نجات محمدی فر

نجات محمدی فر

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۴ مورد.
۱.

بررسی عوامل اجتماعی اقتصادی موثر بر رفتار انتخاباتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ریاست جمهوری مشارکت سیاسی دموکراسی انتخابات رفتار انتخاباتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۹۱ تعداد دانلود : ۱۰۳۷
هدف: مطالعه رفتار انتخاباتی به عنوان یکی از مباحث مطرح در جامعه شناسی سیاسی که عمدتاً در پی شناختِ چگونگی و شیوه رأی دهی در میان اقشار و گروههای مختلف در جامعه است، از اهمیت شایان توجهی برخوردار می باشد. یکی از وجوه این دسته از مطالعات، شناخت و تعیین مهمترین مؤلفه های تاثیرگذار بر رفتار انتخاباتی و بیان میزان اهمیت و تاثیرپذیری جوامع مورد مطالعه از متغیرهای مختلف می باشد. به فراخور این اهمیت، تحقیق حاضر در صدد شناخت مهمترین متغیرهای اجتماعی اقتصادی تاثیرگذار بر رفتار انتخاباتی می باشد. روش تحقیق: روش تحقیق در این پژوهش پیمایش و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه می باشد. جامعه آماری مورد مطالعه کلیه افراد واجد شرا یط رأی در شهر کرمانشاه می باشد که تعداد 385 نفر از آنان بر اساس روش سهمیه ای بر اساس متغیرهای منطقه ای مانند محل سکونت، گروه سنی و جنس به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شدند. از روایی صوری برای ارزیابی سوألات و آلفای کرونباخ برای پایایی آنها و از روش آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون برای آزمون فرضیات استفاده شده است. نتایج: بر اساس نتایج حاصل از رگرسیون در این تحقیق مشخص گردید که متغیرهای تبلیغات، گروههای مرجع، طبقه اجتماعی و تحصیلات به ترتیب بیشترین تاثیر گذاری را در جامعه آماری مورد مطالعه در انتخابات ذکر شده داشتند. البته این موضوع اهمیت دیگر متغیرها را رد نمی کند، چرا که از 10 فرضیه مطرح شده 7 فرضیه مورد تائید قرار گرفتند که نشان دهنده تاثیر گذاری دیگر متغیرهای مطرح شده در این فرضیات علاوه بر موارد ذکر شده بر مسئله رفتار انتخاباتی می باشد.
۲.

تاثیر آگاهی سیاسی دانشجویان بر تغییر نگرش آنها نسبت به مشروعیت نظام سیاسی بر اساس نظریه وبر: مورد مطالعه دانشگاه اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انقلاب اسلامی جنبش دانشجویی اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان سراسر کشور (دفتر تحکیم وحدت) جناح چپ سنتی جبهه اصلاحات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۱۶ تعداد دانلود : ۱۰۰۵
نظم سیاسی به معنی هماهنگی اجزای نظام سیاسی جهت دستیابی به اهداف نظام، یکی از خصوصیات مهم جامعه ایدئال است. این امر هنگامی حاصل می شود که اعضای آن جامعه به عنوان عناصر تشکیل دهنده اجزای نظام سیاسی وظایف خود را شناخته و به آن عمل کنند. از جمله نظریه های مهمی که در این راستا مبانی مشروعیت سیاسی را تبیین می کند، نظریه مشروعیت وبر است. او بر این باور است که در تحولات سیاسی ـ اجتماعی یک نظام، مشروعیت از حالت سنتی به سمت عقلانیت در حال حرکت است. روش تحقیق در این پژوهش، پیمایش و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه است. جامعه آماری مورد مطالعه دانشجویان دانشگاه اصفهان می باشد. تعداد 150 نفر دانشجو، به شیوه تصادفی سیستماتیک برای مطالعه انتخاب شدند. از روایی صوری و سازه برای ارزیابی سؤالات و آلفای کرونباخ برای پایایی آنها و از روش های آماری ضریب پیرسون و تحلیل واریانس و تکنیک رگرسیون و تحلیل مسیر برای سنجش مدل و فرضیات استفاده شد. بر اساس یافته های تحقیق، بین دو سازه آگاهی سیاسی و مشروعیت نظام سیاسی کشور ارتباط معناداری وجود دارد. اما این معناداری در جامعه مورد مطالعه بدین صورت است که آگاهی سیاسی با مشروعیت سیاسی در دو بُعد عقلانی و کاریزماتیکی آن رابطه معناداری دارد. این معناداری در جامعه ایران از یک سو با نظریه وبر مبنی بر دگرگونی در تلقی از مشروعیت سنتی به عقلانی بر اثر افزایش آگاهی سیاسی مطابقت دارد و از سوی دیگر در تضاد است. چراکه بر اساس یافته های تحقیق به رغم حرکت جامعه ایران به سمت عقلانیت بر اثر نوسازی و افزایش آگاهی سیاسی دانشجویان، هم زمان با دگرگونی در تلقی تعداد زیادی از آنها از مشروعیت سنتی به عقلانی در خصوص نظام سیاسی، موارد زیادی نیز مشاهده می شود که از بُعد سنتی به بُعد کاریزمایی تحول یافته است. لذا شاید بتوان این گونه ادعا کرد که نظریه وبر در خصوص مشروعیت سیاسی، مبنی بر دگرگونی در تلقی از مشروعیت سیاسی از بُعد سنتی به عقلانی در یک جامعه بر اثر افزایش آگاهی سیاسی تا حدودی با تحولات نظام سیاسی ایران انطباق دارد.
۳.

