علوم اطلاع رسانی

نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۱٬۴۵۸ مورد.

۶۱.

بازیابی اطلاعات موسیقایی از سامانه های زمزمه-محور: پرسشی نو در ارتباط با کاربرد ویبراتوِ هارمونیکا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: داریوش علیمحمدی نادر نقشینه

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۰۲

کلید واژه ها: موسیقی هارمونیکا ویبراتو ساز زهی ساز بادی سامانه زمزمه - محور بازیابی اطلاعات موسیقایی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۶۷ تعداد دانلود : ۷۶۸

هدف: با در نظر داشتن یک خلأ اساسی، پژوهش حاضر طرح پرسشی نو در ارتباط با کاربرد ویبراتوِ هارمونیکا در بازیابی اطلاعات موسیقایی از سامانه های زمزمه-محور را هدف قرار داده است. روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش بر اساس مرور متون مرتبط با ویبراتوِ سازهای زهی و بادی شکل گرفته و از این حیث می تواند تابع روش سندی باشد. به اعتبار تحلیل محتوایی و استنباط ذهنی از نوشتارهای موجود نیز می توان رویکرد آن را کیفی دانست. یافته ها: در این مقاله و برای نخستین بار در حوزه علم اطلاعات تعریفی قابل درک از هارمونیکا به عنوان یک ساز بادی ارائه و مفهوم ویبراتو به عنوان تقویت کننده صدای ساز تشریح شده است. این پژوهش همچنین، مدل عمومی سامانه های زمزمه-محور بازیابی اطلاعات موسیقایی را عرضه کرده و در قلمرو کاربرد ویبراتوِ هارمونیکا در چنین سامانه هایی این پرسش نو را طرح می کند که آیا می توان ویبراتو را در جهت بازیابی قطعات موسیقایی از سامانه های زمزمه-محور به کار برد؟ نتیجه گیری: شایسته است سامانه زمزمه- محور جدیدی توسعه داده شود که قابلیت درک ویبراتو را داشته باشد و بتواند کاربران غیر متخصص را در بازیابی قطعات موسیقایی مورد نظرشان بیش از پیش یاری دهد.

۶۲.

تجزیه و تحلیل محدودیت های تکنیکی موثر بر نارضایتی کاربران سیستم های مدیریت دانش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: آزاده فریدی اقدم محمود مرادی بهمن نوروزپور

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۸۲)

کلید واژه ها: سیستم های مدیریت دانش محدودیت های کیفیت سیستم محدودیت های کیفیت دانش محدودیت های کیفیت خدمات نارضایتی کاربران(93/10/29)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۴۱ تعداد دانلود : ۶۰۶

بسیاری از سازمان ها به منظور بهره گیری از منافع سیستم های مدیریت دانش، این سیستم ها را به عنوان یک روش سیستماتیک برای به کارگیری فناوری اطلاعات در مدیریت دانش استفاده می نمایند تا قدرت رقابتی و کارایی شان افزایش یابد. به هرحال محدودیت هایی در دستیابی به اهداف این سیستم ها وجود دارد که منجر به عدم استفاده کامل از مزایای بالقوه این سیستم ها می گردد. مقاله حاضر به شناسایی محدودیت های مؤثر بر ناخشنودی کاربران در خلال یک مطالعه پیمایشی در سازمان های بهره بردار این سیستم می پردازد. این عوامل به سه دسته محدودیت-های کیفیت سیستم، کیفیت دانش و کیفیت خدمات دسته بندی شده و مدل مفهومی تحقیق ارائه می گردد. برای جمع آوری داده های مربوط به مدل ساختاری از پرسشنامه استفاده گردید و سپس جهت تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزارWarp PLS استفاده شد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که محدودیت کیفیت دانش به صورت آماری مهم ترین فاکتور مؤثر بر روی ناخشنودی کاربران می باشد و بعد از آن محدودیت کیفیت خدمات و کیفیت دانش به ترتیب جایگاه دوم و سوم را به خود اختصاص داده اند.

۶۳.

لایه های روش شناختیِ منطق استفهامی و کاربرد آن در تحلیل نظام های رده بندی دانش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد خندان غلامرضا فدایی محمدرضا وصفی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ بهار ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۸۱)

کلید واژه ها: روش شناسی روش رهایی بخشی رده بندی دانش منطق استفهامی منطق استقرائی منطق قیاسی منطق پس کاوی برساخت انگاری اجتماعی درخودنگری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۷۴ تعداد دانلود : ۳۵۰۹

