صدیقه کاظم پور

هدف پژوهش ارائه الگوی برنامه درسی برای پرورش هویت خود شرح حال نگاری دانش آموزان دوره متوسطه اول بود.روش تحقیق کیفی اکتشافی بود.میدان پژوهش دانشگاه بریتیش کلمبیا ودانشگاه بوعلی سینا بود.با استفاده از روش نمونه گیری ملاک محور و برخورداری از دانش موضوعی و تجربه عملی، مشارکت کنندگان15 از نفر متخصصان رشته های مختلف ( پنج نفر از دانشگاه بریتیش کلمبیا و ده نفر از دانشگاه بوعلی سینا همدان) بودند.ابزارجمع آوری داده ها مصاحبه نیمه ساختار یافته بود. برای تجزیه و تحلیل دادها ازکدگذاری (انتخابی، محوری و باز) وتحلیل مضمون استفاده شد. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها پنج مضمون سازمان دهنده شامل تجربه زیسته، خود تعریفی، تخیل، خودتنظیمی، معماری خود و25 مضمون پایه استخراج شد.برای تعیین اعتبار داده های کیفی از شاخص های چهارگانه لینکلن و گیوبا و برای تعیین اعتبار مدل ازCVR استفاده شد و میزان آن8/75/0 محاسبه گردید.نتایج نشان داد مبانی فلسفی برنامه درسی خودشرح حال نویسی پدیدارشناسی،عمل گرایی و وجود گرایی بود. نظریه های برنامه درسی خود شرح حال نظریه های انسان گرایانه و دیدگاه های فردی بودند. نتایج نشان داد در تدوین اهداف برنامه درسی باید براهدافی چون خود اگاهی ،خودمعماری،خود تنطیمی و خود برون ریزی تأکید شود.در انتخاب محتوی برنامه درسی باید برمسائل زندگی واقعی وتجربیات دست اول توجه شود..برای آموزش محتوی،از روش های آموزش مبتنی بر خانواده فردی تدریس به ویژه روش خود آگاهی استفاده شود.درارزشیابی برنامه درسی ازروش های خود ارزیابی،خود گزارش دهی و مهم تر از هم تحلیل همه جانبه خود نوشته های فراگیران استفاده شود.

این تحقیق باهدف سنجش میزان هوش فضایی دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه انجام شده است روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه ناحیه یک همدان در سال تحصیلی 94-93 بود که تعداد آن ها 3430 نفر بود. با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی و بر اساس جدول کرجسی و مورگان تعداد 346 نفر شامل 179 نفر پایه اول و 169 نفر پایه دوم به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه سنجش هوش فضایی خانگ و همکاران (2011) بوده است. روایی ابزار با استفاده از روایی محتوی مورد تائید صاحب نظران قرار گرفت و پایایی آن با استفاده از آزمون الفای کرونباخ 769/0 محاسبه گردید. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های t تک گروهی و t مستقل استفاده شد . نتایج نشان داد که میزان هوش فضایی دانش آموزان در سطح متوسط بود و میزان توانایی چرخش ذهنی دانش آموزان هر دوپایه کمتر از دو مهارت توانایی تجسم و حافظه دیداری بود و بین میزان مهارت تجسم فضایی دانش آموزان پایه اول و دوم تفاوت معنادار وجود داشت. به طور کلی می توان با آگاهی از میزان هوش فضایی دانش آموزان،ضمن فراهم ساختن فرصت های مناسب برای تقویت و پرورش مهارت درک روابط فضایی،تصویرگری ذهنی و اندیشیدن به زوایای مختلف، آن ها رابرای رویارویی سازنده با آینده نا متعین و انجام انتخاب های بهتر مهیا ساخت .

هدف از این پژوهش، کاوش هویت شرح حال نویسی در سند برنامه درسی ملی بود. روش تحقی ق، ترکیبی اکتشافی متوالی از نوع ابزارسازی بوده است که در قسمت کیفی مطالعه ی موردی و در بخش کمّی تحلیل محتوای کمی بوده است. جامعه ی آماری در بخش کیفی، شامل کتاب ها و اسناد مرتبط به هویت خود شرح حال نویسی و در بخش کمّی سند برنامه درسی ملی بوده است.  نتایج بخش کیفی شامل استخراج 19 مضمون پایه بوده که بر اساس آن 5 مضمون سازمان دهنده برای هویت شرح حال نویسی به عنوان مفهوم مضمون کل یا فراگیر درنظر گرفته شد که روایی آن مورد تایید اعضای هیأت علمی گروه های برنامه ریزی درسی، فلسفه ی تعلیم و تربیت و روان شناسی تربیتی دانشگاه بوعلی سینا قرار گرفت که تعداد کل آن ها 12 نفر بودند. سپس بر اساس ابزار ساخته شده ی سند برنامه درسی توسط تیم پژوهش مورد تحلیل مضمونی قرار گرفته و توسط اساتید دانشگاه بوعلی نظرخواهی و میزان توافق ثبت شده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها در بخش کمّی از شاخص های آمار توصیفی فراوانی و درصد استفاده شده است. نتایج نشان داد که در سند برنامه درسی ملی به مؤلفه ی معماری خود 27/26 درصد؛ مؤلفه ی خودتنظیمی 57/24 درصد، تجربه زیسته 33/20 درصد، خودتعریفی 43/14 درصد و تخیل با 40/14 درصد تأکید شده است. و در مجموع بر هویت خود شرح حال نویسی به میزان 97/19 درصد تأکید شده است.