بررسی رابطه میان سرمایه اجتماعی و فرهنگ سیاسی دانشجویان مطالعه موردی: دانشگاه اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مردم سالاری فرهنگ سیاسی دانشگاه اصفهان سرمایه اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵۹ تعداد دانلود : ۸۷۵
تداوم مشارکت سیاسی دانشجویان یکی از مهم ترین مسائل برای نظام جمهوری اسلامی ایران در دهه چهارم حیات سیاسی خود می باشد. به نظر می رسد که یکی از عوامل تأثیرگذار بر مشارکت سیاسی دانشجویان، نوع فرهنگ سیاسی آنهاست؛ در شکل گیری فرهنگ سیاسی عوامل متعددی نقش دارند که سرمایه اجتماعی یکی از مهم ترین آنهاست. بنابراین، با توجه به چنین پیشینه ای، محور اصلی مقاله حاضر تبیین رابطه سرمایه اجتماعی و فرهنگ سیاسی دانشجویان در ایران است. روش تحقیق پیمایش، ابزار گردآوریِ اطلاعات، پرسش نامه و جامعه آماری آن، دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه اصفهان است که تعداد 120 نفر از آنان به شیوه تصادفی سیستماتیک برای این مطالعه انتخاب شده اند. نتایج حاصل از ضریب همبستگی نشان می دهد که بین متغیر میزان انسجام اجتماعی با فرهنگ سیاسی محدود (38/0- r=)، مشارکتی (42/0r= ) و تبعی (16/0- =r)، همچنین میان متغیر امنیت اجتماعی با فرهنگ سیاسی محدود (19/0- r=)، تبعی (14/0- r=) و مشارکتی (29/0=r) رابطه وجود دارد.
۴.

بررسی عوامل اجتماعی ـ روان شناختی مؤثر بر مشارکت سیاسی استادان دانشگاه مورد مطالعه: دانشگاه اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مشارکت سیاسی آگاهی سیاسی محیط سیاسی انگیزه سیاسی اثرگذاری سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۸۶ تعداد دانلود : ۹۸۲
مشارکت سیاسی یکی از مباحث مهم در جامعه شناسی سیاسی و یکی از شاخصه های توسعه سیاسی در کشورها به شمار می رود. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی عوامل اجتماعی ـ روان شناسی مؤثر بر مشارکت سیاسی استادان دانشگاه اصفهان است. روش پژوهش در این مقاله به شیوه پیمایش بوده است. نمونه پژوهش 120 نفر از استادان دانشگاه اصفهان هستند. داده های آن از طریق پرسشنامه ساختار یافته گردآوری و با استفاده از نرم افزار SPSS تحت محیط ویندوز تجزیه و تحلیل شد. چارچوب نظری این پژوهش برگرفته از نظریات علوم سیاسی و اجتماعی در قالب دیدگاه های اثباتی است. برای ارزیابی پایایی ابزار پژوهش از روش کرونباخ و در جهت روایی از روایی صوری استفاده شده است. فرضیات با استفاده از آزمون T و F سنجیده شده است. برای سنجش مدل تجربی پژوهش از تحلیل رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر استفاده شد. بر اساس یافته های پژوهش رابطه معنی داری بین متغیرهای رسانه های جمعی (53/0= r )، آگاهی سیاسی(27/0= r )، محیط سیاسی(77/0= r )، اثرگذاری سیاسی(37/0= r )، انگیزه های سیاسی(28/0= r )، میزان محرومیت نسبی (24/0- = r ) و احساس بی قدرتی سیاسی (30/0- = r ) با مشارکت سیاسی وجود دارد. نتایج تحلیلی در این مقاله نشان می دهد که رسانه های جمعی بالاترین ارتباط معنادار را با متغیر وابسته داشته است. نتایج رگرسیون چندگانه نشان می دهد که متغیر وابسته مستقیماً تحت تأثیر متغیرهای رسانه های جمعی (31/0= Beta )، محیط سیاسی(29/0= Beta )، آگاهی سیاسی (15/0= Beta )، میزان محرومیت نسبی (13/0- = Beta )، احساس بی قدرتی سیاسی (18/0- = Beta )، اثرگذاری سیاسی (22/0= Beta ) و انگیزه های سیاسی(17/0 = Beta ) قرار گرفته است و در مجموع این متغیرها توانسته اند مقدار(39/0= R² ) از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کنند.
۵.

بررسی رابطه میان رشد طبقه متوسط جدید و افزایش تقاضا برای مشارکت سیاسی، مطالعه موردی: شهر کرمانشاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶۱ تعداد دانلود : ۸۵۳
طبقه متوسط جدید از جمله نیروهای تأثیرگذار بر تحولات سیاسی و اجتماعی ایران قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی است که با توجه به رشد سریع آن بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، تقاضا برای مشارکت سیاسی از سوی این گروه در نهادهای اجتماعی و مدنی افزایش یافته است. هدف از نگارش این مقاله بررسی رابطه میان رشد طبقه متوسط جدید و افزایش تقاضا برای مشارکت سیاسی در شهر کرمانشاه است. روش تحقیق در این پژوهش پیمایش و ابزار گردآوری داده­ها و پرسشنامه است. نمونه تحقیق 400 نفر از دانشجویان، استادان دانشگاه، معلمان و روزنامه­نگاران ساکن شهر کرمانشاهند. برای ارزیابی پایایی ابزار تحقیق، از روش کرونباخ و در جهت روایی از روایی صوری استفاده شده است. فرضیات با استفاده از آزمون T و F سنجیده شده است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می­دهد که رشد تقاضا برای مشارکت سیاسی در میان اقشار مختلف طبقه متوسط جدید در ایران یکسان نیست. به عنوان مثال میانگین این گرایش در میان دانشجویان (15/51) و روزنامه­نگاران (43/46) است حال آنکه این گرایش در میان استادان دانشگاه (33/40) و معلمان (67/34) است. همچنین نتایج نمایانگر نوعی رابطه معنادار بین اعضای این طبقه با مشارکت سیاسی است.
۶.

