لیلا همایون فرد

خانواده مهم ترین و تأثیر گذارترین نهاد اجتماعی است که در تربیت انسان های متعالی و پی ریزی جامعه سالم نقش اساسی دارد. ادیان الهی و صاحب نظران برای صیانت از این بنای ارزشمند اجتماعی و تحکیم آن، راه کارهایی را با رویکردهای گوناگون جامعه شناختی، روان شناختی و دینی ارائه کرده اند. این پژوهش مسئله مذکور را از منظر اسلام و با رویکرد اخلاقی مورد بررسی قرار داده و رابطه ارزش های اخلاقی با تحکیم خانواده را با روش توصیفی تحلیلی کاوش کرده است. یافته های پژوهش حاکی است؛ رعایت ارزش های اخلاقی، از مهم ترین عوامل تحکیم خانواده است. هرچه ارزش های اخلاقی بیشتر در خانواده رعایت شود پایه های آن مستحکم تر خواهد شد. در این تحقیق ارزش های تأثیرگذار در تحکیم خانواده، به دو بخش ارزش های کلامی و غیرکلامی تقسیم شده است. در بخش نخست، فضایلی همانند راست گویی، پرهیز از دروغ، سپاس گزاری و قدردانی، عذرخواهی و عذرپذیری، نیکو سخن گفتن و پرهیز از توهین، ابراز محبت، به کارگیری اسامی و القاب نیکو، پرهیز از تحقیر و تمسخر؛ و در بخش دوم، تکریم، صبر، حیاء و عفت، عفو و گذشت، پرهیز از تجمل گرایی و کنترل خشم مورد بحث قرار گرفته اند و نقش آنها در تحکیم خانواده تبیین شده است.

مقاله حاضر با عنوان "باز شناخت اندیشه اقتصادی امام علی (علیه السلام) در مصرف" با هدف کشف و توصیف سیره اقتصادی حضرت در حوزه مصرف می باشد. برای دستیابی به این هدف از روش مطالعه اسنادی و کتابخانه ای در منابع تاریخی و روایی استفاده شده است. یافته ها حاکی است: اندیشه امیرمؤمنان در حوزه مصرف بر اساس مبانی دینی و سیره وسنت نبوی شکل گرفته و در بسیاری از موارد مؤید نظریه های اقتصاد خرد نمی باشد. هرچند مصرف در اندیشه امام مطلوبیت ذاتی داشته و ایشان مصرف به جا و به اندازه را مورد تأیید قرار داده اند، اما با این وجود در تخصیص درآمد برای هزینه های فردی، به حداقل هزینه ها اکتفا نموده و بیشترین سهم درآمدی خود را به مصارف اجتماعی اختصاص داده اند، ضمن این که در تخصیص درآمد تنها در پی بیشترکردن مطلوبیت مادی نبوده و مطلوبیت معنوی و آخرتی بیشترین وجه همت آن حضرت بود.