مطالعه روان سنجی پرسشنامه باورهای خودکارآمدی تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
علی تقوایی نیا
| مدرک تحصیلی: استادیار روانشناسی دانشگاه یاسوج |
مطالب
فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۳۷ مورد.
نقش عدالت اخلاقی و توانایی های شناختی در پیش بینی تفکر انتقادی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روانشناسی تربیتی سال پانزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۵۳
31 - 49
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش عدالت اخلاقی و توانایی های شناختی در پیش بینی تفکر انتقادی دانشجویان در قالب مدل معادلات ساختاری بود. روش پژوهش از نوع همبستگی و معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانشجویان دانشگاه های شیراز در سال تحصیلی 97-96 تشکیل دادند که تعداد 250 نفر از دانشجویان این دانشگاه ها از راه نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس تفکر انتقادی ریکتس، توانایی های شناختی نجاتی و عدالت اخلاقی بیرگر استفاده شد. برای روایی مقیاس ها از تحلیل عاملی مرتبه دوم با نرم افزار AMOS و برای پایایی نیز از آلفای کرونباخ استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها و پاسخ به فرضیه پژوهش، از آمار توصیفی و ضریب همبستگی پیرسون و آزمون معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها نشان داد، عدالت اخلاقی تأثیر مثبت و معنادار بر تفکر انتقادی داشته اما توانایی های شناختی توان تأثیرگذاری بر تفکر انتقادی را ندارد. نتیجه گیری: به طورکلی می توان نتیجه گرفت که اخلاقیات از عوامل اصلی برای بررسی تفکر انتقادی است اما توانایی های شناختی نقشی در گرایش افراد به تفکر انتقادی ندارد.
تحلیل روان سنجی پرسشنامه سبک اسنادی در دانشجویان ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روانشناسی کاربردی سال ۹ بهار ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۳۳)
79-101
حوزه های تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی پرسشنامه سبک اسنادی در دانشجویان ایرانی انجام شد. روش : روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری 6000 دانشجوی مجتمع ولیعصر دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز بود که از میان آن ها 270 دانشجوی کارشناسی به تعداد 93 پسر و 177 دختر با روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب و پرسشنامه سبک اسنادی پیترسون، سیمل، بی یر، آبرامسون، متالسکی و سلیگمن، (1982) و پرسشنامه هیجان های پیشرفت پکران، گوئتز و پری، 2005 در مورد آن ها اجرا شد. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل عاملی تاییدی نشان داد ساختار عاملی پرسشنامه سبک اسنادی برای موقعیت های مثبت و منفی شامل سه بُعد درونی/ بیرونی، پایدار/ ناپایدار و فراگیر/ ویژه است. افزون بر این، همبستگی مثبت اسنادهای علّی مثبت با هیجان های پیشرفت مثبت، در مقابل رابطه منفی اسنادهای علّی مثبت با هیجان های پیشرفت منفی، و همبستگی مثبت اسنادهای علّی منفی با هیجان های پیشرفت منفی، در مقابل همبستگی منفی بین اسنادهای علّی منفی با هیجان های مثبت، حاکی از روایی همگرای پرسشنامه سبک اسنادی و مقادیر ضرایب همسانی درونی ابعاد مختلف اسنادهای علّی مثبت و منفی در پرسشنامه سبک اسنادی قابل قبول بود. نتیجه گیری: در مجموع، نتایج مطالعه حاضر نشان داد پرسشنامه سبک اسنادی برای سنجش مفهوم اسنادهای علّی در دانشجویان ایرانی ابزاری روا و پایا است و در پژوهش های روان شناحتی می توان از آن استفاده کرد کلیدواژه ها: تحلیل عام ل ی تاییدی، سبک اسنادی، روایی عاملی، ویژگی های روان سنجی.