نقش فرهنگ سیاسی شیعه در میزان قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جمهوری اسلامی ایران نمادها نظام ارزشی قدرت نرم نظام اعتقادی فرهنگ سیاسی تشیع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۴۰ تعداد دانلود : ۷۲۰
فرهنگ سیاسی به عنوان یکی از مفاهیم اساسی و برخاسته از متن واقعیت های اجتماعی جوامع را می توان پدیده ای چند بُعدی شامل باورها، ارزش ها، ایستارها، دانش و احساسات سیاسی دانست. در واقع، فرهنگ سیاسی، چارچوبی است که رفتار سیاسی در آن شکل می گیرد. با توجه به این تعریف، فرهنگ سیاسی شیعه عبارت است از مجموعه ای پیوسته از نظام اعتقادی، ارزش ها و نمادهای مذهب تشیع که از منابع شیعی به دست می آید و مبنای کنش و واکنش های شیعیان در برابر نظام های سیاسی و حکومت ها بوده است. از جمله حوزه هایی که در آن فرهنگ سیاسی نقش بسزایی دارد، قدرت نرم می باشد. بر این اساس، هدف اصلی پژوهش حاضر، نقش فرهنگ سیاسی شیعه در میزان قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران است. روش تحقیق مورد استفاده در این مقاله توصیفی- تحلیلی است و گردآوری اطلاعات با استفاده از ابزار کتابخانه ای و منابع اینترنتی انجام شده است. نتایج حاصل از مقاله حاضر نشان می دهد که در نظام جمهوری اسلامی ایران، فرهنگ سیاسی ارزشی غالب است که به تبع آن، نوع مشروعیت سیاسی نظام نیز سمت و سوی ارزشی دارد. آموزه های اعتقادی تشیع در جامعه ما می تواند به شکل گیری و تقویت این نوع مشروعیت (ارزشی) کمک نماید. افزایش میزان مشروعیت نظام بدون تردید افزایش قدرت نرم را به دنبال خواهد داشت.
۷.

بررسی رابطه میان استیفای حقوق شهروندی با نوع مشارکت سیاسی در شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مشارکت سیاسی حقوق سیاسی حقوق مدنی حقوق اجتماعی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی شهری
تعداد بازدید : ۱۳۰۰ تعداد دانلود : ۷۷۹
به دنبال رشد شهرنشینی، مفاهیم جدیدی مانند شهروندی و حقوق شهروندی وارد گفتمان سیاسی کشورها شده و حقوق و تکالیفی را متوجه جامعه و دولت کرده است. وجه تمایز انسان پیشامدرن به عنوان یک فرد «مکلف» از انسان پسامدرن به عنوان یک فرد «محق» است. در این میان، میزان استیفای حقوق شهروندی،  مشارکت سیاسی را به لحاظ کمّی و کیفی می تواند تحت تأثیر قرار دهد. بر اساس این، هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی رابطه میان استیفای حقوق شهروندی با نوع مشارکت سیاسی است. پژوهش حاضر، توصیفی پیمایشی و مبتنی بر تکمیل پرسشنامه است. داده های پژوهش از مناطق مختلف شهر اصفهان به دست آمده و سپس با تکمیل 385 پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شده است. بر اساس یافته های مطالعه حاضر، بین حقوق شهروندی (012/0=r) با مشارکت سیاسی محدود، ارتباط معناداری وجود نداشت. این مقدار برای ابعاد حقوق شهروندی یعنی حقوق مدنی برابر (11/0=r)، حقوق اجتماعی، (16/0=r) و حقوق سیاسی برابر (10/0=r) است. همچنین بین حقوق شهروندی (135/0=r) با مشارکت سیاسی تبعی، رابطه ای معنادار وجود داشت. این مقدار برای ابعاد حقوق شهروندی یعنی حقوق مدنی برابر با (38/0=r)، حقوق اجتماعی (35/0=r) و حقوق سیاسی برابر با (38/0=r) است. درنهایت بین حقوق شهروندی (81/0=r) با مشارکت سیاسی فعال، رابطه ای معنادار وجود داشت و این مقدار برای ابعاد حقوق شهروندی یعنی حقوق مدنی برابر با (11/0=r)، حقوق اجتماعی (13/0=r) و حقوق سیاسی برابر با (33/0=r) است. به طور کلی می توان گفت با توجه به رویّه مذهبی و ارزشی نظام سیاسی جامعه ایران و نقش نهاد مذهبی در آن به خصوص بعد از انقلاب اسلامی، از یکسو بخش هایی از افراد جامعه به مشارکت سیاسی تبعی روی آوردندو از سوی دیگر با توجه به رشد آگاهی سیاسی، گروه هایی از افراد جامعه، مشارکت سیاسی فعال داشته اند.
۸.

