مسعود خوش سلیقه

مسعود خوش سلیقه

مدرک تحصیلی: استادیار مطالعات ترجمه، گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه فردوسی مشهد

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۵ مورد.
۱.

بررسی و نقد کتاب «روش شناسی پژوهش در مطالعات ترجمه»(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۸۰۹ تعداد دانلود : ۱۰۶۳
پژوهش نظام مند و شناخت شیوه ها و رویکردهای رسیدن به مطلوب علمی، دغدغه های مهم جامعه علمی اند. نمود این دغدغه ها در مطالعات ترجمه تلاش های پراکنده ایست در قالب مقاله ها و کتابهایی روزافزون. روش شناسی پژوهش در مطالعات ترجمه نیز تلاشی است در جهت تهیه منبعی جامع درباره روش پژوهش ویژه مطالعات ترجمه. در این کتاب، سالدانا و اُبراین میان رشته ای بودن مطالعات ترجمه را پیوسته در نظر داشته اند و درک معرفت شناسی و غایت شناسی پژوهش را مقدم بر هر اقدامی در این زمینه دانسته اند؛ این دو مؤلفه ها و عناصر پژوهش را تبیین کرده اند، اخلاق پژوهش را از نظر دور نداشته و براساس مطالعات توصیفی ترجمه، به روش ها و رویکردهای خاص پژوهش ترجمه پرداخته اند. در نقد پیشِ رو، نخست فصول هفتگانه این کتاب از نظر گذرانده شده است. در ادامه به بررسی و نقد ساختار و محتوای کتاب پرداخته شده و نقاط ضعف و قوت آن بحث شده است. نویسندگان نقدِ پیشِ رو، با نگاهی به هدف کتاب و بررسی کاستی ها و نقاط قوت آن، مناسب بودنش را برای تدریس در دوره های ارشد و دکتری در دانشگاه های ایران جویا شده اند.
۲.

مقایسة رویکرد ارزیابی مدرسان ترجمة فارسی با نظریه های شاخص ارزیابی ترجمه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزیابی ترجمة دانشجویی آموزش مترجمی انگلیسی رویکردهای مدرسان ترجمه نظریة ارزیابی کیفیت ترجمه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۳۴ تعداد دانلود : ۶۲۶
در این پژوهش توصیفی تلاش شد تا معیارها و رویکردهای مدرسان ترجمه، در بستر آموزشی ایران، برای ارزیابی کیفیت ترجمة دانشجویان بررسی شود. دوازده نفر از مدرسان باسابقه و متخصص در ترجمه در دانشگاه های مختلف ایران، برای مصاحبه دعوت شدند. با تحلیل داده های به دست آمده از مصاحبه ها، رویکردهای آن ها در ارزیابی کیفیت ترجمه بررسی شد و سپس، میزان تفاوت و شباهت رویکرد مدرسان ترجمة ایران با مدل ها و رویکردهای ارزیابی که نظریه پردازان ارزیابی ترجمه ارائه کردند، بررسی گردید. یافته های حاصل از مصاحبه ها برطبق شیوة تحلیل داده های کیفی نظریة داده بنیاد، کدگذاری و تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که میان مدرسان ترجمه در انتخاب رویکردهای ارزیابی کیفیت ترجمه شباهت و اشتراکات بسیاری وجود دارد و تا حد زیادی با رویکردهای ارزیابی کیفیت ترجمه که نظریه پردازان بین المللی ارائه کرده اند، مطابقت می کند و تنها تفاوت، در میزان اهمیت معیارهای ارزیابی است که بستگی به نوع دوره های مختلف آموزشی ترجمه و نوع متن و ژانر در ترجمه دارد.
۳.

