سید محمد رشتیان

شهر به عنوان یکی از اصلی ترین منابع، نقش بسیار مهم و تعیین کننده ای در توسعه دارد؛ بنابراین، مدیریت شهری جایگاه مهمی در راستای توسعه شهر دارد. در این زمینه حکمروایی خوب شهری با استفاده از ظرفیت نهادهای موجود و ایجاد بسترهای نهادی برای تسهیل در تصمیم گیری و تصمیم سازی پایدار در بازآفرینی بافت فرسوده شهری مؤثر است. هدف از پژوهش حاضر بررسی وضعیت شاخص های حکمروایی خوب شهری و تأثیر آنها در بازآفرینی بافت فرسوده شهر سمنان است. روش این پژوهش توصیفی-تحلیلی، مبتنی بر گردآوری داده های میدانی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. در پژوهش حاضر روایی ساختاری و محتوایی پرسشنامه تأیید و سپس پایایی آن با ضریب کرونباخ بیشتر از 70/0 تأیید شد. جامعه آماری پژوهش ساکنان بافت فرسوده شهر سمنان بالغ بر 92203 نفر است. حجم نمونه با فرمول کوکران 380 نفر تعیین شد. نتایج پژوهش با استفاده از آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که متغیرهای حکمروایی خوب شهری درسطح کمتر از 05/0 معنادار هستند؛ درنتیجه وضعیت متوسطی در بافت فرسوده شهر سمنان دارند. همچنین، نتیجه آزمون تأیید کرد که بهترین وضعیت مربوط به شاخص عدالت محوری با میانگین رتبه ای 24/4 بوده است. نتیجه آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که وضعیت بازآفرینی بافت فرسوده در شهر سمنان ضعیف بوده است. علاوه بر این، نتیجه رگرسیون به تأثیرگذاری 2/63 درصد حکمروایی خوب در ارتقا بازآفرینی شهری اشاره دارد که دو شاخص شفافیت و عدالت به ترتیب با مقدار بتا 324/0 و 311/0 بیشترین تأثیرگذاری را بر بازآفرینی دارند. درمجموع، حکمروایی خوب شهری به عنوان یک الگوی مدیریت شهری می تواند در بازآفرینی بافت فرسوده مؤثر باشد.

هدف این تحقیق بررسی کارایی رویکرد معماری مدرن در مقایسه با رویکرد معماری سنتی با استفاده از چارچوب زنده واری است. این تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی و نیز از نوع تحلیلی است. روش تجزیه وتحلیل اطلاعات و داده هایی که از مطالعه نقشه ها و تبدیل آنها به سامانه های منطقی اولیه به دست آمده است و همچنین داده های حاصل از مصاحبه ها و تهیه پرسشنامه، با استفاده از روش تحلیل گفتمان فرکلاف در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین مورد تحلیل قرار گرفته و در نهایت مدل تحلیل گفتمانی برای بازتعریف مفهوم زنده واری در معماری تدوین می گردد. پس از بررسی گفتمان انتقادی و نظریه فرکلاف در این مورد و تطابق پذیری موارد این گفتمان با مباحث لایه های زنده واری که در آن یک نگاه سیستماتیک به بنای معماری داشته دارد به این نتیجه رسیدیم که الگوی سنتی و مدرن در شهر اصفهان مطرح نمی باشد و عملاً به علت این که در جای درست و تعادل و طبیعی سازی محقق گردیده عملاً هیچ یک از الگوهای سنتی و مدرن ملاک تعیین طرح معماری نمی باشد و مهم ترین مورد ،بحث کانتکست و زمینه و نهایتاً طبیعی سازی و تعادل بوده که هر دو بنا در زمینه شهر اصفهان جواب مثبت دادند و همین نشان دهنده درست بودن معادل سازی و تعادل و طبیعی سازی این نظریه ها است. به طوری که به این نتیجه رسیدیم که این دو می توانند بر هم منطبق باشند و ملاک تعیین طراح مجتمع تجاری قرار گیرند.

زنده واری یکی از زیر شاخه های معماری پایدار است. در بحث توسعه زنده واری و به طبع آن معماری زنده واری اینکه هر ساختمان باید با بستر و محیط طبیعی پیرامون خود تعامل داشته باشد، به امری بدیهی مبدل شده است. فضای بازار، زنده واری آن از مولفه های بسیار مهم و ضروری در معماری محسوب می شود. هدف این تحقیق ارتباط متغیرهای هویت و زنده واری در بازار تاریخی اصفهان می باشد. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و ز نظر روش ناسی تحلیل و پیمایشی با ابزار رسشنامه می باشد. جامعه آماری مورد استفاده کارشناسان، اساتید، در ارتباط با معماری و شهرسازی. نتایج تحقیق حاکی از آن است متغیرهای خود کنترلی، زیستی، حقوقی، اخلاقی، دلبستگی در بازار اصفهان است که میانگین برای این مؤلفه برابر با بالاتر از 4 بوده همچنین کمترین مقدار میانگین مربوط به متغیر حرکتی برابر با 2.16 می باشد. بررسی انجام یافته در کلیت میانگین بدست آمده این شاخص برای بازار اصفهان 3.77 می باشد که میزان مطلوبیت زنده واری را در بای سنتی و تاریخی نشان می دهد. همچنین متغیرهای اقتصادی و خوانایی به مراتب سهم بیشتری در مقایسه با سایر متغیرها در پیش گویی متغیر وابسته یعنی زنده واری بازار اصفهان دارند، که این روند نیز مطلوبیت متغیرها در تبیین زنده واری و هویت را دارا می باشد.