نقش شبکه های اجتماعی در شکل گیری هراس اجتماعی و تغییر سبک زندگی ناشی از ویروس کرونا (مطالعه موردی شهر کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شبکه های اجتماعی هراس اجتماعی تغییر سبک زندگی کروناویروس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵۰ تعداد دانلود : ۵۷۲
زمینه و هدف: امروزه شیوع کروناویروس تبدیل به یک بحران بزرگ جهانی شده و کشورهای زیادی از جمله ایران را درگیر کرده است. از عواقب شیوع کروناویروس ایجاد هراس اجتماعی و تغییرات سریع در سبک زندگی مردم است؛ که توسط شبکه های اجتماعی ایجاد شده است. هدف این پژوهش بررسی نقش شبکه های اجتماعی در شکل گیری هراس اجتماعی و تغییر سبک زندگی ناشی از ویروس کرونا در شهر کرمانشاه است. روش شناسی: تحقیق حاضر از لحاظ رویکردی؛ کمی و از نظر نوع و ماهیت، توصیفی از نوع پیمایشی است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه استاندارد برای هراس اجتماعی و پرسشنامه محقق ساخته برای تغییر سبک زندگی بود، جامعه آماری شهروندان بالای 20 سال شهر کرمانشاه می باشد. حجم نمونه 320 نفر بود که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای برآورد روایی از تکنیک تحلیل عاملی (روایی سازه ای) و برای پایایی ابزار از آلفای کرونباخ استفاده به عمل آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس برای آزمون فرضیه ها و رگرسیون چندگانه برای آزمون مدل تجربی استفاده گردید. پردازش داده ها، با استفاده از نرم افزار SPSS انجام گرفت. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که شبکه های اجتماعی در شکل گیری هراس اجتماعی (222/0= r) دارای تأثیر معنادار ولی با تغییر سبک زندگی (031/0= r) ارتباط غیر معنادار دارد. همچنین شبکه های اجتماعی داخلی در شکل گیری هراس اجتماعی (175/0- = r) و تغییر سبک زندگی (115/0- = r) تأثیرات معنادار و معکوسی دارند. نتایج حاصل از رگرسیون نشان می دهد که شبکه های اجتماعی وایبر، اینستاگرام و فیسبوک توانستند 176/0 از تغییرات متغیر تغییر سبک زندگی و پیام رسان سروش توانست 017/0 از تغییرات مربوط به تغییر سبک زندگی را تبیین نمایند. نتیجه گیری: به منظور شکل گیری رفتارهای منطقی و مطلوب به جای رفتارهای نمایشی مانند هراس اجتماعی در زمینه استفاده از شبکه های اجتماعی، کارگزاران اجتماعی اولویت خود را در سازمان دهی اطلاعات و دانش و آگاه کردن جامعه هدف از موارد سازنده و مضر این شبکه ها و نقش ها و فعالیت های مختلف اجتماعی در جامعه قرار دهند.
۹.

تأثیر احساس بهزیستی سیاسی بر نگرش های سیاسی دانشجویان؛ مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه اردکان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: بهزیستی سیاسی نگرش های سیاسی محافظه کار رادیکال لیبرال واپس گرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۲ تعداد دانلود : ۳۷۶
هدف اصلی این مقاله تأثیر احساس بهزیستی سیاسی بر نگرش های سیاسی دانشجویان است؛ که با روش پیمایشی و استفاده از ابزار پرسشنامه انجام گرفت. جامعه آماری این پژوهش شامل دانشجویان دانشگاه اردکان است که بر اساس آمار سال 1398 معادل 2500 نفر بوده است. از این جمعیت تعداد 323 نفر بر اساس فرمول نمونه گیری کوکران انتخاب گردید. تحلیل های آماری با استفاده از دو نرم افزار SPSS و AMOS انجام گرفت. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون خطی نشان می دهد که بهزیستی سیاسی توانسته 13/0 درصد از تغییرات درونی متغیر وابسته یعنی نگرش سیاسی را تبیین نمایند. بر اساس یافته های حاصل از تحلیل همبستگی پیرسون بین احساس بهزیستی سیاسی با نگرش های سیاسی محافظه کار (50/0- =r)، لیبرال (48/0=r)، رادیکال (68/0- =r) و واپس گرا (19/0- =r) رابطه معناداری وجود دارد. نتایج حاصل از مدل معادله ساختاری (AMOS) نیز نشان می دهد که تأثیر متغیر بهزیستی سیاسی بر متغیر وابسته معنادار می باشند. همچنین معادله رگرسیونی مربوط به تحلیل برآوردی متغیرهای زمینه ای نیز نشان می دهد که بین متغیرهای زمینه ای (سن، جنسیت، وضعیت تأهل و پایگاه اجتماعی اقتصادی) تنها متغیر وضعیت تأهل با مقدارT برابر (67/3 T=) و ضریب معنی داری (000/0 =P) توانسته اند بر نوع نگرش سیاسی تأثیرگذار باشد.
۱۰.

بررسی جامعه شناختی پدیده تروریسم و سنخ شناسی آن

کلید واژه ها: تروریسم جامعه شناسی خرد جامعه شناسی میانی جامعه شناسی کلان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۵ تعداد دانلود : ۲۶۱
پدیده تروریسم از جمله موضوعات مهم در عرصه علوم سیاسی و روابط بین الملل است که در پی اوج گیری اعمال تروریستی در جهان، پژوهش ها و تحقیقات زیادی در مورد علل و پیامدهای آن در سراسر جهان انجام گرفته است. امروزه تروریسم به عنوان یکی از مهم ترین مباحث در سطح بین المللی مطرح شده و کشورهای بسیاری را با چالش امنیتی روبه رو کرده است. تفاسیر بسیار زیادی در مورد ریشه های این پدیده و بهترین راه جلوگیری از آن ارائه شده است. بسیاری از این مباحث تحت تأثیر هیجان ها و انگیزه های مختلفی به وجود آمده اند، که خالی از پیش فرض های غیرعلمی نیز نبوده اند. در سال های اخیر جامعه بشری با گسترش پدیده تروریسم مورد تهدید قرار گرفته است. این پدیده دیگر محدود به مرز جغرافیایی خاصی نمی باشد و خطری برای تمام دنیا محسوب می شود. گفتنی است پیشرفت های فناوری در زمینه های اطلاعات و ارتباطات و پیشرفت های اقتصادی و... همه در شکل گیری و گسترش این مسئله نقش داشته اند. وقوع حوادث وحشتناک تروریستی در جهان، در هزاره جدید، که انتظار می رفت دوره صلح و همزیستی باشد، نشان دهنده این است که هیچ فردی در هیچ جای دنیا از عملیات تروریستی در امان نخواهد بود. بر این اساس مقاله حاضر بر آن است تا پدیده تروریسم را از دیدگاه جامعه شناختی مورد بررسی قرار دهد.
۱۱.