تحلیل شیوه های گوناگون بازنمایی گفتار در داستان های فارسی قبل و بعد از نهضت ترجمه در عصر قاج(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نهضت ترجمه داستان فارسی بازنمایی گفتار شیوه های بازنمایی گفتار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶۵ تعداد دانلود : ۱۲۶۲
بازنمایی گفتار از مهم ترین ابزارهای نویسندگان در تألیف متون روایی و به خصوص داستان به شمار می رود. نقل قول مستقیم و غیرمستقیم، که دو شیوه بازنمایی گفتار هستند، نام های آشنایی در زبان فارسی محسوب می شوند، اما درباب بازنمایی گفتار در زبان فارسی کمتر بحث شده است. مقاله حاضر به بررسی و مقایسه شیوه های گوناگون بازنمایی گفتار در داستان های فارسی قبل از نهضت ترجمه در دوره قاجار و داستان های تألیف شده بعد از این نهضت می پردازد و ویژگی های بسامدی، کارکردی و زبان شناختی هرکدام از مقوله های بازنمایی گفتار را ارزیابی می کند. برای این کار از الگوی بازنمایی گفتار سمینو و شرت (2004) بهره گرفته شده است که برپایه الگوی لیچ و شرت (1990) استوار است. داده های این تحقیق از هفت داستان فارسی مربوط به قبل از نهضت ترجمه و هفت داستان مربوط به بعد از این نهضت با حجم برابر انتخاب شده است. در پایان، این نتیجه حاصل شد که گفتار مستقیم (آزاد) بیشترین کاربرد را در داستان های قبل و بعد از دوره ترجمه به خود اختصاص داده است که دلیل آن نیز ماهیت این مقوله در دادن حالت نمایشی به گفتار و زنده و ملموس تر جلوه دادن آن است. کاربرد زیاد گفتار مستقیم (آزاد) در داستان های جدید با توجه به اهمیت یافتن فردیتِ شخصیت های داستانی در رمان های مدرن نیز توجیه پذیر است. همچنین، در طول زمان از تعداد گفتار مستقیم (آزاد) و روایت کنش گفتار به منزله شیوه های بازنمایی گفتار کاسته شده و بر تعداد گفتار غیرمستقیم و خصوصاً غیرمستقیم آزاد افزوده شده است.
۴.

بازخورد دانشجویان مترجمی انگلیسی درباره رویکردهای مدرسان ترجمه در ارزیابی کیفیت ترجمه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایران ارزیابی کیفیت ترجمه بازخورد دانشجویان رشتة مترجمی زبان انگلیسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶۰ تعداد دانلود : ۱۶۶۰
برای یافتن و معرفی معیارهای ارزیابی کیفیت ترجمة مدرسان ترجمه براساس نظر دانشجویان در دانشگاه های ایران، در پژوهشی توصیفی تلاش شد تا نظرها، اظهارات، و بازخورد دانشجویان درمقابل رویکردهای ارزیابی مدرسان ترجمه بررسی شود. این پژوهش با برگزاری چهار مصاحبة گروهی و با نمونه ای کیفی شامل دانشجویان مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد رشتة مترجمی زبان انگلیسی انجام شد. با تحلیل داده های به دست آمده از مصاحبه های گروهی، نظرها و بازخورد دانشجویان بررسی شد و سپس، میزان تفاوت و شباهت رویکرد مدرسان ترجمة ایران با مدل ها و رویکردهای ارزیابی که نظریه پردازان بین المللی ارزیابی ترجمه ارائه کرده اند، بررسی گردید. یافته های حاصل از مصاحبة گروهی با دانشجویان رشتة مترجمی زبان انگلیسی، برطبق شیوة تحلیل داده های کیفی نظریة داده بنیاد، کدگذاری و تحلیل شدند. یافته های حاصل نشان داد براساس اظهارات دانشجویان، رویکرد مدرسان ترجمه ایرانی تا حد زیادی با معیارهای ارزیابی کیفیت ترجمه که نظریه پردازان بین المللی ارزیابی کیفیت ترجمه معرفی کرده اند، مطابقت می کند.
۵.

فرایند و ویژگی های زیرنویس غیرحرفه ای در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زیرنویس ترجمه دیداری شنیداری ترجمه غیرحرفه ای زیرنویس غیرحرفه ای انیمه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶۱ تعداد دانلود : ۶۲۴
این پژوهش اکتشافی به توصیف پدیده نوظهور زیرنویس غیرحرفه ای در بستر ترجمه دیداری شنیداری در ایران می پردازد. این تحقیق با استفاده از داده های کیفی جمع آوری شده از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با نمونه ای منتخب از زیرنویس گذارن غیرحرفه ای ایرانی و محصولات ایشان، فرآیند تولید و نحوه عرضه زیرنویس غیرحرفه ای فارسی، دست اندرکاران و جزئیات فنی، و امکانات و تجهیزات مورد نیاز را معرفی می نماید. تحصیلات شرکت کنندگان (۳ نفر مرد و ۴ نفر زن) غالبا در رشته های علوم پایه و مهندسی با میانگین سنی حدود ۲۳ و سابقه فعالیت بین ۷ تا ۱۰ سال بود. مراحل اصلی معرفی شده فرآیند تولید زیرنویس غیرحرفه ای فارسی شامل ۱) تهیه نسخه اصلی انیمه، ۲) ترجمه، ۳) ویرایش ترجمه، ۴) زمان بندی، ۵) فرمت بندی و تنظیم ترانه تیتراژ، ۶) ویرایش نهایی، ۷) انکد فایل ویدئو و اسکریپت ترجمه شده، ۸) کنترل کیفیت، و ۹) انتشار نسخه نهایی می باشد. همچنین، در بررسی کیفیت نمونه ای تصادفی از محصولات زیرنویس غیرحرفه ای اشتباهات زبانی و ترجمه ای واضحی مشاهده گردید که با توجه به عدم آموزش رسمی زیرنویس گذارن غیرحرفه ای ایرانی، همانند دیگر همتایان خود در دیگر نقاط جهان دور از انتظار نبود.
۶.

زیرنویس ناشنوایان و کم شنوایان در ایران: راهکارهای متنی زیرنویس درون زبانی فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دسترسی آسان محلی سازی زیرنویس درون زبانی نا/کم شنوایان مهارت خواندن ویژگی های متنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴۵ تعداد دانلود : ۴۲۲
نمایش فیلم با زیرنویس نا/کم شنوایان یکی از اقداماتی است که اخیرا در برخی از سینماهای ایران به منظور دسترسی همگان به رسانه صورت گرفته است. به دلیل اهمیت روزافزون دسترسی به رسانه، پژوهشگران حوزه ترجمه دیداری شنیداری در دو دهه اخیر به بررسی کیفیت زیرنویس نا/کم شنوایان پرداخته اند تا این نوع زیرنویس ها را به نیازها و انتظارات مخاطبان نزدیک تر نمایند. این پژوهش هدف دارد راهکارهای متنی را در یکی از زیرنویس های فارسی نا/کم شنوایان شناسایی کند و آن ها را بر مبنای استانداردهای بدست آمده از مطالعات این حوزه مورد ارزیابی قرار دهد. به این منظور، ابتدا مهارت خواندن نا/ کم شنوایان را توصیف می کند تا ضرورت اعمال راهکارهای متنی روشن گردد. سپس، راهکارهای متنی پیشنهاد شده از سوی صاحب نظران حوزه زیرنویس نا/کم شنوایان را توضیح می دهد. در پایان، یکی از زیرنویس های فارسی نا/کم شنوایان را با گفت وگوهای اصلی فیلم مقایسه می کند تا راهکارهای متنی به کاررفته در زیرنویس شناسایی شوند. مقایسه راهکارهای به کاررفته در زیرنویس فارسی با آنچه در مطالعات زیرنویس نا/ کم شنوایان آمده نشان می دهد راهکارهای متنی به کاررفته در این زیرنویس از اصول و قواعد زیرنویس درون زبانی نا/کم شنوایان چندان پیروی نمی کنند و احتمال می رود زیرنویس پاسخ گوی انتظارات مخاطبان نباشد.
۷.

توانش های هدف در آموزش مترجم فارسی و انگلیسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اهمیت دروس توانش ترجمه مؤلفه های آموزشی مترجمی انگلیسی ارزیابی مدرسان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۳ تعداد دانلود : ۴۶۲
بدون درنظرگرفتن یافته های اخیر مطالعات ترجمه، دروس کارشناسی مترجمی انگلیسی در دانشگاه های ایران از دو دهه قبل تاکنون تغییر نکرده است. مقایسه سرفصل دروس آموزشی این دوره با مطالب آموزشی در دوره های آموزش مترجم در دیگر کشورها بیانگر تفاوت بسیار زیادی است که فراتر از دلایل بافتی فرهنگی به نظر می رسد. همچنین گمان می رود که عدم به روزرسانی سرفصل آموزشی ازجمله عوامل متعدد در عدم موفقیت چشمگیر این دوره در تربیت نیروی مترجمی موردنیاز جامعه ایرانی می باشد. با توجه به ضرورت در نظر گرفتن ارزیابی و نقد مدرسین و صاحب نظران بومی این رشته به عنوان یکی از منابع اصلی به روزرسانی محتوی آموزشی این دوره، این پژوهش به مطالعه دیدگاه های اساتید شاخص ترجمه انگلیسی در مورد دروس ارائه شده درباره کارشناسی مترجمی انگلیسی می پردازد. این پژوهش کیفی با استفاده از مصاحبه حضوری با اعضای هیئت علمی دانشگاه های مطرح ایران در رشته مترجمی انگلیسی و تحلیل داده ها با استفاده از شیوه نظریه داده بنیاد به بررسی و طبقه بندی دیدگاه ها و انتقادات ایشان می پردازد. یافته های تحقیق حاکی از ضرورت اعمال تغییرات اساسی در این دوره آموزشی ازجمله اضافه کردن دروس آموزش برنامه های نرم افزاری کمک مترجم، افزایش کیفیت و کمیت دروس عملی ترجمه و مرتبط با بازار کار، اصلاح دروس زبان خارجی و زبانشناسی کاربردی و دیگر موارد می باشد.
۸.

