یاسر صیادی

اخیراً نرم افزارهایی که به منظور کمک در انجام مراحل مختلف پژوهش های کمی و کیفی طراحی شده اند، رشد کم سابقه ای داشته است. لذا هدف مقاله حاضر بررسی کاربردهای مختلف رایانه و اینترنت در مراحل مختلف پژوهش های علوم تربیتی و علوم اجتماعی است. روش پژوهش در این مطالعه، کتابخانه ای است. جامعه این تحقیق شامل کلیه سایت ها، کتب، مقالات و اسناد مکتوب می باشد. نتایج مطالعات با ابزار فیش برداری و فرم ها، ثبت و نگهداری و در پایان به طبقه بندی و بهره برداری از آن ها اقدام شده است. یافته ها نشان داد که استفاده از نرم افزارهای پژوهشی، رایانه و اینترنت در مراحل مختلف پژوهش، باعث رفع بسیاری از نگرانی های ناشی از کمبود زمان در جریان پژوهش می شود. علاوه براین، بهره گیری از ابزارهای استاندارد تحلیل داده ها برای اطمینان از صحت نتایج لازم و ضروری است. بنابراین، اینترنت، رایانه و نرم افزارهای تحلیل می تواند در همه مراحل تحقیق محققان را یاری کند. رایانه، اینترنت و نرم افزارها با نظارت بر مسیر انجام پژوهش به استانداردسازی پژوهش ها منجر می شوند.

دانشگاه فرهنگیان باید شرایطی فراهم کند تا دانشجومعلمان بهتر تصمیم بگیرند و مسئولیت تصمیم هایشان را بپذیرند. تصمیمات باید به گونه ای باشد که آنان را به سمت موفقیت سوق دهد و مسئولیت انتخابی که کرده اند را بپذیرند. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه جهت گیری هدف تحصیلی و مسئولیت پذیری دانشجومعلمان پسر دانشگاه فرهنگیان پردیس شهید رجایی کرمانشاه در سال تحصیلی 1399-1400 بود. جامعه آماری شامل تمامی دانشجومعلمان پسر مقطع کارشناسی رشته آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان پردیس شهید رجایی کرمانشاه بودند که تعداد 219 نفر به عنوان نمونه پژوهش و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده های تحقیق، از پرسشنامه های مسئولیت پذیری روان شناختی کالیفرنیا (CPI) و پرسشنامه جهت گیری هدف الیوت و مک گریگور استفاده شد و داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج ضرایب رگرسیون نشان داد که مؤلفه های هدف تسلط، هدف عملکردگرایشی، هدف عملکرداجتنابی (05/0≥P) می توانند واریانس متغیر مسئولیت پذیری را به صورت معنی دار تبیین کنند و جهت گیری هدف تحصیلی با 95/0 اطمینان می تواند تغییرات مربوط به مسئولیت پذیری را پیش بینی کند.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین خودکارآمدی تحصیلی و اشتیاق تحصیلی با توجه به نقش میانجی خودتنظیمی در میان دانشجویان کارشناسی رشته زبان انگلیسی دانشگاه کردستان در سال تحصیلی 99/98 بود. جامعه ی آماری پژوهش شامل تمامی دانشجویان مقطع کارشناسی رشته زبان انگلیسی دانشگاه کردستان به تعداد 423 نفر بود که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و با روش نمونه گیری تصادفی تعداد 203 نفر به عنوان نمونه ی پژوهش انتخاب شدند. برای جمع آوری داده های پژوهش، از پرسشنامه های خودکارآمدی تحصیلی جینکز و مورگان (1999)؛ اشتیاق تحصیلی فردریکز و همکاران (2004)؛ و پرسشنامه خودتنظیمی بوفارد و همکاران (1995) استفاده شد و داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و AMOS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که مدل از برازش مطلوبی برخوردار است و تمامی ضرایب مسیر معنی دار بوده است (t ≥ 1.96; P ≤ 0.01). بر اساس نتایج، خودکارآمدی تحصیلی با ضرایب 0.47 و 0.69 به ترتیب اشتیاق تحصیلی و خودتنظیمی را به طور مستقیم تبیین می کند؛ و خودتنظیمی با ضریب اثر 0.62 به طور مستقیم بر اشتیاق تحصیلی اثرگذار است. همچنین نتایج نشان داد که ضریب مسیر تبیین شده ی رابطه ی خودکارآمدی تحصیلی با اشتیاق تحصیلی با نقش میانجی خودتنظیمی به صورت غیرمستقیم با ضریب 0.42 معنی دار بود.