نقش سواد رسانه ای سیاسی و رسانه های ارتباط جمعی در کارایی سیاسی و ارائه راهکارهای عملیاتی (مطالعه موردی دانشگاه شهید چمران اهواز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سواد رسانه ای کارایی سیاسی رسانه های چاپی رسانه های غیرچاپی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۲۴۷
کارآیی سیاسی شهروندان یکی از متغیرهای اساسی در نظام های مردم سالار است که مستلزم عوامل مختلفی همچون سواد رسانه ای است که ضمن افزایش مشروعیت و ثبات سیاسی این نظام ها، باعث می شود تا دولت های آن ها با قدرت و توان بیشتری سیاست های داخلی و خارجی خود را پیش ببرند. بر این اساس، هدف اصلی این پژوهش نقش سواد رسانه ای سیاسی و رسانه های ارتباط جمعی در کارآیی سیاسی دانشجویان است. رویکرد مورد استفاده در این مقاله، کمی است و در انجام آن از روش پیمایش استفاده به عمل آمد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود، جامعه آماری این پژوهش شامل دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز می باشد. حجم نمونه 373 نفر بود که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای پردازش داده ها، از نرم افزار SPSS و آزمون آماری همبستگی پیرسون برای آزمون فرضیه ها و رگرسیون چندگانه برای آزمون مدل تجربی پژوهش استفاده گردید. بر اساس نتایج تحقیق بین ابعاد سواد رسانه ای سیاسی (دسترسی به رسانه های جمعی (176/0= r)، تحلیل و ارزیابی محتوای سیاسی رسانه های جمعی (261/0=r) و فعالیت در رسانه های جمعی (513/0= r)) با کارآیی سیاسی ارتباط معنادار وجود دارد. همچنین بین استفاده از رسانه های چاپی و کارآیی سیاسی (136/0= r) رابطه معنادار وجود دارد. می توان استدلال کرد سواد رسانه ای سیاسی شهروندان را قادر ساخته اطلاعات و اخبار درست و نادرست را از هم تشخیص داده و بدین ترتیب سلامت جامعه مدنی را تضمین کرده و احساس کارآیی سیاسی را افزایش دهد.
۱۲.

الگویی برای تبیین رفتار رأی دهی بین نسلی ایرانیان؛ مطالعه موردی شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رفتار رأی دهی تفنن گرایی وظیفه گرایی احساس تعلق اجتماعی تأیید اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۳ تعداد دانلود : ۱۰۳
هدف اصلی این پژوهش ارائه الگویی برای تبیین رفتار رأی دهی بین نسلی ایرانیان با تمرکز بر سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران است که با روش پیمایشی و استفاده از ابزار پرسشنامه انجام گرفت. جامعه آماری این پژوهش شامل کل شهروندان 15 سال به بالای شهر اصفهان است که بر اساس سرشماری سال 1395 برابر با 2243249 نفر بوده است. حجم نمونه با استفاده از جدول لین 384 نفر به دست آمد که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. تحلیل های آماری با استفاده از نرم افزار SPSS و AMOS انجام گرفت. یافته های پژوهش نشان می دهد که بین متغیرهای تفنن گرایی سیاسی، وظیفه گرایی سیاسی، علاقه مندی سیاسی و احساس تعلق اجتماعی با رفتار رأی دهی پاسخگویان در بین نسل اول رابطه معنادار وجود دارد. بین متغیرهای تفنن گرایی سیاسی، وظیفه گرایی سیاسی، علاقه مندی به سیاست، احساس تعلق اجتماعی و جستجوی منافع با رفتار رأی دهی پاسخگویان در بین نسل دوم رابطه معنادار وجود دارد و برای نسل سوم بین همه متغیرهای مستقل با متغیر وابسته رابطه معنادار وجود دارد. نتایج کلی پژوهش نشان می دهد که الگوی رفتار رأی دهی ایرانیان ماهیتی پویا و نه ایستا دارد؛ به عبارت دقیق تر این الگو در طی چهار دهه ای که از عمر نظام جمهوری اسلامی می گذرد همواره دچار سیالیت و دگرگونی بوده و در گذر زمان از مفاهیم سنتی به سمت مفاهیم مدرن پیوسته در حال حرکت بوده به گونه ای که باعث ظهور پدیده جدیدی به نام تفنن گرایی سیاسی به عنوان یکی از مفاهیم غالب در جامعه و سیاست ایران شده است.
۱۳.