اثربخشی معنادرمانی گروهی بر چشم انداز زمانی و رضایت از زندگی همسران شهیدان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش اثربخشی معنادرمانی گروهی بر چشم انداز زمانی و رضایت از زندگی همسران شهیدان جنگ تحمیلی بود. طرح پژوهش نیمه تجربی و از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود.30 نفر از همسران شهیدان با روش در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. مداخله معنادرمانی طی ده جلسه 90 دقیقه ای و یک بار در هفته برای گروه آزمایش اجرا شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه چشم انداز زمانی و مقیاس رضایت از زندگی و برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد مداخله مبتنی بر معنادرمانی گروهی به افزایش رضایت از زندگی و برخی از خرده مفیاسهای چشم انداز زمانی گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل منجر شد. معنادرمانی گروهی علاوه بر نقش مؤثر در افزایش رضایت از زندگی و چشم انداز زمانی همسران شهیدان تلویحات کاربردی مهمی برای متخصصان و درمانگران به منظور اهتمام ویژه به این نوع مداخله در مسیر کمک به آنها دارد.
مشخصه های روان سنجی مقیاس کارآمدی معلم برای آموزش اخلاقی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف آزمون مشخصه های روان سنجی مقیاس کارآمدی معلم برای آموزش اخلاقی (TEME؛ ناروائز، وایدیچ، ترنر و کمیلکو، 2008) انجام شد. در مطالعه همبستگی حاضر، 200 معلم (100 مرد و 100 زن) به مقیاس کارآمدی معلمان برای آموزش اخلاقی و نسخه کوتاه ابزار نیرومندی های منشی (SECS؛ فرنهام و لستر، 2012) پاسخ دادند. در این مطالعه، به منظور تعیین روایی عاملی و پایایی نسخه کوتاه ابزار مقیاس کارآمدی معلم برای آموزش اخلاقی دانش آموزان به ترتیب از روش های آماری تحلیل عاملی تأییدی و ضرایب همسانی درونی استفاده شد. همچنین، به منظور مطالعه روایی هم زمان مقیاس کارآمدی معلم برای آموزش اخلاقی دانش آموزان، ضریب همبستگی بین مقیاس های ابزار کارآمدی معلم برای آموزش اخلاقی با نیرومندی های منشی گزارش شد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی مقیاس کارآمدی معلم برای آموزش اخلاقی بر پایه نرم افزار AMOS نشان داد که در نمونه معلمان ایرانی ساختار دوعاملی مقیاس کارآمدی معلم برای آموزش اخلاقی دانش آموزان مشتمل بر دو زیرمقیاس مثبت بودن معلم و فعالیت های آموزشی با داده ها برازش قابل قبولی دارد. نتایج مربوط به همبستگی بین زیرمقیاس های کارآمدی معلم برای آموزش اخلاقی دانش آموزان با نیرومندی های منشی معلمان به طور تجربی از روایی هم زمان نسخه مقیاس کارآمدی معلم برای آموزش اخلاقی دانش آموزان حمایت کرد. ضرایب همسانی درونی دو زیرمقیاس مثبت بودن معلم و فعالیت های آموزشی به ترتیب برابر با 80/0 و 81/0 به دست آمد. در مجموع، نتایج مطالعه حاضر نشان داد که مقیاس کارآمدی معلم برای آموزش اخلاقی دانش آموزان برای سنجش باور معلم درباره توانایی خود برای بهبود و اثرگذاری بر رفتار و منش اخلاقی دانش آموزان در گروه نمونه معلمان ایرانی، ابزاری روا و پایا است.
تأثیر مربیگری شناختی رفتاری بر کمال گرایی منفی و خودناتوان سازی تحصیلی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۱۳ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۴۶
95 - 110
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر مربیگری شناختی رفتاری بر کمال گرایی منفی و خودناتوان سازی تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی انجام شد. طرح پژوهش، نیمه تجربی و از نوع پیش آزمون- پس-آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان متوسطه شهرسمنان تشکیل می دادند که از میان آنها تعداد 56 نفراز این جامعه با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش تحت 8 جلسه آموزش روانی با برنامه مربیگری شناختی رفتاری قرار گرفت. فرایند جمع آوری داده ها در مرحله پیش آزمون و پس آزمون با خرده مقیاس گمال گرایی منفی تری شورت و همکاران (1995) و مقیاس خودناتوان سازی جونز و رودوالت (1982) برای همه شرکت کنندگان در دو گروه انجام گرفت. داده های جمع آوری شده از طریق تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که بین کمال گرایی منفی و خودناتوان سازی گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل تفاوت معناداری وجود دارد (001/0>P) و مربیگری شناختی-رفتاری به طور قابل توجهی، کمال گرایی منفی و خودناتوان سازی دانش آموزان را کاهش می دهد.
