پایایی نتایج برابر با 91/0 گزارش شد. درنهایت هشت شایستگی تیم سازی مدیران مدارس کشف و استخراج شد که عبارت است از: 1. ایجاد و تشکیل تیم؛ 2. تعیین مأموریت، اهداف و انتظارات؛ 3. طراحی و تدوین ساختار و برنامه؛ 4. تأمین منابع؛ 5. عمل به وظایف و حل مسائل آن؛ 6. نظارت بر تیم و بازخورد دهی؛ 7. آموزش و توانمندسازی در بستر ایجاد چالش های جدید؛ 8. حفظ تیم.

هدف پژوهش حاضر تحلیل ساختاری روابط کیفیت زندگی کاری، سرمایه اجتماعی جامعه پذیری سازمانی با رفتار شهروند سازمانی می باشد. جامعه پژوهش کلیه کارکنان دانشگاه تهران هستند، از این جامعه با روش نمونه گیری تصادفی ساده، نمونه ای به حجم 381 نفر انتخاب گردید. روش پژوهش کمی، توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی و مدل یابی معادلات ساختاری است. ابزار پژوهش پرسشنامه می باشد. جهت سنجش متغیرهای پژوهش، از پرسشنامه محقق ساخته، استفاده شد. جهت تعیین پایایی و روایی ابزار، از تکنیک های آلفای کرانباخ و تحلیل عاملی تائیدی استفاده شد، نتایج بیانگر پایایی و روایی مطلوب ابزار بود. جهت تحلیل داده ها از تکنیک های توصیفی (شاخص های مرکز و پراکندگی) و استنباطی (تحلیل عاملی تأییدی و تحلیل مسیر تأییدی) با استفاده از نرم افزار lisrel استفاده شد. نتایج بیانگر آن هستند که: متغیر کیفیت زندگی کاری دارای اثر مستقیم مثبت (311/0)، اثر غیرمستقیم مثبت (125/0) و اثر کل مثبت (436/0) و معنادار بر متغیر رفتار شهروند سازمانی در سطح 05/0 می باشد. متغیر سرمایه اجتماعی دارای اثر مستقیم مثبت (306/0)، اثر غیر مستقیم مثبت (05/0) و اثر کل مثبت (410/0) و معنادار بر متغیر رفتار شهروند سازمانی در سطح 05/0 می باشد. متغیر جامعه پذیری سازمانی دارای اثر مستقیم مثبت (196/0) و اثر کل مثبت (196/0) و معنادار بر متغیر رفتار شهروند سازمانی در سطح 05/0 می باشد. نتیجه گیری: با توجه به اثرات کل متغیرهای مستقل می توان گفت متغیر کیفیت زندگی کاری (436/0) دارای بیشترین اثر و متغیر جامعه پذیری سازمانی (196/0) دارای کمترین اثر بر متغیر رفتار شهروند سازمانی می باشد

هدف پژوهش بررسی نقش رهبری خدمتگزار در عملکرد تیمی با میانجی گری انسجام تیمی بود. جامعه پژوهش کلیه معلمان مقطع متوسطه دوم استان کردستان بودند، که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و بر مبنای فرمول کوکران، نمونه ای به حجم 346 معلم انتخاب شد. روش پژوهش کمی و از نوع مطالعات همبستگی و رویکرد مدل سازی معادله ساختاری کوواریانس محور بود. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه های رهبری خدمتگزار لیدن و همکاران (2015)، انسجام تیمی پودساکف و مک کنزی (1994) و عملکرد تیمی پونته-پالاکیوس، مارتینز و پالومبو (2016) استفاده شد. پایایی و روایی پرسشنامه ها با تکنیک های آلفای کرانباخ و تحلیل عاملی تأییدی بررسی شدند، جهت تحلیل داده ها از تحلیل مسیر تأییدی با استفاده از نرم افزار lisrel استفاده شد. نتایج نشان داد که رهبری خدمتگزار و انسجام تیمی اثر مثبت بر عملکرد تیمی معلمان در سطح 05/0 دارند؛ رهبری خدمتگزار به واسطه انسجام تیمی اثر مثبت و معنادار بر متغیر عملکرد تیمی معلمان در سطح 05/0 دارد؛ همچنین متغیرهای رهبری خدمتگزار و انسجام تیمی قادر به تببین 20% واریانس عملکرد تیمی معلمان بودند.