بررسی تأثیر ارزش های اخلاقی بر تمایل مردم به رفتارهای خیرخواهانه در بستر ویروس کرونا (مورد مطالعه: کرمانشاه)(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: ارزش های اخلاقی فضائل اخلاقی رفتارهای خیرخواهانه کمال گرایی سپاسگزاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۸ تعداد دانلود : ۲۹۸
هدف اصلی این مطالعه بررسی تأثیر ارزش های اخلاقی بر تمایل مردم به رفتارهای خیرخواهانه در بستر ویروس کرونا در شهر کرمانشاه است. جامعه آماری، کل شهروندان ۲۰ سال به بالای شهر کرمانشاه است که تعداد آنها برابر 855523 نفر است. از این تعداد جامعه آماری، ۳۶۰ نفر بر اساس نمونه گیری با نرم افزار SPSS Sample Power مشخص و با استفاده از نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. برای سنجش روایی پژوهش از روایی صوری، و برای برآورد پایایی ابزار پژوهش از آلفای کرونباخ استفاده گردید. آزمون فرضیه ها با استفاده از شاخص همبستگی و رگرسیون انجام گرفت. یافته ها نشان می دهد که ارزش های اخلاقی در بُعد کمال گرایی (۴۱۷/۰=r)، بُعد اجتناب از رفتارهای نادرست (۱۵۸/۰-=r)، بُعد فضائل اخلاقی (۴۹۱/۰=r)، بُعد بخشش (۲۰۸/۰ =r)، در بُعد هویت اخلاقی (۵۳۷/۰=r)، و در کل (۴۹۲/۰=r)، با رفتارهای خیرخواهانه ارتباط معناداری دارد. ضریب بتا برای متغیر میزان هویت اخلاقی برابر ۳۵/۰، میزان فضائل اخلاقی برابر ۲۹/۰، میزان کمال اخلاقی برابر ۱۸/۰، میزان بخشش اخلاقی برابر ۱۶/۰، میزان سپاس گزاری اخلاقی برابر ۱۷/۰، و میزان اجتناب از رفتارهای نادرست برابر ۱۳/۰- است. مقدار T برای این شش متغیر در سطح ۹۵ درصد معنادار است.
۱۴.

نقش روحانیت شیعه در بیداری اسلامی در تاریخ سیاسی معاصر ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: بیداری اسلامی روحانیت شیعه انقلاب مشروطه انقلاب اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۱ تعداد دانلود : ۹۴
روحانیت شیعه در تاریخ سیاسی معاصر ایران همواره نقش پیشگام و مؤثری در بیداری اسلامی ایفا کرده به گونه ای که بخش مهمی از تاریخ سیاسی ایران با روحانیت عجین شده و همیشه وزنه سنگین و تعیین کننده ای در تحولات سیاسی اجتماعی ایران داشته اند. بر این اساس سوأل اصلی پژوهش حاضر این است که روحانیت شیعه در تاریخ سیاسی معاصر ایران چه نقشی در جهت بیداری اسلامی ایفا کرده است (مسئله). روش تحقیق در این پژوهش توصیفی تحلیلی و ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و اینترنتی می باشد (روش). نتایج حاصل از پژوهش گویای آن است که در سطح رهبری، روحانیون در لغو امتیاز رویتر، پیروزی نهضت تنباکو، پیروزی انقلاب مشروطیت، نهضت ملی شدن صنعت نفت، پیروزی انقلاب اسلامی و احیای نظریه بیداری اسلامی نقش مهمی ایفا کرده اند. در سطح حمایت مردمی می توان به اعلام حکم جهاد و دعوت مردم به مبارزه در جنگ های ایران و روس، حمایت از مردم در حادثه گریبایدوف و سفارت روس و به صحنه کشاندن مردم علیه استبداد و استعمار خارجی اشاره کرد. در سطح منطقه ای نیز می توان به تلاش های عالمان دینی همچون سید جمال الدین اسدآبادی، میرزا حسین نائینی، آیت الله کاشانی، امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری در جهت تقویت و بیداری اسلامی اشاره کرد (یافته ها).
۱۵.

تحلیل اثرات تعاملی حکمرانی خوب و دولت رانتیر بر بی ثباتی سیاسی کشورهای عضو اوپک با استفاده از روش گشتار تعمیم یافته GMM(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دولت رانتیر حکمرانی خوب ثبات سیاسی اوپک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۱ تعداد دانلود : ۲۷۰
این مقاله به بررسی اثرات تعاملی دولت رانتیر و حکمرانی خوب بر بی ثباتی سیاسی کشورهای عضو اوپک پرداخته است. روش آزمون فرضیه ها، روش داده های پانل پویا (GMM) طی دوره زمانی 2010 تا 2018 در کشورهای عضو اوپک می باشد. در این پژوهش از شش مؤلفه کنترل فساد، اثربخشی دولت، کیفیت قوانین، قانون مداری، اعتراض و پاسخگویی و ثبات سیاسی/ عدم خشونت با عنوان شاخص های حکمرانی خوب استفاده کرده و به همراه درآمدهای نفتی (رانتی) بر شاخص بی ثباتی سیاسی به صورت جداگانه بررسی شده است. یافته ها حاصل از پژوهش نشان می دهد که تأثیر دولت رانتیر بر شاخص بی ثباتی سیاسی کشورهای اوپک مثبت و معنی دار است و تأثیر شاخص های پاسخگویی، کارایی دولت، کنترل فساد، حاکمیت قانون و ثبات سیاسی/ عدم خشونت بر بی ثباتی سیاسی کشورهای اوپک منفی و معنی دار هستند. اثرات تعاملی سه شاخص پاسخگویی، کنترل فساد و حاکمیت قانون به همراه دولت رانتیر نیز بر شاخص بی ثباتی سیاسی کشورهای اوپک منفی و معنی دار هستند.
۱۶.

