امیر قمرانی

زمینه: سرزندگی یکی از متغیرهای روانشناسی مثبت نگر است که با بهبود کیفیت زندگی رابطه دارد.هدف از پژوهش حاضر بررسی مقایسه ای سرزندگی در دانش آموزان با و بدون نقص شنوایی شهر اصفهان بود. روش: روش پژوهش از نوع عل ّی - مقایسه ای بود که 60 نفراز دانش آموزان دختر در مقطع راهنمایی (شامل 30 نفر دانش آموز بانقص شنوایی و 30 نفر دانش آموز بدون نقص شنوایی که همتا شده بودند) به صورت گمارش تصادفی ساده، پرسشنامه ی سرزندگی رایان و دسی (1997) را تکمیل کردند. یافته ها: تفاوت میانگین به دست آمده بین دو گروه در مقیاس سرزندگی برابر5/1بود که نشان از نمره بالاتر دانش آموزان با نقص شنوایی بوده است. از سوی دیگر نتایج آزمونt نشان داد که تفاوت بین دو گروه در متغیر سرزندگی به لحاظ آماری نیز معنی دار می باشد (05/0p<). نتیجه گیری: با توجه به نمرات پایین افراد با نقص شنوایی در سرزندگی در مقایسه با افراد بدون نقص شنوایی، و اینکه سرزندگی بازتاب سلامت روان شناختی و جسمی است و حس درونی سرزندگی شاخص معنی دار سلامت ذهنی و شادکامی است؛ همواره تلاش در جهت شناسایی عوامل موثر بر سرزندگی و نیز ارتقای آن از وظایف مسئولین و مربیان در حوزه دانش آموزان با نقص شنوایی می باشد.

پژوهش حاضر باهدف بررسی اثر تحریک حسی بر بهبود مهارت های حرکتی (ظریف و درشت) دانش آموزان کم توان ذهنی آموزش پذیر با اختلال هماهنگی رشدی انجام گرفت. روش پژوهش از نوع آزمایشی و طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان کم توان ذهنی آموزش پذیر شهر اصفهان در دوره ابتدایی بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای تعداد 30 دانش آموز با اختلال هماهنگی حرکتی با استفاده از نسخه فارسی سیاهه اختلال هماهنگی رشد حرکتی از میان دانش آموزانکم توان ذهنی مشغول به تحصیل در مدارس استثنایی غربال شدند و سپس به روش تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش جاگماری شدند. ابزار این پژوهش مقیاس رشد حرکتی لینکنن- اوزرتسکی و سیاهه اختلال هماهنگی رشد حرکتی (صالحی و همکاران، 1390) بود. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری (Mancova) مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که روش مداخله ای تحریک حسی بر بهبود مهارت های حرکتی این کودکان مؤثر بود (001/0p<). نتایج این پژوهش نشان داد که روش مداخله ای تحریک حسی در بهبود مهارت های حرکتی دانش آموزان کم توان ذهنی آموزش پذیر با اختلال هماهنگی رشدی مؤثر بوده، بنابراین استفاده از این روش به عنوان روشی در بهبود و توان بخشی این اختلال پیشنهاد می شود.

هدف از پژوهش حاضر فراتحلیل اثربخشی مداخله های روان شناختی بر میزان شادکامی جامعة ایرانی بود. نمونة پژوهش شامل 16 مطالعه و 770 شرکت کننده بود. داده ها با استفاده از چک لیست فراتحلیل کوهن تحلیل شدند. نتایج گویای اندازه اثر بالای مداخله های روان شناختی بر میزان شادکامی بود (30/1d=؛ 001/0P<). بر این اساس مشخص شد روی آورد درمانی فوردایس بالاترین اندازه اثر و آموزش راهبردهای شاکرانه کمترین اندازه اثر را در ارتقای شادکامی دارند. نتیجة نهایی پژوهش مبیّن اثربخشی مداخله های روان شناختی بر ارتقای شادکامی جامعه ایرانی بود.