در این مقاله، بر مفهوم «روش شناسی» و تفاوت آن با «روش» تأکید می شود و در چارچوب این تفاوت گذاری، لایه های دخیل در پژوهشِ استفهامی مشخص می گردد. هدف آن است که با مشخص کردنِ این لایه ها، زمینه کاربردِ منطقِ استفهامی در تحلیلِ نظام های رده بندی دانش، به عنوان بدیلی برای منطق استقرائی و قیاسی که نوعاً منطق اغلبِ پژوهش ها در این حوزه هستند، ارائه شود. روش: تحلیل مفهومی. یافته ها: منطق استفهامی به دنبالِ تبیینِ واقعیتِ مستقل از کنشگرانِ اجتماعی نیست، بلکه قصد فهمِ نحوه برساختِ پدیدارهای اجتماعیِ این کنشگران را دارد. این مواجهه تفسیرانگارانه و برساخت انگارانه کمک می کند رده بندی دانش را به عنوان یک برساخت اجتماعی تحلیل کنیم. چنین تحلیلی نشان می دهد که نظام های رده بندی، نظام های عینیِ مطلقِ استعلایافته از زمان و مکان نیستند، بلکه نظام هایی هستند که شرایطِ فرهنگی و اجتماعیِ حاکم بر تولیدشان، آنها را مقید و مشروط می سازد. هر نظامِ رده بندیِ دانش، محدود به حدودِ هستی شناختی و معرفت شناختی خاص خودش است و باید رده بندی های «دیگر»، مبتنی بر حدود هستی شناختی و معرفت شناختیِ «دیگر» را نیز به رسمیت شناخت و برایشان حق حیات قائل شد. اصالت/ارزش: از طریق معرفی لایه های روش شناختی منطق استفهامی، راه های بدیل و جدیدی را برای بررسی و تحلیل نظام های رده بندی دانش، به عنوان سازه هایی تفسیری و معنایی، پیش پای متخصصان و حرفه مندان کتابداری و اطلاع رسانی می گذارد.

۶۴.

بررسی عوامل انگیزشی و سازمانی مؤثر بر شکل گیری رفتار تسهیم دانش میان کارکنان: مطالعه موردی در یک مرکز تحقیق و توسعه صنعتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: پیمان اخوان سید مهدی حسینی سرخوش

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۸۲)

کلید واژه ها: عوامل انگیزشی عوامل سازمانی نظریه مبادله اجتماعی تسهیم دانش نظریه رفتار برنامه ریزی شده

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۷۵ تعداد دانلود : ۶۵۵

تسهیم دانش یک قابلیت اساسی در مراکز تحقیق و توسعه صنعتی می باشد زیرا از طریق آن کارکنان می توانند در به کارگیری دانش، نوآوری و نهایتاً مزیت رقابتی سازمان مشارکت داشته باشند. تسهیم دانش اثربخش میان کارکنان می تواند به طور قابل ملاحظه ای بر زمان، هزینه و کیفیت فعالیت های تحقیق و توسعه در چنین سازمان هایی تأثیر بگذارد. بنابراین هدف از این تحقیق بررسی عوامل انگیزش فردی و سازمانی مؤثر بر شکل گیری رفتار تسهیم دانش در یک مرکز تحقیق و توسعه صنعتی از طریق ترکیب دو نظریه رفتار برنامه ریزی شده و نظریه مبادله اجتماعی می باشد. روش تحقیق از نوع توصیفی پیمایشی بوده و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه می باشد. برای آزمون فرضیه ها نیز از روش حداقل مربعات جزئی (PLS) استفاده شد. نتایج تجزیه و تحلیل 85 داده گردآوری شده از جامعه آماری اثر منفی ادراک از دست دادن قدرت دانش و اثر مثبت ادراک لذت بردن از کمک به دیگران و ادراک افزایش شهرت را بر نگرش نسبت به تسهیم دانش تأیید نمود. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که نگرش نسبت به تسهیم دانش و هنجارهای ذهنی منجر به افزایش قصد تسهیم دانش در کارکنان شده و این قصد در نهایت موجب افزایش رفتار تسهیم دانش در کارکنان می شود. علاوه بر این، نتایج تحقیق از اثر معنادار عوامل سازمانی جوّ سازمانی و تسهیلات فناوری اطلاعات و ارتباطات به ترتیب بر هنجارهای ذهنی و کنترل رفتاری درک شده حمایت نمود. در نهایت با توجه به یافته های تحقیق، توصیه هایی برای شاغلان حرفه ای در حوزه مدیریت دانش به منظور ترغیب تسهیم دانش میان کارکنان در مراکز تحقیق و توسعه صنعتی به همراه پیشنهادهایی برای محققان آتی جهت پوشش شکاف های تحقیق حاضر ارائه خواهد شد.

۶۵.

ارائه مدل پیاده سازی مدیریت دانش با رویکرد فازی در صنعت فناوری اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: زهرا رزمی رؤیا راضی زاده

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۱ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۸۳)