نقش جامعه پذیری سیاسی و کارگزاران آن در میزان وفاداری سیاسی شهروندان (مطالعه موردی: شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: وفاداری سیاسی جامعه پذیری سیاسی خانواده رسانه های جمعی دینداری احزاب سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۴ تعداد دانلود : ۱۱۲
هدف اصلی این مقاله نقش جامعه پذیری سیاسی و کارگزاران آن در میزان وفاداری سیاسی شهروندان است که با روش پیمایشی و استفاده از ابزار پرسشنامه انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش، شهروندان بالای 18 سال شهر اصفهان به تعداد 2243249 نفر در سال 95 می باشد. حجم نمونه با فرمول کوکران 384 نفر به دست آمد که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای پردازش داده ها، از نرم افزار SPSS استفاده گردید. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان می دهد که بین جامعه پذیری سیاسی و کارگزاران آن با میزان وفاداری سیاسی شهروندان رابطه معنادار وجود دارد. بر اساس یافته های به دست آمده، بین نقش خانواده (42/0r= )، نظام آموزشی (33/0r= )، همسالان (37/0r= )، رسانه های جمعی (42/0r= )، احزاب سیاسی (30/0r= ) و دینداری (80/0r= ) با میزان وفاداری سیاسی شهروندان رابطه ی معناداری وجود دارد. نتایج ضریب رگرسیونی نشان می دهد که متغیرهای دینداری (514/0=Beta)، اثربخشی سیاسی (265/0=Beta)، وقایع سیاسی (297/0=Beta)، احزاب سیاسی (199/0- =Beta)، آگاهی سیاسی (069/0=Beta) و نظام آموزشی (060/0- =Beta) وارد معادله شده و در مجموع 774/0 از واریانس متغیر وابسته را تبیین کرده اند (774/0=R²). می توان استدلال کرد که این متغیرها در میزان وفاداری سیاسی افراد نقش بسیار مهمی ایفا می کنند.
۱۷.

هنجاریابی، روایی و پایایی ابزار سنجش ارزش های اخلاقی (مطالعه موردی: شهر کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزش های اخلاقی روایی پایایی هنجاریابی ابزار اندازه گیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱ تعداد دانلود : ۸۹
یکی از اهداف مطالعه شده اندیشمندان علوم انسانی و به خصوص علوم اجتماعی، ساخت و طراحی ابزارهای مناسب و معتبر برای سنجش مفاهیم و واژه های انتزاعی است. ارزش های اخلاقی به عنوان مفهومی میان رشته ای مجموعه ای از قواعد و اصولی است که انسان آن را در زندگی به کار می برد. هدف این پژوهش، هنجاریابی، روایی و پایایی ابزار سنجش ارزش های اخلاقی است. روش مطالعه از لحاظ رویکرد، کمی، از نظر هدف، بنیادی، برمبنای راهبرد، توصیفی و براساس نحوه گردآوری داده ها پیمایشی است. برای این منظور پس از مطالعه و بررسی ابزارهای موجود در دنیا (ابزارهای استاندارد) و همچنین تکمیل خلأهای این ابزارها (توسط محقق در فرایند انجام پژوهش)، به ابزاری جامع اقدام شد و از کل شهروندان بالای 20 سال شهر کرمانشاه در سال 1399، 440 نفر انتخاب شدند و داده های حاصل از این مطالعه به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای جمع آوری شدند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از دو نرم افزار SPSS و AMOS استفاده گردید. ضریب آلفای کرونباخ برابر با 0/936، همبستگی بین نیمه های آزمون برابر با 0/554، ضریب گاتمن 0/709 و ضریب اسپیرمن-براون 0/703 و کل واریانس تبیین شده همه ابعاد روی هم رفته توسط تحلیل عاملی برابر با 87/72 است. نتایج مدل اندازه گیری نشان می دهد که شاخص CMIN/DF برابر با 4/58، برازش تطبیقی CFI برابر با 0/85، توکر لوئیس برابر با 0/80 و شاخص RMSEA برابر با 0/08 برازش مدل را تأیید می کنند. ابزار طراحی شده می تواند به عنوان مقیاسی پایا و روا مورد استفاده مؤسسه های پژوهشی و پژوهشگران قرار بگیرد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که روایی ابزار مورد استفاده با استفاده از روایی صوری و سازه ای تأیید شد. برای برآورد پایایی نتایج، آلفای کرونباخ، روش دونیمه کردن و اسپیرمن براون، آن را تأیید کردند و درنهایت با توجه به اینکه برخی گویه های پرسشنامه های مورد مطالعه متناسب با فرهنگ بومی نبودند، سعی شد با استفاده از نظرات متخصصان و متناسب با وضعیت فرهنگی جامعه ایران، اصلاح و هنجاریابی شوند.
۱۸.

مطالعه تطبیقی حضور زن در قوه مقننه: تحولات قبل و بعد از انقلاب اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انقلاب اسلامی زنان شورای نگهبان مجلس سنا مجلس شورای اسلامی مجلس شورای ملی مجمع تشخیص مصلحت نظام مشارکت سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶ تعداد دانلود : ۴۸
از جمله تغییر و تحولاتی که در دهه های اخیر در حوزه سیاسی و اجتماعی در ایران به وجود آمد، تغییر در میزان حضور و مشارکت سیاسی اجتماعی زنان بوده است و انتظار می رود با افزایش توانمندی ها و ارتقای سطح تحصیلات زنان و افزایش تعاملات در سطح بین الملل، حضور زنان در حوزه قدرت سیاسی اجتماعی، به ویژه در قوه مقننه، دو چندان شود. این پژوهش با تأکید بر اهمیت مشارکت سیاسی زنان در توسعه و پیشرفت کشور، با رویکردی مقایسه ای تحلیلی درصدد ارزیابی میزان مشارکت و حضور زنان در قوه مقننه از قبل تا بعد از انقلاب اسلامی بوده است. یافته های این مطالعه نشان می دهد مشارکت سیاسی زنان از دوران پهلوی تا انقلاب اسلامی ایران شاهد فراز و نشیب هایی بوده است و به رغم پیشرفت های علمی و کسب تجارب سیاسی اجتماعی زنان، هنوز تا بهره مندی مناسب از توانمندی آن ها در ساختار مدیریتی کشور فاصله وجود دارد و به نظر می رسد مشارکت آن ها در این سطح، نیازمند ایجاد انگیزه و برطرف کردن موانع پیش روست.
۱۹.

نقش و اهمیت تصدی مناصب زمامدارانه در توانمندسازی سیاسی زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: زنان مناصب زمامدارانه (سیاسی) توانمندسازی سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳ تعداد دانلود : ۵۱
هدف اصلی این پژوهش بررسی نقش و اهمیت تصدی مناصب زمامدارانه در توانمندسازی سیاسی زنان در سراسر جهان است. بدین منظور نمایندگی زنان در مناصب سیاسی اجرائی و قانون گذاری از چند دهه گذشته تا امروز در سراسر جهان با رویکردی بین المللی مورد بررسی و واکاوی قرار گرفته است. روش تحقیق مورد استفاده در این مقاله توصیفی و گردآوری اطلاعات با استفاده از ابزار کتابخانه ای و منابع اینترنتی انجام شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که بین تصدی مناصب سیاسی (زمامدارانه) زنان و توانمندسازی سیاسی آن ها رابطه متقابل وجود دارد یعنی از یک طرف منصب داران سیاسی زن به دیگر زنان انگیزه و اعتمادبه نفس می دهند که وارد فعالیت ها و رقابت های سیاسی شده و توانمند شوند و از طرف دیگر توانمند شدن سیاسی زنان، آن ها را برای فعالیت در عرصه های سیاسی و اجتماعی ترغیب می کند. علاوه بر این، افزایش نمایندگی زنان در مناصب سیاسی اجرائی و قانون گذاری باعث ثبات سیاسی، مشروعیت سیاسی، برابری، رفاه اجتماعی و حکمرانی مؤثر می شود؛ بنابراین اکثر اندیشمندان سیاسی و اجتماعی جهان به ضرورت و اهمیت حضور زنان در سیاست ادامه می دهند به گونه ای که سازمان ملل بهبود برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان را سومین هدف اصلی برای توسعه هزاره خود قرار داده است. بر اساس داده های آماری پژوهش حاضر این امیدواری وجود دارد که زنان بتوانند با تصدی مناصب سیاسی (زمامدارانه) خود را از لحاظ سیاسی توانمند ساخته و جایگاه فعلی خود را بهبود بخشند.
۲۰.

مؤلفه های فرهنگی مرزنشینان و نقش آن در امنیت پایدار مناطق مرزی کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ توسعه امنیت مرزنشینان کرمانشاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶ تعداد دانلود : ۵۸
هدف این پژوهش مؤلفه های فرهنگی مرزنشینان و نقش آن در امنیت پایدار مناطق مرزی کرمانشاه است که در قالب فرضیه؛ بین مؤلفه های فرهنگی مرزنشینان و امنیت پایدار مناطق مرزی رابطه معنادار وجود دارد، مورد بررسی و آزمون قرار گرفته است. پژوهش حاضر با روش ترکیبی (کمی و کیفی) انجام شد؛ به نحوی که برای بعد کمی از پیمایش و برای بعد کیفی آن از روش گرند تئوری استفاده به عمل آمد. جامعه آماری در بخش کیفی شامل صاحب نظران و متخصصین آگاه به موضوع پژوهش بودند. روش نمونه گیری در بخش کیفی به صورت هدفمند از نوع گلوله برفی بود، که با تعداد 30 نخبه و صاحب نظر به اجماع نظری رسید. در بخش کمی جامعه آماری شامل شهروندان مناطق مرزی استان کرمانشاه بودند. که تعداد این افراد بر اساس برآوردهای اولیه 540 نفر بودند. ابزار گردآوری اطلاعات؛ مصاحبه های نیمه ساختاریافته و پرسشنامه های محقق ساخته بود. جهت تجزیه وتحلیل داده ها بعد از انجام مصاحبه ها از روش تحلیل کدگذاری برای شناسایی و اولویت بندی مؤلفه های فرهنگی و امنیت پایدار مرزی استفاده شد. همچنین در قسمت کمی مطالعه از نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج حاصل نشان می دهد که امنیت پایدار مرزی از دیدگاه پاسخگویان دارای 19 واحد معنایی می باشد که در شش مقوله مشترک «امنیت اقتصادی»، «امنیت اجتماعی»، «امنیت سیاسی»، «امنیت زیست محیطی»، «امنیت نظامی» و «امنیت فرهنگی» قرار گرفتند. از طرفی ابعاد فرهنگی مرزنشینان مشتمل بر شش بُعد «مشارکت و تعاون»، «انسجام فرهنگی»، «تعامل دوطرفه»، «بصیرت و آگاهی»، «ایدئولوژی» و «غیرت و جوانمردی» قرار گرفتند. ماتریس همبستگی بین مقوله های فرهنگی و امنیت پایدار مرزی نشان می دهند که ارتباط معنادار و مستقیمی بین هر یک از مؤلفه های این ماتریس وجود دارد. می توان گفت دو مقوله هسته ای امنیت پایدار مرزی و مؤلفه های فرهنگی شش گانه مرزنشینان در یک رابطه متقابل با هم قرار دارند؛ به نحوی که در تعامل دوطرفه این مؤلفه ها، سامان اجتماعی در مرزها شکل می گیرد و مرزنشینان شاهد نوعی امنیت پایدار می باشند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان