شناسایی و تحلیل سیوپتیکی امواج گرمایی کلانشهر اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره ۸ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۳ (پیاپی ۲۱)
193 - 208
حوزههای تخصصی:
مقدمه: با پیداش و شدت رو به افزایش پدیده تغییر اقلیم و تبع آن گرمایش جهانی در سال های اخیر وقوع امواج گرمایی همواره رو به افزایش بوده است. موج های گرمایی شدید از مهمترین بلایای آب و هوایی بوده که تاثیرات گسترده ای بر فعالیت های مختلف انسانی دارند و زمانی که از شدت و فراوانی بالایی برخوردار شوند می توانند معضلات عمده ای تولید نمایند. هدف: هدف اصلی این پژوهش، تحلیل سینوپتیکی شهر اهواز در زمان رُخداد امواج گرم می باشد. روش شناسی: در این راستا، از داده های روزانه ایستگاه سینوپتیک کلانشهر اهواز طی دوره آماری 60 ساله ( 1961 تا 2019 ) برای استخراج موج گرم استفاده شده و روند سری زمانی آنها با استفاده ازدو آمار ناپارامتریک تخمینگر شیب sen و من کندال مورد بررسی قرار گرفت. از داده های به دست آمده برای تحلیل و بررسی الگوهای جوی همدید مولد امواج گرم که شامل ارتفاع ژئوپتانسیل ترازهای جوی، 500، 850 و 700 هکتوپاسکال، فشار سطح زمین، و الگوی ضخامت ارتفاع ژئوپتانسیل بین سطوح 1000 و 500 میلی بار، از پایگاه جوی اقیانوسی ابالات متحده اخذ گردید استفاده شد. مراحل پردازش این داده ها در محیط نرم افزار GRADS قرارگرفت. قلمرو جغرافیایی پژوهش: شهر اهواز در استان خوزستان یافته ها و بحث: یافته ها در این ایستگاه ، بیانگر وجود یک روند افزایشی هم در فراوانی رخدادها و هم در تعداد روزهای گرم کلانشهر اهواز بوده است. در این پژوهش، 3 موج گرم (موج گرم 18-14 تیر 1389، موج گرم 14-8 مرداد 1391 و موج گرم 11-6 تیر 1396) در شهر اهواز شناسایی شد. نتیجه گیری: نتایج آن، با توجه به تحلیل های سینوپتکی موج های گرم شهر اهواز در ترازهای بالا حاکمیت پرفشار جنب حاره ای آزور شرایط را برای تابش شدید فراهم کرده و در سطح پایین نیز گسترش کم فشار عربستان باعث گرمایش شدید منطقه شده و توده هوای گرم عربستان را مکش می کند.