هدف پژوهش حاضر، مدل یابی نقش ابعاد رهبری توانمند ساز مدیران مدارس در مالکیت روان شناختی معلمان بود. جامعه پژوهش کلیه معلمان دوره ابتدایی شهرستان قروه، به تعداد 548 نفر بودند که از این جامعه با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی و بر مبنای جدول مورگان، نمونه ای به حجم 225 نفر انتخاب شد. روش پژوهش، کمی و از نوع همبستگی بود. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه استفاده شد. برای تحلیل داده ها از مدل یابی معادلات ساختاری با نرم افزار Lisrel v. 10.20 استفاده شد. نتایج نشان دادند که ابعاد رهبری توانمند ساز مدیران مدارس اثر مثبت و معناداری بر مالکیت روان شناختی معلمان دارند و دامنه اثر ابعاد رهبری توانمند ساز مدیران مدارس 13/0 تا 24/0 است که بیشترین اثر مربوط به بعد مشارکت در تصمیم گیری و کمترین اثر مربوط به بعد معناداری است. ابعاد چهارگانه رهبری توانمند ساز مدیران مدارس قادر به تبیین 33درصد واریانس مالکیت روان شناختی معلمان به طور معنادارند. برای تعیین اهمیت نسبی سازه ها در الگوی ساختاری، از تحلیل ماتریس اهمیت – عملکرد استفاده شد. نتایج نشان داد ابعاد چهارگانه رهبری توانمند ساز دارای اهمیت- عملکرد بالایی اند و در ناحیه تحکیم قرار دارند؛ بنابراین ایجاد، رشد و تقویت مالکیت روان شناختی معلمان تحت تأثیرات مدیران مدارس و رهبری آنان قرار دارد؛ پس بهره گیری از رهبری توانمند ساز به وسیله مدیران مدارس با تأکید بر کاربست فعال ابعاد آن، تأثیرات مثبتی بر مالکیت روان شناختی معلمان دارد.

هدف پژوهش، مدل یابی نقش ابعاد رفتار شهروندی سازمانی معلمان در اثربخشی مدرسه بود. جامعه پژوهش کلیه معلمان مدارس دوره متوسطه دوم منطقه پنج تهران بودند که با روش نمونه گیری خوشه ای دومرحله ای (ناحیه و مدرسه)، نمونه ای به حجم 240 نفر انتخاب شد. روش پژوهش همبستگی است. برای گردآوری داده های پژوهش از  پرسشنامه محقق ساخته 25 سؤالی رفتار شهروندی بر مبنای مدل گای اورگان (1988) و پرسشنامه محقق ساخته 18 سؤالی اثربخشی مدرسه بر مبنای مدل چن و لین (2011) استفاده شد. برای تعیین پایایی ابزار از آلفای کرانباخ و  برای  تعیین روایی ابزار از  تحلیل عاملی تأییدی مرتبه اول استفاده شد. برای تحلیل داده ها از ماتریس همبستگی و مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار Lisrel10.30 استفاده شد. نتایج نشان داد ابعاد رفتار شهروندی سازمانی معلمان دارای اثر مثبت و معنادار بر متغیر اثربخشی مدرسه در سطح 05/0 هستند، دامنه اثر ابعاد رفتار شهروندی معلمان از 35/0 تا 49/0 است که بیشترین اثر مربوط به بعد وظیفه شناسی و کمترین اثر مربوط به بعد جوانمردی است. ابعاد پنج گانه رفتار شهروندی معلمان قادر به تبیین 17 درصد واریانس اثربخشی مدرسه هستند که این مقدار با تی 92/5، بیان کننده معناداربودن واریانس تبیین شده اثربخشی مدرسه توسط ابعاد رفتار شهروندی معلمان است.

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش انواع رفتارهای رهبری مدیران مدارس در یادگیری تیمی معلمان بود. جامعه پژوهش کلیه معلمان دوره ابتدایی شهرستان قروه به تعداد 548 نفر بودند که از این جامعه با روش نمونه گیری تصادفی ساده و بر مبنای جدول مورگان نمونه ای به حجم 225 نفر انتخاب شد. روش پژوهش همبستگی و از طریق مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه رفتار های رهبری استرانگ (2005) و پرسشنامه یادگیری تیمی برسو و همکاران (2008) استفاده شد. جهت تعیین پایایی و روایی ابزار از تکنیک های آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی تائیدی استفاده شد. نتایج بیانگر پایایی و روایی مطلوب ابزار بود. جهت تحلیل داده ها از مدل یابی معادلات ساختاری به وسیله نرم افزار Lisrel v.10.20 استفاده شد. نتایج بیانگر آن بودند که: رفتار رهبری وظیفه محور مدیران مدارس دارای اثر مثبت، مستقیم و معنادار (27/0) در سطح 05/0 بر یادگیری تیمی معلمان با مقدار تی (98/4) بود. رفتار رهبری فرد محور مدیران مدارس دارای اثر مثبت، مستقیم و معنادار (50/0) در سطح 05/0 بر یادگیری تیمی معلمان با مقدار تی (34/9) بود. همچنین رفتارهای دوگانه رهبری مدیران مدارس قادر به تبیین 38 درصد واریانس یادگیری تیمی معلمان هستند که این مقدار دارای تی (41/8) و بیانگر معنادار بودن واریانس تبیین شده یادگیری تیمی معلمان توسط رفتارهای دوگانه رهبری مدیران مدارس بود.