اثربخشی بسته آموزش مثبت بر عواطف و روابط معلم – دانش آموز(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم روانشناختی دوره هجدهم تابستان (تیر) ۱۳۹۸ شماره ۷۶
441-450
حوزه های تخصصی:
زمینه: پژوهش ها اثربخشی مداخلات مثبت نگر را بر ارتقاء احساسات، رفتارها و شناخت های مثبت در دانش آموزان مورد تأیید قرار داده اند . به همین دلیل امروزه توجه به این مداخله ها به منظور حفظ سلامت تحصیلی دانش آموزان مورد توجه قرار گرفته است. بنابراین، مسأله این است که آیا بسته آموزش مثبت می تواند بر عواطف و روابط معلم – دانش آموز تأثیر بگذارد؟ هدف: این پژوهش با هدف اثربخشی بسته آموزش مثبت بر عواطف و روابط معلم – دانش آموز انجام گرفت. روش: طرح پژوهش، نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون - پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان پایه ششم ابتدائی منطقه درودزن شهرستان مرودشت تشکیل می دادند که از میان آنها تعداد 40 نفراز این جامعه به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای به عنوان نمونه انتخاب و در دو گروه 20 نفری(گروه آزمایش و گروه گواه) به صورت تصادفی جایگزین شدند. مداخله آموزشی مبتنی بر بسته آموزش مثبت کویلیام (2003) و گنزالز و همکاران (2014) طی 10 جلسه یک ساعته برای گروه آزمایش اجرا شد . به منظورگردآوری داده ها از برنامه عاطفه مثبت و منفی (واتسن و همکاران (1988) و پرسشنامه روابط معلم - دانش آموز (مورری و زوواک، 2011) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، ازآزمون تحلیل کواریانس چند متغیره استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد بسته آموزش مثبت موجب ارتقاء عاطفه مثبت و روابط معلم – دانش آموز و کاهش عاطفه منفی گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه گردید(0/001> P ). نتیجه گیری: براساس یافته ها می توان نتیجه گرفت که بسته آموزش مثبت می تواند موجب ارتقاء عواطف مثبت و بهبود روابط معلم – دانش آموز گردد.
نقش فراشناخت اخلاقی در پیش بینی رفتارهای اجتماع یار(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
راهبرد فرهنگ سال چهاردهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۵۵
33 - 53
حوزه های تخصصی:
رفتار اجتماع یار مجموعه ای از رفتارهایی است که برای دیگران سودمند است و به منظور ارتقاء بهزیستی و آسایش دیگران انجام می شود. هدف از انجام این پژوهش بررسی نقش فراشناخت اخلاقی در پیش بینی رفتار اجتماع یار بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه یاسوج بود که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای361 نفر (176 دختر و 185 پسر) به عنوان نمونه از میان آنها انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه فراشناخت اخلاقی (فرا اخلاق) سوانسون و هیل (1993) و پرسشنامه رفتار اجتماع یار کارلو و رندال (2002) استفاده شد. داده های به دست آمده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون تجزیه و تحلیل گردید. نتایج حاصل از ماتریس همبستگی نشان داد که بین فراشناخت اخلاقی و خرده مقیاس های آن با نمره کلی رفتارهای اجتماع یار و خرده مقیاس های آن رابطه معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که فراشناخت اخلاقی رفتار اجتماع یار را پیش بینی می کند.
دشواریهای بین فردی در نوجوانان: تفاوتهای جنسی و سنی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاض ر با هدف بررسی نقش تفاوتهای جنسی و سنی در دشواریهای ب ین فردی نوجوانان اجرا شد. 500 نوجوان 18-12 ساله (276 دختر، 224 پسر) که با روش نمونه برداری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند، به پ رسشنامة دشواریهای بین فردی برای نوجوانان (انگلس، هیدالگو و مندز، 2005) پاس خ دادند. نتایج تحلیل واریانس چندمتغیری نشان دادند که (1) عامل های جنس و سن در زیرمقیاسهای دشواریهای بین فردی اثر معنادار دارند ، (2) دختران در زیرمقیاسهای جرئت ورزی، روابط با غیرهمجنس و صحبت در جمع، و پسران در زیرمقیاسهای روابط خانوادگی و دوستیهای نزدیک نمره های بالاتری به دست می آورند و (3) نوجوانان در اوائل دورة نوجوانی در مقایسه با اواسط و اواخر این دوره در زیرمقیاسهای چندگانة دشواریهای بین فردی نمره های بالاتری کسب می کنند. الگوی متمایز اثر معنادار جنس در زیرمقیاسهای چندگانة دشواریهای بین فردی بر نقش محوری فرایند اجتماعی شدن نقش جنسی و اثر معنادار گروههای سنی در ابعاد مختلف دشواریهای بین فردی بر نقش مهم دیدگاه شناختی اجتماعی الکایند دربارة تحوّل نوجوان تأکید می کنند.