مداخله ای که بتواند مهارت های تقلیدی خودبه خودی را در طول تعامل طبیعی آموزش دهد ممکن است تاثیر به خصوصی برای افزایش انعطاف پذیری، تقلید اجتماعی و دیگر مهارت های ارتباط اجتماعی داشته باشد. آموزش تقلید متقابل یک مداخله طبیعی برای آموزش تقلید خودبه خودی در طول تعاملات بازی با یک شریک بازی است که برای آموزش کودکان درخودمانده کم سن و سال طراحی شده است. این رویکرد رشدی، روشی کودک محور است که در یک محیط طبیعی روی می دهد. این مقاله به بررسی روش آموزش تقلید متقابل و اثربخشی آن در درمان کودکان درخودمانده می پردازد.

یافته های جدید علمی از کشف گروهی از نورون ها در قسمت پیش حرکتی قشر خاکستری مغز خبر می دهند. این نورون ها، نورون های آینه ای نام دارند. متخصصان برای اولین بار درحدود دهه ی 1990 سیستم نورون های آینه ای را در میمون ها در دانشگاه پارما کشف کردند. نورون های آینه ای در مغزمسئول درک اعمال و مقاصد دیگرانند. سیستم نورون های آینه ای یک نقش مهم در درک اعمال دیگران داشته و ممکن است توانایی ضروری برای انسان ها در یادگیری از طریق مشاهده و تقلید باشد. پژوهش های نوروفیزیولوژی زیادی اثبات کرده اندکه این نورون ها در مغز کودکان طیف اتیسم به طور جدی آسیب دیده اند که پیامد آن به صورت نقص در رفتارهای تقلیدی و نظریه ی ذهن آشکار می شود. مقاله حاضر با بررسی نورون های آینه ای در پی توضیح و تبیین کارکردهای آنها در تقلید و نظریه ی ذهن کودکان طیف اتیسم می باشد. یافته های این پژوهش می تواند در آموزش کودکان طیف اتیسم موثر باشد.

مقدمه: هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی رابطه نیازهای بنیادی روان شناختی با بازیگوشی روان شناختی در جانبازان بیمارستان امیر المومنین اصفهان بود. روش: تعداد132 نفراز جانبازان بیمارستان امیرالمومنین اصفهان به صورت نمونه گیری هدفمند در دسترس انتخاب و به پرسشنامه های نیازهای بنیادی روان شناختی (BNS) و بازیگوشی روان شناختی پاسخ دادند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، از رگرسیون چند متغیره(گام به گام) و به منظور کارایی رابطه از روش تحلیل ساختاری و نرم افزار 18AMOS استفاده شد. نتایج: نتایج نشان داد که ارضای نیازهای بنیادی روان شناختی با بازیگوشی روان شناختی جانبازان، همبستگی دارد (001/0< P). همچنین در بین نیازهای روان شناختی به ترتیب، ارضای نیاز ارتباط و ارضای نیاز شایستگی سازه بازیگوشی روان شناختی را به صورت مثبت پیش بینی می کند(001/0< P). بحث: در مجموع نتایج حاصل از این پژوهش،رابطه بین ارضای نیازهای بنیادی، با بازیگوشی روان شناختی را تایید نمود.

مقدمه: یکی از روز­آمدترین مدل­های شناختی در حوزه تعاملات بین فردی، مدل شناختی پردازش اطلاعات اجتماعی می­ باشد. این مدل از رهگذر تعاملات اجتماعی موفق به بررسی علل و پیشگیری مشکلات عاطفی و رفتاری کودکان و نوجوانان شده است. در این راستا، هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین مدل پردازش اطلاعات اجتماعی با علائم مشکل نافرمانی مقابله ­ای در دانش­ آموزان مقطع ابتدایی شهر اصفهان می­ باشد. روش: روش مورد استفاده در این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی (تحلیل رگرسیون) است. نمونه مورد استفاده در این پژوهش 100 نفر از دانش­ آموزان مقطع ابتدایی بودند که به­ صورت نمونه گیری تصادفی خوشه ­ای چند مرحله­ ای از نواحی مختلف شهر اصفهان انتخاب گردیدند. ابزار پژوهش عبارت از پرسشنامه مشکلات رفتاری اخن باخ و داستان های اجتماعی برایان و تورکاسیا بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده­ها از رگرسیون چندگانه (گام به گام) استفاده شد. یافته ­ها:­ نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که در گام اول مرحله تفسیر 46 درصد واریانس مشکل نافرمانی و در گام دوم تفسیر و رمزگردانی 49 درصد واریانس مشکل ­نافرمانی مقابله ­ای­ را پیش­ بینی ­می­ کند. نتیجه­ گیری: براساس یافته های حاصل از پژوهش مدل پردازش اطلاعات می تواند علائم نافرمانی مقابله ­ای دانش ­آموزان را پیش ­بینی کند. به عبارت دیگر، دانش ­آموزانی که در پردازش اطلاعات اجتماعی نمرات کمتری کسب کرده بودند علائم نافرمانی مقابله ای را به میزان بیشتر نشان­ می­ دادند در مجموع نتایج حاصل از این پژوهش کارآیی مدل ­پردازش ­اطلاعات­ اجتماعی در پیش ­بینی علائم نافرمانی مقابله ­ای را تأیید نمود.

هدف از پژوهش حاضر بررسی مقایسه ای امید به زندگی و خوشبینی در دانش آموزان راهنمایی دختر ناشنوا و شنوای شهر اصفهان بود. روش پژوهش از نوع عل ّی- مقایسه ای بود. بر این اساس تعداد60 نفر از دانش آموزان دختر در مقطع راهنمایی (30 نفر دانش آموز ناشنوا و 30 نفر دانش آموز شنوا) به طور تصادفی انتخاب و پرسشنامه هشت سؤالی جهت گیری به زندگی شیر و کارور (1985) و مقیاس خود گزارشی امید اسنایدر (1991) بزرگسالان را تکمیل کردند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر استفاده از شاخص های آمار توصیفی، آزمون T دو گروه مستقل و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته هانشان داد که تفاوت میانگین به دست آمده بین دو گروه در مقیاس امید برابر 04/7 بود که نشان از نمره بالاتر دانش آموزان شنوا از ناشنوا بوده است. علاوه بر این، تفاوت میانگین دو گروه در متغیر خوشبینی برابر 2 بود و نشان از نمره بالاتر دانش آموزان شنوا در مقیاس خوشبینی از دانش آموزان ناشنوا بوده است. از سوی دیگر نتایج آزمونt نشان داد که تفاوت بین دو گروه در متغیر های بین سن، امید به زندگی و خوش بینی معنادار است. بر اساس نتایج به دست آمده دانش آموزان ناشنوا در مقایسه با دانش آموزان شنوا آسیب پذیری بیشتری در متغیرهای امید و خوشبینی داشته اند و متعاقب این مسئله باید تحت خدمات روان شناختی و مشاوره ای قرار گیرند. ازآنجا که اعتقاد بر آن است که سازه های روان شناسی مثبت از جمله امید می تواند از افراد در برابر رویدادهای استرس زا حمایت کند، به نظر می رسد که تدوین و اجرای برنامه های پیشگیرانه برای دانش آموزان ناشنوا مفید فایده باشد. علاوه بر این یافته های مطالعات گوناگون نشان می دهد که خوش بینی اثر مطلوب روی سلامتی و رفتارهای سازشی دارد که در مقابله با موقعیت های استرس زا، افراد را یاری می کند و باید در گروه ناشنوا تلاش در جهت ارتقای آن صورت گیرد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی روایی و پایایی مقیاس شخصیت اصیل - فرم 12 سؤالی(وود و همکاران 2008) در گروهی از دانشجویان دانشگاه اصفهان و دانشگاه علوم پزشکی( 175 دختر و 129 پسر) بود.برای بررسی روایی پرسشنامه از روش های روایی محتوا، همبستگی گویه ها با نمره کل( تحلیل مواد)، همبستگی خرده آزمونها با نمره کل و تحلیل عوامل استفاده شد. پایایی مقیاس یاد شده به وسیله روش های آلفای کرونباخ و پایایی تنصیفی بررسی گردید. . یافته ها: همبستگی گویه ها با نمره کل (45/0تا79/0) و خرده آزمون ها با نمره کل (69/0 تا 79/0 ) در تمام موارد معنی دار بود. تحلیل عوامل مقیاس 3 عامل از خودبیگانگی، زندگی اصیل وپذیرش تأثیربیرونی را نشان داد. همچنین ضرایب آلفای کرونباخ مقیاس برای خرده مقیاس از خودبیگانگی، زندگی اصیل، پذیرش نفوذبیرونی و نمره کل به ترتیب 80/0، 77/0، 81/0 و 82/0 بدست آورد. ضریب پایایی تنصیفی مقیاس نیز 74/0 برآورد شد. همچنین مشخص شد که بین دختران و پسران به لحاظ شخصیت اصیل تفاوت معنی داری وجود ندارد.نتیجه گیری :در مجموع، نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که مقیاس شخصیت اصیل از ویژگی های روانسنجی مطلوبی برای استفاده در ایران برخوردار است.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه الکسی تیمیا و رضایت جنسی در گروهی از دانشجویان دختر متاهل دانشگاه تبریز است. نمونه آماری پژوهش مشتمل بر 100 دانشجوی دختر متاهل دانشگاه تبریز می باشد که براساس روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل نسخه فارسی مقیاس 20 سؤالی الکسی تیمیا تورنتو (بشارت، 2008) و پرسشنامه رضایت جنسی (شاه سیاه، 1387) است که از روایی و پایایی مطلوبی در ایران بـرخوردار می باشند. مقیاس20 سؤالی الکسی تیمیا از سه خرده آزمون شامل دشواری در شناسایی احساسات (DIF)، دشواری در توصیف احساسات (DDF)، و تفکر بیرون مدار (EOT) تشکیل شده است. نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره، بیانگر رابطـه منفی و معنا دار بین نمره کل و هر یک از خرده آزمون های مقیاس الکسی تیمیا با رضایت جنسی بود. علاوه بر این مشخص شد که نمره کل مقیاس الکسی تیمیا و خرده آزمون دشواری در شناسایی احساسات (DIF) به ترتیب از بیشترین قدرت پیش-بینی درباره رضایت جنسی برخوردار هستند.

سلامت روانی به عنوان احساس فرد نسبت به خود، دنیای اطراف و همچنین چگونگی سازش با مسئولیت خود و شناخت موقعیت مکانی و زمانی خود تعریف شده است(پاتن، 1994). کودکان عقب مانده ذهنی به علت تاخیر مداوم و سرانجام توقف در تحول ذهنی، علاوه بر مشکلات در حوزه های شناختی، مسائل مختلفی در زمینه ی عاطفی، اجتماعی و بهداشت روانی داشته که می تواند پیامد محدودیت های شناختی آنها باشد، این کودکان اغلب رفتارهای گوشه گیرانه یا پرخاشگرانه از خود بروز می دهند (میلانی فر، 1374). با توجه به این مساله، بهبود مشکلات این کودکان به شیوه های مختلف درمانگری اهمیت فزاینده ای دارد. دراین راستا موسیقی درمانگری بعنوان یک روش درمانگری مفید برای افراد عقب مانده ذهنی مطرح می باشد که اهدافی از قبیل ؛ بهبود بهداشت روانی ، کاهش پرخاشگری، افزایش تمرکز، سازگاری اجتماعی ، تقویت هماهنگی ماهیچه ها، کنترل شخصی، ثبات عاطفی، ایجاد انگیزه و ... را به دنبال دارد. در این راستا در مقاله حاضر به بررسی نقش موسیقی در افزایش بهداشت روانی و کاهش پرخاشگری دانش آموزان عقب مانده ذهنی پرداخته شده است.

اهداف پژوهش حاضر عبارتند از: 1- بررسی روابط زوجین ایرانی بر اساس مدل استرنبرگ، 2- تعیین مولفه بارز تر (صمیمیت، تعهد و شهوت) در روابط زوجین و 3- بررسی رابطه "روابط عاشقانه سه گانه" با رضایت زناشویی و متغیرهای دموگرافیک. نمونه آماری تحقیق حاضر مشتمل بر66 زوج جوان و میانسال بودند که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و با استفاده از ابزار: 1- مقیاس عشق سه گانه استرنبرگ (استرنبرگ،1989) 2- مقیاس رضایت زناشویی انریچ و 3- پرسشنامه سنجش متغیرهای دموگرافیک مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج پژوهش بیانگر آن بود که میان زوجین جوان و میانسال در مولفه صمیمیت عدم تفاوت و در دو مولفه تعهد و شهوت تفاوت های معناداری وجود دارد. اثر پیلایی با آزمون t وابسته به همراه تصحیح بونفرونی نشان داد که در زوجین میانسال بارز ترین ویژگی تعهد و در زوجین جوان شهوت می باشد. بررسی متغیرهای دموگرافیک حاکی از آن بود که: 1- سواد، شغل و مدت ازدواج ( زوجین جوان و میانسال) پیش بینی کننده های مثبت و معنا دار روابط عاشقانه زوجین و مولفه های آن می باشند در حالی که سن و تعداد اعضای خانواده زوجین فاقد این قدرت پیش بینی هستند، از سوی دیگر نتایج نشان داد که مولفه های روابط عاشقانه، تنها قدرت پیش بینی ابعاد روابط دو تایی، روابط جنسی و موضوعات شخصیتی را دارا می باشند و سایر ابعاد رضایت زناشویی را پیش بینی نمی کنند.

"در این پژوهش، روند تحول تئوری ذهن در کودکان عقب مانده ذهنی و عادی، و همچنین رابطه برخی متغیرهای جمعیت شناختی مانند سن، جنس، و طبقه اقتصادی - اجتماعی با تئوری ذهن بررسی شده است. برای این کار، 80 نفر دانش آموز دختر و پسر (40 نفر عقب مانده ذهنی و 40 نفر عادی) 7 تا 9 ساله از مراکز آموزشی کم توان ذهنی و مدارس کودکان عادی شهر شیراز انتخاب و بررسی شدند. برای تعیین تئوری ذهن و مولفه های آن (تئوری ذهن سطح اول، تئوری ذهن سطح دوم، و تئوری ذهن سطح سوم)، آزمون تئوری ذهن گرفته شد. در تجزیه و تحلیل داده ها، روش های آمار توصیفی، تحلیل واریانس یک سویه، آزمون های تعقیبی، تحلیل واریانس دو سویه، و رگرسیون چند متغیره به کار رفت. یافته ها نشان داد که در هر دو گروه عقب مانده و عادی، روند تحول تئوری ذهن با توجه به سن صعودی است. تئوری ذهن کودکان با جنسیت ارتباط ندارد. کودکان عقب مانده ذهنی و عادی، در تئوری ذهن تفاوتی معنادار با هم دارند، ولی تعامل جنسیت و نوع آزمودنی (عقب مانده و عادی) معنادار نیست. بررسی متغیرهای جمعیت شناختی نشان داد که سن و تحصیلات پدر پیش بینی کننده مثبت و معناداری در رابطه با تئوری ذهن و مولفه های آن است و الگوی این پیش بینی در کودکان عقب مانده و عادی یکسان است"