محمود ندیمی هرندی
مطالب
فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۹ مورد از کل ۹ مورد.
تباهه و گونه های آن در متون فارسی و عربی(مقاله علمی وزارت علوم)
نویسنده:
محمود ندیمی هرندی تهمینه عطایی کچویی
حوزه های تخصصی:
بلقیس یا لاقیس؟ (تصحیح کلمه ای در بوستان سعدی)(مقاله علمی وزارت علوم)
نویسنده:
محمود ندیمی هرندی تهمینه عطایی کچویی
حوزه های تخصصی:
‘ه/ ﻪ’ معرفه در متون کهن فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)
نویسنده:
محمود ندیمی هرندی تهمینه عطایی کچویی
حوزه های تخصصی:
بررسی معانی و شواهد واژه «کنیسه» در متون فارسی و عربی(مقاله علمی وزارت علوم)
نویسنده:
محمود ندیمی هرندی تهمینه عطایی کچویی
منبع:
آینه میراث دوره ۱۶ پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۶۳)
209 - 222
«کَنیسه» به جز معنای مشهور آن یعنی «عبادتگاه یهودیان»، در دوره ای از تاریخ یا در بعضی از گویش های محلّی در معنای «سایه بان» نیز به کار رفته است: هم سایه بانی که چون محملْ مسافران را از گزند باران و آفتاب یا دید دیگران نگاه دارد و هم سایه بانی که بر بلندی یا بر پیشانی بنایی بسازند. «کنیسه» در معانی اخیر در متون فارسی و عربی شواهد محدودی دارد و گویی چون کلمه ای محلّی یا ناحیه ای بوده است، اهل لغت کمتر به آن پرداخته اند. ندرت کاربرد کنیسه در این معنا در متون گذشته باعث شده است که برای مصحّحان غریب و ناشناخته باشد و زمینه خطاخوانی را فراهم کند. در مقاله حاضر، با ذکر شواهدی از متون ادبی و دینی و فرهنگ های لغت، درباره معنای «کنیسه» سخن گفته ایم و به نمونه هایی از سهوهای محقّقان، مترجمان و مصحّحانِ متون فارسی و عربی از علّامه محمّد قزوینی تا شاکر لُعَیبی در خوانش و یا دریافت معنی این واژه اشاره کرده ایم.
یاء معرفه، پسوند ندا: پسوندی نادر و ناشناخته در دستور تاریخی زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)
نویسنده:
محمود ندیمی هرندی تهمینه عطایی کچویی
حوزه های تخصصی:
پی شیران گرفتن و ران گوران خوردن (جست وجویی در پیشینه و کاربرد یکی از مثل های کهن ایرانی)(مقاله علمی وزارت علوم)
نویسنده:
محمود ندیمی هرندی
کلید واژه ها: امثال و حکم کهن ایرانی پی شیران گرفتن و ران گوران خوردن قرآن و مثل های فارسی
حوزه های تخصصی:
«پی شیران گرفتن و ران گوران خوردن» از مثل های بسیار کهن ایرانی است که در منابع اولیه امثال و حکم عربی هم صورت هایی از آن آمده و اتفاقاً مفهوم آن با عبارتی از قرآن کریم نیز قابل تطبیق است. این مثل امروزه چندان کاربردی ندارد؛ اما در گذشته در بسیاری از متون، به تناسب موضوع و در زمینه های مختلف به کار رفته است. ما با جست وجو انواع کاربرد آن را در متون فارسی قرن چهارم بدین سو شناسایی کرده ایم. مثل دیگری با عناصر «شیر» و «ران گور» در متون فارسی یافته ایم که معنی و مفهوم آن با معنی و مفهوم این مثل تفاوت دارد. در بخش دیگر مقاله، مثلی با محوریت «کلاغ» معرفی کرده ایم که مفهوم آن در تقابل با این مثل است.
تصحیح چند خطا در آثار چاپی سنایی غزنوی(مقاله علمی وزارت علوم)
نویسنده:
محمود ندیمی هرندی تهمینه عطایی کچویی
منبع:
آینه میراث دوره ۱۵پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۶۱)
101 - 116
بنابر شیوه مرسوم، تصحیح هر متنی بر اساس دست نوشته هایی از آن انجام می گیرد؛ اما گاه به دلایل گوناگون، از جمله ناآشنایی کاتبان با متون کهن، تحریف هایی به آن دست نوشته ها راه می یابد و بیت یا عبارتی را چنان از اصل خود دور می کند که نسخه ها در رفع ابهام آن مفید نمی افتند و مصحّح ناگزیر است که از منابع جنبی استفاده کند. آثار سنایی غزنوی از این نوع متون کهن اند و چه بسا به ابیاتی از او تحریف هایی راه یافته که گفته شاعررا مبهم و دریافت معنی آن را دشوار کرده است. در این مقاله، با بررسی اجمالی در بعضی فرهنگ های کهن، نشان داده شده که کلماتی مانند «پُشَک»، «غیو»، «زُش»، «آکَنِش»، «مَیَزد» و «بادبان» در شعر سنایی دستخوش تحریف و تبدیل شده اند و این خود سبب تفسیر نادرست شارحان از شعر او شده است.
هال و هالگاه و گونه های آن در متون فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)
نویسنده:
محمود ندیمی هرندی
منبع:
ویژه نامه نامه فرهنگستان (فرهنگ نویسی) ۱۳۹۹ شماره ۱۶
125-134
حوزه های تخصصی: