فرهنگ خدمتگزاری

پژوهش پیش رو با هدف بررسی نقش فرهنگ خدمتگزاری در ارتقای سطح مسئولیت اجتماعی و پاسخگویی فردی در میان کارکنان شرکت نفت و گاز آغاجاری انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل تمام کارکنان شاغل در شرکت است که از میان آنها 246 نفر با استفاده از فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی است، و برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه های استاندارد استفاده شد. به منظور ارزیابی روابط بین متغیرهای مکنون اندازه گیری شده در الگوی مفهومی از روش الگویابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته های تحلیل همبستگی میان متغیرهای پژوهش نشان می دهد که میان متغیرهای فرهنگ خدمتگزاری، پاسخگویی فردی، مسئولیت اجتماعی و اخلاق کار اسلامی (بجز مسیر فرهنگ خدمتگزاری و مسئولیت اجتماعی) همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. در این پژوهش هم چنین، نقش میانجی اخلاق اسلامی کار در روابط میان متغیرهای فرهنگ خدمتگزاری و مسئولیت اجتماعی و نیز فرهنگ خدمتگزاری و پاسخگویی فردی مورد تأیید قرار گرفت.

زیربنای همه ارزشها در سازمان، ارزشهای اخلاقی است؛ همچنین رفتارهای اخلاقی فردی، گروهی یا سازمانی، تحت تأثیر ارزشهای اعتقادی، نگرشهای فلسفی و باورهای بنیادین انسانی، که در یک طیف خطی که یک سر آن سلامت اداری و سر دیگر آن فساد اداری می باشد، قابل تحلیل است. این ارزشها به استقرار و حفظ استانداردهایی کمک می کنند و در نهایت به موفقیت سازمانی منجر می شوند. بنابر این، پژوهش پیش رو با هدف بررسی پیشایندها و پیامدهای اخلاق کار اسلامی در میان کارمندان دانشگاه های تبریز و شهید مدنی آذربایجان انجام شده است. روش:روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی بود و برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه های استاندارد استفاده شد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه کارکنان دانشگاه تبریز و شهید مدنی آذربایجان بود که از میان آنها 200 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. به منظور ارزیابی روابط بین متغیّرهای مکنون اندازه گیری شده در مدل مفهومی، از روش مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها:یافته های حاصل از تحلیل همبستگی میان متغیّرهای پژوهش نشان می دهد که میان این متغیّرها (به جز رابطه بین فرهنگ خدمتگزاری و مسئولیت اجتماعی) همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. نتیجه گیری:نتایج حاکی از اهمیت رعایت اخلاق در محیط های سازمانی است که باید از سوی مدیران مورد توجه قرار گیرد.

پژوهش پیش رو با هدف بررسی نقش میانجی اخلاق کار اسلامی در روابط میان فرهنگ خدمتگزاری و رفتار شهروندی سازمانی، مسئولیت اجتماعی و پاسخگویی فردی در میان کارمندان دانشگاه تبریز و شهید مدنی آذربایجان انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه کارکنان بوده که از میان آنها 200 نفر با استفاده از فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی بوده و برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه های استاندارد استفاده شد. به منظور ارزیابی روابط بین متغیرهای مکنون اندازه گیری شده در مدل مفهومی، از روش مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته های حاصل از تحلیل همبستگی میان متغیرهای پژوهش نشان می دهد که میان این متغیرها (بجز رابطه بین فرهنگ خدمتگزاری و مسئولیت اجتماعی) همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. در این پژوهش همچنین، نقش میانجی اخلاق کار اسلامی در روابط میان متغیرهای فرهنگ خدمتگزاری با مسئولیت اجتماعی و نیز، فرهنگ خدمتگزاری با پاسخگویی فردی، همینطور با رفتار شهروندی سازمانی مورد تأیید قرار گرفت.

از نشانه های جوامع موفق، میزان و درجه نهادینه شدن فرهنگ خدمتگزار در آن است. این پژوهش، به طراحی و تبیین مدل فرهنگ خدمتگزاری براساس اندیشه های حضرت امام خمینی(ره) پرداخته است. مقاله، در  پی پاسخگویی به این سؤال است که در اندیشه امام خمینی(ره) ابعاد خدمتگزاری در سازمان ها چگونه است؟ روش انجام این پژوهش به صورت آمیخته (کیفی- کمی) است. در بخش کیفی و در قسمت اول، استخراج داده ها و مؤلفه ها با روش تحلیل مضمون بود و سپس، برای ساخت شبکه مضامین و مدل پژوهش از مصاحبه با خبرگان و پرسش نامه استفاده شد. روش کار در وصیت نامه الهی سیاسی امام خمینی(ره) چنین بود که محقق با جستجوی مضمون هایی که معرّف فرهنگ خدمتگزاری بودند، به 60 کد دست یافت. در نهایت، کدهای استخراج شده به روش تحلیل  مضمون در قالب کدهای باز، 22 مضمون پایه و 4 مضمون سازمان دهنده تقسیم بندی شدند. سپس، نتایج این تقسیم بندی در قالب پرسش نامه هایی به 31 نفر از خبرگان ارائه شد و نظر آنها در این خصوص دریافت شد و توسط آزمون دوجمله ای در SPSS بررسی شد. در نهایت، بعد  از جمع آوری دیدگاه های خبرگان، حاصل کار به صورت مدل فرهنگ خدمتگزاری مبتنی بر وصیت نامه الهی سیاسی امام خمینی(ره) ارائه شد. این مدل شامل چهار شاخص: فرهنگ جهادی، فرهنگ مشارکتی، فرهنگ اسلامی و فرهنگ حرفه ای بود.

زمینه و هدف تحقیق: انسان در هر جایگاهی در ارتباط با همنوعان خویش علاقه به مورد تکریم واقع شدن و مورد تکریم قرار دادن دیگران دارد لذا هدف تحقیق شناسایی عوامل موثر بر فرهنگ خدمتگزاری با تاکید بر تکریم ارباب رجوع می باشد. روش شناسی تحقیق: روش تحقیق اکتشافی و پیمایشی است .ابتدا جهت شناسایی عوامل موثر از روش دلفی استفاده شد جامعه این بخش خبرگان متخصص بودند که با روش نمونه گیری هدفمند و اشباع نظری ده نفر انتخاب شدند..جامعه آماری در بخش معادلات ساختاری ، کارکنان وزارت نیرو بودند که به روش نمونه گیری تصادفی 346 انتخاب شدند . روش گرداوری داده ها کتابخانه ای - میدانی بود که روایی و پایایی پرسشنامه نیز تایید شد. یافته های تحقیق در راند سوم دلفی 15 عامل شناسایی شد که به ترتیب الویت: ارزش ها و اخلاق در خدمت عمومی، سبک رهبری، کیفیت ارائه خدمات، عوامل حقوقی، برنامه ریزی و سازماندهی، همدلی، باورهای مذهبی و عقیدتی، تمرکز بر اهداف، برونگرایی، درک و باورهای مشترک، ارباب رجوع محور بودن، عوامل ظاهری و جو سازمان، آموزش، مسئولیت پذیری و انگیزه خدمت عمومی می باشد. نتایج : با توجه به اینکه ارزش ها و اخلاق رتبه اول را کسب نموده است می توان عنوان کرددتوجه به ارزش ها و اخلاق بعنوان عامل اصلی و مرکزی در سبک فرهنگ خدمت گزار بشمار می رود و زمانی که بحث ارتباط با ارباب رجوع و نیز خدمت دهی به آنها مدنظر باشد، اهمیت این عامل افزایش خواهد یافت.