کلید واژه ها: فناوری اطلاعات مدیریت دانش رویکرد فازی مدل پیاده سازی مدیریت دانش

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۹۶ تعداد دانلود : ۶۷۶

با پیشرفت علوم نوین و رقابتی تر شدن محیط در عرصه دستاوردهای فناوری، مدیریت دانش به عنوان یکی از مهم ترین مزیت های رقابتی پایدار سازمان های درگیر تکنولوژی محسوب می شود. این امر در سازمان های با تکنولوژی های پیشرفته، به خصوص سازمان های فعال در حوزه فناوری اطلاعات، به دلیل ماهیت آن ها، نمود بیشتری پیدا می نماید و از این جهت موضوع مدیریت دانش، در حال حاضر به یکی از مهم ترین اولویت های این قبیل سازمان ها تبدیل شده است که در صورت عدم شناسایی، به کارگیری، ثبت، ذخیره و خلق دانش، سازمان ناچار به پرداخت هزینه های هنگفتی در ازای احیای مجدد آن خواهد شد. هدف از پژوهش حاضر، ارائه مدل جامعی در پیاده سازی مدیریت دانش در صنعت فناوری اطلاعات می باشد. بنابراین، مؤلفه های مدل پیشنهادی پژوهش با مطالعه مقالات و پژوهش های مشابه صورت گرفته در حوزه مدیریت دانش و فناوری اطلاعات و نیز با نظرسنجی از خبرگان این حوزه شناسایی گردیدند و بدین جهت پرسش نامه ای در دو بخش طراحی گردید و در اختیار خبرگان سازمان های مورد بررسی قرار گرفت. داده های پژوهش از طریق آزمون T تک نمونه ای (T Test) و آزمون دو جمله ای (Binomial) تحلیل شدند. همچنین، به دلیل محدودیت هایی که طیف لیکرت در ارائه پاسخ های دقیق ایجاد می نماید، از رویکرد فازی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهند که مراحل مدل پیاده سازی مدیریت دانش در صنعت فناوری اطلاعات به ترتیب اهمیت شامل ارزیابی دانش، ارتقاء دانش، برنامه ریزی دانشی، فرهنگ دانش محور، استراتژی های مدیریت دانش، فرایندهای مدیریت دانش، زیرساخت های مناسب دانش، سازمان دانش محور و نمایش دانش می باشند، و نیز اقداماتی در هر یک از این مراحل وجود دارند که در پیاده سازی موفق این مراحل نقش مؤثری ایفا می نمایند.

۶۶.

بررسی نقش هیجان ها در بازیابی اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسن بهزادی اعظم صنعت جو سید رحمت الله فتاحی جواد صالحی فدردی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۱ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۸۴)

کلید واژه ها: هیجان بازیابی اطلاعات رفتار اطلاع یابی احساس دانشگاه بین المللی امام رضا (ع)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۲۹ تعداد دانلود : ۱۲۷۵

پژوهش حاضر با هدف شناسایی هیجان های کاربران در مراحل مختلف بازیابی اطلاعات بر مبنای مدل بازیابی اطلاعات در محیط وب انجام شد. از نظر روش شناسی، پژوهش حاضر آزمایشی و از نظر نوع، کاربردی است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد رشته های علوم انسانی دانشگاه بین المللی امام رضا (ع) تشکیل می دادند که G*Power بر اساس روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و با استفاده از نرم افزارحجم نمونه ای برابر 30 نفر انتخاب شد . گردآوری داده ها با استفاده ازپرسشنامه ویژگی های جمعیت شناختی و سابقه کار با اینترنت، پرسشنامه پس از جست وجو و تصاویر ضبط شده از چهره کاربران صورت گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که: 1. در مرحله جست وجوی آغازین، هیجان ترس و در 49 درصد بیشترین میزان / مرحله پیوندیابی، هیجان های منفی در مجموع با 3 فراوانی را داشتند. 2. بین هیجان های مختلف کاربران در مراحل چهارگانهبازیابی اطلاعات رابطه معناداری مشاهده شد. 3. در مجموع هیجان های منفی(ترس، عصبانیت، غم، و تنفر) در جست وجوی دشوار بیشتر از جست وجوی ساده بود، و بین سطح دشواری وظایف جست وجو و نوع هیجان های کاربران رابطه معناداری وجود داشت.

۶۷.

اهمیت ذخیره سازی سوابق ایجادشده در رسانه های اجتماعی برای سازمان ها

نویسنده: نسرین علیپور

منبع: کتاب مهر پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۷ و ۱۸

کلید واژه ها: ذخیره سازی سازمان رسانه های اجتماعی سوابق مؤسسات آرشیوی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی شبکه های اطلاعاتی و کامپیوتری

تعداد بازدید : ۹۲۴ تعداد دانلود : ۶۱۸

هدف این پژوهش، بررسی انواع رسانه های اجتماعی و نحوة استفاده از شبکه های اجتماعی از سوی سازمان ها و همچنین سازمان های آرشیوی است. این پژوهش با روش کتابخانه ای انجام شده است. ابتدا به رسانه های اجتماعی و انواع آن پرداخته و سپس به مبحث تولید محتوا و اهمیت مدیریت محتوای تولیدشده در این رسانه ها توجه شده است. در این پژوهش، مشخص شد که سازمان ها از رسانه های اجتماعی جهت اطلاع رسانی اخبار و رویدادها، قرار دادن تصاویر و ویدئو از سازمان، یا موجودیِ مجموعة خود بهره می گیرند، اما به رویدادها و نظرها به منزلة یک سابقه و سند توجهی نمی شود. درنهایت، در این پژوهش به این مهم پرداخته می شود که سوابق ایجادشده می تواند در مواردی برای مؤسسه ها ارزشمند باشد، اما برای آرشیوها اهمیت بیشتری خواهند داشت. از این رو، راهکارها و پیشنهادهایی جهت ذخیره سازی این سوابق ارائه شده است. لازم به ذکر است که مقاله حاضر در هشتمین همایش ملی اتحادیه انجمن های علمی دانشجویی علم اطلاعات و دانش شناسی ایران (ادکا) با عنوان ""رسانه های اجتماعی در مراکز اطلاع رسانی"" که با حمایت مادی و معنوی انتشارات سوره مهر در آبان ماه سال جاری برگزار گردید، ارائه شده و برای اولین بار در شماره های هفدهم و هجدهم فصلنامه کتاب مهر منتشر می گردد.

۶۸.

تحلیل پیوند علم و فناوری با مطالعه استنادی پروانه های ثبت اختراع ایرانی در طول سال های 2009-2013(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: زاهد بیگدلی منصوره صراطی شیرازی

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۰۲

کلید واژه ها: استناد علم و فناوری پروانه ثبت اختراع پروانه های ثبت اختراع و علائم تجاری امریکا (USPTO)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۳۵ تعداد دانلود : ۵۰۹

هدف: تحلیل جریان دانش از طریق بررسی استنادهای پروانه های ثبت اختراع ایران است. روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش با استفاده از روش علم سنجی و مطالعه استنادی انجام گرفته است. ابتدا پروانه های ثبت اختراع ایران، از پایگاه پروانه های ثبت اختراع و علائم تجاری امریکا (USPTO) استخراج شد و موضوعات بر اساس ""طبقه بندی بین المللی پروانه ثبت اختراع"" تعیین و استنادهای موجود در آنها به تفکیک پروانه های ثبت اختراع و دیگر منابع علمی تحلیل گردید. یافته ها: فقط 43 درصد از پروانه های ثبت اختراع به منابعی غیر از پروانه های ثبت اختراع استناد کرده اند و از کل استنادهای صورت گرفته، در حدود 6/77 درصد استنادها به دیگر پروانه های ثبت اختراع و فقط 4/22 درصد استنادها به منابع غیر از پروانه های ثبت اختراع بوده است. آزمون ها معنا دار بودن اختلاف در تعداد استناد به پروانه های ثبت اختراع ایران به صورت کلی و نیز در میان حوزه های موضوعی را نشان می دهد. نتیجه گیری: پروانه های ثبت اختراع ایران، بیشتر فناوری- بنیان هستند تا علم- بنیان

۶۹.

دگرسنجه ها: راهی نو در علم سنجی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مژده سلاجقه سجاد محمدیان

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۰۱

کلید واژه ها: علم سنجی دگرسنجه ها آلتمتریکس وب اجتماعی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۲۳ تعداد دانلود : ۱۰۴۱

هدف: تبیین و توصیف مفاهیم پیرامون دگرسنجه ها (آلتمتریکس) است. روش/ رویکرد پژوهش: بررسی متون کتابخانه ای و استخراج و تحلیل مطالب مطرح شده مرتبط با اهداف است. یافته ها: برخلاف شاخص های استنادی علم سنجی که کاملاً کند و زمان بر هستند، دگرسنجه ها می تواند در بازه زمانی بسیار کوتاه حتی یک یا دوروزه به ارزیابی تولیدات علمی بپردازد، همچنین بسیار از تولیدات علمی که خارج از مجلات در محیط وب انتشار می یابند نیز قابل ارزیابی هستند. نتیجه گیری: اصلی ترین چالش فراروی این حوزه تردید در داشتن اعتبار علمی در حد حوزه علم سنجی است؛ زیرا مقالات مورد ارزیابی در علم سنجی از فیلترهای علمی بسیاری چون داوری و... عبور می کنند، اما آنچه مسلم است در ارزیابی های درون سازمانی آن هم در بازه زمانی کوتاه دگرسنجی می تواند بهترین شیوه باشد.

۷۰.

شناسایی و رتبه بندی عوامل ریسک رایانش ابری در سازمان های دولتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نورمحمد یعقوبی حمیدرضا جعفری جواد شکوهی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ بهار ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۸۱)

کلید واژه ها: سازمان های دولتی فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی عوامل ریسک رایانش ابری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۵۰ تعداد دانلود : ۱۲۴۷

با پیشرفت سریع فناوری های پردازشی و ذخیره سازی و موفقیت اینترنت، منابع رایانشی، ارزان تر، قوی تر و در دسترس تر از قبل شده اند. این روندِ فناوری تحقق یک مدل محاسباتی جدید به نام رایانش ابری را قادر ساخته است. اخیرا سازمان های دولتی شروع به بکارگیری معماری، بسترها و برنامه های رایانش ابری جهت تحویل خدمات و برآورده ساختن نیازهای زیرمجموعه خودکرده اند.با وجود مزایا و فرصت های بسیار فناوری رایانش ابری،ریسک های متعددی وجود دارند که سازمان های دولتی باید قبل از مهاجرت به سمت محیط ابری آنها را بشناسند. هدف از انجام این پژوهش، شناسایی و رتبه بندی عوامل ریسک رایانش ابری در سازمان های دولتی با استفاده از دیدگاه خبرگان فناوری اطلاعات می باشد. ابتدا با مرور مقاله های کلیدی، لیست جامعی از ریسک ها استخراج و در دو دسته محسوس و غیرمحسوس طبقه بندی شدند. سپس از 6 نفر از خبرگان در خصوص این ریسک ها و تقسیم بندی شان، مصاحبه به عمل آمد و 10 ریسک شناسایی شد. پس از آن، با نظرسنجی از 52 خبره و با کمک فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی این ریسک ها رتبه بندی گردیدند. نتایج نشان می دهد که خبرگان ریسک های نامحسوس را به عنوان مهم ترین ریسک ها در بکارگیری رایانش ابری در سازمان های دولتی شناسایی کرده اند. در این میان ریسک «محرمانگی داده» رتبه نخست را بدست آورده است.

۷۱.

میزان موفقیت وظایف کاربری در پیوند با خانواده های کتابشناختی مبتنی بر الگوی مفهومی اف.آر.بی.آر. در نرم افزارهای کتابخانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ابراهیم عمرانی معصومه نیک نیا

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۰۱

کلید واژه ها: نرم افزار کتابخانه ای وظایف کاربری ملزومات کارکردی پیشینه کتابشناختی (اف.آر.بی.آر.)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۱۱ تعداد دانلود : ۶۳۷

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان بهبود نتایج جستجوی کاربران عادی و متخصص موضوعی با استفاده از خانواده های کتابشناختی مبتنی بر الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی (اف.آر.بی.آر.) در دو نرم افزار کتابخانه ای یکی با امکان محدود کردن نتایج جستجو براساس براساس خانواده های کتابشناختی و دیگری بدون این امکان انجام شده است. روش/ رویکرد پژوهش: میزان موفقیت کاربران به روش تجربی از طریق پایگاه آزمایشی محقق ساخته پژوهشگر ساخته در مورد اعضای دو خانواده کتابشناختی ""بوستان سعدی"" و ""رباعیات خیام"" با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته و تجربه کاربران در دو نرم افزار کتابخانه ای سیمرغ و رسا مورد وارسی و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: میزان موفقیت نرم افزار سیمرغ در پشتیبانی از چهار وظیفه کاربری (یافتن، شناسایی، انتخاب، و دسترسی) به بیان هایی از خانواده کتابشناختی ""بوستان سعدی"" و ""رباعیات خیام"" برمبنای نظرات دو گروه کاربران متخصص و عادی بیش از نرم افزار رسا بود. نتیجه گیری: هر دو نرم افزار رسا و سیمرغ می توانند با اصلاح صفحات جستجو امکانات بیشتری را برای پشتیبانی از وظایف کاربری در اختیار کاربران قرار دهند.

۷۲.

طراحی و پیاده سازی هستی شناسی علوم پایه بر اساس مفاهیم و روابط موجود در اصطلاحنامه های مرتبط(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ملوک السادات حسینی بهشتی فاطمه اژه ای

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ بهار ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۸۱)

کلید واژه ها: هستی شناسی تبدیل اصطلاحنامه مهندسی هستی شناسی بازیابی دانش

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۷۸ تعداد دانلود : ۱۲۷۱

هستی شناسی، واژگان و مفاهیم مشترک مورد استفاده برای توصیف و ارائه یک حوزه از دانش را معین می کند و می تواند مبنایی برای سازماندهی و مدیریت دانش در یک حوزه خاص باشد. با این وجود ساخت هستی شناسی کاری دشوار و زمان بر است. به منظور تسهیل و سرعت بخشیدن به این امر، می وان منابع دیگر دانش نظیر اصطلاحنامه ها را مورد استفاده قرار داد. اصطلاحنامه به لحاظ دارا بودن اطلاعات معنایی و ساختار سلسله مراتبی مفاهیم و نیز نشان دادن روابط میان آنها منبع مناسبی برای ساخت هستی شناسی به حساب می آید. ما با هدف شکل گیری هستی شناسی در حوزه علوم پایه، اصطلاحنامه هایی که پیش از این در پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران در حوزه های مختلف شیمی، فیزیک، زیست شناسی، زمین شناسی و ریاضی تدوین شده بود را مبنای ساخت هستی شناسی قرار دادیم. برای این منظور، ابتدا مغایرت ها و هم پوشانی های مفاهیم مشترک حوزه های مختلف علوم پایه در اصطلاحنامه های مختلف را برطرف ساختیم تا بتوان از آن ها در یک هستی شناسی واحد بهره برد. پس از آن کلیه اصطلاحنامه ها با یکدیگر تلفیق و اصطلاحنامه جامع تولید شد. سپس طراحی مفهومی هستی شناسی با استفاده از روش «مت آنتولوژی» بر اساس مفاهیم و روابط موجود در اصطلاحنامه ی جامع صورت گرفت. در نهایت هستی شناسی علوم پایه بر اساس طراحی صورت گرفته پیاده سازی شد تا به عنوان ابزاری استاندارد جهت ذخیره و بازیابی اطلاعات به کار گرفته شود.

۷۳.

رابطه فوکسونومی با هرمنوتیک و دیالکتیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهشید التماسی

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۰۲

کلید واژه ها: هرمنوتیک دیالکتیک فوکسونومی رده بندی مردمی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۳۹ تعداد دانلود : ۶۵۰

هدف: چالش های موجود در سازماندهی منابع اطلاعات وبی و اینترنتی موجب شد تا دانشمندان علم اطلاعات و دانش شناسی، علوم رایانه و علوم شناختی درپی یافتن راه حلی برای رفع آنها باشند. فوکسونومی به عنوان یکی از راه حل های مهم برای ایجاد نظام بازیابی تعاملی و به ویژه در وب 2.0 ایجاد شده است. از آنجا که در بررسی هر پدیده ای حتی در دنیای مجازی توجه به فلسفه و چرایی ایجاد آن می تواند راه را برای توسعه و استفاده مؤثر از آن پدیده هموارتر سازد؛ لذا مقالة حاضر برآن است تا مبانی و ریشه های نظام رده بندی فوکسونومی را در رویکردهای فلسفی دیالکتیک و هرمنوتیک بررسی و درصورت امکان رابطه میان آنها کشف کند. روش/ رویکرد پژوهش: روش کتابخانه ای. یافته ها: باتوجه به اینکه دو رویکرد فلسفی دیالکتیک و هرمنوتیک درپی یافتن و استخراج مفاهیم از پدیده ها هستند، لذا نزدیک ترین و مهم ترین ریشه های فلسفی فوکسونومی به شمار می روند. نتیجه گیری: از آنجا که هرمنوتیک بر تفسیر معنا از لفظ دلالت می کند و برداشت شخصی مفسّر را مبنای درک می داند شاید بتوان گفت که بیش از دیالکتیک با اصول اولیه فوکسونومی همخوانی دارد.

۷۴.

بررسی میزان استفاده نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی ایران از ویژگی های نظام های خبره در بازیابی اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فرزاد شهبازی یعقوب نوروزی مهدی علیپور حافظی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ بهار ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۸۱)

کلید واژه ها: مهارت های ارتباطی کتابداران دانشگاه فردوسی مشهد تعامل بین فردی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۶۲ تعداد دانلود : ۶۸۰

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت مهارت های ارتباطی کتابداران و شناسایی عوامل موثر بر آن انجام شده است. روش شناسی: روش این پژوهش پیمایشی و از پرسشنامه برای گردآوری داده ها استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش، همه کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشگاه فردوسی مشهد می باشد. یافته ها: مهمترین عوامل موثر بر تعامل بین فردی از دیدگاه کتابداران ابتدا عوامل سازمانی و پس از آن عوامل محیطی، فردی و فرهنگی است. همچنین بین متغیرهای ""میزان تحصیلات"" و ""تجربه"" کتابداران با میزان برخورداری آنان از مهارت های ارتباطی رابطه معناداری وجود ندارد. افزون بر آن، وضعیت برخورداری کتابداران از مهارت های ارتباطی در حوزه های تحصیلی چهارگانه دانشگاه (علوم انسانی و اجتماعی، علوم پایه، فنی و مهندسی، و کشاورزی)، در یک سطح بوده و تفاوت معناداری در این رابطه مشاهده نشد. در پایان توصیه هایی برای توسعه مهارت های ارتباط بین فردی در میان جامعه کتابداران داده شده است.

۷۵.

مدل پیشنهادی برای عوامل مؤثر پذیرش اکو سیستم رایانش ابری در ایران ( بخش صنعت، دانشگاه و خدمات دولتی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نورمحمد یعقوبی زهرا همت مریم راشکی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۱ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۸۴)

کلید واژه ها: صنعت رایانش ابری دانشگاه و خدمات دولتی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۶۸ تعداد دانلود : ۱۲۳۴

در سال های اخیر، شرکت های بزرگ فن آوری اطلاعات مانند گوگل و آمازون و یاهو، سرویس های خود را در قالب رایانش ابری بر اساس زیر ساخت مراکز داده در نقاط مختلف جهان ارائه کرده اند. رایانش ابری، مجموعه ای از منابع (سخت افزار و نرم افزار و بسترها و سرویس ها) مجازی سازی شده با قابلیت دسترسی و استفاده ی آسان است که می توانند به صورت پویا در جهت تامین خواسته ی مشتری تغییر کند. بر همین اساس این پژوهش مدل پیشنهادی برای عوامل مؤثر پذیرش اکو سیستم رایانش ابری در ایران را در بخش های دانشگاه، صنعت و خدمات مورد بررسی قرار داده است. شناسایی عوامل موثر جهت پذیرش رایانش ابری با قابلیت تجاری سازی توسط واحدهای مختلف دانشگاهی، از جمله اهدافیست که خواستار همکاری نزدیک در یک اکو سیستم برای بخش های دولتی و صنعت با دفاتر مالکیت فکری دانشگاهها می باشد. تحقیق حاضر کاربردی بوده و از نظر نوع داده ها توصیفی- پیمایشی می باشد. ابزار تحقیق شامل مطالعات کتابخانه ای و جمع آوری اطلاعات و داده ها توسط مشاهده, مصاحبه های اولیه و مصاحبه های نظام مند و پرسشنامه می باشد. جامعه آماری پژوهش 100نفر از مدیران و کارشناسان بخش فناوری اطلاعات سازمان های بخش صنعت، خدمات و همچنین دانشگاه ها می باشند. و داده ها به کمک نرم افزار SPSS و تحلیل رگرسیون لجستیک مورد بررسی قرار گرفت. و مدل اکو سیستم ریانش ابری برای ایران در این سه بخش طراحی گردیده است و هم چنین مدل ارائه شده برای هر کدام از جوامع مورد تحقیق در این پژوهش، ابزار کارآمدی جهت بررسی پذیرش رایانش ابری در سایر سازمان های ایران خواهد بود.

۷۶.

گذار و تداوم در تولید علم: تحلیل جریان نویسندگی در حوزه شیمی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهسا نیکزاد نجلا حریری فهیمه باب الحوائجی فاطمه نوشین فرد

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۱ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۸۴)

کلید واژه ها: ایران تولید علم علم سنجی نویسندگان شیمی جریان نویسندگی آمار اکچوئری مقالات آی اس آی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۷۸ تعداد دانلود : ۵۴۱

هدف این مقاله بررسی جریان نویسندگی در مقالات ایرانی آی اس آی در حوزه شیمی مطابق الگوی پرایس است. طبق الگوی پرایس نویسندگان در هر دوره به چهار گروه تازه کار، ثابت، گذری، و پایانی تقسیم می شوند و می شود از آمار اکچوئری در حوزه نویسندگی استفاده کرد و نرخ مرگ و تولد علمی را محاسبه کرد. تعداد ۲۵۵۷۳ مقاله که توسط ۵۹۶۶۱ نویسنده ایرانی در فاصله ۱۹۷۳ تا ۲۰۱۲ در مجلات آی اس آی حوزه شیمی منتشر شده بودند از پایگاه وب آو ساینس استخراج شدند و با تشکیل یک پایگاه داده رابطه ای مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد متوسط نرخ تولد علمی ۶۶.۷٪، متوسط نرخ مرگ علمی ۱۹.۴٪، متوسط نرخ مرگ نوزادان علمی ۵۱.۲ ٪، متوسط نرخ افزایش طبیعی ۴۷.۳٪، نرخ امید به زندگی علمی ۱.۹۸ سال و طولانی ترین سن علمی ۲۲ سال بوده است. این وضعیت نشان می دهد که اگر چه هر سال تعداد زیادی شروع به فعالیت علمی می کنند (نرخ تولد علمی)، امّا نرخ مرگ نوزادان نیز (کسانی که در همان سال شروع به کارشان خاتمه می دهند) نیز بالاست و تداوم فعالیت علمی در حوزه شیمی، که زاینده ترین حوزه علمی کشور است، بسیار کوتاه است و برای افزایش آن نیاز به سیاستگذاری و برنامه ریزی است.

۷۷.

کاربرد شبکه معنایی در بازیابی شعر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سودابه نوذری

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۱ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۸۳)

کلید واژه ها: شبکه های معنایی؛ بازیابی شعر؛ مقوله بندی غزل های حافظ؛ تلمیحات حافظ

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۳۵۰ تعداد دانلود : ۱۲۷۱

ایجاد ارتباط معنایی میان مفاهیم موجود در متون می تواند راه حلی در بازنمانی هرچه بیشتر و دقیق تر محتوای متون، در کنار شیوه های مرسوم نمایه سازی باشد. ترسیم شبکه های معنایی گامی در این راه است. این شبکه ها، نقش یک زبان صوری را برای بیان خصوصیات بازی می کنند و در بازیابی اطلاعات کاربرد دارند. این پژوهش تلاش کرده است تا با پرداختن به یک نمونه از ارزشمندترین آثار قدیمی ایران، غزل های حافظ، شبکه های معنایی تلمیحات در اشعار او را ترسیم نماید. روش پژوهش ترکیبی است: روش تحلیل محتوای کمّی برای تعیین فراونی مفاهیم اصلی و فرعی اشعار و تحلیل محتوای کیفی شامل استخراج معنای ابیات، دسته بندی مفاهیم و ایجاد رابطه میان آنها و ترسیم شبکه معنایی. عناصر مربوط به تلمیحات در سطح و لایه زیرین ابیات 250غزل حافظ در 6 شرح پراستناد، با در نظر گرفتن وجود اشتراک میان حداقل دو شرح از شش شرح، انتخاب شدند. یافته ها نشان می دهد، در ابیات جامعه پژوهش تعداد 221 تلمیح (نزدیک به 56درصد لفظی و بیش از 44درصد ضمنی) وجود دارد. قرآن و پیامبران، پربسامدترین مقوله و 3زیرمقوله ""حضرت آدم(ع)""، ""حضرت سلیمان(ع)"" و ""شاه شجاع"" پربسامدترین عناصر فرعی شعر حافظ در حوزه تلمیحات هستند. تسهیل بازیابی اشعار مهم ترین کاربرد این شبکه ها است. در واقع کاربر با جستجو در این شبکه ها، می تواند: الف)به ابیات حاوی موضوع مورد نیاز خود دست یابد؛ ب)جایگاه موضوع خود را در کل موضوعات مشاهده کند و ج) ارتباط موضوع را با موضوع های دیگر و در نتیجه با اشعار دیگر مشاهده کند.

۷۸.

رابطه باورهای خودکارآمدی و مهارت های کاربران برای جستجو در پایگاه های اطلاعاتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ژاله سلیمی فر نصرت ریاحی نیا

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۰۲

کلید واژه ها: پایگاه های اطلاعاتی باورهای خودکارآمدی مهارت جستجو

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۸۶ تعداد دانلود : ۵۵۹

هدف: تعیین رابطه بین باورهای خودکارآمدی کاربران و مهارت های آنها برای جستجو در پایگاه های اطلاعاتی. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی است و از روش همبستگی استفاده کرده است. تمامی دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته های علوم انسانی دانشگاه بوعلی سینا ورودی سال 1392 جامعه پژوهش را تشکیل داده اند. حجم نمونه 104 نفر بوده است که با روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی تعداد 49 پسر و 55 دختر به صورت تصادفی انتخاب شده است. ابزار گردآوری داده ها مقیاس باورهای خودکارآمدی عمومی (GSE-10) برای سنجش میزان خودکارآمدی کاربران، و پرسشنامه پژوهشگرساخته برای سنجش مهارت های جستجو در پایگاه های اطلاعاتی است. به منظور تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون و آزمون t استودنت برای گروه های مستقل استفاده شده است. یافته ها: مهارت های جستجوی دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته های علوم انسانی دانشگاه بوعلی سینا در حد متوسط است؛ و باورهای خودکارآمدی آنها بالاتر از حد متوسط ارزیابی شده است. یافته ها همبستگی مثبت و معناداری بین مهارت های جستجوی کاربران و باورهای خودکارآمدی آنها نشان داد. نتیجه گیری: تأثیر عوامل روا ن شناختی از جمله باورهای خودکارآمدی بر نحوه تعامل با فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی اثبات می شود.

۷۹.

خوشه بندی کاربران داده های دریایی با استفاده از تکنیک داده کاوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فرناز غیاثی نوید نظافتی سجاد شکوهیار

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۸۲)

کلید واژه ها: خوشه بندی داده کاوی استاندارد CRISP-DM الگوریتم TwoStep داده دریایی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۸۴ تعداد دانلود : ۷۳۲

هدف از این تحقیق خوشه بندی کاربران داده های دریایی با استفاده از تکنیک داده کاوی است. با محقق شدن این هدف، سازمانهای دریایی قادر به شناخت داده های موجود خود و همچنین اطلاع از نیازهای کاربران خود خواهند شد. در این تحقیق برای پیاده سازی داده کاوی از مدل استاندارد CRISP-DM استفاده شده است. داده های مورد نیاز، از اطلاعات و پروفیل 500 کاربر داده دریایی از سال 1386 تا 1393 در پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی، استخراج شده است. برای خوشه بندی از الگوریتم TwoStep استفاده شده است. در این تحقیق، برای نخستین بار با استفاده از خوشه بندی، الگویی میان کاربران داده های دریایی اعم از دانشجو، سازمان و پژوهشگر، و اطلاعات داده های مورد درخواست آنها (منبع داده، نوع داده، مجموعه داده، پارامتر و منطقه جغرافیایی) کشف شد. مهمترین خوشه های بدست آمده عبارتند از کاربر دانشجو با منبع داده بین المللی، کاربر دانشجو با نوع داده شیمی دریا، کاربر دانشجو با مجموعه داده ""پایگاه داده اقیانوسی جهانی""، کاربر سازمان با پارامتر نیترات و کاربر دانشجو با منطقه جغرافیایی خلیج فارس. کشف این الگوها، مدیران ارشد را قادر می سازد تا بدرستی در مورد داده های موجود خود و برنامه ریزی برای جمع آوری داده در آینده، تصمیم گیری کنند و درک بهتری از نیازهای کاربران خود داشته باشند، همچنین کاربران داده در راستای تقاضای خود هدایت شوند. در پایان پیشنهاداتی بمنظور بهبود عملکرد سازمانهای دریایی ارائه شده است.

۸۰.

وب سایت های انجمن های علمی حوزه علوم انسانی در ایران: کارآمد یا ضعیف؟(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: امیررضا اصنافی امیرحسین رجب زاده عصارها سعیده جهانگیری مریم پاکدامن نائینی

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۰۱

کلید واژه ها: ایران علوم انسانی وب سنجی عامل تأثیرگذار وب وب سایت های انجمن علمی ارزیابی وب سایت ها

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۹۹ تعداد دانلود : ۷۲۷

هدف: بررسی میزان رؤیت پذیری وب سایت های انجمن های علمی حوزه علوم انسانی در ایران است. روش/ رویکرد پژوهش: فهرست 62 انجمن علمی حوزه علوم انسانی در ایران از طریق وب سایت کمیسیون انجمن های علمی ایران استخراج شد. با استفاده از روش وب سنجی، در فاصله زمانی 27 آوریل تا 17 ماه می 2012 تحلیل وب سایت های فعال از طریق پایگاه های الکسا، اولروز، و راهنمای اینترنتی یاهو انجام شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که وب سایت انجمن روان شناسی اجتماعی ایران با در اختیار داشتن 918 پیوند دریافتی، بیشترین پیوند را از دیگر سایت ها دریافت کرده است. انجمن مطالعات برنامه ریزی درسی ایران، انجمن مطالعات خانواده در ایران، و انجمن زبان و ادبیات فارسی با در اختیار داشتن کمترین پیوند دریافتی و رتبه در گوگل، ضعیف ترین وب سایت های انجمن های علوم انسانی در ایران محسوب می شوند. انجمن مدیریت اجرایی ایران با عامل تأثیرگذار تجدیدنظرشونده 15 بالاترین عامل تأثیرگذار را در اختیار داشته است. نتیجه گیری: نتایج این تحقیق، و ارائه آن به مدیران وب سایت های انجمن های علمی مورد مطالعه در تحقیق حاضر، افزون بر مرئی تر ساختن وب سایت و کمک به دریافت پیوند بیشتر از سوی وب سایت های مرتبط و خارجی، راه ارتباطات علمی را نیز می گشاید.

درخت حوزه‌های تخصصی