هوش روایی و کیفیت ترجمه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انگلیسی فارسی کیفیت ترجمه هوش روایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶۷ تعداد دانلود : ۵۴۷
علاوه بر مهارت های زبانی در ترجمه که در طول چند دهه گذشته همواره مورد توجه محققان این رشته بوده، بسیاری از مباحث و مطالعات جدید در حوزه کیفیت ترجمه، معطوف به تأثیر غیرقابل انکار جنبه ذهنی و شناختی مترجم در ترجمه شده است. در این تحقیق در پی این هستیم تا از این رویکرد روان شناسانه استفاده کنیم و به بررسی رابطه احتمالی بین مفهوم نوظهور هوش روایی (در حوزه مطالعات ترجمه) و کیفیت ترجمه بپردازیم. در این مطالعه رابطه محتمل بین هوش روایی و کیفیت ترجمه مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق 104 دانشجوی سال چهارم ترم آخر رشته مطالعات ترجمه در مقطع کارشناسی شرکت کردند. یافته های تحقیق نشان دادند که رابطه معناداری بین کیفیت ترجمه دانشجویان و هوش روایی آن ها وجود دارد. تمام زیرگروه های هوش روایی نیز با کیفیت ترجمه رابطه ای معنادار داشتند. به علاوه، در این تحقیق تفاوت معناداری بین کیفیت ترجمه دو گروه دانشجویان با هوش روایی بالا و دانشجویان با هوش روایی پایین وجود داشت. در پایان، یافته های تحقیق مورد بحث و بررسی قرارگرفته اند و به نتایج حاصل از آن اشاره شده است.
۹.

نشر ترجمه ادبیات کودک و نوجوان: وضعیت کنونی، معضلات و عوامل انتخاب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ادبیات کودک و نوجوان بازار نشر ترجمه معضلات عوامل انتخاب ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۹ تعداد دانلود : ۸۳۳
پژوهش حاضر، با بهره گیری از شیوه های مشاهده میدانی، مصاحبه حضوری و پرسش نامه در چارچوبی توصیفی، به بررسی ابعادی از وضعیت کنونی انتشار ادبیات کودک و نوجوان خارجی به فارسی در ایران با تمرکز بر معضلات ترجمه و عوامل موثر در ترجمه و نشر این اثار می پردازد. بدین منظور، از منتخبی از مترجمان و ناشران حرفه ای و شاخص ادبیات کودک و نوجوان برای مصاحبه حضوری و از بیش از یکصد دانش اموز دختر و پسر و به همان تعداد، والدین دانش اموزان دبستانی برای پاسخ به پرسش نامه ها دعوت شد و داده های بدست امده با استفاده از شیوه نظریه داده بنیاد تحلیل و بررسی شدند. به نظر می رسد عواملی چند، رونق و توسعه انتشار ترجمه ادبیات کودک در ایران را باعث شده اند و از ان جمله می توان به این موارد اشاره کرد: عضویت نداشتن ایران در کپی رایت و هزینه ناچیز تولید ترجمه به دلیل حذف هزینه های تصویرگری و تالیف، فراوانی نیروی تحصیل کرده و خوداشتغال در ترجمه با دستمزدهای اندک، جذابیت و تنوع بازار جهانی کتاب، تعداد محدود نویسندگان داخلی، گروه بزرگ نویسندگان زبردست جهانی و رقابت جدی مترجمان در دسترسی به اثار برگزیده بین المللی. برخی از معیارهای انتخاب و ترجمه اثار کودک و نوجوان مبتنی بر نیازسنجی، یاد کودکی و تولید اثار ارزشمند، و برخی معضلات این حوزه مربوط به ترجمه موازی و مجدد، عدم دسترسی به امکانات لازم، و عقد قرارداد ها می باشد. همچنین در پایان، مُدلی از عوامل مؤثر در انتشار اثار ادبی ترجمه شده برای کودک و نوجوان در ایران ارایه می گردد.
۱۱.

