علی قورچیان

«رسول» و «نبیّ» از واژگان کلیدی و پربسامد قرآن اند که در آیات کریمه گاه در کنار هم و گاه جداگانه به کار رفته اند. اینکه این دو واژه مترادف اند یا معنایی متفاوت دارند؟ دیدگاه های گوناگونی در میان مفسّران مطرح شده است. از جمله آنها نظریّه تفسیری اهل بیت علیهم السلام است که با برخورداری از پشتوانه زبان شناختی و نگاه واقع گرایانه، معنای بدیع و متمایزی را درباره این دو واژه قرآنی ارائه نموده است. در تفسیر روایی اهل بیت علیهم السلام مفهوم «نبیّ» و «رسول» اخصّ از معنای لغوی و رابطه آن دو واژه، «عامّ» و «خاصّ» مطلق است. در نظریه تفسیری عترت، نبوّت تقدّم رتبی بر رسالت و از جهت شرافت، بعد از جایگاه رسالت قرار دارد. ثمره تفسیری این نظریه آن است که واژه «نبیّ» در آیاتی که قرینه ای بر مأموریت پیام رسانی وی ذکر نشده، متفاوت با «رسول» معنا می شود. پژوهش لغوی و نسبت سنجی «رسول» و «نبیّ» پیش نیاز فهم دیدگاه تفسیری اهل بیت علیهم السلام درباره این دو واژه است که این نوشتار به واکاوی آن می پردازد.