نیازهای روانشناختی اساسی و روان درستی فاعلی: نقش میانجی امید و چشم انداز آینده(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم روانشناختی دوره هجدهم زمستان (دی) ۱۳۹۸ شماره ۸۲
1151-1163
حوزه های تخصصی:
زمینه: برآورده شدن نیازهای روانشناختی اساسی از عوامل تعیین کنندۀ اصلی رواندرستی فاعلی به شمار می رود. کشف روابط این متغیرها از اهمیت تربیتی و کاربردی برخوردار است. اما نکته قابل توجه این است که نقش میانجی برخی متغیرها مانند امید و چشم انداز آینده در این روابط مشخص نشده است. هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطۀ نیازهای روانشناختی اساسی و رواندرستی فاعلی با میانجی گری نقش امید و چشم انداز آینده در دانش آموزان بود. روش: این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعۀ آماری پژوهش را کلیۀ دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهر خرم آباد تشکیل می دادند که از میان آنها تعداد 240 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه های نیازهای روانشناختی اساسی (دسی و ریان،2000)، امید (اسنایدر و همکاران، 1991)، چشم انداز آینده (زیمباردو و بوید، 1999)، رضایت از زندگی (دینر و همکاران، 1985) و عاطفۀ مثبت و منفی (واتسون و همکاران، 1988) جمع آوری و به روش مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که برآورده شدن نیازهای روانشناختی اساسی و امید رابطۀ مثبت و معناداری با رواندرستی فاعلی داشتند. همچنین نیازهای روانشناختی اساسی به طور غیرمستقیم و از طریق امید و چشم انداز آینده با رواندرستی فاعلی رابطه داشتند (0/001> P ). اما چشم انداز آینده با روان درستی فاعلی رابظۀ معنا داری نداشت. نتیجه گیری: نیازهای روانشناختی اساسی، امید و چشم انداز آینده نقش قابل ملاحظه ای بر روان درستی فاعلی دانش آموزان دارند.
نقش تعدیل کننده سبک های مقابله ای در رابطه بین سبک های دلبستگی با وسواس مرگ سالمندان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر تعیین نقش تعدیلکننده سبکهای مقابلهای در رابطه بین سبکهای دلبستگی با وسواس مرگ در سالمندان بود. جامعه آماری در این<br />پژوهش شامل سالمندان ساکن شهرستان نورآباد ممسنی بود. تعداد گروه نمونه پژوهش حاضر 326 نفر ( 185 مرد، 141 زن) بودند که به روش در دسترس انتخاب<br />شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه سبک دلبستگی بزرگسالان (هازن و شیور، 1987 )، پرسشنامه سبکهای مقابلهای (پارک، 2007 ) و مقیاس وسواس<br />مرگ (عبدالخالق، 1998 ) بود. دادههای بهدستآمده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که سبک<br />دلبستگی ایمن و سبک مقابلهای کارآمد با وسواس مرگ رابطه منفی معنادار و سبکهای دلبستگی ناایمن و سبک مقابلهای ناکارآمد با وسواس مرگ رابطه مثبت<br />معناداری داشت و سبک مقابلهای کارآمد پیشبینیکننده کاهش وسواس مرگ بود. همچنین، نتایج نشان داد که سبک مقابلهای کارآمد در رابطه بین سبکهای<br />دلبستگی با وسواس مرگ نقش تعدیلکننده دارد. بنابراین، میتوان نتیجه گرفت افزایش مقابله کارآمد، موجب ضعیفتر شدن رابطه سبکهای دلبستگی ناایمن<br />با وسواس مرگ میشود.