هدف : پژوهش حاضر تدوین مدل علی دلبستگی شغلی بر اساس ویژگی های شخصیتی و جذابیت سازمانی با نقش واسطه ای وفاداری سازمانی در معلمان دوره ابتدایی بود. روش : پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است و جامعه آماری این مطالعه شامل معلمان مدارس ابتدایی شهرستان پاوه (۱۴۶ نفر) در سال تحصیلی 1400-1401 بود که 109 نفر بود به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه بود و تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS و PLS انجام شد. نتایج : نتایج نشان داد مدل علی دلبستگی شغلی بر اساس ویژگی های شخصیتی و جذابیت سازمانی با نقش واسطه ای وفاداری سازمانی از برازش مطلوبی برخوردار بود (GOF=0/68). همچنین نتایج نشان داد که ویژگی های شخصیتی، جذابیت سازمانی و وفاداری سازمانی بر دلبستگی شغلی در سطح اطمینان 95 درصد اثر مستقیم مثبت و معنی داری دارند و ویژگی های شخصیتی نه تنها به طور مستقیم بلکه به طور غیرمستقیم از طریق میانجیگری وفاداری سازمانی بر دلبستگی شغلی اثر مثبت و معنی داری دارد. نتیجه گیری : مدل علی دل بستگی شغلی بر اساس ویژگی های شخصیتی و جذابیت سازمانی با نقش واسطه ای وفاداری سازمانی در معلمان دوره ابتدایی شهر پاوه برازش دارد.

پژوهش حاضر با رویکرد کیفی از نوع پدیدارشناسی و با استفاده از راهبرد اکتشافی انجام شده است و داده ها بر اساس تکنیک داده بنیاد و به شیوه ی سیستماتیک تحلیل شده است. جامعه ی آماری شامل کلیه معلمان مدارس ابتدایی شهرستان جوانرود بود و نمونه گیری به صورت هدفمند و نظری انجام شد که 14 نفر بودند و ابزار مورد استفاده مصاحبه ی نیمه ساختاریافته بود. روایی محتوایی و روایی صوری توسط 6 نفر از متخصصین مورد تائید قرار گرفت و برای پایایی مصاحبه ها از 2 پژوهشگر خواسته شد که بخشی از مصاحبه ها را کدگذاری کنند و با استفاده از تکنیک تشخیص خارجی از یک پژوهشگر دیگر خواسته شد که دیاگرام عوامل مؤثر بر موفقیت مدیران مدارس در شرایط بحران را مطالعه کنند که نتایج قابل قبولی به دست آمد. تحلیل داده ها بر اساس کدگذاری باز، محوری و انتخابی بود که نتایج نشان داد مقوله های عوامل فردی و عوامل ساختاری به عنوان شرایط علی؛ مقوله های امکانات و تجهیزات، حمایت و فرهنگ خلاق و نوآور به عنوان شرایط زمینه ای؛ مقوله های انسجام درونی مدرسه، ماهیت بحران و نحوه برنامه ریزی و سازمان دهی به عنوان شرایط مداخله گر؛ مقوله های نظارت و بازخورد مستمر، هدف گذاری، جهت دهی و هدایت، به کارگیری رویکردهای نوین آموزشی و تدوین و طراحی برنامه های آموزشی مقابله با بحران به عنوان راهبردها؛ و مقوله های توسعه حرفه ای، خلق سرمایه اجتماعی، رهبری تیمی و انعطاف پذیری به عنوان پیامدهای موفقیت مدیران مدارس در شرایط بحران شناسایی شده اند.

هدف از پژوهش حاضر فراتحلیلی بر پژوهش های انجام شده در رابطه بین به کارگیری سیستم های اطلاعاتی و تصمیم گیری مدیران بود که در سال های 1370 تا پایان اسفندماه سال 1396 در کل کشور انجام شده است. در این پژوهش از روش فراتحلیل استفاده شد و جامعه آماری شامل همه پژوهش های انجام شده در زمینه ارتباط سیستم های اطلاعاتی با تصمیم گیری مدیران بود. جهت انتخاب نمونه پژوهش معیارهایی برای ورود و خروج از پژوهش در نظر گرفته شد. در نهایت، بیست و سه پژوهش به منزله نمونه نهایی برای ورود به فراتحلیل انتخاب شدند. برای محاسبه ضرایب و شاخص ها، قسمتی از مراحل عملیات فراتحلیل حاضر به صورت دستی و قسمت هایی با استفاده از نرم افزار جامع فراتحلیل (CMA-2) و به روش ترکیب اندازه اثر صورت گرفت. آزمون اصلاح برازش دووال و توئیدی برای هر دو مدل ثابت و تصادفی انجام شد. میانگین اندازه اثر در مدل ثابت 524/0 و در مدل تصادفی 373/0 به دست آمد. بنابراین، طبق معیار کوهن، اندازه اثر رابطه سیستم های اطلاعاتی و تصمیم گیری مدیران در مدل آثار تصادفی و ثابت متوسط رو به بالاست. همچنین در پایان پژوهش برخی پیشنهاد های راهبردی برای مدیران ارائه شده است.

هدف: هدف پژوهش حاضر، سنجش روابط علی بین ادراک دانشجویان از کیفیت تدریس اساتید و خودراهبری یادگیری آنان بود. روش: روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بوده و جامعه آماری پژوهش را کلیه دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد علوم تربیتی دانشگاه اصفهان به تعداد 363 نفر در سال 96-1395 تشکیل می دادند. حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان به تعداد 186 نفر تعیین گردید. روش نمونه گیری، تصادفی طبقه ای متناسب با حجم بود. برای جمع آوری اطلاعات از دو پرسشنامه یادگیری خودراهبر Williamson (2007) و کیفیت تدریس Seraj (2002) استفاده شد. روایی و پایایی پرسشنامه ها بررسی و تائید شد. نتایج: یافته ها نشان داد که یادگیری خودراهبری دانشجویان و کیفیت تدریس اساتید در حد متوسط به بالا می باشد؛ و دانشجویان کارشناسی ارشد نسبت به دانشجویان کارشناسی از راهبردهای یادگیری خودراهبر بیشتر استفاده می نمایند. همچنین نتایج ضرایب همبستگی نشان داد که بین کیفیت تدریس و ابعاد آن با یادگیری خودراهبر دانشجویان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش رفتار به اشتراک گذاری دانش و توسعه حرفه ای در پیش بینی پذیرش نوآوری های آموزشی در بین اعضای هیئت علمی بود. روش پژوهش، توصیفی-همبستگی و روش تحلیل از نوع مدل یابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش حاضر را تمامی اعضای هیئت علمی دانشگاه اصفهان در سال 97 - 96 به تعداد 650 نفر تشکیل می دادند که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان(1970)، حجم نمونه به تعداد 242 نفر تعیین گردید که به دلیل عدم بازگشت تعداد 19 پرسشنامه، درنهایت تعداد 223 پرسشنامه مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. روش نمونه گیری، طبقه ای تصادفی متناسب با حجم بود. برای جمع آوری اطلاعات از سه پرسشنامه پذیرش نوآوری های آموزشی علیزاده (1386)؛ پرسشنامه رفتار به اشتراک گذاری دانش بهلول (1392) و پرسشنامه محقق ساخته توسعه حرفه ای اعضای هیئت علمی استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss23 و Lisrel صورت گرفت. نتایج ضرایب همبستگی نشان داد که پذیرش نوآوری های آموزشی با رفتار به اشتراک گذاری دانش و توسعه حرفه ای اعضای هیئت علمی رابطه مثبت و معناداری دارد (01/0≥P). همچنین نتایج معادلات ساختاری نشان داد توسعه حرفه ای و رفتار به اشتراک گذاری دانش با ضرایب مسیر 61/0 و 28/0 به ترتیب قادر به تبیین حدود 37 و 8% از واریانس پذیرش نوآوری های آموزشی از سوی اعضای هیئت علمی می باشند(96/1t≥). با توجه به نتایج حاصله، توسعه حرفه ای و انگیزه اعضای هیئت علمی برای به اشتراک گذاری دانش خود نقش مهمی در پذیرش نوآوری های آموزشی دارد.

هدف اصلی این پژوهش، شناسایی ابعاد اساسی مدیران آموزشی موفق به قصد ساخت ابزاری برای اندازه گیری ویژگی های مدیران موفق مدارس بود. رویکرد اصلی در این پژوهش، کمی با استفاده از راهبرد اکتشافی بوده و جامعه آماری آن معلمان سه مقطع ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان استان کرمانشاه بود. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، تعداد 356 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه ی محقق ساخته، که مبتنی بر مرحله ی کیفی پژوهش بود، و ضریب پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ 0.94 تعیین گردید، جمع آوری شد. روش تحلیل داده ها عمدتا تحلیل عاملی اکتشافی با استفاده از تحلیل مولفه های اصلی بود. نتایج نشان داد که از نظر معلمان معیار مدیر آموزشی موفق باید دارای 5 بعد اساسی باشد: توسعه سرمایه اجتماعی مدرسه، قابلیت های و منش فردی مدیر، رابطه، توسعه حرفه ای کارکنان و خودمحوری و بینش محدود مدیر. ضریب اعتبار این ابعاد بر اساس آلفای کرونباخ بین 0.78 تا 0.90 تعیین گردید.

این مقاله به مطالعه ی نگرش اساتید دانشگاه کردستان نسبت به آموزش مجازی (مبتنی بر وب) برای تعیین ماهیت یادگیری در این نوع آموزش وموانع توسعه ی آن پردخته است. با استفاده از رویکرد آمیخته و تأکید بیشتر بر نتایج کمی، 132 نفراز اساتید دانشگاه کردستان مورد مطالعه قرار گرفتند. روش گرد آوری داده ها مصاحبه و سپس پرسشنامه ی محقق ساخته بود که پس از انجام تحلیل عاملی، پنج مؤلفه ی اساسی از آن استخراج شد: فقدان یادگیری اصیل، استقلال در انجام فعالیت یادگیری، ضعف نقش کنترل کننده گی استاد، مهارت فنی در آموزش مجازی، و زیر بنا و سیاست گذاری. سه مؤلفه ی یادگیری اصیل، استقلال در یادگیری و نقش کنترل کننده گی استاد در فرایند آموزش تبیین کننده ی یک عامل بنیادی تر تحت عنوان ماهیت کلی یادگیری و تدریس در آموزش مجازی می باشند. همچنین دو مؤلفه ی دیگر تشکیل دهنده ی عامل اصلی تحت عنوان موانع توسعه ی آموزش مجازی هستند.