تدوین و بررسی ساختار عاملی، روایی و پایایی مقیاس فراشناخت هراس اجتماعی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: هدف از پژوهش حاضر تدوین و بررسی ساختار عاملی، روایی و پایایی مقیاسی است که بتواند فراشناخت های مرتبط با اختلال هراس اجتماعی را ارزیابی کند. تعیین این باورهای فراشناختی می تواند در درمان اختلال اضطراب اجتماعی ثمربخش باشد.
مواد و روش ها : در ابتدا با همکاری پنج نفر متخصص روان شناس، یک مقیاس حاوی 147 گویه با پاسخ هایی در مقیاس لیکرت تدوین شد و در نهایت پس از حذف سؤالات تکراری و با استفاده از توافق بین ارزیاب ها، 35 گویه از آن انتخاب گردید. به منظور انجام تحلیل عاملی، مقیاس مذکور بر روی 300 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز اجرا گردید. پس از انجام تحلیل عاملی، 3 عامل با روش اکتشافی استخراج گردید. 5 گویه از این مقیاس که وزن عاملی کافی نداشتند، حذف شدند و بقیه گویه ها مجدداً تحلیل عاملی شدند. جهت تعیین روایی پرسش نامه از دو روش تحلیل عوامل و روایی همزمان استفاده گردید. هم چنین برای تعیین پایایی آن از روش تعیین ضریب همسانی درونی و روش بازآزمایی استفاده شد.
یافته ها: پس از تحلیل عاملی نهایی، یک مقیاس 30 ماده ای که دارای سه عامل بود، به دست آمد. ضریب آلفای کرونباخ برای کل مقیاس 93/0 و برای خرده مقیاس ها بین 70/0 تا 92/0 بود و ضریب بازآزمایی مقیاس بعد از دو هفته، نیز برابر 84/0 بود که حاکی از پایایی مطلوب این مقیاس می باشند.
نتیجه گیری: بر اساس یافته های به دست آمده، مقیاس فراشناخت هراس اجتماعی، به طور همزمان با مقیاس فراشناخت MCQ-30، و نیز با مقیاسهای مرتبط با اختلال هراس اجتماعی مشابهت محتوایی دارد، بنابراین به نظر می رسد که مقیاس قابل اطمینان و معتبری است که می توان از آن به منظور ارزیابی فراشناخت های مرتبط با اختلال هراس اجتماعی استفاده نمود. هم چنین، نتایج نشان داد که این مقیاس از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار است.