اثربخشی مداخله ی مبتنی بر آموزش مثبت بر بهزیستی ذهنی دانش آموزان
حوزه های تخصصی:
مقدمه: بهزیستی ذهنی یکی از سازه های مهم روانشناسی مثبت گرا است که شناسایی عوامل مؤثر در آن از اهمیت زیادی برخوردار است و ارتقاء سطح بهزیستی ذهنی یکی از اهداف روانشناسی در عصر حاضر بوده است.
هدف: پژوهش حاضر با هدف اثربخشی مداخله ی مبتنی بر آموزش مثبت بر بهزیستی ذهنی دانش آموزان انجام گرفت.
روش: طرح پژوهش، نیمه تجربی و از نوع پیش آزمون- پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان پایه ی ششم ابتدائی شهرستان مرودشت تشکیل می دادند که از میان آن ها تعداد ۳۰ نفر از این جامعه به روش نمونه گیری خوشه ای به عنوان نمونه انتخاب و در دو گروه ۱۵ نفری (گروه آزمایش و گروه کنترل) به صورت تصادفی جایگزین شدند. به منظور گردآوری داده ها از برنامه عاطفه مثبت و منفی (واتسن و همکاران (۱۹۸۸) و پرسشنامه رضایت از زندگی (دینر و همکاران، ۱۹۸۵) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از آزمون تحلیل کواریانس چند متغیری استفاده شد.
یافته ها: نتایج نشان داد مداخله آموزش مثبت موجب ارتقاء عاطفه مثبت و رضایت از زندگی و کاهش عاطفه منفی گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل گردید.
نتیجه گیری: یافته های این پژوهش تلویحات کاربردی مهمی جهت اهتمام ویژه به تأثیر مداخله آموزش مثبت در بهزیستی ذهنی دانش آموزان دارد.
اثربخشی بسته آموزشی مبتنی بر کارکردهای اجرایی بر حافظه کاری و انعطاف پذیری شناختی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های نوین روانشناختی سال هفدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۶۶
169 - 178
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر بسته آموزشی مبتنی بر کارکردهای اجرایی بر حافظه کاری و نشاط ذهنی دانش آموزان انجام شد. طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون به همراه گروه گواه بود. در این پژوهش جامعه آماری تمام دانش آموزان پسر کلاس پنجم ابتدایی شهرستان شهرضا در سال تحصیلی 1400-1399 بودند که که در مجموع تعداد 40 دانش آموز با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به روش تصادفی در دو گروه 20 نفری آزمایش و گواه جایگزین شدند. گروه آزمایش تحت 10 جلسه آموزش مبتنی بر کارکردهای اجرایی قرار گرفت؛ درحالی که گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. فرایند جمع آوری داده ها در مرحله پیش آزمون و پس آزمون با مقیاس سنجش حافظه کاری دانیمن وکارپنتر (1980) و پرسشنامه نشاط ذهنی ریان و فردریک (1997) برای همه شرکت کنندگان در دو گروه انجام گرفت. داده های گردآوری شده با روش تحلیل کواریانس مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش مبتنی بر کارکردهای اجرایی باعث افزایش حافظه کاری و نشاط ذهنی دانش آموزان گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه در پس آزمون شده است (05/0> P). بنابراین بسته آموزشی مبتنی بر کارکردهای اجرایی می تواند برای افزایش حافظه کاری و نشاط ذهنی دانش آموزان در مدارس و مراکز آموزشی مورد استفاده قرار گیرد.
اثربخشی آموزش خودکارآمدی بر ارتقاء سلامت روانی و کاهش نشخوار فکری زنان مطلقه دارای همسر وابسته به مواد(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اعتیادپژوهی سال پانزدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۶۰
183-204
حوزه های تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش خودکارآمدی بر ارتقا سلامت روانی و کاهش نشخوار فکری زنان مطلقه دارای همسر وابسته به مواد تحت پوشش بهزیستی استان کهگیلویه و بویراحمد انجام شد. روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون-پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی زنان مطلقه 20 تا 45 ساله دارای همسر وابسته به مواد تحت پوشش سازمان بهزیستی استان کهگیلویه و بویر احمد در سال 1398 بود. از این بین، 40 زن به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (20 نفر) و کنترل (20 نفر) قرار گرفتند. شرکت کنندگان هر دو گروه مقیاس پاسخ های نشخوار فکری و مقیاس سلامت عمومی را در پیش آزمون و پس آزمون تکمیل کردند. گروه آزمایش برنامه آموزش خودکارآمدی (هشت جلسه هفتگی) را دریافت کرد، در حالی که اعضای گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکردند و صرفا به پرسش نامه ها پاسخ دادند. داده ها با روش تحلیل واریانس تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که پس از کنترل اثر پیش آزمون، تاثیر آموزش خودکارآمدی در گروه آزمایش بر سلامت روانی و نشخوار فکری معنی دار بود و این برنامه آموزشی به طور معناداری باعث بهبود سلامت روان و کاهش نشخوار فکری در زنان مطلقه دارای همسر وابسته به مواد شد. نتیجه گیری: بر اساس این نتایج، آموزش خودکارآمدی می تواند در کاهش آثار زیان بار اعتیاد بر سلامت روان زنان مطلقه دارای همسران وابسته به مواد سودمند واقع شود.
تجربه معلمان دوره ابتدایی از عوامل موثر بر پرورش خلاقیت اجتماعی: یک مطالعه پدیدارشناسانه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
غایت تربیت، خلاقیت است و دوره ابتدایی مرحله آغازین تجربه اجتماعی کودک به شمار می رود. از این رو، دوره ابتدایی بالقوه فرصت بسیار مغتنمی برای پرورش خلاقیت اجتماعی است و نقش معلمان این دوره در رشد و شکوفایی خلاقیت اجتماعی پر اهمیت است. این پژوهش با روبکرد کیفی با استفاده از روش پدیدارشناسی انجام شد. داده های پژوهش از طریق مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته و به صورت تلفنی جمع آوری شد. با استفاده از نمونه گیری هدفمند، از بین معلمان دوره ابتدایی با شرط معیار حداقل 10 سال سابقه معلمی، تعداد 14 معلم بر اساس معیارهای ورود به پژوهش انتخاب شدند و اشباع داده ها حاصل شد. تحلیل مصاحبه ها، با استفاده از روش تحلیل مضمون و الگوی کلایزی انجام شد. پس از استخراج موضوعی و طبقه بندی آنها، یافته ها در چهار مقوله اصلی (ویژگی های دانش آموزان، پرسش های واگرا، سبک روابط معلم-شاگرد، نشر اجتماعی دانش) و هشت مقوله فرعی (پشتکار، کنجکاوی، گشوده به تجربه، مدارا با ابهام، پرسش های واگرای معلم، پرسش های واگرای کتاب، سبک راهبری و اصل مشارکت) تقسیم بندی شدند. واکاوی تجربه های زیسته معلمان دوره ابتدایی نشان داد که این دوره بستر مناسبی برای فعلیت بخشی به قوه خلاقیت جمعی کودکان است. بر این اساس می توان از این تجارب برای پرورش خلاقیت اجتماعی و غلبه بر رویکرد منفعلانه کسب دانش در مدارس بهره برد.
اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بر ارتقاء سلامت روانی و کاهش نشخوار فکری زنان مطلقه
حوزه های تخصصی:
مقدمه: طلاق یکی از مسائل اجتماعی شایع و با قدمت جامعه است که پیامدهای گسترده آن بر سلامت روانی تا مدت ها بعد از این رویداد ادامه دارد. هدف: مطالعه حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بر ارتقاء سلامت روانی و کاهش نشخوار فکری زنان مطلقه انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع طرح نیمه آزمایشی است که از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری پژوهش را کلیه زنان مطلقه تحت پوشش سازمان بهزیستی استان کهگیلویه و بویراحمد در سال ۱۴۰۰ تشکیل دادند؛ بدین منظور ۵۰ نفر از آن ها به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در گروه های آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابزار مورد استفاده مقیاس سبک پاسخ دهی نشخواری (RRS) و پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ) بود. گروه آزمایش برنامه آموزش تنظیم هیجانی را طی ده جلسه ۹۰ دقیقه ای به مدت دو ماه دریافت کردند. داده های جمع آوری شده با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیره و در نسخه ۲۲ نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: میانگین و انحراف معیار سن آزمودنی ها به ترتیب ۳۹/۴ و ۸/۲۵ بود. یافته های پژوهش نشان داد که پس از کنترل اثر پیش آزمون، تأثیر آموزش تنظیم هیجان در گروه آزمایش بر مؤلفه های سلامت روانی و نشخوار فکری شامل علائم جسمانی (F=۱۷/۴۵, P>۰/۰۱)، اضطراب (F=۲۵/۵۲, P>۰/۰۱)، عملکرد اجتماعی (F=۲۶/۹۹, P>۰/۰۱)، افسردگی (F=۱۵/۴۷, P>۰/۰۱)، پاسخ های نشخواری (F=۷۵/۱۳, P>۰/۰۱) و پاسخ های منحرف کننده (F=۳۴/۴۲, P>۰/۰۱) معنی دار بود. نتیجه گیری: براساس نتایج این پژوهش می توان نتیجه گرفت که آموزش تنظیم هیجان روش مؤثری برای ارتقاء سلامت روانی و کاهش نشخوار فکری در زنان مطلقه است؛ بنابراین، پیشنهاد می شود این مداخله آموزشی در مراکز مشاوره خانواده و سلامت روانی اجرا شود.
اثربخشی بسته آموزشی رضایت تحصیلی بر خودتنظیمی و ابراز وجود دانش آموزان مقطع متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر باهدف تعیین اثربخشی بسته آموزشی رضایت تحصیلی بر خودتنظیمی و ابراز وجود دانش آموزان مقطع متوسطه انجام گرفت. طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 1400 -1399 بودند که از بین آن ها با روش نمونه گیری هدفمند تعداد 60 نفر انتخاب و سپس به صورت تصادفی در دو گروه 30 نفری آزمایش و گواه گمارده شدند. برنامه آموزش رضایت تحصیلی در طی 8 هفته در مورد گروه آزمایش اجرا شد. برای گردآوری داده از پرسشنامه خودتنظیمی بوفارد (BSF) (1995) و ابراز وجود گمبریج و ریچی (AI) (1975) استفاده شد. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیری تجزه و تحلیل شدند. نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس نشان داد که بین گروه آزمایشی و گروه گواه از نظر متغیرهای وابسته در مرحله پس آزمون تفاوت معنی داری وجود دارد (001/0P<). نتایج نشان داد که برنامه آموزش رضایت تحصیلی منجر به افزایش ابراز وجود و خودتنظیمی دانش آموزان گردید.
اثر بخشی مدل علی مبتنی بر بهزیستی مدرسه بر رضایت تحصیلی دانش آموزان پایه سوم متوسطه اول شهرستان اسلام آبد غرب(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روش ها و مدل های روان شناختی سال سیزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۴۹
93 - 108
حوزه های تخصصی:
هدف از پژوهش بررسی اثربخشی مدل علی مبتنی بر بهزیستی مدرسه بر رضایت تحصیلی دانش آموزان پایه سوم دوره متوسطه دوره اول شهرستان اسلام آباد غرب بود. بخش اول این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی می باشد که ارتباط بین متغیر پیش بین، ملاک و میانجی مورد بررسی قرار می گیرد.از لحاظ هدف بخش اول جزء تحقیقات توسعه ای و بخش دوم جزء تحقیقات کاربردی است. جامعه آماری پژوهش حاضر جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان پسر پایه نهم دبیرستان مشغول به تحصیل در دبیرستان های شهر اسلام آباد غرب در سال تحصیلی 1400-1399 بود. به منظور انتخاب اعضای گروه شرکت کننده با استفاده از فرمول حجم نمونه کوکران، تعداد 384 دانش آموز از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. روش گردآوری مطالب در این پژوهش به دو روش کتابخانه ای، میدانی و مصاحبه ای بود ابزارهای پژوهش در این تحقیق شامل پرسشنامه های استاندارد تنظیم هیجان گراس و جان (2014)، اضطراب امتجان فریدمن و همکاران (1997)، خودکارآمدی تحصیلی مورگان جینکر (1999)، هیجان تحصیلی پکران و همکاران (2005)، بهزیستی مدرسه کونو و همکاران (2002) و پرسشنامه رضایت تحصیلی هیوبنر (2001) بود. در ادامه داده ها با استفاده از روش آماری مدل سازی معادلات ساختاری و آزمون تحلیل کواریانس در نرم افزارهای SPSS و AMOS نسخه 23 در سطح خطای 05/0 انجام گرفت. نتایج تحقیق نشان داد تنظیم هیجانی، اضطراب امتحان و خودکارآمدی تحصیلی با نقش میانجی هیجان های تحصیلی با بهزیستی مدرسه بر رضایت تحصیلی اثرگذار می باشد.
تأثیر آموزش مبتنی بر چشم انداز زمان بر بهزیستی روانشناختی، احساس معنا در زندگی و سرزندگی همسران شهدا و جانبازان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم روانشناختی دوره ۲۱ پاییز (آبان) ۱۴۰۱ شماره ۱۱۶
۱۶۷۸-۱۶۶۳
حوزه های تخصصی:
زمینه: شواهد پژوهشی نشان می دهد که تجارب منفی در خانواده های شهدا و ایثارگر، ممکن است منجر به پایین آمدن وضعیت سلامت روان گردد. بنابراین، مداخلاتی که بتواند بحران معنا و بهزیستی روانی را برای مقابله با چالش ها و رهایی از پوچی و بیهودگی در این جامعه افزایش دهد از اهمیت بالایی برخودار هستند. اما در زمینه کاربرد این درمان ها در این جامعه شکاف مطالعاتی وجود دارد. هدف: این مطالعه با هدف بررسی تأثیر آموزش مبتنی بر چشم انداز زمان بر بهزیستی روانشناختی، احساس معنا در زندگی و سرزندگی همسران شهدا و جانبازان انجام شد. روش: این مطالعه نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. بیست و هشت نفر از همسران شهید و جانباز شهر شیراز، به صورت در دسترس در این مطالعه شرکت کردند و به صورت تصادفی در گروه کنترل (14 نفر) و آزمایش (14 نفر) قرار گرفتند. از پرسشنامه های بهزیستی روان شناختی ریف (1995)، پرسشنامه معنای زندگی استگر (2005) و پرسشنامه سرزندگی رایان و فردریاک (1997) برای جمع آوری داده ها استفاده شد. مداخله مبتنی بر چشم انداز زمان در 6 جلسه انجام شد. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که آموزش مبتنی بر رویکرد چشم انداز زمان بر احساس معنای زندگی تأثیر دارد (0/05 ˂p) اما بر سرزندگی و شاخص های پرسشنامه بهزیستی روانشناختی اثر معنی داری نداشت (0/05 ˃p). نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه می توان گفت، مداخله مبتنی بر چشم انداز زمان می تواند به عنوان روشی برای بهبود احساس معنای زندگی در همسران شهید و جانباز مطرح باشد و لذا آگاهی و استفاده از این روش جهت بهبود احساس معنای زندگی می تواند کمک کننده باشد.
رابطه بین الگوهای ارتباطی خانواده و هیجان های تحصیلی با نقش واسطه ای هویت تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)
هدف این پژوهش بررسی رابطه بین الگوهای ارتباطی خانواده و هیجان های تحصیلی با نقش واسطه ای هویت تحصیلی بود. برای دستیابی به این هدف، 348 دانش آموز دبیرستانی دختر شهر یاسوج با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به پرسشنامه های الگوهای ارتباطی خانواده( فیتز پاتریک و ریچی، 1994)، هیجان های تحصیلی(پکران و همکاران، 2005) و پرسشنامه هویت تحصیلی( واز و ایزاکسون، 2008) پاسخ دادند. نتایج تحلیل مسیر نشان داد اثر مستقیم جهت گیری گفت و شنود بر هیجان های تحصیلی معنادار بوده، اما اثر مستقیم جهت گیری همنوایی بر هیجان های تحصیلی معنادار نبوده است. به استثنای اثر مستقیم جهت گیری همنوایی بر سبک هویت موفق، همه اثرات مستقیم الگوهای ارتباطی گفت و شنود و همنوایی بر سبک های هویت تحصیلی(موفق، دیررس، دنباله رو و سردرگم) معنادار بوده است. همچنین اثر مستقیم همه سبک های هویت بر هیجان های تحصیلی مثبت و اثر مستقیم سبک های هویت تحصیلی سردرگم و دیررس بر هیجان های تحصیلی منفی معنادار بوده است. نتایج همچنین نشان داد الگوهای ارتباطی خانواده از طریق هویت تحصیلی بر هیجان های تحصیلی اثر غیر مستقیم و معنادار دارد. در مجموع، نتایج بیانگر آن بود که هویت تحصیلی در رابطه بین الگوهای ارتباطی خانواده و هیجان های تحصیلی دانش آموزان، نقش واسطه ای دارد.