نرگس هاشمی زاده نهی

پژوهش حاضر باهدف اثربخشی امید درمانی گروهی بر تعلل ورزی تحصیلی و خودتنظیمی در یادگیری دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه اجرا شد. طرح پژوهش نیمه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دختر متوسطه دوره دوم شهر مشهد به تعدادتقریباً 11000 نفر در سال تحصیلی ۱۳۹۸- ۱۳۹۷ بوده است. شرکت کنندگان در پژوهش، شامل 30 نفر دانش آموز به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای، انتخاب و به طور تصادفی دردوگروه(هر گروه ۱۵ نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایشی در 8 جلسه گروهی به صورت 2 جلسه در هفته، هر جلسه ۹۰ دقیقه تحت آموزش با استفاده از برنامه اُمید درمانی اسنایدر (2000، به نقل از بهاری، 1393) قرار گرفتند. هر دو گروه پرسشنامه های مقیاس ارزیابی تعلل ورزی تحصیلی سولومون و راثبلوم (1984) و راهبردهای خودتنظیمی در یادگیری پنتریج و دی گروت (1990) را به عنوان پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری یک ماهه تکمیل کردند.داده ها با روش تحلیل واریانس با طرح اندازه گیری مکرر تحلیل شدند، بر اساس یافته های این پژوهش بین گروه آزمایش و کنترل در متغیرهای تعلل ورزی تحصیلی و خودتنظیمی یادگیری، تفاوت معنی داری (01/0 >p ) وجود داشت؛ بنابراین، می توان نتیجه گرفت که مدارس با به کارگیری مداخله امید درمانی می توانند موجبات کاهش تعلل ورزی و افزایش خودتنظیمی یادگیری دانش آموزان را فراهم نمایند تا از این طریق دانش آموزان به موفقیت تحصیلی دست یابند.

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی طرحواره درمانی گروهی بر تعلل ورزی تحصیلی و خودتنظیمی یادگیری دانش آموزان دختر  دوره متوسطه  بود. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل همه دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر مشهد در سال تحصیلی 98- ۱۳۹۷ بود. نمونه پژوهش شامل 30 نفر دانش آموزی بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 15 نفر) گماشته شدند. مداخله به صورت گروهی طی ده جلسه ۹۰ دقیقه ای بر روی دانش آموزان گروه آزمایش اجرا شد (دوجلسه در هفته). دانش آموزان گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکردند. هر دو گروه پرسشنامه های مقیاس ارزیابی تعلل ورزی دانش آموزی (سولومون و راثبلوم، 1984) و پرسشنامه راهبردهای خودتنظیمی یادگیری (پینتریج و دی گروت، 1990) را در مراحل پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری تکمیل کردند. داده ها با روش تحلیل واریانس با طرح اندازه گیری مکرر تحلیل شدند. یافته ها:نتایج پژوهش نشان داد که طرحواره درمانی گروهی منجر به کاهش تعلل ورزی تحصیلی و افزایش خودتنظیمی یادگیری دانش آموزان گروه آزمایش در مقایسه با  دانش آموزان گروه کنترل شده است.

هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش اشتیاق تحصیلی و شکفتگی در پیش بینی هیجان های تحصیلی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر مشهد بود. از آنجا که نوع هیجان های تحصیلی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان نقش اساسی دارد، کسب عوامل مؤثر بر هیجان های تحصیلی حایز اهمیت است. روش مورد استفاده در این تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوره دوم شهر مشهد که در سال تحصیلی 1395-1394 مشغول به تحصیل بودند، تشکیل می دهند. نمونه پژوهش 320 نفر از دانش آموزان شهر مشهد بود که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند؛ بدین صورت که شهر مشهد به چهار جهت شمال، جنوب، شرق و غرب تقسیم شد، سپس از هر جهت یک دبیرستان و از هر دبیرستان چهار کلاس 20 نفری انتخاب شد. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه هیجان های تحصیلی (پکران و همکاران، 2002)، مقیاس شکفتگی (دینر و بیسواس، 2008) و پرسشنامه اشتیاق تحصیلی (گونیوس و کوزو، 2015) استفاده شد. داده های به دست آمده به وسیله آزمون های آماری توصیفی و آزمون های استنباطی همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه تجزیه و تحلیل شدند.نتایج نشان داد که بین اشتیاق تحصیلی و شکفتگی با هیجان های مثبت تحصیلی، رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد (001/0≥P). همچنین نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که 48 درصد از واریانس کل هیجان های تحصیلی با اشتیاق تحصیلی و شکفتگی تبیین شد که در این میان متغیّر شکفتگی بیشترین تأثیر را بر هیجان تحصیلی منفی با ضریب بتای 41/0- و بیشترین تأثیر را بر هیجان تحصیلی مثبت با ضریب 35/0 داشت؛ بنابراین با تقویت اشتیاق تحصیلی و شکفتگی و ارتقای عاطفه مثبت، بهزیستی و شادکامی، این احتمال وجود دارد که هیجان های مثبت تحصیلی دانش آموزان نیز افزایش یابد.