عاملیت مترجم و ویژگی های ترجمه غیرحرفه ای بازی های ویدئویی (موردپژوهی آنچارتد 4: فرجام یک دزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازی های ویدئویی محلی سازی ترجمة غیرحرفه ای عاملیت مترجم پیدایی مترجم زیرنویس آنچارتد 4: فرجام یک دزد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۴ تعداد دانلود : ۳۴۲
هدف این پژوهش اکتشافی بررسی پدیدة محلی سازی بازی های ویدئویی به فارسی ازمنظر ترجمة غیرحرفه ای در ایران است. به طور خاص، در این مقاله، ترجمه های گیم پلی بازی معروف آنچارتد 4: فرجام یک دزدرا ازمنظر عاملیت مترجم و ویژگی های ترجمه بررسی می کنیم. زیرنویس های ترجمه شده به فارسی این گیم پلی، به صورت غیرحرفه ای انجام شده و محصول ترجمه شده از سرویس اشتراک ویدئوی آپارات قابل دریافت است. در این پژوهش، در دو سطح کلان و خرد، تحلیل کیفی داده ها را انجام دادیم. در مرحلة نخست، ازطریق مصاحبه با مترجم این گیم پلی، اطلاعاتی را درمورد انگیزه و همچنین دانش این مترجم غیرحرفه ای به دست آوردیم. در مرحلة دوم پژوهش، معادل پنج ساعت ویدئوی زیرنویس شدة گیم پلی بازی مذکور را با تمرکز بر پیدایی مترجم، مسائل فنی و زبانی مطالعه  کردیم. نتایج سطح کلان پژوهش نشان داد که هدف زیرنویس گذار تقویت بسندگی زبان انگلیسی خود است و ازمنظر جامعه شناختی بوردیو، درپی کسب سرمایه های فرهنگی و نمادین است. یافته های سطح خرد، ازجمله ارائة  توضیحات و تفسیر محتوای متن اصلی در زیرنویس ها، پیدایی مترجم و ارتقای عاملیت او را نشان می دهند. نتایج موردپژوهی این گیم پلی نشان می دهد که زیرنویس های موجود در بیشتر موارد، از اصول و قواعد استاندارد در صنعت زیرنویس گذاری حرفه ای فاصلة زیادی دارد و برگردان فارسی شامل خطاهای مختلف زبانی و استنباطی است.
۱۲.

انگیزه ها و دلایل طرفدار زیرنویسی فیلم ها و سریال های کره ای(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۰ تعداد دانلود : ۳۹۰
پژوهش کیفی پیشِ رو، در پی کشف و توصیف دلایل علاقه و گرایش مخاطبان ایرانی به فیلم ها و سریال های کره ای و تولید طرفدارزیرنویس و زیرنویس برای این محصولات تلویزیونی بوده است. برای رسیدن به این هدف، مجموعه ای از اطلاعات توصیفی و شناختی، از مصاحبه با 26 شرکت کنندة منتخب فعال در حوزة تولید طرفدارزیرنویس محصولات کره ای شامل بیست خانم و شش آقا و اطلاعات به دست آمده از تجربیات و مشاهدات پژوهشگر به عنوان یکی از تولیدکنندگان طرفدارزیرنویس در این حوزه گردآوری شده و با تکیه بر نظریة داده بنیاد تحلیل شده است. بازة سنی شرکت کنندگان 14 تا 45 سال است. سابقة فعالیت آن ها در این حوزه یک تا ده سال بوده و اکثراً دارای تحصیلات آکادمیک در رشته های فنی مهندسی یا مرتبط با علوم تجربی است. یافته های حاصل از این پژوهش نشان داد که اکثریت طیف تولیدکنندگان ایرانی فعال در حوزة طرفدارزیرنویس فارسی فیلم ها و سریال های کره ای هوادارن فرهنگ و محصولات رسانه ای کشور کره بوده که دلیل اصلی علاقة خود به این محصولات را تشابه فرهنگی و استفادة مناسب فیلم سازان کره ای از مفاهیم شرقی در کنار تکنیک های به روز فیلم سازی، به دور از مضامین پوچ غیراخلاقی عنوان نمودند. این افراد با تولید طرفدارزیرنویس فارسی برای این فیلم ها و سریال ها، علاوه بر رفع نیاز دیگر علاقه مندان ناآشنا به زبان کره ای و انگلیسی به زیرنویس فارسی این محصولات، از بازیگر مورد علاقه و محصول رسانه ای محبوبشان نیز حمایت می کنند.
۱۳.

دیدگاه دانشجویان مترجمی زبان انگلیسی به مهارت های کار تیمی در کلاس آموزش زیرنویس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش ترجمه دیداری شنیداری ترجمه زیرنویس کار تیمی دیدگاه دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۷ تعداد دانلود : ۲۸۴
این مقاله به بررسی کلاس آموزش ترجمه دیداری شنیداری و تأثیر دوره آموزش زیرنویس فیلم، سریال و برنامه مستند بر دیدگاه دانشجویان به مهارت های کار تیمی می پردازد. با توجه به زمان بندی محدود پروژه های زیرنویس و همچنین، ویژگی های زبانی و فنی مختلف مورد نیاز برای انجام آن ها، نقش کار تیمی در این تخصص در نهادهای رسمی و حتی گروه های غیررسمی فعالِ ساخت زیرنویس بسیار برجسته است. با هدف بررسی وضعیت موجود و ارتباط آموزش زیرنویس با ارتقای دیدگاه دانشجویان نسبت به مهارت های کار تیمی در فضای آموزشی دانشگاهی ایران، 167 دانشجوی زن و مرد مترجمی زبان انگلیسی انتخاب شدند و در یک دوره زمانی پنج ماهه در 6 کلاس آموزش زیرنویس مهارت های ترجمه و ساخت زیرنویس به صورت گروهی شرکت کردند. بر اساس روش پژوهش شبه تجربی و با استفاده از پیش آزمون و پس آزمون این تحقیق، دیدگاه این دانشجویان در زمینه مهارت های کار گروهی در پیش از شروع دوره و پس از انجام سه پروژه ترجمه برگرفته از بازار کار و ساخت زیرنویس برای سه برنامه مستند بررسی و تحلیل شد. روایی و پایایی آزمون سنجش دیدگاه دانشجویان مترجمی زبان انگلیسی در مورد مهارت های کار تیمی طراحی شده از سوی محققان، نشان داد این آزمون دارای اعتبار مناسبی است، و می تواند در سایر پژوهش های مشابه استفاده شود.
۱۴.

نظریه ذخایر فرهنگی زوهر و بررسی راهبردهای ترجمه ریزفرهنگ ها: مورد پژوهشی رمان دایی جان ناپلئون در برابر ترجمه انگلیسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ذخایر فرهنگی ریزفرهنگ ایون زوهر دائی جان ناپلئون عناصر فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۹ تعداد دانلود : ۵۲۴
مطالعه پیش رو به ارتباط میان فرهنگ و ترجمه می پردازد. نظریه ذخایرِ فرهنگی ایون زوهر (ابن زهر) مبنای این کار قرار گرفته، و رمان فارسی دایی جان ناپلئون در برابر ترجمة انگلیسی آن به عنوان نمونه انتخاب شده است. این رمان به عنوان پیکره، ۴۶۲ صفحه و بالغ بر ۲۳۰ هزار کلمه است. ابتدا ریزفرهنگ ها در متن مبدأ به همراه ترجمه شان در مقصد استخراج شدند. با استفاده از تئوری داده بنیاد، نمودار درختی ذخایرِ فرهنگ ایرانی به دست آمده است. راهبردهای مترجم افزایش، انتقال عینی، بومی سازی، حذف، تفصیل و فرهنگ زدایی بوده اند. گروه های ریزفرهنگ ها و راهبردهایشان، به همراه فراوانی آن ها و درصد راهبرد هر گروه ریزفرهنگ تهیه شد. به علاوه، برای هر راهبرد هم مقایسه گروه ها انجام گرفت. نمودار کلی راهبردها در ترجمه نیز تهیه شد که با بررسی آن مشخص شد، مترجم بیشترین راهبردش در قبال ریزفرهنگ های ایرانی ابتدا فرهنگ زدایی و سپس بومی سازی بوده است.
۱۵.

روش های ترجمه آواختنی آهنگ ها در دوبله فارسی پویانمایی لوراکس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آهنگ دوبله پویانمایی موزیکال ترجمه آواختنی روش ترجمه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۵ تعداد دانلود : ۴۸۵
ترجمه آهنگ گونه ای از ترجمه است که در آن دو بعد زبانی و موسیقایی با هم درآمیخته اند و این آمیختگی بر سختی آن می افزاید. ترجمه آهنگ به عنوان زیرشاخه ای از ترجمه دیداری شنیداری در سال های اخیر در ایران روند روبه رشدی داشته است و مورد توجه و استقبال شرکت های دوبلاژ فیلم هم قرار گرفته است. در این نوع ترجمه، غیر از ترجمه محتویات زبانی، ابعاد موسیقایی نیز باید مورد توجه قرار گیرند که در این پژوهش بر آن تأکید شده است. مترجمان در دوبله آهنگ های پویانمایی ها با دشواری های متعددی روبه رو هستند، زیرا باید موسیقی و ترانه را هماهنگ کنند تا محصول نهایی، ترجمه ای آواختنی باشد و در عین حال با مضمون ترانه مبدأ و فضای آهنگ نیز هم خوانی داشته باشد. هدف از پژوهش حاضر، یافتن روش های ترجمه آواختنی آهنگ بر پایه مدل فرانزون (2008) با در نظر گرفتن بُعد موسیقایی دوبله پویانمایی موزیکال لوراکس (قِنو و بالدا، 2012) است. در ترجمه آهنگ های پویانمایی دوبله شده لوراکس بنا بر مدل فرانزون (2008) از یک روش محض ترجمه ای استفاده نشده بود. از مجموع پنج قطعه آهنگ این پویانمایی، در چهار قطعه آهنگ، موسیقی مبدأ بدون تغییر حفظ شده بود و ترانه ها برای هماهنگی با موسیقی مبدأ بازنویسی یا ترجمه شده بودند؛ این یعنی تلفیق روش سوم و پنجم فرانزون (2008) و در یک قطعه آهنگ، موسیقی مبدأ عوض شده بود و ترانه ها نیز برای هماهنگی با موسیقی بازنویسی شده بودند که بنابر مدل مذکور یعنی از تلفیق روش سوم و چهارم استفاده شده بود. در انتها، کاربردهای آموزشی و پژوهشی یافته ها بحث شده اند.
۱۶.

درآمدی بر جایگاه و وضعیت توصیف شفاهی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توصیف شفاهی ترجمه دیداری شنیداری دسترسی آسان مخاطب کم/نابینا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۵ تعداد دانلود : ۳۲۲
بررسی مطالعات اخیر در حوزه ترجمه دیداری شنیداری حاکی از آن است که پژوهش درباره توصیف شفاهی به عنوان یکی از خدمات توانمندسازی و دسترسی آسان به رسانه برای افراد کم/نابینا در بسیاری از نقاط جهان به طورقابل توجّهی افزایش یافته است، ولی این حوزه نوپا در ایران مراحل بسیار اوّلیّه توسعه و شکل گیری را طی می کند. هدف این نوشتار، بررسی و معرّفی این حوزه و ویژگی ها و ملاحظات مهم در تولید آن در دنیا و همچنین بررسی وضعیت کنونی و اقدامات اوّلیّه انجام شده در ایران است. ازاین رو، با رویکردی اکتشافی از طریق تحلیل اسناد مربوط و همچنین مصاحبه نیمه ساختاریافته با فعّالان حوزه توصیف شفاهی در ایران، شناختی نسبی در این زمینه به دست آمد و یافته های به دست آمده در شش دسته طبقه بندی و تشریح گردید. یافته ها نشان داد که بیشترین میزان تولید توصیف شفاهی به ترتیب به رادیو و یک گروه مستقل غیردولتی (سوینا) اختصاص دارد و سیما به عنوان رسانه ای تأثیرگذار، هیچ اقدامی در این زمینه انجام نداده است. به علاوه، تولید توصیف شفاهی در رادیو به فیلم های بلند سینمایی ایرانی محدود شده، درحالی که در گروه خصوصی «سوینا»، تولیدات توصیف شفاهی از تنوّع بیشتری برخوردار است. در پایان، بر اساس موضوعات تشریح شده و یافته ها، پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی در این حوزه ارائه شد.
۱۷.

چالش های زبانی و فرازبانی در ترجمه شفاهی متوالی: موردپژوهی ترجمه سخنرانی باراک اوباما(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ترجمه شفاهی متوالی سخنرانی سیاسی چالش های ترجمه زبانی فرازبانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۷ تعداد دانلود : ۲۰۶
چالش های زبانی و فرازبانی در ترجمه شفاهی متوالی: موردپژوهی ترجمه سخنرانی باراک اوباما چکیده ترجمه شفاهی گفتمان سیاسی کار دشوار و پرمسئولیتی است. یک ترجمه اشتباه در این امور می تواند پیامدهای ناگواری برای مردم یک یا چند کشور به همراه داشته باشد. در این پژوهش کیفی با بررسی عملکرد شش شرکت کننده در ترجمه شفاهی متوالی دو گزیده کوتاه از سخنرانی های باراک اوباما به فارسی، سعی در یافتن چالش های زبانی و فرازبانی چنین ترجمه هایی نمودیم. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش نظریه داده بنیاد انجام شد. نتایج نشان می دهند که در این پژوهش، شرکت کنندگان بیشترین چالش را به ترتیب در ترجمه فعل ترکیبی، اصطلاحات تخصصی، نوواژه ها، افعال همراه با فعل کمکی، افعال مجهول و گذشته ساده داشته اند. فقدان دانش پس زمینه ای موضوع گفتار، مشکل در شنیدن و حفظ تمرکز نیز از دیگر چالش های عمده در ترجمه شفاهی بوده است. سرعت گفتار صرفاً در ترجمه جمله های طولانی مشکلاتی را به همراه داشته است.
۱۸.

مقایسه حرکات چشمی در خوانش واژگان قاموسی و دستوری زیرنویس های فارسی با استفاده از فناوری ردیاب چشمی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ردیاب چشمی داده های چشمی زیرنویس واژگان قاموسی واژگان دستوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۹ تعداد دانلود : ۳۳۲
هدف پژوهش، بررسی نحوه خوانش و توجه به واژگان دستوری و قاموسی در زیرنویس های فارسی از سوی مخاطبان است. بدین منظور، نمونه ای معیارمحور شامل 33 شرکت کننده ایرانی فارسی زبان (16 زن و 17 مرد) انتخاب شد. سپس با استفاده از دستگاه ردیاب چشمی SMI ، حرکات چشمی آن ها هنگام تماشای سکانسی از یک فیلم فرانسوی زبان همراه با زیرنویس فارسی ثبت شد. در ادامه، داده های کمی چشمی (شامل زمان تثبیت، دفعات تثبیت، زمان اولین تثبیت و عدم تثبیت) برای هر واژه در همه زیرنویس های فیلم استخراج شد و با استفاده از برنامه آماریِ اس. پی. اس. اس. تحلیل شدند. نتایج نشان داد که تفاوت معناداری در خصوص داده های واژگان دستوری و قاموسی در همه چهار سطح زمان تثبیت، دفعات تثبیت، زمان اولین تثبیت و عدم تثبیت وجود دارد. بدین ترتیب، مشخص شد که شرکت کنندگان به مراتب زمان بیشتری را صرف خواندن واژگان قاموسی کردند. همچنین، تعداد نوبت هایی که چشم افراد روی واژگان قاموسی متمرکز می شد در مقایسه با واژگان دستوری بیشتر بود. درصد عدم تثبیت در مورد واژگان دستوری نیز در قیاس با واژگان قاموسی بسیار بیشتر بود. در پایان، چنین می توان نتیجه گرفت که بینندگان به صورت معناداری به واژگان قاموسی توجه کردند. نتایج پژوهش در ارتباط با یافته های پژوهشی پیشین بحث و تبیین شد.
۱۹.

ترجمه نشانه نظام گرافیکی: مطالعه موردی دو نسخه دوبله حرفه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۱ تعداد دانلود : ۲۹۰
در پیشینة ترجمة دیداری شنیداری، از ایران به عنوان کشوری دوبله محور یاد می شود. در حالی که در همین شیوه، مترجمان و دوبلورها با نشانه نظام های معنایی سروکار دارند که به صورت عنوان، زیرنویس و نوشته روی تصویر ظاهر می شود و در مجموع، در مطالعات فیلم «نشانه نظام گرافیکی» نامیده می شود. با توجه به رشد روز افزون مطالعات دیداری شنیداری و نقش مهم نشانه نظام گرافیکی در درک بهتر فیلم، مطالعات نسبتاً کمی در این حوزه انجام شده است. از این رو، نویسندگان این مقاله به بررسی و مقایسه دو روش ترجمه صدای برون کادری و جایگذاری در برگرداندن نشانه نظام گرافیکی در دو نسخه دوبلة رسمی فارسی از فصل اول شرلوک پرداخته اند. نتایج نشان می دهد از مجموع 28 صحنة مربوط به نشانه نظام گرافیکی متحرک، شبکه تلویزیونی بی بی سی تمام آن ها را با روش جایگذاری برگردانده، در حالی که صدا و سیمای ایران 5 صحنه را با روش ترجمه صدای برون کادری بدون ترجمه باقی گذاشته است. با بررسی کیفی محدودیت ها و برتری های دو روش نسبت به یکدیگر، نویسندگان عمده ترین دلیل ترجمه نشدن نشانه نظام گرافیکی در ترجمه صدای برون کادری را «تعامل نشانه نظام ها» یافتند. در پایان نیز، برای انجام پژوهش های آتی در این حوزه پیشنهادهایی ارائه شده است.
۲۰.

سیاست ممیزی در دوبله رسمی در ایران: موردپژوهشی سه گانه پدرخوانده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایدئولوژی ممیزی ترجمه دیداری شنیداری دوبله سه گانه «پدر خوانده»

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۳ تعداد دانلود : ۳۸۱
پژوهش حاضر با هدف بررسی و طبقه بندی ممیزی های فیلم در رسانه ملی، نسخه دوبله شده سه گانه پدرخوانده را بررسی کرده و ممیزی های آن را استخراج و دسته بندی نموده است. این سه گانه که از آثار برجسته سینمایی جهان است، موضوعات فرهنگی و ایدئولوژیک بسیاری نظیر عشق، خشونت، جنایت و مذهب را در بردارد که در دوبله فارسی از طریق اعمال ممیزی با هنجارهای ایدئولوژیک و فرهنگی کشور همسو شده اند. پارادایم تحقیق، بهره گیری از رویکرد کیفی بوده است و نمونه گیری به روش هدفمند صورت گرفت و داده کاوی به روش تحلیل محتوای استقرایی انجام شده است. یافته های پژوهش نشان داد ممیزی ها در سه سطح تصویر، کلام و صدا اعمال شده اند و مسائل مذهبی، فرهنگی و سیاسی را شامل می شوند. در این فیلم، اغلب صحنه هایی که نمادها و آیین های دین مسیحیت، روابط خارج از ازدواج، روابط جنسی، خشونت، نوشیدنی های الکلی و نمادهای آمریکا را به تصویر می کشند، حذف شده اند و اغلب گفتگوهایی که به همین دست موضوعات اشاره دارد نیز جایگزین یا حذف شده است. سپس یافته ها از طریق مصاحبه با پنج تن از گویندگان و مدیران دوبلاژ سه سویه سازی شد. در پایان، یافته های پژوهش با توجه به پژوهش های قبلی مرتبط بحث شده اند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان